A) сөз мағынасын зерттейтін бөлім
БАҚ-ың тілі мен стилі
Тема: Уровень1
1. Лексиканы мына бөлімге жатқызамыз
A) сөз мағынасын зерттейтін бөлім
B) сөйлемің құрылысын зерттейтін бөлім
C) сөздің жазылу мәнерін зерттейтін бөлім
D) сөйлемнің құрылымын зерттейтін бөлім
E) сөйлемнің қасиетін зерттейтін бөлім
Верный ответ: A
2. «Тіл тазалығы үшін, мағына дәлдігі үшін, тіл өткірлігі үшін күрес - мәдениет құралы үшін күрес» деген пікірдің авторы кім?
A) М.Горький
B) А.Құнанбаев
C) М.Јуезов
D) А.Н.Толстой
E) Р.Єамзатов
Верный ответ: A
3. Антонимдер - дегеніміз не?
A) қарама-қарсы сөздер
B) ауыс мағыналы не әсірелеу мағына
C) қолжазба түрінде жазылған публ-қ мақалаларға жиі қолданылады
D) мағыналары бірдей жазылуы және дыбысталуы әр түрлі
E) тілде жалпы бұрыннан бар, белгілі сөздің негізінде жазылады
Верный ответ: A
4. Алғашқы қазақ газеттері тілінде термин сөздерді зерттегендер:
A) Б. Байбосынов, С. Исаев
B) Момынова, Түймебаева
C) Бармнқұлов, Байтұрсынов
D) Омашев, Алжасова
E) Адамова, Айдаров
Верный ответ: A
5. Лексикология мен стилистика бір - бірімен ...?
A) байланысты, тығыз қарым- қатынаста
B) алшақ болады
C) туыстас сөздер
D) байланыспайды
E) мағынасы жағынан ұқсас
Верный ответ: A
6. «Јкел» сөзінің толық баламасы:
A) алып кел
B) алып бар
C) алып бер
D) алып кет
E) алып барма
Верный ответ: A
7. «Қала» сөзі 1920-жылға дейін қай сөзбен қатар қолданды?
A) кент, шаћар
B) аймақ
C) болыс
D) аудан
E) қалашық
Верный ответ: A
8. Стильдің түрлерін ата?
A) ресми, публицистикалық, сөйлеу стилі, кітаби- жазба стиль, іс қағаздары
стилі, ғылыми стиль, көркем әдебиет стилі.
B) публицистикалық стиль
C) ресми стиль
D) кітаби- жазба стилі.
E) сөйлеу стилі, кітаби- жазба стиль, іс қағаздары стилі, ғылыми стиль.
Верный ответ: A
9. Күні кеше, күні бүгін, ала күздей - осы мысалдардағы сөздердің тіркесуінен жасалған әрбір сөз бөлек жазылады. Қандай сөз табының емлесіне сәйкес келеді?
A) Үстеу емлесі
B) Шылау емлесі
C) Есімдік емлесі
D) Етістік емлесі
E) Зат есім емлесі
Верный ответ: A
10. Газетті танытатын негізгі компонент:
A) айдар
B) очерк
C) сөз тіркесі
D) автор ойы
E) корреспонденция
Верный ответ: A
11. Қай мысалда етістік арқылы сөйлеп тұрған сәттегі іс-әрекет беріліп отыр?
A) Мақсұт кітап оқып отыр
B) Биылғы қыста қар мол болды
C) Сонан бері рақымсыз көп жыл өтті
D) Студенттердің ғылыми конференциясы жылына бір рет өттеді
E) Кеше ыстықтау еді
Верный ответ: A
12. Сөйлемнің түрлерін ата?
A) барлық жауап дұрыс
B) лепті
C) сұраулы
D) бұйрықты
E) хабарлы
Верный ответ: A
13. Синтагма сөзінің анықтамасы?
A) күрделі сөз, туынды сөз, сөйлем мүшелері, бірнеше сөзден құрылған тіркестер
B) сөз тіркесі
C) тіл біліміндегі қос сөздер жиынтығы
D) бірыңғай мүшеден құралған сөйлем
E) эмоционалды-экспрессивті сөздер
Верный ответ: A
14. Сөйлемді ықшам құрауда, шебер жазушының бірі болып кім саналады?
A) Є. Мүсірепов
B) Мұхтар Јуезов
C) Абай
D) С. Дөнентаев
E) Јскен Нәбиев
Верный ответ: A
15. Сөйлеуде сөз бен сөйлем құрылысының дұрыс және айқындығының үстіне
не болуы шарт?
A) дыбыс үйлесімділігі
B) фонетикалық тәсілдер
C) лексикология және стилистика
D) семасиология
E) грамматика
Верный ответ: A
16. Қазақ тілінің сөз қоры лексикология тұрғысынан негізгі қандай салаға бөлінеді?
A) барлық жауап дұрыс
B) араб,парсы тілінен ауысқан сөздер
C) монғол тілінен ауысқан сөздер
D) шет елден келген терминдер
E) байырғы сөздер
Верный ответ: A
17. Сөйлеуші сөйлеп тұрған сәттегі іс-әрекетті, қимылды білдіретін шақ түрі:
A) Нақ осы шақ
B) Ауыспалы осы шақ
C) Осы шақ
D) Келер шақ
E) Мақсатты келер шақ
Верный ответ: A
18. Зат есімдік және сын есімдік түбірден зат есім тудыратын жұрнақтар:
A) -лық,-лік,-дық,-дік,-тық,-тік
B) -рақ, -рек
C) -қыш,-кіш,-ғыш,-гіш
D) -шылық, -шілік
E) -лау,-леу,-дау,-деу,-тау,-теу
Верный ответ: A
19. Айдарлар құрылымы жағынан қандай болады?
A) тұтас, бір ғана мәселеден хабардар етеді
B) бәрінен хабар етеді
C) 2-3 тақырыптан хабардар етеді
D) тек қана тақырыптарға шолу жасайды
E) дұрыс жауап жоқ
Верный ответ: A
20. Тезис дегеніміз не?
A) Айтылуға тиісті жайлардың негізгі қағидалары мазмұны тұжырымдалып жазылады
B) Баяндама
C) Мәтін
D) Мазмұн
E) дұрыс жауабы жоқ
Верный ответ: A
21. Тіл білімінде адам ойын, көрген-білгенін басқаға айтудың формасы -
A) Хабарлы сөйлем
B) Лепті сөйлем
C) Бұйрықты сөйлем
D) Сұраулы сөйлем
E) Экспрессивті сөйлем
Верный ответ: A
22. Біздің тіліміздің морфологиялық құрылысында қандай қатарлар кездеседі:
A) синонимдік
B) антонимдік
C) омонимдік
D) аффикстік
E) орфографиялық
Верный ответ: A
23. Қазіргі кездегі өркендеп дамыған БАҚ-ң неше түрі бар?
