Бап. Жалған кәсіпкерлік

1. Жалган кәсіпкерлік, яғни кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру ниетінсіз, кредиттер-ді заңсыз алу немесе салықтан босату немесе тыйым салынған қызметті жасыру не-месе өзге де мүліктік пайда алу мақсатында немесе осындай әрекеттердің жасалуына жөрдемдесу маңсатында жеке кәсіпкерлік субъектісін қуру не басқа заңды тулгалардың олардың шешімдерін айқындау құқыгын беретін акцияларын (қатысу үлестерін, пайла-рын) иемдену, сол сияқты оларга басшылық ету, егер Бұл іс-әрекеттер азаматқа, үйымга немесе мемлекетке ірі залал келтірсе -

2. Мынадай:

1) бірнеше рет;

2) адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен;

3) мемлекеттік функцияларды орындауга уакілеттік берілген адам не оган теңестіріл-ген адам не лауазымды адам не жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адам жасаган дәл сол іс-әрекеттер, егер олар өзінің қызмет бабын пайдалануымен үштасса;

4) басңа жеке (заңды) тұлганың келісімінсіз оның ңужаттарын не жалган қужаттар пай-даланып жасалган дәл сол іс-әрекеттер -

3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде кәзделген, қылмыстық топ жасаган немесе аса ірі залал келтірген іс-әрекеттер -

Жалған кэсіпкерлік, яғни кэсіпкерлік қызметті жүзеге асыру ниетінсіз, кредиттер-ді заңсыз алу немесе салықтан босату немесе тыйым салынған қызметті жасыру не-месе өзге де мүліктік пайда алу мақсатында немесе осындай әрекеттердің жасалуына жэрдемдесу мақсатында жеке кэсіпкерлік субъектісін құру не басқа заңды тріғалардың олардың шешімдерін айқындау кұқығын беретін акцияларын (қатысу үлестерін, пайла-рын) иемдену, сол сияқгы оларға басшылық ету, егер бұл іс-эрекеттер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке ірі залал келтірсе, - деп белгіленген.

Қылмыстық кұқық бұзушылықтың тікелей объектісі кэсіпкерлік немесе басқа да коммерциялық эрекетті реттейтін қоғамдық қатынастар болып табылады. Қылмыстық құқық бұзушылық үшін жауаптылықтың басты шарты - азаматтың, ұйымның неме-се мемлекеттің құкықтары мен мүдделеріне зиян келтіру болып табылады. Объектив-тік жағынан осы бапта көрсетілген қылмыстық құқық бұзушылық құрамы: кэсіпкерлік немесе банктік қызметгі жүзеге асыру ниетінсіз, несие алу, салық төлеуден босатылу, өзге де мүліктік пайда алу немесе тыйым салынған қызметті жасыру мақсатымен заңда белгіленген зардапты келтіре отырып коммерциялық ұйым кұру әрекеті арқылы сипат-талады. Қылмыстық құқық бұзушылық тек эрекет арқылы жүзеге асырылады. Жалған кәсіпкер коммерциялық ү_йым кұру үшін оны тіркету жэне оған лицензия алу үшін заңда көрсетілген барлық қүжаттарды дайындайды. Қүрылтайшылар жиналысын өткізеді, жарғы қабылдап, қажет болған ретте құрылтайшы шартын бекітеді. Осыдан кейін кәсіпкерлік немесе банктік қызмет занды тіркеуден өткізіледі, оған лицензия беріліп, банк операцияларын жүзеге асыру үшін алымдағы жэне есептесу шоты белгіленеді.

Осымен кэсіпкерлік ұйымның барлық занды қызметі доғарылады да жалған кэсіпкер азаматқа, ұйымға немесе мемлекетке злян келтіруге бағытталған басқа эрекеттермен шүғылданады: несие алады, азаматтардан немесе ұйымдардан ақша қаражатгарын жи-найды, сөйтіп тыйым салынған қызметпен айналыса бастайды. Осындай эрекеттердің нэтижесінде қоғамға қауіпті зардап — азаматка, ү_йымға қауіпті зардап немесе мемлекетке ірі залал келтіріледі. Осы уакыттан бастап қылмыс аяқталған деп танылады. Қылмыстық құқық бұзушылықтың құрамы зандылық мэні жөнінен материалдық құрамға жатады.

Субъективтік жағынан қылмыстық құқық бұзушылық қасақаналықпен (тікелей неме-се жанама) жүзеге асырылады.

Қылмыстық құқық бұзушылықтың субьективтік жағының қажетті белгісі - тыйым салынған қызметті жасыру, заңсыз несие алу, салық төлеуден босатылу немесе өзге де мүліктік пайда табу мақсаты болады.

Қылмыстық құқық бұзушылықтың субъектісі - кез келген есі дұрыс, 16-ға толған аза-мат.

Жалған кэсіпкерліктің ауырлататын түрлеріне: 1) бірнеше рет; 2) адамдар тобы алдын ала сөз байласу бойынша жасалса; 3) мемлекеттік функцияларды орындауға уэкілетті адам не оған теңестірілген адам, егер оларды өз қызмет бабын пайдаланумен ұштастырып 4) басқа жеке (заңды) түлғаның келісімінсіз оның құжаттарын не жалған кркаттар пай-даланып жасалған дэл сол іс-эрекеттер жасаса (215-бет 2-бөлігі) ауырлататын түріне; ал осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, қылмыстық топ жасаған не-месе аса ірі залал келтірген іс-эрекеттер — аса ауырлатып түріне жатады.