Дүние жүзі тарихы 4 страница

40.

І.Есенберлинге қай романы үшін Мемлекеттік сыйлық берілгенін анықтаңыз.

A) «Айқас» романы.

B) «Маңғыстау майданы».

C) «Қатерлі өткел» романы.

D) «Ғашықтар» романы

E) «Алтын құс» романы.

Қазақ әдебиеті

2-нұсқа

1. “Күлтегін” жырындағы жырау есімін табыңыз.

A) Білге қаған.

B) Елтеріс.

C) Күлтегін.

D) Қапаған.

E) Тоңұқұқ.

2.

ХІ ғасырда түркілерден шыққан білімпаз, түркі даласын аралап, әр жердің сөйлеу ерекшелігін зерттеген тілші ғалымды анықтаңыз.

A) Жүсіп Баласағұни.

B) Махмұт Қашқари.
C) Әбунасыр Әл-Фараби.
D) Ахмет Йасауи.

E) Рабғузи.

3.

Қай елдің ертегісінде болмасын дәстүрге айналған сюжеттік құрылыс түрін анықтаңыз.

A) Ертегінің бастамасы мен шешімі.
B) Ертегінің байланысы.

C) Ертегінің шиеленісуі мен шешімі.

D) Ертегінің дамуы.
E) Ертегінің шарықтау шегі.

4. “Жаңбыр жаумаса, жер жетім,

Басшы болмаса, ел жетім,

Ұқпасқа айтқан сөз жетім...”

Үзінді қай шешеннің сөзі екенін белгілеңіз.

A) Төле би.

B) Әйтеке би.

C) Досбол шешен.

D) Қаз дауысты Қазыбек.

E) Бөлтірік шешен.

5.

Көбен, Теген, Себен қай жырдың кейіпкерлері екенін анықтаңыз.

A) «Қобыланды батыр» жыры.

B) «Қамбар батыр» жыры

C) «Алпамыс батыр» жыры.

D) «Ер Тарғын».

E) «Қозы Көрпеш-Баян сұлу»жыры.

6. “Қыз Жібек” жырындағы Сырлыбай ханның ақын-уәзірінің есімін белгілеңіз.

A) Базарбай.

B) Шеге.

C) Қаршыға.

D) Бекежан.

E) Сансызбай.

7. “Құйрығы жоқ, жалы жоқ, құлан қайтіп күн көрер,

Аяғы жоқ, қолы жоқ, жылан қайтіп күн көрер?”

Үзінді қай жыраудың сөзі екенін айқындаңыз.

A) Қазтуған жырау.

B) Жиембет жырау.

C) Доспамбет жырау.

D) Шалкиіз жырау.

E) Асан қайғы.

8.

Дулат Бабатайұлының “Еспембет” поэмасындағы бас кейіпкер Еспембет кімнің қолында ер жетіп тәрбиеленгенін анықтаңыз.

A) Қабанбай.

B) Сыбан.

C) Жарасқұл

D) Ер Қосай.

E) Ақтамберді.

9.

Махамбеттің Исатайға арнаған өлеңін табыңыз.

A) «Махамбеттің Жәңгірге айтқаны».

B) «Мұңайма».

C) «Күн қайда?»

D) «Тарланым»

E) «О, Нарын!».

10.

Махамбеттің ел болып біріксе, әділетсіздікке қарсы шықса, ханды тақтан тайдыратынына күмән келтірмейтін ойы айтылған өлеңді анықтаңыз.

A) «Нарын деген жерімнен».

B) «Менің атым-Махамбет».

C) «Тайманның ұлы Исатай».

D) «Атадан туған аруақты ер».
E) «Алты сан алашты».

11.

Махамбет Исатайдың батырлығын, парасаттылығын және сонымен қатар қандай қасиетін жоғары бағалағанын табыңыз.

A) Әншілігін.

B) Білгір қолбасшылығын.
C) Жанашыр туыстығын.