A) 3
B) 4
C) 2
D) 6
E) 5
Верный ответ: A
24. Публицистика қандай мағынаны білдіреді?
A) қоғам өмірі үшін маңызды мәселелерді талқылау ұғымда жұмсалады.
B) экономика, саясат.
C) адамдардың азаматтық тұлғасы мен суреткерлік мұрасын білдіреді.
D) экономикалық мәселелерді қарастырады.
E) әдеби шығармаларының көркемдік құрамын қарастырады.
Верный ответ: A
25. Қарайпайым сөздер табу мен эвфемизмдер көркем әдебиетте, әсіресе қандай стильде жиі қолданылады?
A) сөйлеу тілі стилінде
B) ресми
C) кітаби
D) ғылыми
E) публицистикалық
Верный ответ: A
26. Фразеологизмдерді мағыналық жағынан және сырт құрылысын өзгертіп қолдану - қандай мақсаттан туған тәсіл?
A) Стильдік
B) Редакторлық
C) Лексикалық
D) Шығармашылық
E) Контексті жақсарту
Верный ответ: A
27. Көнерген сөздер нешеге бөлінеді?
A) 2-ге
B) 5-ке
C) 3-ке
D) 4-ке
E) 6-ға
Верный ответ: A
28. Қос сөз ретінде қосарланған синтагманы тап:
A) мақсат-мүдде
B) баспасөз
C) пікірсайыс
D) күрделі
E) тәуелсіздік
Верный ответ: A
29. Етістіктің арнаулы қалау райы таза тілек, арман мәнін туғызатын тұлғасы қандай?
A) -ғай
B) -рақ,
C) -ғы,
D) -дау,
E) -шақ
Верный ответ: A
30. Неологизмдер ұғымы?
A) тілде жалпы бұрыннан бар, белгілі сөздің негізінде жазылады
B) мағыналары бір жазулары әр түрлі
C) қарама-қарсы сөздер
D) тілдегі барлық сөз қоры
E) көнерген сөздер
Верный ответ: A
31. ДУГ неше бөлімнен тұрды?
A) 2
B) 3
C) 4
D) 1
E) 5
Верный ответ: A
32. «Тіл тазалығы үшін, мағына дәлдігі үшін, тіл өткірлігі үшін күрес - мәдениет құралы үшін күрес» деген пікірдің авторы кім?
A) М.Горький
B) А.Құнанбаев
C) М.Јуезов
D) А.Н.Толстой
E) Р.Єамзатов
Верный ответ: A
33. Қазақ газеттерінің ағартушылық бағыттағы қызметіне еңбегі сіңген, газет тізгінін ұстаған қайраткер кім?
A) А. Байтұрсынов
B) С. Торайғыров
C) М. Јуезов
D) М. Мақатаев
E) Қ. Сәтбаев
Верный ответ: A
34. Тұрпайы фразеологизмге мына сөздер жатады:
A) «ит жоқта шошқа үреді»
B) «үріп ауызға салғандай»
C) «ит жанды»
D) «жүрек жұтқан»
E) «жүрегінде түгі бар»
Верный ответ: A
35. Оксюморон дегеніміз не?
A) мағынасы қарама-қарсы, антоним сөздер өз ара тіркесіп, бір ұғымды білдіреді
B) етістіктердің құрамында келіп бейнелі мән туғызатын аффикстер
C) сөзді не сөйлемшені сөйлемнің басында бірыңғай қайталауды айтады
D) көбінесе тура, номинальды мәнінен басқа, автордың, сөйлеушінің айтып, хабарлап отырған іс-құбылысқа субъективтік қатынасын көрсетеді
E) дұрыс жауап жоқ
Верный ответ: A
36. Тілдегі сөздердің барлығы, күллі сөз байлығы сөздік құрам немесе тағы қалай аталады?
A) Лексика
B) Лингвистика
C) Стилистика
D) Семантика
E) Фонетика
Верный ответ: A
37. Лексика-грамматикалық табиғатына байланысты ерекшеленетін сөз табын ата:
A) Есімдік
B) Сан есім
C) Шылау
D) Одағай
E) Етістік
Верный ответ: A
38. Қоғамдық-саяси лексиканы тап:
A) империализм
B) әдебиет
C) тіл
D) халық
E) мәдениет
Верный ответ: A
39. Сөйлеу тілі лексикасына стильдік бояуы жағынан қандай сөздер жатады?
A) табу сөздер мен эвфемизм сөздер
B) терминдер
C) қарапайым сөздер
D) жай сөздер
E) әр алуан техникалық атаулар
Верный ответ: A
40. Неологизм сөзді көрсет?
A) озаттар тұғыры
B) жау
C) қосымша құн
D) дүние
E) тіл мәселесі
Верный ответ: A
41. Омоним - дегеніміз не?
A) Дыбысталуы жазылуы бір, мағыналары бір-бірінен алшақ сөз
B) Қарама-қарсы сөздер мағыналары бір жазулары әртүрлі
C) Көнерген сөздер
D) Қолжазба түрінде жазылған публицистикалық мақалаларда жиі қолданылады
E) Жалпыға бірдей танылған қолдану заңы болады
Верный ответ: A
42. «Тіл өнері - дертпен тең» деген принципті ұстанған ғұлама.
A) Абай
B) Шәкәрім
C) Ыбырай Алтынсарин
D) Ахмет Байтұрсынов
E) Асан Қайғы
Верный ответ: A
43. Газет лексикасының ерекшелігі:
A) жалпы түсінікті, әлеуметтік бағалауыштық, өзгереді, дамиды
B) үнемділік
C) халыққа түсініксіз болуы
D) тұрақтылық
E) бәрі дұрыс
Верный ответ: A
44. Сөз шеберлерінің қаламынан шыққан әрбір шынайы шығарманың ... , ... белгілі мақсатқа лайықты құралады.
A) жеке сөйлемдері, сөз өрнектері
B) жеке сөздері, ой айқындылығы
C) жеке сөйлемдері, ой айқындылығына
D) жеке сөздері, сөз өрнектері
E) дұрыс жауабы жоқ
Верный ответ: A
45. Метафора - дегеніміз не?
A) ауыс мағыналы не әсірелеу мағына
B) қарама қарсы сөздер
C) көнерген сөз
D) тілдегі барлық сөз қоры
E) жауаптардың барлығы дұрыс
Верный ответ: A
46. «Буря в стакане воды» - «Стакандағы судың бұрқылы» сөз тіркесінің қалыптасу тарихы бар. Сөйлемде ауыс мағынада, елеусіз көңіл бөлуге тұрмайтын нәрсеге бола жанжал шығару, босқа қынжылу дегенді білдіреді. Мұны тұңғыш қоданған француз философын атаңыз.
