Шатырдың байланыстары

Шатыр байланыстарының құрамына төменде келтірілгендер кіреді:

ферманың жоғарғы белдеулерінің байланыстары;

а)

б)

2-сурет-Фермалар арасындағы көлденең байланыстар

а-ферманың жоғарғы белдеулеріндегі көлденең байланыстар, б-ферманың төменгі белдеуіндегілері.

Ферманың төменгі белдеулерінің байланыстары;

3-сурет-Ұстындар мен фермалар арасындағы тік байланыстар

ферманың тік байланыстары;

күн тартардың байланыстары.

Байланыстардың көлденең қимасын табу

Байланыстардың көлденең қимасы шектік иілгіштік арқылы есептеп табуға болады. Шектік иілгіштіктің (2)-ден алынады.

Қиманың керекті ең төменгі инерция раиусы:

r_min = , (1)

мұндағы - элемент ұзындығы; - элементтің шектік иілгіштігі.

Табылған инерция радиусына сәйкес ең төменгі нөмірде прокаттық қима анықталады. Байланыстардың созылатын элементтері үшін жеке бұрыштар, ал сығылатын байланыстар үшін дөңгелек, төртбұрыш және крест тәрізді қималар қабылданады.

Мысалы : Көлденең байланыстар үшін:r_min = = =4,23 см

Қабылдағанымыз тең бұрыш ∟140x10, ал инерция радиусы-4,33см.

Тік байланыстар үшін:r_min = = =3,25см.

Қабылдағанымыз тең бұрыш ∟110x8 , ал инерция радиусы -3,39см

Стындар байланыстары

Ұстындардың тік байланыстары болат қаңқаның бойлық бойынша өзгермеуін және ғимарат бойынша әсер ететін жүктерді қабылдауды қамтамасыз етеді . Ұстындар байланыстары кранасты арқалығынан жоғары (жоғарғы байланыстар) және кранасты арқалығынан төменгі (төменгі байланыстар) байланыстарға бөлінеді. Жоғарғы байланыстар ғимарат бүйірінен және температуралық бөлім бүйірінен орналасады, ал төменгі байланыстар ғимараттың температуралық бөлімдердің ортасынан қойылады.

Көлденең раманы жобалау

Көлденең рама- өндірістік ғимарат қаңқасының негізгі жүк қабылдағыш бөлігі. Раманың өлшемдері:

аралығы -В,м.

кранасты рельстің еденнен биіктік деңгейі- Н₁, м.

Ғимараттың рама қарысы астына дейінгі толық биіктігі -Н, м.

Раманың аралығы ғимаратты ұзына бойы бойынша бөлетін осьтердің арақашықтықтарына тең етіп қабылданады. Аралық технологиялық және транспорттық құралдардың өлшеміне, технологиялық процестердің ыңғайына байланысты және де аралық 18 метрден артық болғанда 6 метрге бөлінетіндей етіп қабылданады. Ғимараттың қары астына дейін биіктігі- Н. Көлденең раманы жобалау кезінде кранасты рельстің еденнен биіктік деңгейіне дейін Н₁ және көпірлі кранның өлшемдеріне байланысты қабылданады. Ғимараттың биіктігі 10,3 метрге дейін 1,2м бөлінетіндей, ал одан биік кезде 1,8 метрге бөлінетіндей етіп қабылданады. Қай кезде де ғимарат биіктігі 0,6 метрге бөлінетіндей етіп қабылданады. Ұстынның ұзындығын табу үшін, кранасты арқалық пен рельстің биіктіген анықтау қажет. Раманың қарысы ретінде стропилалық ферма қабылданады.