D) Серілігін.
E) Ақылшы ағалығын.

12.

Ы.Алтынсариннің еңбек тақырыбына арнаған шығармасын анықтаңыз.

A) «Асыл шөп».

B) «Бақша ағаштары»

C) «Азған елдің хандары».

D) «Залым төреге».

E) «Аурудан аяған күштірек».

13. Ы.Алтынсариннің аудармасын көрсетіңіз.

A) «Бұл кім?»

B) «Алтын шекілдеуік».

C) «Азған елдің байлары».

D) «Байұлы».

E) «Әділдік».

14. Үзінді Абайдың қай өлеңінен алынғанын табыңыз.

Ақырын жүріп, анық бас,

Еңбегің кетпес далаға.

Ұстаздық еткен жалықпас

Үйретуден балаға...

A) «Интернатта оқып жүр»

B) «Құлақтан кіріп, бойды алар»

C) «Әсемпаз болма әрнеге»

D) «Сабырсыз, арсыз, еріншек»

E) «Ғылым таппай мақтанба»

15.

Ұлы ақын Абайдың 16 тармағы түгелдей «Ж» әрпімен басталатын өлеңін табыңыз.

A) «Жүрек-теңіз, қызықтың бәрі –асыл тас».

B) «Жайнаған туың жығылмай...».
C) «Жалын мен оттан жаралып».

D) «Жүрегім менің қырық жамау».
E) «Жақсылыққа».

16.

Абайдың қазақ мақал-мәтелдерін сынайтын қара сөзін көрсетіңіз.

A) Бірінші.

B) Бесінші сөзі.

C) Он тоғызыншы сөзі.

D) Жетінші сөзі.

E) Отыз жетінші.

17.

Балуан Шолақ Баймырзаұлының махаббат сырын шертуге арналған өлеңін белгілеңіз.

A) “Сәулем қыздар”.

B) “Қарақат көз”.

C) “Ғалия”.

D) “Сұрша қыз”.

E) “Жайма – шуақ”

18.

Қазақ халқының ән өнеріне мол мұра болып қосылған Балуан Шолақтың әндерінің бірін табыңыз.

A) «Желдірме».
B) «Жиырма бес».

C) «Шалқыма».
D) «Маңмаңгер».

E) «Мақпал».

19.

«Ақық», «Теміртас» деген өлеңдерінде Біржан салдың қандай көңіл күйі баяндалғандығын анықтаңыз.

A) Сүйіспеншілік сезімі

B) Өмірге құштарлығы

C) Қатты күйзелісі

D) Қуаныш сезімі

E) Жолдастарына ризашылығы

20.

Сыршыл ақын Мағжан Жұмабаевтың кемеңгер Абайға арнаған өлеңінің толық атын табыңыз.

A) «Асыл хакім Абайға».

B) «Хакім Абайға»
C) «Баға жетпес Абайға».

D) «Алтын хакім Абайға».

E) «Сөзі асыл Абайға».

21. Ж.Аймауытов ең соңғы және үздік туындысы “Шернияз” пьесасын кімге арнағанын табыңыз.

A) Ахмет Байтұрсыновқа.

B) Міржақып Дулатовқа.

C) Сұлтанмахмұт Торайғыровқа.

D) Абай Құнанбаевқа.

E) Шәкәрім Құдайбердіұлына.

22.

Шәкәрім Құдайбердіұлының әуені мен өлеңі үйлесім тапқан әнін белгілеңіз.

A) “Бұл ән – бұрынғы әннен өзгерек”

B) “Желсіз түнде жарық ай”.

C) “Көзімнің қарасы”.

D) “Адамдық борышың”.

E) “Қор болды жаным”.

23.

«Жастарға», «Үш-ақ түрлі өмір бар» атты өлеңдерінің авторын табыңыз.

A) М-Ж. Көпейұлы

B) Н.Орманбетұлы

C) М.Дулатұлы

D) Ш.Құдайбердіұлы

E) М.Жұмабайұлы

24.