A) Монтескье
B) Аристотель
C) Жергон
D) Сенека
E) Луллий
Верный ответ: A
47. Фразеологизмдердің өзіне тән негізгі қасиеттерін ата:
A) Жауаптардың барлығы дұрыс
B) Дайын тілдік единица ретінде жұмсалады
C) Жалпыға бірдей танылған қолдану заңы болады
D) Мағына бірлігі сақталады
E) Екі сөзден кем болмайды
Верный ответ: A
48. Адамның алуан түрлі көңіл күйін, сезімін білдіретін және жан-жануарларға қаратылып айтылатын сөздер
A) Одағайлар
B) Қаратпа сөз
C) Шылау
D) Өзгелік етіс
E) Көсемше
Верный ответ: A
49. Төмендегі сөздердің ішінен омоним сөзді тап?
A) ай
B) байлық
C) дүние
D) ауысу
E) сұлу
Верный ответ: A
50. Сөйлеуші сөйлеп тұрған сәттегі іс-әрекетті, қимылды білдіретін шақ түрі:
A) Нақ осы шақ
B) Ауыспалы осы шақ
C) Осы шақ
D) Келер шақ
E) Мақсатты келер шақ
Верный ответ: A
51. ДУГ неше бөлімнен тұрды?
A) 2
B) 3
C) 4
D) 1
E) 6
Верный ответ: A
52. Јдеби тілді жұмсаушылар тәжірибесінде нормадан ауытқу неше түрлі болады және оларды ата?
A) 2 түрлі: жөнімен және жөнсіз
B) 2 түрлі: орынды және жөнсіз
C) 3 түрлі: жекеше, орташа, көпше
D) 3 түрлі: сөйлем басына, сөйлем соңына
E) 4 түрлі: біріншілік, екіншілік, үшіншілік, төртіншілік
Верный ответ: A
53. Соғыс құмар сөзінің синонимін тап?
A) соғысқор
B) шымқай
C) шырағым
D) ашушаң
E) сөзуар
Верный ответ: A
54. Белгілі бір тілдегі лексикалық, грамматикалық және фонетикалық тәсілдердің қолданылу принциптерін не деп айтамыз?
A) стиль
B) лексика
C) стилистика
D) етістік
E) морфология
Верный ответ: A
55. Тілдегі сөздердің көпшілігінен не аңғарылады?
A) белгілі бір стильдік бояу
B) Дыбыстар, оларға тән белгілер
C) интонация, қайталауды
D) ұқсастық
E) фонетикалық единицалардың мәнерлі қолдану заңдылықтары
Верный ответ: A
56. Быжылдау, сабалақ, отасу, жайраңдау деген сөздер өзге стиль түріне қарағанда әсіресе қайда жиі байқалады?
A) көркем әдебиетте
B) публицистикада
C) ғылыми стильде
D) фразеологияда
E) морфологияда
Верный ответ: A
57. Кәсіптік-салалық басылымдарды ата?
A) «Заң газеті», «Сақшы»
B) «Ақиқат»
C) «Ана тілі»
D) «Айқын»
E) «Серке»
Верный ответ: A
58. Ажарлы, сұлу, дидарлы, көркем, әсем қандай сөздер?
A) синоним
B) омоним
C) антоним
D) неологизм
E) диалектизм
Верный ответ: A
59. Неологизмді тап
A) Аялдама
B) Пері
C) Ұя
D) Шарайна
E) Азан
Верный ответ: A
60. «Тіл ґнері - дертпен теѕ» деген принципті ўстанєан єўлама.
A) Абай
B) Шјкјрім
C) Ыбырай Алтынсарин
D) Ахмет Байтўрсынов
E) Асан Ќайєы
Верный ответ: A
Тема: Уровень1
1. Сөйлеу тілі лексикасына қандай сөздер жатады?
A) қарапайым сөздер табу, эвфемизм, диалкетизмдер және кәсіби сөздер
B) терминдер
C) терминдер, әр алуан техникалық атаулар
D) жай сөздер
E) эвфемизм
Верный ответ: A
2. Қалың қызыл алтын және ақ қылау күміс сызықтар, темір найзаларын деген сөз орамдар ауыс мағынасы сөздер қандай жолмен жасалды?
A) метонимия
B) метафора
C) синекдоха
D) омоним
E) синоним
Верный ответ: A
3. Барыс жалғауы-
A) іс бағытталған, арналған жанама обьект мәнінде, кейде жатыс жалғауымен синонимдік қатар құрады.
B) сөзге логикалық екпін береді
C) мекендік мәнде жатыс септік орнына жұмсалады
D) табыс септік жалғауымен жарыса қолданылғанда кездеседі
E) кейде шығыс жалғауымен жарыса қолданылады
Верный ответ: A
4. Лексиканы мына бөлімге жатқызамыз
A) Сөйлемің құрылысын зерттейтін бөлім
B) Сөз мағынасын зерттейтін бөлім
C) Сөздің жазылу мәнерін зерттейтін бөлім
D) Сөйлемнің құрылымын зерттейтін бөлім
E) Сөз мағынасын зерттейтін бөлім
Верный ответ: A
5. Синтагманың неше қыры , неше жағы бар?
A) 3 қыры, 3 жағы
B) 1 қыры, 1 жағы
C) 2 қыры, екі жағы
D) 2 қыры, 1 жағы
E) 3 қыры, 2 жағы бар
Верный ответ: A
6. Зат есімдік және сын есімдік түбірден зат есім тудыратын жұрнақтарды көрсет?
A) -лық, -лік, -дық, -дік, -тық, -тік
B) -рақ, -рек
C) -ша, -ше
D) -лау, -леу, -дау, -деу, -тау, -теу
E) -шақ, -шек, -шық, -шік
Верный ответ: A
7. Бесін намаз, сегіз жұмақ, жеті тамық, қыл көпір қандай сөз тіркестері?
A) діни ұғымдағы
B) мәдениетті
C) салт, әдет- ғұрыппен байланысты
D) көне сөздер
E) қанатты тіркестер
Верный ответ: A
8. Сөздің тек өзінің негізгі мағынасында жұмсалуы қай стильдің лексикасына тән ерекшелік
A) ғылыми
B) публицистикалық
C) ресми
D) көркем әдебиет
E) іс қағаздар
Верный ответ: A
9. Экспрессияға құрылған, оқырманға әсер ету функциясын атқаратын оқиға туралы жанр қандай?
A) репортаж
B) сараптама
C) баспасөзга шолу
D) мақала
E) шолу
Верный ответ: A
10. Айдарлар құрылымы жағынан қандай болады?
A) тұтас, бір ғана мәселеден хабардар етеді
B) бәрінен хабар етеді
C) 2-3 тақырыптан хабардар етеді
D) тек қана тақырыптарға шолу жасайды
E) дұрыс жауап жоқ
Верный ответ: A
11. Газет ұстанатын идеялық бағыттың айнасы не?
A) Бас мақала
B) сұхбат
C) барлық мақалалар
D) фельетон
E) айдарлар
Верный ответ: A
12. Қоғамдық-саяси лексика деген не?
