Практикалық жұмыс № 12.
Сабақтың тақырыбы: Жерді бағалаудың ақшалай функциясы.
Сабақтың мақсаты:жердің кадстрлық және ақшалай құңын анықтау негіздерін меңгеру.
Сабақ мазмұны: 1 гектар ауыл шаруашылық жерін бау-бақша немесе жайылымдық ретінде пайдалануға болады. Берілген жердің дифференциалдық рентасы арқылы экономикалық құңын анықтап, пайдалану бағытын анықтау. Кесте мәліметтерін пайдалану қажет.
Кесте
Түрлі ауылшаруашылықта пайдаланатын жерде ауылшаруашылық өнім өндіруге
жұмсалатын тұйықтаушы және жеке шығын
| нұсқа | Ауыл шаруашылық жер түрі | Шығын,шартты бір./га | |
| тұйықтаушы | жеке | ||
| бау | |||
| бақша | |||
| жайылым |
Әдістемелік ңұсқаулар: жердің экономикалық бағасын дифференциалдық рента негізінде есептеуге болады және төмендегі формула арқылы шығарылады.
Оз = R / r,
Оз —1 га ауыл шаруашылық жердің экономикалық бағасы;
г — ставка банковского процента, равная 0,16тең банктік пайызы. Формулаға 1,16 қойылады.
Дифференциалдық рента төмендегі формула арқылы жасалады
R = Ззам – Зинд,
R — дифференциалды рента, шартты бір.га;
Ззам, Зинд — тұйықтаушы және жеке шығын, шартты бір./га.
Практикалық жұмыс № 13.
Сабақтың тақырыбы: Жерді экономикалық қорғаудың мәні. Жерді алып қоюдан кейінгі келтірілген шығындарды анықтау әдістері.
Сабақтың мақсаты:алған білімдерді жерді алып қоюдан кейінгі келтірілген шығындарды анықтау мақсатында пайдалануды үйрену.
Сабақ мазмұны: топырақ эрозиясының шығының анықтау.
Шаруашылық территориясында ойпатты жерлер Sов га көлем алып жатыр Wов м3 құрайды. 1 га шаруашылық жерінен орташажылдық алынатын таза кіріс Чд мың теңге/га құрайды. Көп жылдық көрсеткіштер бойынша бидай өнімі - 2,9 т/га, арпа — 2,3 т/га, жүгері — 3,5 т/га, күздік бидай астындағы жер ауданы — Sсл1 га, арпаның — Sсл2 га, жүгері— Sсл3 га. Орташа және қатты шайылған топырақтардың ауданы тең: Scp1, Scp2, Scp3; Scи1, Scи2, Sси3 га. Сатып алу құңы бидай— Ц1, ячменя — Ц2, жүгері — Ц3 мың теңге/т.
| Нұсқа | ||||||||||
| Sов | ||||||||||
| Wов | ||||||||||
| Чд | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
| Sсл1 | ||||||||||
| Sсл2 | ||||||||||
| Sсл3 | ||||||||||
| Sср1 | ||||||||||
| Sср2 | ||||||||||
| Sср3 | ||||||||||
| Sси1 | ||||||||||
| Sси2 | ||||||||||
| Sси3 | ||||||||||
| Ц1 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 |
| Ц2 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 |
| Ц3 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
Әдістемелік нұсқаулар:
Топырақ эрозиясы салдарынан келтірілетін шығында төмендегі формула ақылы есептеуге болады.
Уэр = Уиз + Ураст + Узл,
Уэр — топырақ эрозиясы салдарынан келтірілетін шығын, мың/жыл;
Уиз — жыра эрозиясының нәтижесінде ауылшаруашылық айналымнан алынған жерлердің зияны, теңге/жыл;
Ураст — өсімдіктану саласының шығыны, теңге/жыл;
Узл — су қоймаларының тайыздануы, теңге/га.
Практикалық жұмыс № 14.
Сабақтың тақырыбы: Ресурстық және аумақтық болжамдау.
Сабақтың мақсаты:болжамдау, жүйесі мен әдісін меңгеру
Сабақ мазмұны: Ќазақстан Республикасында жердің инвентаризациясы. Презентация есебін дайындау.
Практикалық жұмыс № 15.
Сабақтың тақырыбы: Жерге орналастыру жобаларындағы жер ресурстарын басқару сұрақтары.
Сабақтың мақсаты: жалпы басқару жүйесіндегі сұрақтарды шеше білу.
Сабақтың мазмұны: аудан территориясындағы ішкішаруашылық жобасын құру.
Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
| Орташа арифметикалық | 1 тапсырма үшін, балл | Апталар | |||||||||||||||
| Практикалық сабаққа қатысуы | |||||||||||||||||
| ОӨЖ | |||||||||||||||||
| Аралық бақылау | |||||||||||||||||
| Емтихан | |||||||||||||||||
| Емтиханға кі ру рейтингісі | |||||||||||||||||
| Қорытынды балл |
Пән бойынша білімді бағалаудың қорытындысынан аралық үлгерімнің бағасы 60% құрайды және пән бойынша білімді бағалаудың қорытындысынан емтихан бағасы 40% құрайды.
Тіркеу бөлімінде қорытынды бағаларды есептеу кезінде сәйкесті 0,6; 0,4: коэффициенттері қолданылады.
| ҚБғ = | РБ1 (100) + РБ2 (100) | х 0,6 + ҚБ (100) х 0,4 |
мұндағы: РБ 1 – 1-ші рейтингті бақылау;
РБ 2 – 2-ші рейтингті бақылау;
ҚБ – қорытынды бақылау;
ҚБғ – қорытынды баға.
Егерде студент жіберілген рейтинг бағасының ж/немесе қорытынды бақылау нәтижелерімен келіспе се емтихан өткізгеннен немесе рейтинг қойғаннан кейінгі келесі күнінен кешікпей апелляцияға беру ге құқылы. Апелляция комиссиясының отырысының нәтижесі хаттамамен толтырылады. Бақылау қорытындысы бойынша бағаны кері тапсыруға рұқсат етілмейді.
10. БӨЖ тапсырмалары
Сабақтың тақырыбы №1: Кіріспе. Курстың мақсаты мен міндеттері. Жер ресурстарын басқару негіздері.
Сабақтың мақсаты:Жер ресурстарын басқару негіздерін және жер ресурстарын басқаруда мемлекеттің ролінұғындыру.
Сабақ мазмұны:ресурс ретіндегі жердің сипаттамасы, ерекшеліктеріне баға беру. Буклет дайындау.