Кесте 1.14 Қосалқы станса трансформаторларында электроэнергия шығыны

Нұсқа I 110/10 кВ	Нұсқа II 110/10 кВ
Трансформаторлары	DАп/ст, кВт×сағ.	Трансформаторлары	DАп/ст, кВт×сағ.
қ/ст “Рахат” ТМН 2500/110 кВх2шт.	83123,3	қ/ст “Рахат” ТМН 2500/110 кВх2шт.	83123,3
п/ст “Кр. Октябрь” ТМН 6300/110 кВх2шт.	112472,8	п/ст “Кр. Октябрь” ТМН 6300/110 кВх2шт.	112472,8
қ/ст “Акжар” ТМН 2500/110 кВх2шт.	73235,9	қ/ст “Акжар” ТМН 2500/110 кВх2шт.	73235,9
қ/ст “Таусамалы ” ТМН 2500/110 кВх2шт.	96489,6	қ/ст “Таусамалы ” ТМН 2500/110 кВх2шт.	96489,6
қ/ст “Курамыс” ТМН 2500/110 кВх2шт.	73235,9	қ/ст “Курамыс” ТМН 2500/110 кВх2шт.	73235,9
SDРқ/ст=438557,5 кВт×ч	SDРқ/ст=438557,5 кВт×ч

Энерго жүйеге қосылған торап орнында ашық тарату құрылғыларына амортизациялық және қызмет көрсету.

åК_я × = 90 × = 8,46 млн. тенге

Амортизация нормалары [15] алынған.

Қосалқы станса және желіде шығындалған электроэнергияның орнын толтыру шығыны. Алматы облысы аймағына байланысты [4] желіде шығындалған электроэнергияның құны b₁₁₀= 26 тен/кВт × сағ.

Есеп мысалы. Нұсқа I.

b₁₁₀× å∆А_л110 + b_т110/10× å∆А_т110/10= 26×455735,9+

+27,7×438557,5 = 239,9 мың тенге

Нұсқалар үшін келтірілген суммарлық шығындар анықталады:

З = И + Е_н × К , мың тенге (1.41)

мұндағы Е_н – капиталдық салымдар салыстырмалы нормативті тиімділік коэффициенті;

Е_н = , (1.51)

мұндағы Т_н – нормативті өтімділік мерзімі Т_н = 5 жыл.

Кесте 1.15 Жылдық шығындар

Шығындар	Нұсқалар
I	II
Желідегі амортизация және қызмет көрсету шығыны, млн. тенге	170,6	163,5
Қосалқы стансадағы амортизация және қызмет көрсету шығыны, млн. тенге	139,9	141,3
Тарату құрылғыларындағы амортизация және қызмет көрсету шығыны, млн. тенге	8,46	8,46
электроэнергияның орнын толтыру шығыны, млн. тенге	239,9	243,0
Жылдық суммарлық шығын, млн. тенге	558,9	556,3

Кесте 1.16. Суммарлық келтірілген шығындар

Нұсқалар	И, млн. тенге	К, млн. тенге	З, млн. тенге
I	558,9	7685,6	2096,0
II	556,3	7460,3	2048,4

Техникалық көзқарастармен I-ші нұсқаны тандаймыз, өйткені онда тұйықталған типті қосалқы станса саны көп, олар қызмет көрсетуде ыңғайлы және қарапайым сұлбалармен орындалған.

Осалқы стансаның таратушы құрылғыларының сұлбасын тандау.

Қосалқы стансаның таратушы құрылғыларының сұлбалары барлық кернеулерде жалғану саны және қосалқы стансаның мақсаты есебімен тандалынады.

Қосалқы станса сұлбаларын тандағанда тұтынушылардың электрмен қамту сенімді, қосалқы станса арқылы қуатты өткізе алатын, сұлбанаң бөлек элементтерінде көрші жалғаныстарды өшірмей жөндеу жұмыстарын өткізетін, кейінгі даму перспективасы болуы қажет.

“Таусамалы ” трансформаторлы қосалқы станса барлық нұсқаларға түйінді болып келеді, 110 кВ таратушы құрылғылар схемасы бір жұмыс істейтін секциялы және бір айналымды шина жүйесі арқылы орындалады.

“Курамыс”, “Акжар”, “Карагайлы” қосалқы стансасы тұйықты болып келеді. Қосалқы станса схемасы екі блок сияқты «желі – трансформатор» қоректенетін желі жағында автоматты перемычка және қысқа тұйықталғыш, ажыратқыштар орнатылады. ”Рахат” қосалқы стансасы отпайкалармен жасалынған.