A) қоғам, экономика, саясатқа байланысты және әдеби тіл элементтері бар лексика
B) тек саяси газеттердегі лексика
C) мәдениетке қатысты лексика
D) саясаткерлер қолданылатын лексика
E) тек саясатқа қатысты сөз тіркестері
Верный ответ: A
13. Тілдің коммуникативті функциясы қай стильде басым?
A) сөйлеу тілі
B) ауызекі стиль
C) жазба тілі
D) әдеби көркем
E) публицистикалық стиль
Верный ответ: A
14. Кітаби лексикаға не жатады?
A) әдеби терминдер
B) ғылыми терминдер
C) саяси әлеуметтік терминдер, әр алуан техникалық атаулар
D) қарапайым, тұрпайы сөздер
E) экономикалық терминдер
Верный ответ: A
15. Атау тұлғада кездесетін айдар?
A) «Абай және біз»
B) «Баспасөз баршаға»
C) «Басқармадан»
D) «Білгенге маржан»
E) «Жергілікті ұйымда»
Верный ответ: A
16. Лексикология ғылымы нені зерттейді?
A) сөздердің шығу тегін
B) сөздердің қолданылу заңдылықтарын
C) стильдік қызметін
D) сөз құрамын
E) тіліміздегі бейнелегіш тәсілдердің мағынасын
Верный ответ: A
17. Сөз саптауда аса жиі қолданылып, қалыптасқан морфологиялық тұлғаларды көрсет?
A) -сымақ
B) -рақ, -рек
C) -лық, -лік,
D) -ша, -ше
E) -шақ
Верный ответ: A
18. Дикторға, баяндаушыға, үгітшіге жүктелген міндеттің нәтижелі болуының басты шарты?
A) Тыңдаушыларды еліктіре білу, олардың назарын сөйлеп тұрған сөзіне аудара алу.
B) Дикция
C) Дұрыс баяндау
D) Қызығушылықты ояту
E) Јн айту
Верный ответ: A
19. Шешендік сөзде, үндеуде, диалогты сөйлемде, кім үшін, кімге қарап, неге арналғаннын және сөйлеушінің ішкі сезімінн аңғарту үшін жұмсалатын сөздер қалай аталады?
A) қаратпа
B) қыстырма
C) етістік
D) есімдік
E) синоним
Верный ответ: A
20. Фонетика ғылымы нені зерттейді?
A) тілдегі дыбыстардың жасалуын, жүйеленуін зерттейді.
B) дыбыстарды, оларға тән белгілерді зерттейді.
C) интонация, қайталауды зерттейді.
D) дыбыс үйлесімділігін, фонетикалық ерекшеліктерін зерттейді.
E) фонетикалық единицалардың мәнерлі қолдану заңдылықтарын зертейді.
Верный ответ: A
21. Белгілі бір қатынастың түрінде тілдік бірліктерді сұрыптап пайдалану арқылы ойды жеткізу мәнерінің көрінісі
A) речь
B) форма
C) стиль
D) иероглиф
E) екпін
Верный ответ: A
22. Экспрессивті сөз тіркесі түріндегі айдарды тап?
A) «Нанды қадірлейік!»
B) «Басқадан жауап»
C) «Руханият»
D) «Адам және қоғам»
E) «Ақиқат»
Верный ответ: A
23. Сөйлеу кезінде елден ерек, ойды бейнелі етіп беруге ұмтылыс нәтижесі?
A) оказионализм
B) синтагматизм
C) варваризм
D) демократизм
E) социализм
Верный ответ: A
24. Белгілі бір жағдайда тікілей жасалатын қатынас стилі
A) сөйлеу тілі
B) ауызекі стиль
C) жазба тілі
D) әдеби көркем
E) публицистикалық стиль
Верный ответ: A
25. Мақал-мәтелдерді, афоризмдерде, өлеңдерде сөйлемнің баяндауышы түсіріліп, ықшамдалып айтылады. Мұндай сөйлемдер түсінікті болу үшін, бастауыштан кейін қандай белгі қойлады?
A) сызықша
B) үтір
C) қос нүкте
D) леп белгісі
E) ештеңе қойылмайды
Верный ответ: A
26. Алғашқы қазақ газеттерінде қолданылған жанрды көрсет?
A) хабар
B) репортаж
C) бағалау
D) рецензия
E) пьеса
Верный ответ: A
27. Қыпша бел, бұраң бел, ай қабақ, сүмбіл шаш көркемдегіш құралдардың қайсысына жатады?
A) тұрақты эпитет
B) тұрақты теңеу
C) анафора
D) оксюморн
E) эпифорадо
Верный ответ: A
28. Тіліміздегі бейнелегіш тәсілдердің мағынасын, оның өзгеру заңдылықтарын қандай ғылым зерттейді?
A) стилистика
B) семасиология
C) лексикология
D) грамматика
E) морфология
Верный ответ: A
29. «Тіл тазалығы үшін, мағына дәлдігі үшін, тіл өткірлігі үшін күрес - мәдениет құралы үшін күрес» деген пікірдің авторы кім?
A) М.Горький
B) А.Құнанбаев
C) М.Јуезов
D) А.Н.Толстой
E) Р.Єамзатов
Верный ответ: A
30. «Абай өз шығармаларын шығыс диалектісінде жазды» дейтін кім?
A) С.Аманжолов
B) Амандосов
C) Аманбаев
D) Есаманов
E) Амангельдиев
Верный ответ: A
31. Ірі саяси оқиға, төңкеріс кезінде лексикадағы қоғамдық-саяси тіркестер қандай жағдайда болады?
A) активтенеді
B) жаңарады
C) терминге айналады
D) өзгермейді
E) ұмыт болады
Верный ответ: A
32. Айдар қызметі жағынан қандай топтарға бөлінеді?
A) негізгі және арнаулы
B) ішкі және сыртқы
C) жоғары және төмен
D) жай және күрделі
E) толық және қосалқы
Верный ответ: A
33. Бас мақалада қандай көркемдік тәсілдер қолданылады?
A) ресми тәсіл
B) варваризмдер
C) жұмбақтар
D) жанрлар
E) троп түрлері
Верный ответ: A
34. Фразеологизмдердің дамуының негізгі неше түрі белгілі?
A) 2
B) 5
C) 6
D) 4
E) 3
Верный ответ: A
35. Антонимдер - дегеніміз не?
A) қарама-қарсы сөздер
B) ауыс мағыналы не әсірелеу мағына
C) қолжазба түрінде жазылған публицистикалық мақалаларға жиі қолданылады
D) мағыналары бірдей жазылуы және дыбысталуы әр түрлі
E) дыбысталуы жазылуы бір, мағыналары бір-бірінен алшақ сөз
Верный ответ: A
36. «Құр сөз деген болмайды. Ол - не қарғыз, не құттықтау, не әсемдік, не қасірет, не лас, не гүл, не пәле, не ақиқат, не сәуле, не түнек» деген пікірдің авторын атаңыз.
