Денсаулық сақтаудағы қаржыландыру және экономика негіздері» пәні бойынша тест сұрақтары
Оғамдық денсаулық сақтау» мамандығы, 4 курс студенттеріне
Денсаулық сақтаудағы қаржыландыру және экономика негіздері» пәні бойынша тест сұрақтары
~ Игіліктің альтернативті құндылығы– бұл:
| осы игілікті ұстануға мүмкіндігін алу үшін бас тартатын игіліктердің саны
| осы игілікті ұстануға мүмкіндігін алу үшін бас тартпайтын игіліктердің саны
| осы игілікті ұстануға мүмкіндігін алу үшін бас тартатын шығындардың саны
| осы игілікті алу мүмкіндігі
| өзінде болу игіліктердің саны
~ Жеке тепе-теңдіктің талдауы жалпы тепе-теңдік талдауынан ерекшеленуі ... өзгерістерді болжайды.
| бір нарықтағы баға басқа нарықтағы өзгерістерді туындатпайды
| бір нарықтағы баға басқа нарықтағы өзгерістерді туындатады
| бір нарықтағы бағада өзгерістер туындамайды
| басқа қалалардағы нарықта ешқандай өзгерістер туындамайды
| тауар нарығында басқа нарықта ешқандай өзгерістер болмайды
~ Ұзақ мерзімдегі кезеңде ...
| барлық қалдықтар ауыспалы болады
| барлық қалдықтар тұрақты болады
| барлық пайда ауыспалы болады
| кірістер тұрақты болады
| кей қалдықтар тұрақты болады
~ Қысқа мерзімді кезеңде пайданы арттыратын фирма өндірісті тоқтатады, егер...
| жалпы кіріс жалпы ауыспалы қалдықтардан аз болса
| бөліктік кіріс жалпы ауыспалы қалдықтардан аз болса
| жалпы кіріс жалпы ауыспалы қалдықтардан көп болса
| бөліктік кіріс жалпы ауыспалы қалдықтардан көп болса
| кіріс жалпы қалдыққа теңдей болса
~ Экономикада өндірістің азайтылған өнімділік факторларының заңы бар. Осы жағдайда экономикалық өсім қалай қолдау алады
| көптеген ресурстар қажет болады
| капиталдар керек
| аз ресурстар керек
| көптеген ұйымдар қажет
| инвесторлар керек
~ Өндрістің үдерісіне өндіріс фактордың қосымша бірлігін енгізу келесі көлеммен реттеледі.
| шектелген кіріс
| шектелген шығын
| жалпы кіріс
| бөліктік кіріс
| жалпы шығын
~Еңбектің шектеулі өндірісінің жоғарылауы өзінің мәнін ...табады.
| еңбектің шектеулі өнімін жоғарылатуында
| еңбектің шектеулі өнімін азайтуында
| еңбектің жалпы өнімін жоғарылатуда
| еңбектің бөліктік өнімін жоғарылатуда
| еңбек өнімін төмендетуде
~ Өндірістік қорлардың айналым уақыты –бұл:
| ресурстар өндіріс пен айналым саласынан өтіп, бастапқы (ақшалай) түріне оралу кезеңі
| материалдар өндіріс пен айналым саласынан өтіп, бастапқы (ақшалай) түріне оралу кезеңі
| қағаздар өндіріс саласынан өтіп, бастапқы (ақшалай) түріне оралу уақыты
| ресурстар айналым саласынан өтіп, бастапқы түріне оралу кезеңі
| ресурстар өндіріс саласынан өту ағымында, бастапқы түріне оралу кезеңі
~ Егер қоғамда өндірістік ресурстардың көлемі көбейсе, онда...
| қызмет пен тауарларды көп мөлшерде өндіретін жағдайдағы экономика
| көп мөлшерде тауарды шығаратын жағдайдағы экономика
| өз қызметін шығару жағдайындағы қаржыландыру
| қосымша қызметті қамтамасыз ету жағдайындағы қаржыландыру
| тауар айналы мен тауарларды көп мөлшерде шығаратын жағдайдағы экономика
~ Егер екі жеке тұлға тауарымен алмасатын болса, әр қайсысы жеңіліске жетеды, егер:
| өнімнің жалпы пайдалығы жоғарыласа
| өнімнің жалпы пайдалығы азаяды
| өнімнің жартылай пайдасы азаяды
| өнімнің жартылай пайдасы жоғарылайды
| өнімнің жалпы зияндылығы азаяды
~ Медициналық мекеменің белгілі уақытта, белгілі бағаға көрсете алатын медициналық көмегінің саны қалай аталады
| ұсыныс
| сұраныс
| қажеттілік
| өтініш
| мұқтаждық
~ Маркетингтің басты элементтері:
| тауар, баға, сатып алушы, сатушы
| сатып алушы, тауар, орын, алға жылжу
| сатып алушы, тауар, орын, алға жылжу
| баға, сатып алушы, орын, алға жылжу
| тауар, баға, орын, алға жылжу
~ Маркетинг қызметінің барлық түрлері ... бағытталған.
| сұранысқа
| пайданы алуға
| тұтынушыға
| нарыққа
| өнім сапасын жақсартуға
~ Денсаулық сақтауды қаржыландырудың жүйесі қазіргі уақытта ҚР-да ресми түрде бекітілген.
