Еңбек қорғау меңгерушілерінің уәкілеті.

Ұйымдағы еңбекті қорғауды басқару ұйымының құрылымдық бөлімшелерінде,оның басшысы жүзеге асырады -. Кафедра меңгерушілері

Еңбекті қорғау жөніндегі маманның мемлекеттік лауазымға енгізілген қызметті немесе еңбекті қорғау жасау заңнамасына сәйкес еңбекті қорғау берушілерді ұйымдастыру және бақылау үшін. Өнер көзделген еңбекті қорғау қызметтерін жасау. «Еңбекті қорғау туралы» Заңына, сондай-ақ өнер 16. Еңбек кодексінің 227. еңбекті қорғау қызметі ұйымдардың,Еңбек министрлігі мен 24 мамыр Беларусь Республикасының халықты әлеуметтік қорғау, 2002 қаулысы №82 бекітілген үлгі ережесі ұйымдастыру мен олардың қызметінің құқықтық негіздерін белгілейді, ол Еңбекті денсаулық сақтау ұйымдарының, қызметкерлердің еңбек жағдайларын жақсарту, өндірістік жарақат алудың алдын алу үшін ұйымның профилактикалық жұмыс жалпы басқару жүйесіндегі міндеттерін, функцияларын және қызмет көрсету құқығын анықтайды.100 астам адам қызметкерлердің санымен өндірістік сектор ұйымдарының және басқа да салаларда - 200-ден астам адам еңбек қорғау маманы лауазымын енгізген. Пəннің мазмұнын меңгеру деңгейіне қойылатын талаптар Кəсіптік құзыреттіліктер:

- қызметкерлер қауіпсіз еңбек технологиясын басқаруды меңгереді;

- ҚР Еңбек кодексі жəне тағы басқа еңбек құқығының нормалары бар нормативтік

-құқықтық актілерін біледі;

- еңбекті ұйымдастыруға қатысты нормативтік актілерді дайындауға дағдылануды меңгереді (ішкі еңбек тəртібі ережесі, еңбек демалысы мен іс -сапар туралы қаулы);

- кəсіби ауру мен зақымдануды талдау əдістерін үйренеді.

Дескрипторлар меңгеру керек:

– қызметкерлер қауіпсіз еңбек технологиясын басқаруды;

– ҚР Еңбек кодексі жəне тағы басқа еңбек құқығының нормалары бар нормативтік

-құқықтық актілерін;

– еңбекті ұйымдастыруға қатысты нормативтік актілерді дайындауға дағдылану (ішкі еңбек тəртібі ережесі, еңбек демалысы мен іс -сапар туралы қаулы )

– кəсіби ауру мен зақымдануды талдау əдістерін

76. Еңбек қорғау басқару жүйесі. Еңбек қорғау комитетінің мүшелері. Комплексті жоспарлау еңбек жағдайы бойынша жұмыс орнын аттестациялау, олардың санитарлы - техникалық жағдайлары, өндірістік жарақаттану және кәсіби ауруларды талдау материалдары бойынша әзірленеді. Еңбекті қорғау шаралары ұжымдық келісім шарт - ол органдар мен ұйымдарда жұмыс беруші мен жұмысшы арасындағы еңбек, әлеуметті- экономикалылық және кәсіби арақатынасты реттейтін құқықтық акт. Еңбекті қорғау келісім шарты жұмыс беруші мен жұмысшылар өкілдерінің арасында әр бір жылы жасалады. Еңбекті қорғау келісім шарт - ол еңбек жағдайын жақсарту бойынша жоспарлау және шараларды жүргізу міндеттемелерін қамтитын құқықтық акт. Шартта қамтылатын ережелер:- еңбек жағдайы және төлемі, жұмыс және демалу режимі туралы;-баға өсуі және инфляция деңгейінің нәтижесінен еңбекті төлем ақысын реттеу механизмі туралы;- еңбек жағдайы бойынша өтемақы төлеу туралы;- өндірісте жұмысшылардың денсаулығын қорғау және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыздандыру;- жұмысшыларды және отбасы мүшелерін әлеуметтік қорғау бойынша арнайы шаралар туралы.

77. Еңбек қауіпсіздігін оқыту. Өнеркәсіптің барлық салаларының ішінде аса қауіпті және зиянды болып еңбек қорғаумен шындап айналысуға себеп болған адам өліміне апаратын жазатайым оқиғалар орын алатын тау-кен және металлургиялық, химиялық сала табылады. Біздің заманымызға дейін Аристотельдің (384-322 б.з.д.) және Гиппократтың (460-377 б.з.б.) және басқа ғалымдардың еңбектерінде еңбек жағдайлары мен олардың адам денсаулығы мен жұмысқа қабілеттілігіне әсері қарастырылған.Танымал неміс ғалымы, қайта өрлеу заманындағы медик Порацельс (1493-1541ж.) тау-кен ісімен байланысты қауіптіліктерді оқытады.Итальяндық дәрігер Рамаццини (1663-1714 ж.) кәсіптік гигиена негізін қалады. Ол «Қолөнершілердің аурулары туралы» кітабында қолөнершілердің кәсіптік ауруларының тұқымнан және кәсіпорындардағы жұмыс мамандықтарынан туындайтынын ашты.Ұлы орыс ғалымы, ақын, суретші, философ Ломоносов М.В. (1211-1765 ж.) ауа қозғалысының жылдамдығын өлшеуге арналған анемометрді, найзағай тартқышты алғаш болып ойлап тапты. Өзінің көзқарастары мен еңбек қорғау бойынша зерттеулер нәтижелерін мынадай жұмыстарында баяндады:78. Еңбек қорғау шараларын жоспарлау және қаржыландыру. Кәсіпорындардағы еңбекті қауіпсіздендіруді жоғарлату, еңбек жағдайын жақсарту шараларын қаржыландыру әр кездеде проблема болатын. Әдетте, олар үшін қаржы соңғы кезекте ғана бөлінеді де, олар бірінші қатарда тұрған шараларға да жетпейді. Сонымен бірге ауыр жұмыстарда және зиянды мен қауіпті өндірістік жағдайда еңбек етушілерге жеңілдіктер мен өтемақы төлеуде ірі қаражат жұмсалады. Зерттеу берілімдері бойынша ол қаржы еңбекті қорғау шараларына жарататын шығыннан төрт есе асады екен. Еңбек жағдайын жақсарту және еңбекті қорғау шараларын қаржыландыру мемлекеттік бюджеттін қарымтатынан, жергілікті бюджеттерден және бюджет көздерінен тыс заңда белгіленген, басқада нормативті-құқықтық актлермен және жергілікті өз-өзін басқару органдардын актілерімен белгіленуі бойынша.Ол үшін еңбек қорғауға арналған арнайы қор құрылады, олар үш деңгейде қалыптасқан: еңбекті қорғау мемлекеттік қоры, аумақтық қоры және кәсіпорынның еңбекті қорғау қоры. Сонымен бірге, қоғамдық ұйымдарда сол мақсатта қорларды құруыда қарастырылады.