A) Р.Єамзатов
B) Ј.Науаи
C) И.С.Тургенев
D) Є.Мұстафин
E) Конфуций
Верный ответ: A
37. Лексика неше салаға бөлінеді?
A) бірнеше салаға
B) бес салаға
C) алты салаға
D) үш салаға
E) жеті салаға
Верный ответ: A
38. Термин дегенді қалай түсінесің?
A) Өндірістің, ғылымның, техниканың, өнердің, мәдениеттің даму нәтижесінде пайда болған ұғымдарды білдіретін арнаулы сөздер.
B) Јдеби тілдің жалпыға ортақ сөз байлығының қалыптасқан тұлғада, жалпыға ортақ мағынада жұмсалады.
C) Біздің жазу мәдениетімізді төмендететін, нормаға түсе алмай жүрген сөздер тобы.
D) Адам ойын айтудың - негізгі формасы
E) Орыс пен қазақ сөздерінің араласуы.
Верный ответ: A
39. Тілдік «норма» дегеніміз қай ұғыммен тайталас айтылады?
A) «Јдеби»
B) «Қазақи»
C) «Діни»
D) »Заманауи»
E) »Тәрбие»
Верный ответ: A
40. Фразеологизмдерге бейнелік, мәнерлік сипат беретін дыбыс үйлесімі -
A) Ырғақ және ұйқас
B) Ұйқас және анафора
C) Ырғақ және эпифора
D) Ырғақ және литота
E) Ұйқас және буын
Верный ответ: A
41. Аспан, жер, су, ауа, жел, өзен, тау тәрізді табиғат құбылыстары қайда қолданылады?
A) ғылыми стильде
B) жауаптың бәрі дұрыс
C) публицистикалық стильде
D) ресми - кеңсе стильде
E) көркем әдебиет стилінде
Верный ответ: A
42. Синтагма грек тілінен қандай мағына береді?
A) біртұтас құрылған
B) бірлік
C) жалғыз, дара
D) сөйлем
E) сөз тіркесі
Верный ответ: A
43. Жас жазушы Қалихан Ысқақовтың қандай повесі бар?
A) «Қоңыр күз»
B) «Жаз»
C) «Мезгіл»
D) «Фашизм»
E) «Парақорлық»
Верный ответ: A
44. Күні кеше, күні бүгін, ала күздей - осы мысалдардағы сөздердің тіркесуінен жасалған әрбір сөз бөлек жазылады. Қандай сөз табының емлесіне сәйкес келеді?
A) Үстеу емлесі
B) Шылау емлесі
C) Есімдік емлесі
D) Етістік емлесі
E) Зат есім емлесі
Верный ответ: A
45. Тұрақты сөз тіркестерінің ішінде сөйлеу тілі ыңғайында көбірек пайдаланылатындары -
A) Идиомдар
B) Аксиомалар
C) Терминдер
D) Диалектизмдер
E) Омонимдер
Верный ответ: A
46. Лексика нені зерттейді?
A) Сөздік құрамын
B) Стилистиканы
C) Морфологияны
D) Грамматиканы
E) Фразеологизмді
Верный ответ: A
47. Сөздерді бірінші айтылуы бойынша, содан соң жазылуы бойынша анықта:
A) Амангелді - Аманкелді, ауысша - ауызша;
B) қақбас - қақпас, шегара - шекара;
C) құлұн - құлын, жүрек - жүрөк;
D) жұлдұз - жұлдыз, өлең - өлөң;
E) барлығы дұрыс.
Верный ответ: A
48. Стилистика шешендік өнерінен нешінші ғасырда бөліне бастады?
A) ХХ
B) ХІХ
C) ХІ
D) ХҮ
E) ХҮІІІ
Верный ответ: A
49. Варваризм сөздерді тап?
A) «Јйелдер әңгіртаяқ орнатты»
B) «Жұмысшылар қолы көтерілді»
C) «Жұмыс науқаны басталды»
D) «Ұлттық саясат өркендеуде»
E) «Мерекеңмен, Қазақстан!»
Верный ответ: A
50. Хабарланып отырған іске сөйлеушінің айрықша қатынасын білдірудегі тәсілде -п тұлғасы көсемшенің қай түріне жатады?
A) жіктеулі
B) ауыспалы
C) септік
D) көмекші
E) экспрессиялық
Верный ответ: A
51. «Иттің көмілген жері-осы» деген сөйлемше ең алғаш қай тілде қолданылып қалыптасты?
A) Неміс тілінде
B) Ағылшын тілінде
C) Орыс тілінде
D) Француз тілінде
E) Латын тілінде
Верный ответ: A
52. «Публицистика» қай сөзден енген?
A) латын
B) француз
C) қытай
D) ағылшын
E) грек
Верный ответ: A
53. Саяси публицистикалық лексиканың, әкімшілік лексиканың қолданылуы қай стильде басым?
A) ресми
B) публицистикалық
C) іс қағаздар
D) жұмыс
E) кеңсе
Верный ответ: A
54. Төмендегі тіркестерден фразеологиялық тіркесті тап?
A) соқырға таяқ ұстатқандай
B) самаурынын быжылдатып
C) жаман жақсы көру
D) жүз елудей атпал
E) білігі артық Қарашаш
Верный ответ: A
55. Жұрт алдында сөйлеу ... жұмыс.
A) Өте жауапты, әрі қиын
B) Оңай
C) Жауапты
D) Оңша емес
E) Дұрыс жауабы жоқ
Верный ответ: A
56. Сөз саптауда аса жиі қолданылып, қалыптасқан морфологиялық
тұлғаларды көрсет?
A) -сымақ
B) -рақ, -рек
C) -лық, -лік,
D) -ша, -ше
E) -шақ
Верный ответ: A
57. «Сөз көркемдігінің» бір нысанасы деп нені айтамыз?
A) айқындылық
B) дәлдік
C) көркемде
D) шындық
E) көріктеу
Верный ответ: A
58. Экспрессивтік бояу түрінде жазылған сөздерді тап
A) Парыз, пәті, үлкен
B) Қыр, адам, сабаз
C) Жалаңдату, желкебай
D) Сыңқарлы, ірікті
E) Шаћар, жырақ, емен
Верный ответ: A
59. «Дала уалаяты», «Қазақ», «Айқап» газеттерінің тиражы нешеден аспайтын?
A) 10000-нан
B) 500-ден
C) 1000-нан
D) 900-ден
E) 20000-нан
Верный ответ: A
60. Кітаби лексикаға не жатады?