| бюджеттік жүйе
| жеке-сақтандыру жүйесі
| әлеуметтік-сақтандыру жүйесі
| мақсаттық жүйе
| коммерциялық жүйе
~ Рентабельдік түсінігі:
| қызметті ұсынудан пайданың оның толық өз бағасына қатынасы
| еңбек төлеміне және материалдық шығындардың орнын толтырудан қалған мекеменің таза ақшалай кірісі
| материалдық шығындарды толтырудан қалған мекеменің ақшалай бөлігі
| өзіндік құнындағы шығынның көлемі
| тауардың өзіндік құнының қатынасы (қызметтер)
~ Тарифтеу –бұл:
| нақты жұмысшыларға қызметтік жалақы мөлшерін қою және жұмысшыға тарифтік разрядты беру
| еңбек төлемнің тарифтік жүйесінің қолдану
| тарифті ставкалар және айлық кіріс бойынша жалақы қорының есептелуі
| нақты жұмысты орындағаны үшін еңбек төлемі
| белгілі жұмысшыларға қызметтік кіріс айлық мөлшерін қою
~ Жұмысшының қызметтік айлық кірісі анықталады:
| жұмысшының алынған еңбек төлем разрядына сай , 1-разрядтың тарифтік ставкасын тарифтік коэффициентіне көбейту
| барлық негіздер бойынша жалақыны әртүрлі жағдайда жоғарылатуда жұмысшының тарифтік ставкаларын қосу
| барлық негіздер және сый ақы бойынша жалақыны әртүрлі жағдайда жоғарылатуда жұмысшының тарифтік ставкаларын қосу
| барлық негіздер және қайта өңдеу бойынша жалақыны әртүрлі жағдайда жоғарылатуда жұмысшының тарифтік ставкаларын қосу
| барлық негіздер және сый ақы бойынша жалақыны әртүрлі жағдайда жоғарылатуда жұмысшының тарифтік ставкаларын көбейту
~Денсаулық сақтаудың мақсатты бағдарламасының экономикалық тиімділігін бағалау әдістемесінде анықтаушы фактор ... болып табылады.
| минимальды ресурстармен жоғары нәтижелерге қол жеткізу
| жоспарланған нәтижеге мақсаттың сай болуы
| материальды-қаржылық ресурстарды сақтау
| шығындар мен жоғалтулардың сәйкес болуы
| медициналық мекемелерге экономикалық шығындар
~ Денсаулық сақтау мекемесінің қызметін жоспарлау қағидалары:
| Мақсатқа жету, икемділік , оңтайлылығы, дәлдігі, үзіліссіздігі
| Мақсатқа жету, икемділік, ғылымилығы
|Үзіліссіздігі, ғылымилығы, икемділік
| Үзіліссіздігі, икемділігі
| Мақсатқа жету, икемділік , оңтайлылығы, дәлдігі, үзіліссіздігі, аналитикалығы
~ Стационар жұмысының жоспарлы-экономикалық көрсеткіштеріне төмендегі көрсеткіштердің қайсысы жатады
| тұрғындарды төсек-орынмен қамтамасыз ету
| диагностиканың сапасы (диагностиканың сәйкес болмауы)
| науқастардың құрамы
| стационардағы емделудің орташа ұзақтығы
| өлім көрсеткіші
~ Экономикалық теорияның қызметіне қатысы ЖОҚ қызметті таңдаңыз:
| критикалық
| тәжірибелік
| делдалдық
| болжамдық
| әдіснамалық
~Егер экономика тұтас жүйе ретінде оқытылса, онда талдаудың ... түрі қолданылады
| макроэкономикалық
| микроэкономикалық
| позитивті
| нормативті
| дедукция
~ ... мемлекеттік кірістердің орталықтандырылған бөлігін көрсететін мемлекеттің жедел жоспары.
| мемлекеттік бюджет
| мемлекеттің консолидирленген балансы
| мемлекеттің төлем балансы
| ұқсас қаржылық баланс
| бюджеттік есеп
~ Салықтың ставкаларын және заттарды шығындауды өзгерту құқығын үкіметпен пайдалану-бұл ...
| фискальды саясат
| бюджетті саясат
| реттеуші саясат
| ынталандырушы саясат
| ақшалай- кредитті саясат
~ Пайда – бұл ... болу
| төлем мен шығын сомасы бірдей
| төлем сомасы шығыннан жоғары
| шығын сомасы төлемнен жоғары
| төлем басты рольде
| шығын басты рольде
~ Инфляция жағдайында мемлекетпен алынатын салық сомаларының шынайы құндылығы:
| төмендейді
| өседі
| өзгермейді
| инфляцияға қатысы жоқ
| инфляция темпіне пропорциональды қайтымды өзгереді
~ Егер тауардың бағасы қисық ұсыныс пен қисық сұраныстың қиылысу нүктесінен төмен болса, ... туындайды.