Ж.Аймауытовтың ұлттың алғашқы зиялы өкілдерінің екі ұдай жолға түсуін бейнелеген пьесасын көрсетіңіз.

A) «Қанапия-Шәрбану»

B) «Рабиға»

C) «Шернияз»

D) «Мансапқорлар»

E) «Ел қорғаны»

25.

А.Байтұрсыновтың «Қырық мысалы» қайда, қашан жарық көргенін анықтаңыз.

A) 1910 ж. Қазанда

B) 1915 ж. Троицкіде.

C) 1909 ж. Петербургте.

D) 1911 ж. Орынборда.

E) 1914 ж. Омбыда.

26.

І.Жансүгіровтің “Күйші” поэмасындағы басты кейіпкерді белгілеңіз.

A) Толқыншаш.

B) Қамар.

C) Күнікей.

D) Шолпан.

E) Қарашаш.

27.

Бейімбет Майлиннің “Шұғаның белгісі” повесіндегі Шұғаның сүйген жігітінің есімін көрсетіңіз.

A) Есімбек.

B) Әбдірахман.

C) Ғали

D) Қожаш.

E) Ахмет.

28.

1917 жылы жазылып, 1918 жылы Ақмола жастарының күшімен сахнаға шыққан «Бақыт жолында» драмасының авторын белгілеңіз.

A) М.Дулатов.
B) Б.Майлин.

C) С.Сейфуллин.
D) Ж.Аймауытов.

E) Д.Исабеков.

29.

Жамбылдың соғыста ерлікпен қаза тапқан баласын атаңыз.

А) Қуаныш.

В) Алғабек.

С) Ғали.

D) Тезек.

Е) Алғадай.

30.

Қасым Аманжоловтың соғыстан кейінгі шығармашылығына жататын өлеңін табыңыз.

A) “Қапанға”.

B) “Үстімде сұр шинелім”.

C) “Дариға”.

D) “Елге хат”

E) “Сарыарқа”.

31.

М.Әуезовтің «Айман-Шолпан» пьесасының алғашқы 1934 жылғы нұсқасымен қай театрдың шымылдығы ашылғандығын анықтаңыз.

A) Абай атындағы драма театр.
B) Ауыл театры.
C) Қазақтың музыкалық-драмалық театры

D) Абай атындағы опер және балет театры ашылды.

E) Жасөспірімдер театры.

32.

Шекспирдің «Отеллосын», Гогольдің «Ревизорын» қазақ тіліне аударған қаламгерді көрсетіңіз.

A) М. Мағауин

B) Ғ. Мұстафин

C) М. Әуезов

D) С. Мұқанов

E) Ғ. Мүсірепов

33.

М.Әуезовтің 1916 ж. оқиғаға арнаған повесін табыңыз.

A) «Көксерек».

B) «Қорғансыздың күні».

C) «Жетім»

D) «Адамдық негізі-әйел».

E) «Қилы заман».

34.

1923 жылы Ғ.Мүсіреповті Орынбор қаласына әкеліп, сүйеу болған әдебиет майталманын анықтаңыз.

A) І.Жансүгіров.

B) С.Мұқанов.

C) М.Жұмабаев.
D) Б.Майлин.
E) С.Сейфуллин.

35.

С.Мұқановтың «Сұлушаш» поэмасындағы Алтайдың мінген атын анықтаңыз.

A) Тайбурыл.

B) Күреңтөбел.

C) Ақбөрте

D) Торытөбел.

E) Байшұбар.

36.

Шығармалары көптеген ұлттардың тіліне аударылған, «Жүрек әмірі», «Түркістан хикаялары» сынды туындылары қазақ тілінде басылып шыққан көрнекті өзбек жазушысын табыңыз.

A) Мырза Тұрсын-Зада.

B) Садриддин Айни.

C) Мұстай Кәрім.

D) Мұса Жәлел.
E) Нәсір Фазылов.