A) тілдегі барлық сөз қоры
B) терминдер
C) табу, эвфемизм, диалектизмдер және кәсіби сөздер
D) терминдер, әр алуан техникалық атаулар
E) мағыналары бір жазулары әр түрлі
Верный ответ: A
61. Алғашқы газеттердің шығу себебі:
A) патша жарлықтарын, үкімдерін елге жеткізу
B) жеке республика болу ұраны
C) патшалы Ресейге қарсы шығу
D) шаруа жағдайын қолдау үшін
E) Алаш автономиясын құру үшін
Верный ответ: A
62. «Құр сөз деген болмайды. Ол - не қарғыз, не құттықтау, не әсемдік, не қасірет, не лас, не гүл, не пәле, не ақиқат, не сәуле, не түнек» деген пікірдің авторын атаңыз.
A) Р.Єамзатов
B) Ј.Науаи
C) И.С.Тургенев
D) Є.Мұстафин
E) Конфуций
Верный ответ: A
63. Синтагма сөзі қай елдің тілінен алынған сөз?
A) грек
B) ағылшын
C) неміс
D) үнді
E) қазақ
Верный ответ: A
64. Кәсіптік сипатағы фразеологизмдер:
A) «шопан ата таяғы»
B) «жаныма аузы қалай барды»
C) «айтқаным айтқан»
D) «қос қабаттанған қамшы»
E) «көзді ашып- жұмғанша»
Верный ответ: A
65. Тіл арқылы күнделікті қарым-қатынас жасауда, пікір алысуда адамдардың барлығы бірдей және жиі қолданатын сөздерді қалай атаймыз?
A) Жалпылама қолданылатын сөздер
B) Термин сөздер
C) Диалектизмдер
D) Неологизмдер
E) Архаизм сөздер
Верный ответ: A
66. Алғашқы газет тілінде қандай жанр цензура назарына көп іліккен?
A) бас мақала
B) репортаж
C) рецензия
D) сыни жанрлар
E) панфлет
Верный ответ: A
67. Төл сөзден кейінгі «де» етістігі «деді», «деп еді», «дейді», «деген еді» сияқты тиянақты тұлғаларда айтылса, одан кейінгі автор сөзі өз алдына тиянақты не бағыныңқы сөйлемдер болса, араларына не қойылуы тиіс?
A) Үтір
B) Сызықша
C) Жақша
D) Қос нүсте
E) Ештеңе қойылмайды
Верный ответ: A
68. І. Кеңесбаевтің пікірі бойынша: «Мақалдардағы ойды басқа оймен жанастыру үшін, мақал мен басқа сөздердің арасына көбіне осы етістікті қойып айтамыз...». Бұл қай етістік екенін анықтаңыз.
A) «де» («деп», «деген»)
B) «көр» («көру», «көрген»)
C) «айтпа» («айта көрме»)
D) «тыңда» («тыңдау»)
E) «жаз»
Верный ответ: A
69. Бүгінгі таңда Қазақстан аумағындағы газет-журналдар, телеарналар, радиоарналардың бәрін қоса есептегенде қанша БАҚ қызмет атқарады?
A) 356
B) 485
C) 800
D) 1000-ға жуық
E) 500
Верный ответ: A
70. Белгілі бір жағдайда тікілей жасалатын қатынас стилі
A) сөйлеу тілі
B) ауызекі стиль
C) жазба тілі
D) әдеби көркем
E) публицистикалық стиль
Верный ответ: A
71. Сөйлеу тілінің фразеологизмдері қолдану жағынан ыңғайына қарай қалай жіктеледі?
A) қарапайым, тұрпайы, кәсіби, жергілікті ерекшеліктегі
B) қарапайым, тұрпайы, кәсіби
C) кәсіби, жергілікті ерекшеліктегі
D) қарапайым, тұрпайы
E) тұрпайы
Верный ответ: A
72. Көнерген сөздерді тап
A) Тоқал, барымта, дабыл
B) Биікшілер, озаттар, тұғыры
C) Аялдама, балмұздақ, оқырман
D) Ұстаз- бригадир
E) Алғалат, таныс
Верный ответ: A
73. Фразеологизмдерді мағыналық жағынан және сырт құрылысын өзгертіп қолдану - қандай мақсаттан туған тәсіл?
A) Шығармашылық
B) Редакторлық
C) Лексикалық
D) Стильдік
E) Контексті жақсарту
Верный ответ: A
74. Тіліміздегі сөздердің лексикалық және грамматикалық мағыналарынан басқа қосымша реңін қалай атаймыз?
A) эмоционалды- экспрессивті бояу
B) лексика
C) синтаксистік құрылыстар
D) морфология
E) фразеология
Верный ответ: A
75. Шешендік сөзде, үндеуде, диалогты сөйлемдерде, кім үшін, кімге қарап, неге арналғанын және сөйлеушінің ішкі сезімін аңғарту үшін жұмсалатын сөздер -
A) қаратпа сөз
B) қыстырма сөз
C) басыңқы сөз
D) бұйрықты сөз
E) ононим сөз
Верный ответ: A
76. Кәсіптік-салалық басылымдарды ата?
A) «Заң газеті», «Сақшы»
B) «Ақиқат»
C) «Ана тілі»
D) «Айқын»
E) «Серке»
Верный ответ: A
77. Публицистика латын тілінен аударғанда қандай мағына береді?
A) көпшілік, әлеумет
B) баяндау
C) саяси топ
D) мемлекет
E) анықтама
Верный ответ: A
78. Синтагма сөзі қанша элементтен құралған?
A) кем дегенде екі
B) кем дегенде бес
C) кем дегенде төрт
D) кем дегенде үш
E) шектеу жоқ
Верный ответ: A
79. Қолдану ерекшелігіне қарай жалпы халықтық тілдің түрлерін ата?
A) ауызша және жазбаша
B) кітаби
C) ауызша
D) жазбаша
E) сөйлеу тілі
Верный ответ: A
80. Г. Я. Салганик газет тіліндегі бағалауыштық лексиканы неше түрге бөлді?
A) 3
B) 5
C) 6
D) 9
E) 4
Верный ответ: A
Тема: Уровень1
1. Адамның алуан түрлі көңіл күйін, сезімін білдіретін және жан-жануарларға қаратылып айтылатын сөздер
A) одағайлар
B) қаратпа сөз
C) шылау
D) өзгелік етіс
E) көсемше
Верный ответ: A
2. Совет үкіметінің алғашқы жылдары газеттер лексикасы қай кезеңдерде қалыптасып үлгерді?
A) 1920-1940 ж
B) 1932-1940 ж
C) 1919-1931 ж
D) 1920-1930 ж
E) 1925-1941 ж
Верный ответ: A
3. Јдеби тілдің белгілі бір стильдік саласында жиі қолданылуға бейім
тұлғаны ата:
A) морфологиялық
B) лексикалық
C) синтаксистік
D) грамматикалық
E) фразеологиялық
Верный ответ: A
4. Өтініш, сенім хат, қол хат, анықтама, мінездеме, шақыру билеті, хабарландыру т.с.с іс қағаздарының үлгілері қай стильге жатады?