| тапшылық
| артықшылық
| жұмыссыздықтың өсуі
| бағаның өсуі
| өндірістің тоқырауы
~ Жоспарды құру және оның орындалуының талдауы кезінде бастапқы және қол жеткізген деңгейлерді бағалау үшін ... әдіс қолданады
| салыстырмалы
| нормативті
| экономикалық
| баланстық
| сараптамалық
~ Дәрігер реаниматолог Ч. әкесімен алып келген ауыр жағдайдағы, реанимациялық бөлімге жатқызылған Р деген пациентке көмек көрсете отырып, қан тапсыруға және қымбат тұратын дәрілік заттарды алу өтінішімен қаралады, бірақ осы препараттар медициналық мекемеде болмаған. Егер барлық қымбат тұратын дәрілік заттарды өз қаржысына алатын болса, сақтандырудың қай түріне жатқыза аласындар
| индивидуальды ЕМС-ға
| топтық ЕМС-ға
| бөліктік ЕМС-ға
| ерікті ЕМС-ға
| міндетті
~ Өмір сүрудің ұзақтығының өсуі, аурушылдықтың төмендеуі және уақытынан ерте өлім көрсеткіштерімен ... сипатталады
| әлеуметтік тиімділік
| өндірістік тиімділік
| медициналық тиімділік
| профессиональды тиімділік
| экономикалық тиімділік
~ Денсаулық сақтау экономикасының мақсаты -бұл:
| тапсырылған шығын кезінде медициналық көмекті көрсетуде максимальды әсерге қол жеткізу
| олардың рациональды пайдалану жағдайында қаржылық, еңбектік және материальдық резервтерді анықтау мен табу
| денсаулық сақтаудың жоспарларын экономикалық негіздеу
| обьективті экономикалық заңдар мен қатынастарды пайдалану мен көрсету
| денсаулық сақтаудың тиімділігін үйрену
~ Денсаулық сақтау экономикасының міндеттері:
| олардың рациональды пайдалануда қаржылық, еңбектік және материальдық резервтерді анықтау мен табу
| тапсырылған шығын кезінде медициналық көмекті көрсетуде максимальды әсерге қол жеткізу, денсаулық сақтаудың тиімділігін талдауы
| денсаулық сақтау тиімділігін талдау мен үйрену
| денсаулық сақтауда жинақталатын обьективті экономикалық заңдар мен қатынастарды пайдалану мен көрсету
| денсаулық сақтау жоспарларын экономикалық талдау және оларды жүзеге асыру
~ Экономикалық тиімділіктің көрсеткіші:
| уақытша еңбекке жарамсыздық күндер санын төмендету, науқастардың санын төмендету
| тіркеу парақтарын толтыру, уақытша еңбекке жарамсыздық күндер санын төмендету
| сауықтыру шараларын жүргізу
| аурушаңдық көрсеткіші, денсаулық индексі, науқастард ың санын төмендету
| аурушаңдық деңгейі
~ Денсаулық сақтау қызмет нарығының негізгі параметрлеріне жатады:
| сұраныс, ұсыныс, баға
| инфрақұрылым, бағасы, шығындар
| ұсыныс, келісім, ақшаны аудару
| келісім, акшаны аудару, пайданы алу
| сұраныс, шығындар, пайданы алу
~ Денсаулық сақтау экономикасындағы жаңа жолдарға жатады:
| шығынның рационализациясы мен минимизациясы, тиімділікті жоғарылату, ресурстарды бөлу
| науқастардың санын төмендету, өмірдің жалпы ұзақтығын жоғарылату
| шығынның минимизациясы, медицина жұмысшыларының штатын көбейту, медициналық қызметтің сапасын жақсарту
| профессиональды кадрларды дайындау, материальды – техникалық базаларды жақсарту
| шығынның рационализациясы мен минимизациясы, жалпы өлімді төмендету, өмірдің жалпы ұзақтығын жоғарылату
~ Денсаулық сақтауда нарықтық қатынастардың элементтеріне жатады:
| медициналық субъект,серіктестер, мемлекет, азамат
| мемлекет, азамат, жеке құрылымдар
| емдеу- профилактикалық мекемелер, медициналық субъекттер, пациенттер
| мемлекеттік құрылымдар, жеке құрылымдар
| емдеу- профилактикалық мекемелер, отбасылық- дәрігерлік амбулатория, емхана
~Медициналық қызмет нарығының үш негізгі қағидасы-бұл:
| эквиваленттілік, қайтымды, өзара пайдалық
| қайтымсыз, шығындар, пайданы алу
| шығындар, өзара пайдалық, медициналық қызметтің сапасын жоғарылату
| эквиваленттілік, қайтымсыз, пайданы алу
| медициналық қызметтің сапасын жоғарылату, өзара пайдалық, қайтымды
~ Баға түзудің негізгі моделіне жатады:
| нарықтық және орталықтандырылған мемлекет
| мемлекеттік және жеке
| орталықтанған және аймақтық мемлекеттік
| шығындық және нарықтық
| келісімдік және шығындық мемлекеттік
~Медициналық сақтандыру-бұл:
| азаматтардың денсаулығын сақтандырудың есебінен іске асатын емдік және профилактикалық шаралар
