Айтарма дистрибьюторлар – қайтару бойынша мамандар

Фармацевтикалық нарықта бұл тұтынушылармен олардың тікелей жеткізушілеріне қайтарылған препараттармен айналысатын компаниямен шамамен арнайыланған жаңа түрі.

Қайтарымдардан басқа, тапсырысты дайындау немесе түсіру кезінде іс жүзінде пайда болатын айқын қателіктерінен, фармацевтикалық препараттардың айналымынан шамалап 1,5-2%-пайызы бөліп тарату тізбегінде жоғарырақ тұрған жеткізушіге қайтырылады. Препараттардың қайтару себептері бірнеше, барлығынан бұрын келесілер кездеседі:

1. Жарамдылықтың өтіп кеткен мерзімі;

2. Өндіруші – жеткізіп салушы жағынан кері шақыру;

3. Өндіруші – ораушымен істелінетін базардан алып тастау;

4. Тауардың орамасы үйпалақтанып қалуы, оқуға болмайтыны немесе ластанғандығы;

5. Қайтарымның сирек кездесетін себептері;

6. Өндірушімен немесе орамашымен істелінген өнімдегі, орамадағы өзгерістер;

7. Өндірушінің немесе орамашының іс-әрекетінің тоқталуы;

8. Шарттағы жеткізіп салудағы өзгерулер;

9. Патент мерзімінің таусылуы және дженериктердің пайда болуы сұраныстың қысқаруына әкеліп соғады;

10. Жарамдылық мерзімінің таусылуы (6 немесе 12 айдан кем);

11. Алыпсатарлық сатып алудың нәтижесінде немесе қоймалардың жабылуынан тауардың артықтығы;

12. Төмен сұраныс, мысалы, маусымдық суық тиетін аурулардың төмен деңгейі жағдайында.

Іске асырылуы қиын тауарлардың қайтарылғаны бөліп тарату каналының бүкіл ұзындығы бойынша үдей түседі. Бірақта тауарлардың қайтарылу үрдісі – барлық қатыстырылған жақтар үшін шли қымбат тұратын шара.

Фармацевтикалық дистрибьюторлар тауарды жеткізу бойынша қызметтерді, тіке жеткізіп салу (тікелей өндірушіден сатып алу) кезіне қарағанда, жылдамырақ және сапалырақ орындайды, олар өзінің жеткізушілері (өндірушілері) және клиенттері үшін мәлімдемені дайындауға, түсіруге және тауарларды бөліп таратуға кететін шығындарды қысқартады. Дистрибьюторлар шын мәнісінде бөліп тарату каналының ішінде өмірлік-маңызды байланысты қамтамасыз етеді, өйткені олар сонымен қатар келесілерді де іске асырады:

- өндірушінің қоймалық қорын қаржыландырады;

- бөліп тарату орындарынан тікелей жақындықта тауарлардың қажетті қорларын қамтамасыз етеді;

- 24 сағаттын бойында жеткізуді қамтамасыз етеді;

- базарға жаңа тауарды шығару үшін тиімді құралдарға ие болады;

- дәрі-дәрмектің қайтарылуы бойынша тиімді іс-әрекетін қамтамасыз етеді;

- препараттарды кері шақыртып алуды және өндірушімен жасалатын нарықты алып тастауды қолдайды;

- қоймада жоқ тауарларды алу үшін заттар ретінде әрекет етеді;

- препарат туралы хабарламаның қол жетімділігін және оның жылжуын қамтамасыз етеді.

Соныменен, істеп шығарылған тауар, бөлініп таратылатын тізбекті өтіп, дәріханаларға түседі. Маркетологтар жұмысының келесі сатысы фармацевтикалық тауарлардың соңғы тұтынушыға жылжуы болып табылады, бұл келесі тарауда қарастырылады.

Бақылау сұрақтары:

1. Бөліп тарату саясатымен қандай мәселелердің шешімі қамтамасыз етіледі?

2. Ортадағы келістіруші неге қажет?

3. Бөліп тарату канал дегені не?

4. Бөліп тарату каналының негізгі қызметтері қандай?

5. Бөліп тарату каналының деңгейі қалай анықталады?

6. Бөліп тарату каналын таңдау кезінде қандай факторларды есепке алу керек?

7. Бөліп таратудың тік каналының қандай артықшылықтары бар?

8. Бөліп таратудың тік каналын таңдау кезінде қандай факторларды есепке алу керек?

9. Сұраныс пен ұсыныстың теңгерімін қамтамасыз етуде сауданың ролі қандай?

10. Көтерме сауда қандай іс-әрекетті жүзеге асырады?

11. Көтерме сауданың негізгі қызметтері қандай?