37.

Белгілі бір оқиғаны өлеңмен баяндап айтатын, жыр-толғау түрінде келетін көлемді шығарманы көрсетіңіз.

A) Дастан.
B) Баллада.
C) Лиро-эпос.

D) Поэма.

E) Эпос.

38. Анафораны табыңыз.

A) Көк көгершін, көгершін,

Көк құтан ұшар жем үшін.

B) Жоғары ерні көк тіреп,

Төменгі ерні жер тіреп.

C) Жан қысылса, жай таңдап,

Жанды еріткен жайдары-ау.

D) Еңсесі биік ақ орда,

Еңкейіп сәлем бер сана.

E) Ерлерді ұмытса да ел, сел ұмытпас,

Ерлерді ұмытса да ел, жел ұмытпас.

39. Жас ақын Мұса Жалелдің ерлік рухын шығарма арқауы еткен «Жыр туралы жыр» атты дастанының авторын көрсетіңіз.

A) Қ. Мырзалиев.

B) Ж. Молдағалиев.

C) Т. Молдағалиев.

D) Х. Ерғалиев.

E) С. Мәуленов.

40.

І.Есенберлинге қай романы үшін Мемлекеттік сыйлық берілгенін анықтаңыз.

A) «Қатерлі өткел» романы.

B) «Алтын құс» романы.

C) «Ғашықтар» романы

D) «Айқас» романы.

E) «Маңғыстау майданы».

Физика

1-нұсқа

4 м биіктіктен құлаған доп жерге соғылып, бірінші рет 2 м биіктікке көтерілді, кейін қайтадан жерге соғылып, тағы жоғары көтерілді және 1 м биіктікте ұстап алынды. Доптың орын ауыстыруы

A) 4 м

B) 2 м

C) 7 м

D) 3 м

E) 1 м

Мотоцикл тұрған орнынан қозғалып, 8 с – та 100 м жол жүрді. Оның үдеуі

A) 12,25 м/с²

B) 800 м/с²

C) 3,125 м/с²

D) 0,625 м/с²

E) 0,08 м/с²

Суы бар ыдысты тік жазықтықта қолмен радиусы 50 см шеңбер жасай бірқалыпты айналдырады. Суды төкпей айналдыру үшін қажет ең аз жылдамдық

( )

A)

B)

C)

D)

E)

Дененің жылдамдығы 10 секундта 25 м/с – тен 15 м/с-ке дейін азайды. Тағы 4 секундтан кейін оның жылдамдығы

A) 10 м/с

B) 100 м/с

C) 11 м/с

D) 40 м/с

E) 60 м/с

Тығыздығы 2700 кг/м³ сұйықтықта тығыздығы 900 кг/м³ дене қалқып жүр. Дененің сұйықтық деңгейінен жоғары шығып тұрған бөлігі

A)

B)

C)

D)

E)

Екі дененің ара қашықтығы 100 м – ге кемігенде олардың өзара тартылысу күші 1,44 есе артты. Денелер арасындағы алғашқы ара қашықтық

A) 144 м

B) 75 м

C) 0,2 км

D) 120 м

E) 600 м

Жүкті горизонталь жазықтық бойымен, осы жазықтыққа 45⁰ бұрышпен бағытталған 152 Н күшпен бірқалыпты тартады. Үйкеліс коэффициенті 0,282. Жүктің массасы

A) 76 кг

B) 80 кг

C) 38 кг

D) 44 кг

E) 93 кг

Суретте созылмайтын жіппен бір – біріне жалғасқан екі дене көрсетілген. Денелер 2 м/с² үдеумен қозғалуда, үстел тегіс. Бірінші дененің массасы 4 кг, ал екінші дененің массасы

( )

A) 12 кг

B) 10 кг

C) 16 кг

D) 20 кг

E) 24 кг

Көлемі 0,5 м³ , ал массасы 1250 кг тас су бетіне 4 м тереңдіктен бірқалыпты көтеріп шығарылды. Атқарылған жұмыстың шамасы ( , )