| медициналық көмекті тұтынушыларды сақтандыру
| барлық тұрғындарды медициналық сақтандыру
| азаматтың сақтандыру ұйымын, емдеу-профилактикалық мекемені және дәрігерді таңдау құқығы
| кезеңдік мақсаттық ақшалай салымның есебінен іске асатын профилактикалық және емдік шаралар
~ Медициналық сақтандырудың түрлері:
| міндетті және ерікті
| мемлекеттік және жеке
| орталықтанған және аймақтық
| мемлекеттік және өндірістік
| міндетті және келісімдік
~ Экономикалық талдаудың негізгі принципі:
| ресурстарды пайдаланудың альтернативті мүмкіндіктер арасындағы таңдау
| шығынды бағамен және нәтижемен негіздеу
| аурушаңдыққа және өлімге байланысты жоғалту құнын анықтау
| әртүрлі қолжетімді диагностикалық манипуляциялардың аз құнын анықтау
| жақсы нәтижеге қол жеткізу үшінқымбат жол табу
~ Медициналық қызмет көрсетудің экономикалық талдауының үш аспектісіне жатады:
| құны, экономикалық көрсеткіштердің мағынасы мен бағаның түрлері
| шығындар, экономикалық көрсеткіш пен нәтиже
| аздаған баға, жақсы нәтиже, қол жетімділік, бағаның түрлері
| тікелей шығындар, жанама шығындар және жоғалтудың құны
| пайдалық, қол жетімділік және нәтиже
~Бизнес- жоспар-бұл:
| денсаулық сақтаудың обьектісінің даму перспективасы және қызметтіңтехнико-экономикалық негізделуі
| денсаулық сақтау обьектілерінің өз қызметін тұтынушылардың көп санын еліктіру талпынысының негізделуі
| денсаулық сақтау обьектілерінің даму перспективалары
| денсаулық сақтау обьектілерін максимальды тиімділігін қамтамасыз ету
| денсаулық сақтау обьекті қызметінің бағыты
~Денсаулық сақтау обьектісінің бизнес-жоспар құрылымына кіреді:
| қысқаша сипаттама, аннотация, өндірістік және қаржылық жоспарлар
| істердің ережесін талдау, аннотация, міндет пен мақсат, ұйымдық жоспар
| жобаның мәні, өндірістік, аудиторлық және қаржылық жоспарлар
| аннотация, маркетинг жоспары, ұйымдық жоспар, тиімділікті бағалау
| өндірістік, ұйымдық, қаржылық және аудиторлық жоспарлар
~Өндірістік жоспар-бұл:
| берілген жобаның материальдық-техникалық негізделуі
| баға түзу және қызмет сатылым саясатының сипатталуы
| іске асыратын бағдарламаны ақшалай басқару кезіндегі оперативті роль
| медициналық ұйымдардың ұйымдық-функциональды құрылымы
| медициналық қызмет пен жоспарланатын істің толығымен сипатталуы
~Қаржылық жоспар-бұл:
| іске асыратын бағдарламаны ақшалай басқару кезіндегі оперативті роль
| медициналық ұйымдардың ұйымдық-функциональды құрылымы
| медициналық қызмет пен жоспарланатын істің толығымен сипатталуы
| берілген жобаның материальдық-техникалық негізделуі
| баға түзудің және қызмет сатылым саясатының сипатталуы
~Лицензия беріледі:
| барлық қажетті құжаттармен арыздың берілген күнінен бастап айлық мерзімінен кешіктірмей
| арызды берген күннен бастап 2-айдың ішінде
| барлық қажетті құжаттармен арыздың берілген күнінен бастап 3-күн ішінде
| арызды берген күннен бастап апталық мерзімнен кешіктірмей
| 1 жылға дейін мерзімде
~ Дәрігерлік кадрларды дайындауды қаржыландыру ... есебінен іске асады.
| республикалық бюджет
| міндетті медициналық сақтандыру
| қайырымдылық салымдар мен құрбандық
| құнды қағаздардан келген кіріс
| банктік қарыздар
~ Смета –бұл:
| мекеменің оперативті-өндірістік жоспарының қаржылық көрінуі
| жаңа шаруашылық механизді ендіру
| медициналық көмекті көрсету құрылымы мен көлемін жоспарлау
| тауар мен қызметке бағаны құру процесі, жаңа механизмді ендіру
| өз тауарына және қызметіне кәсіпорындармен бағаны қою
~Экономиканың тиімділігін жоғарылату үшін қолданатын әдістерге жатады:
| шығынның санын төмендету
| экономикалық тиімділік аясы
| экономикалық шығындардың ескерту
| жалпы құнын анықтау
| аурушаңдықты төмендету
~ Бақылауды орындаудың басты құралдары:
| бақылау, тексеру,есепке алу және талдау
| басқару және мониторинг, тексеру
| жоспарлау және міндетті тапсыру
| шешім мен мониторингті жүзеге асыруда менеджердің бағыты
| статикалық жоспарлау мен талдау
~ Ортақ тапсырма немесе жұмысты орындау шарты болып келетін функциональды бір-бірімен байланысты тұлғалардың тобы ... деп аталады.