A) кеңсе
B) ерікті
C) күнделікті
D) жұмыс
E) шығармашылық
Верный ответ: A
5. Стилистикадағы негізгі ұғымдардың бірін ата?
A) стиль
B) лексикалық синонимдер
C) сөйлеу
D) фразеологиялық синонимдер
E) морфология
Верный ответ: A
6. Тіл білімінде адам ойын, көрген-білгенін басқаға айтудың формасы -
A) хабарлы сөйлем
B) лепті сөйлем
C) бұйрықты сөйлем
D) сұраулы сөйлем
E) экспрессивті сөйлем
Верный ответ: A
7. Бас мақала қазақ газеттерінің ішінде қай газетте тұрақты және жүйелі түрде кездеседі?
A) «Қазақ»
B) «ТУГ»
C) «ДУГ»
D) «Серке»
E) «Айқап»
Верный ответ: A
8. Деалектизм қандай стильдерде қолданылады?
A) Єылми, ресми- кеңес
B) Јдеби
C) Кітаби
D) Бейтарап
E) Ауызекі сөйлеу
Верный ответ: A
9. Форма дегеніміз не?
A) тіл құралдарының көмегімен болатын сөйлеудің сыртқы көрінісі
B) тілдің бәріне тән құбылыс
C) ойды жеткізу мәнерінің көрінісі
D) жағдайға байланысты сөйлеу мәнері
E) барлық жауаптар дұрыс
Верный ответ: A
10. Фразеологизмдердің өзіне тән негізгі қасиеттерін ата:
A) Жауаптардың барлығы дұрыс
B) Дайын тілдік единица ретінде жұмсалады
C) Жалпыға бірдей танылған қолдану заңы болады
D) Мағына бірлігі сақталады
E) Екі сөзден кем болмайды
Верный ответ: A
11. Тілдің коммуникативті функциясы қай стильде басым?
A) сөйлеу тілі
B) ауызекі стиль
C) жазба тілі
D) әдеби көркем
E) публицистикалық стиль
Верный ответ: A
12. Дұрысын тап, қайсысы айдар?
A) «суыт хабарлар»
B) әлемдік сипат алды
C) жаћандану
D) қадір тұтты
E) елеулі орында
Верный ответ: A
13. Қандай қатынастар негізінде тілдік жүйенің бір деңгейіне тән біртекті тілдік бірліктер, олардың ұқсас белгілері болады?
A) пардигматикалық
B) синтаксистік
C) интонациялық
D) экспрессивті
E) заманауи
Верный ответ: A
14. Ақын жыраулар тілімен ДУГ, ТУГ-те кездесетін қару-жарақтардың ескі атаулары қай газетте мүлдем кездеспейді?
A) «Қазақ»
B) «Торғай»
C) «Жетісу»
D) «Айқап»
E) «Үш жүз»
Верный ответ: A
15. Сөздің тек өзінің негізгі мағынасында жұмсалуы қай стильдің лексикасына тән ерекшелік
A) ғылыми
B) публицистикалық
C) ресми
D) көркем әдебиет
E) іс қағаздар
Верный ответ: A
16. Газет тіліндегі іс-қимыл семасын тап:
A) көбейіп келеді
B) террорлық әрекет
C) ұлттық тіл
D) еларалық байланыс
E) заманауи технология
Верный ответ: A
17. Мекемелерде жүргізілетін жазу үлгілері қай стильге жатады?
A) іс қағаздар
B) ғылыми
C) публицистикалық
D) ресми
E) ерікті
Верный ответ: A
18. Оксюморон қалай қалыптасады?
A) Мағынасы қарама-қарсы, антоним сөздер өз ара тіркесіп, бір ұғымды білдіреді.
B) Белгілі бір зат не құбылыс шамадан тыс үлкейтіліп айтылады.
C) Сөзді не сөйлемшені сөйлемнің басында бірыңғай қайталау арқылы қалыптасады.
D) Белгілі бір зат не құбылыс шамадан тыс кішірейтіліп айтылады
E) Антитеза жолымен құрылатын тұрақты сөз тіркестері арқылы жасалады.
Верный ответ: A
19. Тілдегі сөздердің барлығы, күллі сөз байлығы сөздік құрам немесе тағы қалай аталады?
A) Лексика
B) Лингвистика
C) Стилистика
D) Семантика
E) Фонетика
Верный ответ: A
20. Атау тұлғалы синтагманы тап:
A) баспасөз
B) көркейді
C) келісім-шартқа
D) визуалды
E) зор
Верный ответ: A
21. Айрықша көңіл аударатын септіктің бірі-
A) ілік септігі
B) табыс септігі
C) барыс септігі
D) атау септігі
E) көмектес септігі
Верный ответ: A
22. Кешегі күннің белгісі болатын қоғамдық-саяси тіркесті тап?
A) бес жылдық жоспар, еңбек вахтасы, кемелденген социализм
B) комсомол, жаћандану сипаты
C) құқық қорғау, земство, дума
D) дұрыс жауабы жоқ
E) бастауыш мектеп, лаңкестік әрекет
Верный ответ: A
23. Газеттегі қоғамдық-саяси лексиканың түрлері нешеу?
A) 9
B) 10
C) 5
D) 2
E) 3
Верный ответ: A
24. Газет лексикасының түрленуі?
A) бағалауыштық сипат және бейтараптану
B) әлеуметтік
C) күрделі, ауқымды
D) дұрыс жауабы жоқ
E) эмоциналды
Верный ответ: A
25. Јдеби тілдің лексикалық нормасына жатпайтын сөздер:
A) жаргон, былапыт сөздер;
B) тұрақты сөз тіркесі, шешендік сөздер;
C) орфоэпиялық сөздер, орфографиялық сөздер;
D) диалектизм, профессионализм, жаргон сөздер;
E) грамматикасы бар сөздер.
Верный ответ: A
26. Кітаби-жазба стиль...
A) жалпы халықтық тілдің жазбаша формасы негізінде, кітаби сипатты
болады.
B) адамдардың бір- бірімен күнделікті қатынасында пайдаланылады.
C) өмірдің барлық саласында қолданылады.
D) жалпы халықтық тілдің ауызша формасы негізінде болады.
E) кәсіби сөздер көп қолданылады
Верный ответ: A
27. Јдебиет сөзі қазақ тіліне қай тілден ауысты?
A) араб
B) қырғыз
C) түрік
D) өзбек
E) орыс
Верный ответ: A
28. Синтаксиске анықтама бер?
A) сөз тіркесінің, сөйлемнің құрылысын зерттейтін грамматиканың бір бөлімі
B) әр түрлі образға құрылған, бірақ мағынасы бір-біріне жақын, тұрақты сөз тіркестер
C) қолданылу сипаты тұрғысынан назар аударатын грамматикалық категорияның бірі
D) етістіктердің құрамында келіп бейнелі мән туғызатын аффикстер
E) барлық жауаптар дұрыс
Верный ответ: A
29. «Тілді кезінде жеке адамдар өз бақылауына алатын болады» деген кім?
