Контейнерлік жүктерді көліктік- экспедициялық қызмет көрсету

Сабақтың мақсаты: Контейнерлік жүктерді көліктік- экспедициялық қызмет көрсету тәртібін зерттеу.

Сабақтың мазмұны: Коньейнерлерді пайдалануды нормативтік жағдайын зерттеу.

1 Контейнерлік жүктерді көліктік- экспедициялық қызмет көрсету

Сапаның кепілдік деңгейі бар жүктерді жеткізу жылдамдығын арттыруда қазіргі заманғы экономика талаптары қазіргі заманғы жүктерді ауыстырып тиеу технологияларды пайдалану кезінде қол жетерліктей, оның негізгі тасымалдаудың контейнерлік жүйесі болып табылады. Коньейнерлік жүйе Жеткізу кезінде пайдаланылатын көлік түріне белгілі тәуелсіздікке ие технологиялық, технологиялық және ұйымдастыру шешімдерінің кешенін білдіреді. Контейнерлік жүйенің негізі үлкен жүк контейнерінің бірыңғайланған типтік өлшемдік қатары болып табылады, онда ауыстырып тиеусіз тауарды дайындаушыдан тұтынушыға дейін жүруге болады. Көліктің бірнеше түрлері қатысқан жағдайда сатушыдан алушыға тауар жеткізу қазіргі кезде халықаралық қатынаста «есіктен есікке дейін» нұсқа бойынша контейнерлерді пайдаланусыз мүмкін емес.

Контейнерлік технологиялардың артықшылығы жүктерді жеткізуді күшейтуден, олардың сақталуын қамтамасыз етуден, жеңіл ыдыстарды пайдалану немесе тек тұтынушылар орауы есебінен болады.

«Есіктен есікке дейін» сұлба боыйнша жүктерді жеткізудің барлық процесін қамтамасыз ету мақсатында, контейнерлерді әкелу- жеткізу бойынша жүк операциялары толық ТЭО жұмыс істеуі тиіс, ол өзіне енгізіледі:

- Жоспарлы, коммерциялық және тасымалдау құжаттарын ресімдеу;

- Жүк жөнелтушінің қоймасында белгіленген құжатты беру арқылы контейнерлерде жүкті қабылдау және келген жүкті және жүк жөнелтушінің құжаттарын беру;

- Жүк тиелген және бос контейнерлерді әкелу-әкету;

- Жүктерді қатар алып жүру;

- Барлық операциялар үшін орындау процестерін ұйымдастыру.

Экспедициялық ұйымдрдың қызметі қызметі ұсақ партиялы жүктерді контейнерлеуге, сондай- ақ бұрын контейнерлеуге жатпайтын жүктерді тартуға обьективті тұрғыдан мүмкіндік береді.

2 Контейнерлерді пайдаланудың нормативтік жағдайы

Халықаралық қауіпсіз контейнерлер бойынша конвенцияға сәйкес, 1973 ж. 31 желтоқсанда қол қою үшін ашылған, 1977 ж. 6 қыркүйекте күшіне енді, жүк контейнері көлік жабдықтарының көп реттік қолданудағы бірлігі ретінде қарастырылады.

Конвенция анықтамасына сәйкес Контейнер – бұл көлік жабдықтары:

- Көп реттік пайдалану үшін тұрақты сипатта және жеткілікті берік;

- Бір немесе бірнеше көлік түрлерімен ондағы болатын жүктерді аралық тиеусіз және ТҚ оларды қолайлы бекіту қажеттілігі есебінен жүктерді тасымалдауды жеңілдету үшін арнайы құрастырылған, сол үшін бұрыштық фитингтермен жабдықталған;

- Төрт ішкі төмен бұрыштар арасында орналасқан ауданы жоғары бұрыштық фитингтер болған кезде 14 артық еместі немесе 7 кем еместі құрайды.

Конвенция шарттарына сәйкес контейнерлер кез келген материалдан дайындалуы мүмкін және қауіпсіз деп саналады, егер олар жеткілікті деформация немесе жарамсыздықтар пайда болмаған жағдайда ұсталынып тұрса, оны пайдаланудың, барлық сынаулардың мүмкін еместігін өзара тартады; -контейнерді көтеру бойынша;

-қатар-қатар орналастыру;

-шоғырланған жүктеме;

-конструкцияның көлденең қаттылығы;

-бойлық жүктемені.

Саналатын контейнер жауап беретін қатаң техникалық нормалар мен талаптар белгіленген.

Халықаралық контейнерлік тасымалдауды жүзеге асыратын коммерциялық ұйымдастыру мәселелерін ретт ейтін құқықтық актірлер арасында 1972 жылғы контейнерлерге қатысты Кеден конвенциясын атап өту қажет.Оның мақсаты-әр түрлі мемлекеттердің шекаралардың контейнерлер қиып өткендегі рәсімдерді, ережелерді, талаптарды бірыңғайландыру және ықшамдату. Кеден конвенциясында баяндалған:

-контейнерленрді уақытша пайдалануғ тәртібі;

-кеден пломбысы бар тасымалдауға контейнерлерді жіберу тәртібі;

-контейнерлерді таңбалауға қойылатын талаптар.

Кеден конвециясына сәйкес контейнер-толықтай немесе жартылай жабық көлік жабдықтары, сыйымдылығы 1 м3-ден кем емес, оның конструкциясының белгіленген талаптарына сай келетін және жүктерді тасымалдауға арналған. Контейнер жабдықтары тоңазытқыш қондырғы (рефрижераторлы контейнерлер), жүктерге арналған табандар, жүктерді бекіту мен орналастыруға арналған құрылғылар.

Бақылау сұрақтары:

1.Ауыстырып тиеусіз технология дегеніміз не?

2.Контейнерлік технологиялардың артықшылықтары қандай?

3.Контейнерлерді пайдаланудың нормативтік жағдайы қандай?

4.Қандай көлік жабдығы Кедендік конвенцияға сәйкес контейнер деп аталады?

5.Пайдаланылатын контейнерлердің типтері?

№4-практикалық сабақ