| ұйым
| концепция
| топ асты
| жүйе
| серіктестік
~Басшының көзқарасы бойынша, қажетті жұмысты орындауда оларды еліктіретін ұжымның мүшелерінің арасында өзара қатынасты құру-бұл:
| уәждеме
| тәртіптің атрибуттары
| құндылық
| сапаны жақсарту
| субординация
~Адамның өзінде болатын тәртібі мен таңдауын бағыттайтын, анықталған жағдайда өзін белгілі образда ұстай алатын процесс- бұл:
| уәждеме
| компания стратегиясы
| коммуникация
| этикалық кодекс
| рухани мәдениет
~ Жетістіктер мен әрекет курсын таңдау және мақсат қою процесі –бұл ...
| жоспарлау
| қаржыландыру
| сауалнама
| резюме
| ұйымдастыру
~ Жеке тұлғалар мен жұмысшы топтар арасындағы жұмысты бөлу, мақсатқа жету үшін олардың әрекетін реттеу процесі –бұл:
| ұйымдастыру
| жоспарлау
| қаржыландыру
| басқару
| бақылау
~Ұйым жұмысының нәтижелерін есепке алу және сандық және сапалық бағалау болып келетін міндеті бар басқарушылық әрекет- бұл:
| бақылау
| басқару
| мониторинг
| тапсырған міндетті орындау
| жоспарлау
~Қызметкерлердің уәждемесін ақшалай төлемсіз, жұмыс үшін қолайлы климатты құруды қамтамасыз ететін элементтер жиыны-бұл:
| корпоративті мәдениет
| рухани мәдениет
| философтық саясат
| компания стратегиясы
| этикалық кодекс
~Біздің еліміздің азаматтары медициналық сақтандыруды сатып алуды немесе ауырған кезде емделуге төлеу, немесе өзін-өзі емдеумен айналысу туралы шешім қабылдайды. Біздің азаматтарға рациональды шешім қабылдауға не көмектеседі?
| шығын мен нәтижені өлшемдеу
| шығын мен медициналық көмекті өлшемдеу
| медициналық көмек пен нәтижені өлшемдеу
| құралдармен шығындарды өлшемдеу
| құрылғылар мен нәтижелерді өлшемдеу
~Маркетинг сабағында студенттер ғылыми пән ретінде денсаулық сақтаудың экономикасын оқып-үйренді. Оқытушы денсаулық сақтау экономика пәнінің негізгі мәні адамдардың әрекеті саласына тән процестердің, қатынастардың, шектелген ресурстарды бөлуге және нәтижені алу үшін басқаларға игіліктерді алмастыруға байланысты институттардың ерекшеліктерін зерттеу болып келетінін түсіндірді. Студенттерге сұрақ қойылды: нәтижелер немен өлшенеді?
| шығындармен
| медициналық көмекпен
| құрылғылармен
| емдеумен
| сапамен
~Акционерлік қоғам әрі қарай табысты дамуы үшін компания мүмкіндігі , өз тауарларының және сауда маркаларының абыройлығы туралы тұтынушылардан әсірелеген көрінісін туғызады. Осындай позиция қалай аталады?
|спекулятивті
|бір мағыналы емес
| беткейлі
|глобальды
|конверсионды
~«Nobel» компаниясы сәйкес төлем ақыға сауда маркасы мен патентті өндіретін технологияны пайдалану құқығына ие болды. Осы құқықты атаңыз.
| лицензиялау
| тікелей инвестициялау
| тікелей сарапшы
| бірлескен иелену
| шарт бойынша басқару
~«MagicBox» компаниясы шетел нарығына бірге өнімді шығаруға келісім-шартты өндірушімен құрды. Шетел нарығына шығудың осындай тәсілі қалай аталады?
| қатардағы өндіріс
|тікелей сарапшы
|бірлескен иелену
|келісім-шарт бойынша басқару
|тікелей инвестициялау
~Шетелдік «ExxonMobilCorporation» компаниясы жергілікті компанияның оның менеджментінің қызметіне капиталды ұсынды. Берілген бірлестіктің түрі қалай аталады?
| келісім-шарт бойынша басқару
| бірлесіп иелену
| тікелей сарапшы
| өткізу факторларының индексін есептеп шығару
| күтуді бағалаудың моделі
~Сатып алу туралы шешім қабылдау үшін тұтынушы келесі кезекте белгілі стадиялардан өтті: түсіну тілеу қалау. Шешімнің осы жолын атаңыз.
|әлсіз еліктіру теориясы
| күтуді бағалау моделі
|arda моделі
|классикалық иерархиялық моделі
|диссонансты азайту теориясы
~Өндірістік тағайындаудың тауарды өндірушісі тұтынушы тауарларларнарығының потенциалын бағалау үшін мүмкін болатын тауарларды бағалау және барлық потенциальды сатып алушылардың әр нарығында анықтау есебінен әдісті қолданады. Төменде көрсетілген әдістердің қайсысы осы жағдайға жатады?
| нарықты моделдеу
| өткізу факторларының индексін есептеп шығару
| орта мағыналыны анықтау
| алдын алатын индикаторлар әдісі
| тізбектік қойылым әдісі
~«Chance» компаниясы шығаратын өнімнің көлемі мен ассортиментін, бағаны анықтау, өнімді нарық сегменттерінің арасында бөлу және оларды өткізуді ынталандыруды жоспарлау үшін жүйені қолданады. Осы жүйе қалай аталады?