A) 16250 Дж

B) 1250 Дж

C) 30 кДж

D) 100 кДж

E) 2 кДж

Қозғатқышының қуаты 10 кВт, ал ПӘК – і 80% жүк краны 2 т жүкті 30 м биіктікке көтеретін уақыттың мөлшері

A) 50 с

B) 75 с

C) 60 с

D) 3 мин

E) 0,75 с

Дене 25 м/с жылдамдықпен тік жоғары лақтырылды. Оның кинетикалық энергиясы 2 есе азаятын биіктік

( )

A) 10 м

B) 12,5 м

C) 15,625 м

D) 25 м

E) 6,25 м

Массасы 9 г оқ мылтықтан 825 м/с жылдамдықпен ұшып шығады. Тұтанып, жанатын оқ дәрінің (порох) массасы 4 г. Мылтықтың ПӘК – і ( )

A) 50%

B) 10%

C) 80%

D) 20%

E) 100%

Массасы 1,5 кг дене 40 м биіктіктен тік құлайды. Оның 28,75 м биіктіктегі кинетикалық энергиясы

( )

A) 600 Дж

B) 431,25 Дж

C) 287,5 Дж

D) 168,75 Дж

E) 60 Дж

Көмірқышқыл газының (CO₂ ) молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы 480 м/с болатын температура

(M_r(C) =12, M_r(O)=16)

A) 305,4 К

B) 280 К

C) 406,6 К

D) 373 К

E) 273 К

Массасы 245 г күкірт қышқылындағы (H₂SO₄) зат мөлшері

(M_r(H)=1, M_r(S)=32, M_r(O)=16, )

A) 245 моль

B) 2,5 моль

C) 64 моль

D) 1 моль

E) 5 моль

ПӘК – і 20% - дық балқыту пешінде бастапқы температурасы 10⁰С, массасы 3 т шойынды балқыту үшін қажет көмір мөлшері (t_{шойынның балқу} = 1200⁰С, , , )

A) 2 т

B) 411 кг

C) 338,6 кг

D) 3 т

E) 792,7 кг

Сыйымдылығы 24,93 л ыдыста қысымы 5,76 МПа, ал температурасы 15⁰С көмірқышқыл газы (CO₂ ) бар. Газдың массасы

(M_r(O)=16, M_r(C) =12)

A) 2,64 кг

B) 200 г

C) 4 кг

D) 375 г

E) 24,93 кг

Жабық ыдыстағы газдың температурасы 20⁰С болғанда оның қысымы 90 кПа. Егер температура 166,5⁰С – қа дейін көтерілсе, онда газ қысымы

A)

B)

C) 135 кПа

D)

E) 0,256 МПа

Мөлшері 2 моль бір атомды идеал газдың ішкі энергиясы 7,479 кДж. Демек, оның температурасы

( )

A) 14,958 К

B) 8310 К

C) 300 К

D) 400 К

E) 1662 К

Мөлшері 4 моль бір атомды идеал газды изобаралық қыздыру кезінде оның ішкі энергиясы 2493 кДж – ға артты. Демек, бұл газ үшін

( )

A) А = 1108 Дж, Q=3500 Дж

B) А = 110 Дж, Q=500 Дж

C) А = 820 Дж, Q=650 Дж

D)А = 100 кДж, Q=500 кДж

E) А = 1662 кДж, Q=4155 кДж

Жылулық қозғалтқышының ПӘК – і 40%. Жүмыс денесі қыздырғыштан 5 кДж энергия алды. Қозғалтқыштың жұмысы

A) 3кДж

B) 2 кДж

C) 5кДж

D) 200кДж

E) 125кДж

Екі бірдей заряд 3 м аралықта 0,4 Н күшпен әсерлеседі. Бұл зарядтардың шамасы

( )

