Практикалық сабақ 7
Кәсіпкерліктегі бәсекелестерді талдау
Сұрақтар
1. Фронталды сұрау
2. Есеп шығару
1. Фронталды сұрау
1. Бәсеке түсінігі мен түрлері.
2. Бәсекелестіктің негізгі қағидалары. Функциялары.
3. Экономикалық сферадаға бәсекелік қатынастын деңгейлері.
4. Бағалық бәсеке.
5. Бәсекелік артықшылықтын пайда болу көздерінің сипатына байланысты негізгі түрлері.
6. Бәсекеге қабілеттілік. Пирамидасы.
7. Кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігің байланысты факторлар.
8. Ішкі және сыртық факторлар. Кәсіпорының бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудің деңгейлері.
9. И.Н.Герчиковтың кәсіпорының бәсекеге қабілеттілігін бағалаудың көрсеткіштері.
10. Кәсіпкерліктегі бәсекелестерді талдау. Портердің бес күш қағидалары.
2. Есеп шығару
Есеп 1.
Инвестор «Энергетик» АҚ-ның номиналды құны 3 000 теңге акциясын 3 600 теңгеге сатып алды және оны 168 күннен кейін 4 200 теңгеге сатты. Сол уақытқа оған жылдық мөлшері 12% дивиденд төленді. Инвестор операциясының табыстылығын анықтандар.
Шешуі:
Дивиденд құны: тенге
Инвестор операциясының табыстылығы: rкон= %
Есеп 2.
Келесі мәліметтер негізінде өнімді мамандандырудан кейінгі экономикалық тиімділікті және мамандандыру дегейінің өзгеруін анықтаңдар:
Көрсеткіштер | Өлшем бірлігі | Мамандандыруға дейін | Мамандандырудан кейін |
1. Жылдық өнім көлемі | дана | 40 000 | 42 000 |
2. Өнімнің құны | мың тенге | 50,0 | 40,0 |
3. Өнімнің бағасы | мың тенге | 55,5 | 55,5 |
4. Үлестік күрделі салымдар | мың тенге | 110,0 | 160,4 |
5. Тұтынушыға бірлік өнімді жеткізуге көлік шығындары | мың тенге | 8,0 | 11,6 |
6. Профильдік өнім | тыс. тенге |
Шешуі:
1. Мамандандырудың жылдық экономикалық тиімділігі:
Эж. = (S1 +Ен * К1 + Т1) - (S2 +Ен * К2 + Т2) * А2
Эж. = (50,0+0,12*110,0+8,0) – (40,0+0,12*160,4+11,6)*42 000 = 14 784 мың теңге
2. Мамандандыру деңгейі:
Профильді өнім үлесі
Үпр.1 = 1 300 000 / 55,5 * 40 000 * 100 = 58,56 %
Үпр.2 = 1 864 300 / 55,5 * 42 000 * 100 = 79,98 %
Үпр. = Үпр.2 - Үпр.1 = 79,98 % - 58,56 % = 21,42 %
Әдебиет: силл. қарау
Практикалық сабақ 8
Отандық бизнес-жүйеде маркетинг механизмдерін қолданудың негізгі бағыттары
Сұрақтар
1. Фронталды сұрау
2. Есеп шығару
1. Фронталды сұрау
1. Негізгі түсініктер: маркетинг, мұқтаждық, тұтыныс, мүдде.
2. Негізгі түсініктер: тауар, алмастыру, келісім, нарық.
3. Маркетинг түрлері. Маркетингтің негізгі қағидалары.
4. Маркетинг атқаратын негізгі қызмет түрлері.Маркетингтің негізгі функциялары.
5. Маркетингтік ортаны талдау және оның бөлімдері. Фирманың микроортасы.
6. Бәсекелестер және оның типтері.
7. Кәсiпорынды SWOT талдаудың маңыздылығы
8. SWOT талдаудың объектiлерi
9. Кәсiпорын құрылымына не жатады?