|маркетинг
|мотивация
| тауардың өмірлік циклі
| кәсіпорын
| ендіру
~Тауарларды өндіруде ұйым шетелдік фирмамен келісім-шартқа отырды. Бұл қандай жағдайда мүмкін?
| тауардың импорты кезінде
| тауардың экспорты кезінде
| тікелей иеленуде
| бірлескен кәсіпорынды ұйымдастыру кезінде
| дамудың жоғары деңгейінде
~ Ұйым осы немесе басқа да игіліктерді шығару процесінде тұтынылған экономикалық ресурстарды сатып алуға кеткен шығындарды жүргізеді. Ұйымның ағымдағы қалдықтар туралы мәліметтер қайда кіреді
| ішкі есеп-қисап жүйесіне
|ағымдық сыртқы ақпарат жиынына
|маркетингтік зерттеу жүйесіне
|маркетингтік ақпарат талдау жүйесіне
|ашық экономика жүйесіне
~ Үрдістің жүйелік мониторинг жолымен ұйымдар мен тұлғалардың мақсатқа тиімді қол жеткізуді қамтамасыз ету процесі –бұл:
| бақылау
| лидерлік
| менеджмент
| жоспарлау
| төменгі менеджмент
~Алмастыру арқылы қажеттілік пен мұқтаждықты қанағаттандыруға бағытталған адамдық әрекеттің түрі-бұл ...
| маркетинг
| менеджмент
| экономика
| жоспарлау
| қаржыландыру
~Медико-санитарлық қызмет көрсетудің нақты түрлерін насихаттау- бұл ... маркетингі.
| қызмет
| идея
| ұйым
| жеке тұлғалық
| алмастыру
~Денсаулық сақтау мекемесінің насихаттауы- бұл...маркетингі.
| ұйым
| жеке тұлғаның
| алмасу
| қызмет
| идея
~ Адамның қандай-да бір қажеттілігін қанағаттандыратын пайдалы әсерде көрінетін еңбектік мақсатты әрекетінің нәтижесі-бұл ...
| қызмет
| сұраныс
| мұқтаждық
| ұсыныс
| алмасу
~Медициналық және фармацевтикалық істі жүзеге асыруда заңдық және физикалық тұлғалардың құқығы мен ерекше статусын мойындау процедурасы –бұл ...
| аккредитация
| лицензиялау
| специализация
| квалификация
| жүйелендіру
~Азаматтардың денсаулығын қорғау құқығын қамтамасыз етуге бағытталған әрекеті бар денсаулық сақтаудың субьектілері мен мемлекеттік органдардың жиынтығы-бұл ..
| денсаулық сақтау жүйесі
| санитарлық авиация.
| денсаулық сақтауды аккредитациялау
| ұйымдастыру
| бақылау
~Жеке медициналық тәжірибемен айналысатын жеке тұлғалар және денсаулық сақтау ұйымы –бұл ...
| денсаулық сақтау субъектісі
| денсаулық сақтау ұйымы
| денсаулық сақтау объектісі
| санитарлық авиация
| мемлекеттік органдар
~Денсаулық сақтау аймағында ісін жүзеге асыратын заңды тұлға-бұл ...
| денсаулық сақтау ұйымы
| денсаулық сақтау объектісі
| санитарлық авиация
| мемлекеттік бақылау
| денсаулық сақтау субъектісі
~Аурудың диагнозын қоюға бағытталған медициналық қызметтің кешені-бұл ...
| диагностика
| профилактика
| емдеу
| бақылау
| оңалту
~Ауруды жою мен тоқтатуға бағытталған медициналық қызметтің кешені –бұл ...
| емдеу
| бақылау
| оңалту
| диагностика
| профилактика
~ … персоналдарды басқаруға кіреді.
| кадрлық саясатты жүргізу
| өткізу нарығын үйрену
| өндірісті дамытуды қамтамасыз ету
| бизнес-жобаларды өңдеу
| материальдық- техникалық ресурстарды басқару
~Ресурстардың шектеулігі- бұл мәселе...
| қоғам мен барлық адамдарда болады
| тек кедей адамдарда ғана болады
| тек дамымаған елдерде ғана болады
| бай адамдарда болады
| нарықтық экономикасы дамыған елдерде болмауы мүмкін.
~Ақпарат сараптамасы негізінде басқару шешімдерін қабылдау ... сипаттайды.
| менеджмент технологиясын
| стратегияның шығуын
| коммуникация процесін
| ұйымдастыру процесін
| тактиканың шығуын
~Ұйымдардың мақсатына қол жету мен түзу үшін қажетті жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация және бақылау процестері ... білдіреді
| басқару мәнін
| коммуникация процесін
| координациялау процесін
| реттеу процесін
| стратегия мәнін
~Басқару ғылым моделінің негізгі типтерін атаңыз:
| физикалық, аналогтік, математикалық
| химиялық, физикалық, математикалық
| оптикалық, математикалық, салыстырмалы
| химиялық, болжамды, маусымдық
| салыстырмалы, болжамды, перспективті
~Кез-келген жүйелердің маңызды белгілері:
| олардың элементтерінің өзара байланысы мен өзара шарттасуы
| элементтердің және олардың арасындағы байланыстың болуы
| қайтымды байланыстың болуы
| сыртқы ортамен өзара әрекеттесуі
| құрылымының тұрақтылығы және қайтымды байланыстың болуы
~Ұйым ашық жүйе ретінде ... өзара әрекеттеседі.