A) Кл

B) Кл

C) Кл

D) 1,2 Кл

E) 7,5 Кл

Потенциалдар айырмасы 12 В болатын нүктелер арасында заряд орын ауыстырғанда кулон күші 6 Дж жұмыс жасады. Заряд шамасы

A) 18 Кл

B) 72 Кл

C) 2 Кл

D) 1 Кл

E) 0,5 Кл

Өткізгіш 8 мКл заряд алғанда оның потенциалы 1000 В – қа өсті. Бұл өткізгіштің сыйымдылығы

A) 4 мкФ

B)

C)

D)

E) 64 пФ

Төменде көрсетілген схемада, R₁ = 16 Ом, R₂ = 10 Ом, R₃ = 4 Ом, R₄ = 12 Ом,I₂= 3 A. Демек

A) U_толық = 50 В

B) U_толық= 36 В

C) U_толық= 20 В

D) U_толық= 84 В

E) U_толық= 44 В

Қуаты 242 Вт, ал тұтынатын кернеуі 220 В болатын дәнекерлегіштің (паяльник) кедергісі

A) 100 Ом

B) 20 Ом

C) 10 Ом

D) 200 Ом

E) 2 Ом

Егер ЭҚК – і 4 В тоқ көзіне 4 Ом кедергісі бар өткізгішті жалғаса, онда тоқ күші 0,8 А болады. Демек

A)

B)

C)

D)

E)

Екі жіңішке жіпке ілінген, массасы 20 г, ұзындығы 50 см өткізгіш индукциясы 0,4 Тл магнит өрісіне перпендикуляр орналастырылған. Жіптердің созылуы нольге тең, демек тоқ күші

( , sin90⁰ = 1)

A) 10 A

B) 1 A

C) 5 A

D) 12 A

E) 7 A

Магнит индукциясының 0,04 с ішінде 0,2 Тл – ға дейін бірқалыпты азаюы кезінде ауданы 400 см² контурда 0,6 В ЭҚК коздырылды. Магнит индукциясының алғашқы мәні

A) 1,2 Тл

B) 0,8 Тл

C) 100 Тл

D) 2,4 Тл

E) 1,4 Тл

Егер математикалық маятниктің ұзындығын 32 см – ге қысқартса, онда тербелу периоды 40% - ға кемиді. Маятниктің бастапқы ұзындығы ( )

A) 80 см

B) 70 см

C) 60 см

D) 50 см

E) 90 см

Толқын көзі 4 минутта 1200 тербеліс жасайды. Толқын жылдамдығы 15 м/с. Толқын ұзындығы

A) 8 м

B) 30 м

C) 6,4 м

D) 60 м

E) 3 м

Периоды 1,57 мс электромагниттік тербелістерді алу үшін сыйымдылығы 2,5 мкФ конденсаторға жалғанатын катушканың индуктивтілігі

A) 250 мГн

B) 25 мГн

C) 2,5 мГн

D) 0,25 мГн

E) 0,025 мГн

Электромагниттік толқынның берілген ортадағы жылдамдығы , ал толқын ұзындығы 4 м. Бұл толқынның вакуумдағы толқын ұзындығы ( )

A) 9,6 м

B) 4 м

C) 0,18 м

D) 12 м

E) 5 м

Бір нүктеге жеткен күлгін түсті екі когерентті сәуленің жол айырымы 2 мкм. Бұл нүктеде ( )

A) дифракциялық көрініс байқалады

B) жарық толық күшейеді

C)жарық жартылай күшейеді

D) жарық жартылай бәсеңдейді

E) жарық толық бәсеңдейді

Жинағыш линзадан 50 см қашықтықта нәрседен 4 есе үлкен кескін алынды. Демек

A) F = 20 см

B) F = 2 м

C) F = 50 см

D) F = 12,5 см

E) F = 0,1 м

Кадмийден ұшып шыққан электрондардың жылдамдығы . Кадмийден шығу жұмысы 4,08 эВ, демек оған түскен кванттың жиілігі