A) К.Маркс
B) Фредрих
C) Энгель
D) Ленин
E) Сталин
Верный ответ: A
30. Диалектизімнің көркем әдебиет стиліндегі қолданылуы неше түрлі?
A) екі түрлі
B) үш түрлі
C) бес түрлі
D) төрт түрлі
E) алты түрлі
Верный ответ: A
31. Антонимді тап
A) Іші мен сырты
B) Шаћар мен қала
C) Маңызды, пайдалы
D) Ақ пен көк
E) Жүрек пен бауыр
Верный ответ: A
32. Жіктеу есімдігінің дұрыс анықтамасын көрсет?
A) көбінесе тура, номинальды мәнінен басқа, автордың, сөйлеушінің айтып, хабарлап отырған іс-құбылысқа субъективтік қатынасын көрсетеді
B) сөздің экспрессивтілігін күшейтудің, артық я кемдік дәрежесін білдірудің ұтымды бір тәсілі
C) қолданылу сипаты тұрғысынан назар аударатын грамматикалық категорияның бірі
D) етістіктердің құрамында келіп бейнелі мән туғызатын аффикстер
E) барлық жауаптар дұрыс
Верный ответ: A
33. «Буря в стакане воды» - «Стакандағы судың бұрқылы» сөз тіркесінің қалыптасу тарихы бар. Сөйлемде ауыс мағынада, елеусіз көңіл бөлуге тұрмайтын нәрсеге бола жанжал шығару, босқа қынжылу дегенді білдіреді. Мұны тұңғыш қоданған француз философын атаңыз.
A) Монтескье
B) Аристотель
C) Жергон
D) Сенека
E) Луллий
Верный ответ: A
34. Публицистика нені білдіреді?
A) көпшілік, әлеумет
B) көпшілік, жұрт
C) әлеуметтік, жұрт
D) көп халық
E) халық
Верный ответ: A
35. Ойды және сезімді образ арқылы бейнелейтін айрықша өнерді қандай стильге жатқызамыз?
A) көркем әдеби
B) ғылыми
C) публицистикалық
D) кітаби-жазба
E) ресми
Верный ответ: A
36. Астарлап, кестелеп айтатын ойдың бейнелі көрінісі дегеніміз не?
A) Мақал-мәтел
B) Жұмбақ
C) Метафора
D) Тұрақты сөз тіркестері
E) Диалектизм
Верный ответ: A
37. Барлыбаев әскери лексиканы іштей нешеге бөледі?
A) 5
B) 4
C) 3
D) 10
E) 2
Верный ответ: A
38. Күнделікті басылымдарға қандай газеттер жатады?
A) «Жас Алаш», «Егемен Қазақстан»
B) «Қазақ», «Дала мен қала»
C) «Сарыарқа самалы», «Новая жизнь»
D) «Айқын» , «Ана тілі»
E) «Шаћар», «Серпін»
Верный ответ: A
39. «Јсерлеу» тәсілі қандай мағынаға ие?
A) көріктеу
B) өтірік
C) көркемдік
D) шындық
E) әсірлеу
Верный ответ: A
40. Ресми стильде көбінесе нелер жазылады?
A) жауаптың бәрі дұрыс
B) келісімдер
C) нота
D) үкімет хабарлары
E) шарттар
Верный ответ: A
41. Тіл білімінде адам ойын, көрген-білгенін басқаға айтудың формасы -
A) Хабарлы сөйлем
B) Лепті сөйлем
C) Бұйрықты сөйлем
D) Сұраулы сөйлем
E) Экспрессивті сөйлем
Верный ответ: A
42. Лексика-грамматикалық табиғатына байланысты ерекшеленетін сөз
табын ата:
A) есімдік
B) сан есім
C) шылау
D) одағай
E) етістік
Верный ответ: A
43. Етістіктің арнаулы қалау райы таза тілек, арман мәнін туғызатын тұлғасы қандай?
A) -ғай
B) -рақ
C) -ғы,
D) -дау
E) -шақ
Верный ответ: A
44. Лексика қандай топтарға бөлінеді?
A) жауаптың бәрі дұрыс
B) кітаби,әскери лексика
C) поэтикалық диалектикалық лексика
D) ресми іс- қағаздар лексикасы
E) тұрмыстық сөйлеу тілі лексикасы
Верный ответ: A
45. Сөйлеу тілінің лексикасына мыналар жатады
A) Јдеби тіл нормасына сай сөздер
B) Синонимдер, аптонимдер
C) Неологизмдер
D) Қаратпа, қайталама сөздер
E) Табу, эферизм, деалектизмдер
Верный ответ: A
46. Алғагқы газеттер лексикасы қай кезеңдерде қалыптасты?
A) 1860-1918 ж
B) 1860-1900 ж
C) 1870-1888 ж
D) 1900-1940 ж
E) дұрыс жауап жоқ
Верный ответ: A
47. Газет лексикасының ерекшелігі:
A) жалпы түсінікті, әлеуметтік бағалауыштық, өзгереді, дамиды
B) үнемділік
C) халыққа түсініксіз болуы
D) тұрақтылық
E) бәрі дұрыс
Верный ответ: A
48. Парадигматикалық қатынас жинау тәсілі:
A) септік, жіктеу есімдіктерін табу
B) синонимді табу
C) омоним табу
D) кез-келген тәсіл қолдану
E) аталғанның бәрі
Верный ответ: A
49. Сөйлеу кезінде елден ерек, ойды бейнелі етіп беруге ұмтылыс нәтижесі?
A) оказионализм
B) синтагматизм
C) варваризм
D) демократизм
E) социализм
Верный ответ: A
50. «Буря в стакане воды» - «Стакандағы судың бұрқылы» сөз тіркесінің қалыптасу тарихы бар. Сөйлемде ауыс мағынада, елеусіз көңіл бөлуге тұрмайтын нәрсеге бола жанжал шығару, босқа қынжылу дегенді білдіреді. Мұны тұңғыш қоданған француз философын атаңыз.
A) Монтескье
B) Аристотель
C) Жергон
D) Сенека
E) Луллий
Верный ответ: A
51. Халық тілінде белгілі бір зат атауын жасауда ертеден қалыптасқан тәсілдің бірін қандай аффикс арқылы жаңа сөз жасауға болады?
A) -қыш, -кіш, -ғыш, -гіш
B) -рақ, -рек
C) -ма, -ме, -ба, -бе
D) -лау, -леу, -дау, -деу,
E) -шақ
Верный ответ: A
52. Адамның алуан түрлі көңіл күйін, сезімін білдіретін және жан-жануарларға қаратылып айтылатын сөздер
A) Одағайлар
B) Қаратпа сөз
C) Шылау
D) Өзгелік етіс
E) Көсемше
Верный ответ: A