| сыртқы ортамен
| басқа ұйымдармен
| мемлекетпен
| басқа жүйелермен
| жабық жүйелермен
~Ашық жүйелер үшін тән- жүйенің тіршілік етуіне қажетті ... әртүрлі ресурстар.
| сыртқы ортадан
| ішкі ортадан
| басқа ұйымдардан
| жеткізушілер ортасынан
| басқа елдерден
~Тікелей әсер ету ортасына ... факторлар жатады.
| ұйымдарға тікелей әсер етуді көрсететіні
| саясаттың және әлеуметтік мәдениет ортасы
| ұйымдардың ішкі ортасы
| ұйымның коммерциялық табыстарын анықтаушы
| ұйымның міндеттері мен мақсатқа жетуді анықтаушы
~Тікелей әсер ету ортасының факторларына жатады:
| жеткізушілер, тұтынушылар, бәсекелестер
| өндіріс заттары, адамдар, инфрақұрылымдар
| тұрғындар, технология, қаржылық ресурстар
| бағалар, бәсекелестік, технология
| заңдар, басқарудың жергілікті органдары
~Жанама әсер ету ортасы- бұл факторлар:
| ұйымға тікелей әсерді көрсетпейді
| қайтымды байланысқа тікелей әсер етуін сезіну
| ұйымға тікелей әсерді көрсетеді
| ұйымдарға әсер етпейді
| ұйымның коммерциялық табысын анықтаушы
~Ұйымның ішкі ортасына жатады:
| мақсат, құрылым, міндет, адамдар
| жеткізушілер, тұтынушылар, бәсекелестер
| өндіріс заттары, адамдар, инфрақұрылым
| тұрғындар, технология, материальды ресурстар
| заңдар, басқарудың жергілікті органдары, бәсекелестік
~Ұйымның сыртқы ортасына жатады:
| ресурстарды жеткізушілер, тұтынушылар, бәсекелестер
| мақсаттар, құрылым, міндет, адамдар
| технология, мақсаттар, міндеттер, құрылым
| ғылыми-техникалық прогресс, басқарудың жергілікті органдары
| тұрғындар, технология, материальды және қаржылық ресурстар
~Ұйымға жанама әсердің сыртқы ортасы ... кескіндейді.
| саяси, әлеуметтік, мәдениетті факторлар
| ресурстарды жеткізушілер, тұтынушылар, бәсекелестер
| технология, мақсаттар, міндеттер, құрылым
| кадрлық потенциал, қолданылатын құрылғылар
| тұрғындар, технология, материальды және қаржылық ресурстар
~Тікелей әсер етудің сыртқы ортасына ... жатады.
| бәсекелестер
| экономика жағдайы
| саяси факторлар
| әлеуметтік-мәдениетті факторлар
| ғылыми-техникалық прогрестер
~Сыртқы ортаның күрделілігі-бұл ...
| факторлардың саны мен олардың әртүрлілігі
| орта факторларының әртүрлілігі
| факторлардың күрделілігі
| сыртқы ортаның өзгерісі
| әсер ету орта факторларының өзгерісі
~Ортаның қозғалысы- бұл ...
| ортаның қозғалысының жылдамдығы
| ортаның құрылымының өзгерісі
| байланыс сипатының өзгерісі
| факторлардың өзара тәуелділігінің өзгерісі
| факторлардың өзгерушілділігі
~Сыртқы ортаның айқын еместігі ... анықталады.
| ортаның және оның шынайылығы туралы ақпараттың көлемімен
| шекараның және ортаның құрылымының анықталуымен
| бизнес-серіктестердің санымен
| факторлар санымен
| ақпарат көздерінің санымен
~... жанама әсер ету факторы, ішкі ауыспалы және бір уақытта болып келеді.
| технологияның
| экономика жағдайының
| әлеуметтік мәдениетті фактордың
| саяси фактордың
| жергілікті тұрғындармен қатынасының
~Пайданы алуға бағытталған, мүліктік жауапкершілік және өзінің қатерімен іске асатын іс-әрекет-бұл:
| кәсіпкерлік
| өндірістік
| инновациялық
| қаржылық
| экономикалық
~Еңбекті көлденеңінен бөлу болжайды ...
| еңбектің концентрациясы және специализациясы
| басқаруды орталықтандырмау
| басқарудағы иерархияның болмауы
| басқарудың жаңа құрылымын құру
| еңбектің мықты ұйымдастырылуын
~Ұйымдық құрылымдағы еңбекті көлденеңінен бөлінуінің бейнеленуі ...
| функциональдық қызмет пен байланыстың болуы
| құрылымдық бөлімшелердің болуы
| тізбекті байланыстың болуы
| күрделі байланыстың болуы
| басқарудың қосарланған құрылымы
~Еңбекті көлденең бөлу ... үшін тән.