10. Кәсiпорындағы басқару функциясының негiзгi қызметi
11. Кәсiпорында ұйымдастыру жұмыстарының түрлерi
12. Тауарды сатып алу ұйымдары
13. Егер де кәсiпкерлiк қызметте көтерме және бөлшек сауда ұйымдары көп болса, онда
14. Жаңа кәсiпорынды құрудың бiрiншi этапы
15. Коммерциялық қызметтiң өндiрiстiк бизнестен ерекшелiгi:
16. Кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асырудағы өндiрiс факторлары
2. Есеп шығару
Есеп 1.
Қызылордалық «Мандарин» Сауда Үйі қазақстандық басылымға жаңа шырын туралы жарнамалық хабарлама берді. Жарнамаға кеткен шығындар – 25 000 теңгені құрады. Шырынға сауда үстемесі - 35%. Жарнамадан нәтиже алыну тиіс (Эр). Жарнама өткізетін күндер және тауарайналымы туралы ақпарат төмендегі кестеде көрсетілген:
Кезең | Күндер саны | Тауар айналымы, мың теңге | Орташа күндік айналым | |
мың теңге | % | |||
Жарнаманы өткізуге дейін | 454 935,0 | 45 493,5 | ||
Жарнаманы өткізуден кейін | 1 417 577,46 | 70 878,87 | 155,8 |
Шешуі:
Қысқа мерзімді жарнамадан экономикалық тиімділік
Эp= ,
Эp – жарнамадан экономикалық тиімділік, тенге;
- жарнамаға дейінгі орташа күндік айналым, тенге;
- орташа күндік тауар айналымының өсімі, %
- жарнамаға дейінгі және кейінгі тауар айналым күндерінің саны;
- тауарға деген тауарлық қосымша құн, %;
- жарнама шығындары.
Есеп 2.
Кәсіпорынның есептік жылға өнім шығаруының (жоспар және нақты) мәліметтері берілген
Өнімнің атауы | Өнім көлемі, мың. тенге | |
жоспар | нақты | |
А | 81,45 | 80,23 |
Б | 92,73 | 93,5 |
В | 44,8 | 44,8 |
Г | - | 20,32 |
Д | 31,6 | - |
Е | 26,85 | 47,34 |
Жоспар пайызының орындалуының өнім көлемі және ассортисменті бойынша анықтандар.
Шешуі:
1. Жоспар көлеміндегі нақты орындалу (ассортименті)
Вф. пр.пл. = 80,23 + 92,73 + 44,8 + 26,85 = 244,61
2. Жоспарлы өнім көлемі
Впл. = 81,45 + 92,73 + 44,8 + 31,6 + 26,85 + = 277,43
3. Нақты өнім көлемі
Вф. = 80,23 + 93,5 + 44,8 + 20,32 + 47,34 = 286,19
4. Көлем бойынша жоспардың орындалу %
286,19/ 277,43 * 100 = 103,2 %
5. Ассортимент бойынша орындалу %
244,61/ 277,43 * 100 = 88,2 %
Есеп 3.
Келесі көрсеткіштер берілген:
- өткізілген өнім 2016 ж. А өнімі бойынша–1200 дана, Б өнімі бойынша–110 дана,
- өнім бірлігі құны 2016 ж. А өнімі бойынша–150 ш.б., Б өнімі бойынша–470 ш.б.
- инфляция индексі 2016 ж. А өнімі бойынша–1,25, Б өнімі бойынша–1,18
Анықтау керек:
а) А және Б өнімдеріне 2016 ж. соңына келтірілген бағаны;
б) 2016ж. соңындағы баға бойынша 2015 ж. сату көлемін;
в) фирма өнімі бойынша инфляцияның орташа индексін.
Шешуі:
2015ж. соңына (2016 ж. басына) келтірілген А өнімінің бағасы 150*1,25 =187,5 ш.б.
2015ж. соңына (2016 ж. басына) келтірілген Б өнімінің бағасы 470*1,18 =554,6 ш.б.
2016 ж. баға бойынша 2015 ж. сату көлемі 1200*187,5+110*554,64=286006 ш.б.
Фирманың барлық өнімі бойынша инфляция индексі орташа шама ретінде анықталады И=1200*187,5*1,25+110*554,6*1,18/1200*187,5+110*554,6=1,235.
Әдебиет: силл. қарау