| күрделі ұйымдар
| күрделі емес ұйымдар
| формальды және формальды емес ұйымдар
| ірі кәсіпорын
| шағын және орта бизнес
~Менеджмент позициясындағы басқару ... процесін білдіреді.
| жоспарлау, ұйымдастыру, мотивация және бақылау
| басқаруды ұйымдастыру
| ұйымның мақсатқа қол жеткізуі
| ұйымды басқару міндетін тұжырымдау
| еңбек ресурстарына жеке әсер ету жиынтығы
~М.Мескона теориясы бойынша басқару процесс процедурасының дұрыс кезектілігін анықтаңыз:
| талдау, жоспарлау, ұйымдастыру, реттеу, бақылау
| жоспарлау, талдау, бақылау, ұйымдастыру, жинау, растау
| ұйымдастыру, бақылау, талдау, жоспарлау, растау
| бақылау, талдау, реттеу, мотивация, жинау
| талдау, бақылау, жоспарлау, мотивация
~Төменгі звено басшылары іске асырады:
| оперативті басқару және орындауды бақылауды
|стратегиялық жоспарлау және сыртқы ортамен байланысын
| жұмысқа қабылдау және өндірістік есептеуді құрады
| бизнес-жоспарды құру және бақылау
| басқа кәсіпорындармен байланыс
~ Басқарудың ұйымдасқан құрылымы ... графикалық айқындалуы.
| еңбектің тігінен және көлденең бөлінуінің
| басқарудың сызықты және функциональды құрылымының
| бөлімдердің өзара орналасуының
| ұйымдардағы бөлімдердің санының
| құрылымдық элементтердің жалпы санының
~ Ұйым құрылымындағы тік байланыстар ... айқындайды.
| иерархияны
| мамандандыруды
| өзара әрекетті
| орталықтандыруды
| концентрацияны
~ Басқарудың сызықты құрылымы ... тән.
| армияға
| ғылымға
| мемлекеттік аппаратқа
| кәсіпкерлікке
| білімге
~ Басқарудың сызықты құрылымы үшін ... тән.
| қатал иерархия
| қосарланған байланыс
| көлденең байланыс
| көп деңгейлік
| екі еселенген бағыныш
~ Сызықты құрылымға тән:
| басқаруды жоғары дәрежеде орталықтандыру
| басқаруды жоғары орталықтандырмау
| звенолар арасындағы кооперация
| еңбекті мамандандыру
| қызметті байланыс
~ Басқарудың штабты құрылымына мына принциптер тән:
| басқаруды орталықтандырмау
| басқаруды орталықтандыру
| сызықты байланыстардың болмауы
| иерархия
| еңбекті мамандандыру және концентрациясы
~ Өнімдік құрылым –ұсынады:
| басқарудың штабты құрылымының жеке жағдайы
| басқарудың сызықты құрылымының жеке жағдайы
| өнім сапасының құрылымы
| кәсіпорынның өнім құрамы
| байланыстың ерекше түрі
~ Өнімдік құрылым ... тән.
| өндіріс пен өткізумен айналысатын фирмаларына
| делдал-фирмаларына
| жеткізу-фирмаларына
| сауда фирмаларына, делдал фирмаларға
| коммерциялық ұйымдарға
~Қызмет басшысына қойылатын негізгі талаптар-бұл:
| өз қызметіне мамандығының сай болуы
| ұйымдағы тәртіп пен дисциплинаның болуы
| перспективті сұрақтарды шешу
| ақпараттың өту жолдарын жоғарылату
| арнайы білімінің болуы
~Ұйымдастыру-бұл үрдіс ...
| индивидуумдар мен топтар арасындағы жұмысты бөлу, мақсатқа жету үшін олардың әрекетін реттеу
| қол жеткізу мен іс-әрекет курсын таңдау және мақсат қою
| ұйымдарды компетентті жұмысшылармен қамтамасыз ету
| индивидуумдар мен топтарды мақсатқа жету процесіне ерікті, үйлесімді ынталандыру, ықпал ету
| алмастыру есебінен мақсатқа жету.
~ Менеджмент аясындағы ұйым- бұл:
| мақсатқа жетуге бағдарланған адамдар тобы
| жақын адамдардан тұратын ұжым
| мекемелер, құрылым, кәсіпорындардың жиынтығы
| өндірістік кәсіпорын
| өндіріске арналған алаңдар
~ Рәсімделген ұйымдарға тән:
| 2 адам мен бір мақсаттың болуы
| бір мақсаттан кем емес және 3 адамнан көп болуы
| мақсат, міндет пен ресурстардың болуы
| басқару аппаратының болуы
| иерархияның болуы
~Рәсімделмеген ұйымдарға тән:
| ұйымдасқан құрылымның болмауы
| қызметтің мақсаты мен міндетінің болмауы
| басқарудағы иерархияның болмауы
| формальды емес қатынастардың болуы
| формальды емес лидердің болуы
~Күрделі ұйымдардың ресурстарына жатады:
| еңбек (адамдар), капитал, технология, ақпарат, материал
| жер, ауа, су қоймалары
| транспорт, құралдар, мекемелер
| жанар майлар, электроэнергия, қосалқы заттар
| мекемелер, құрылыстар
~Ішкі ауыспалы ұйымдар- бұл:
| мақсат, құрылым, міндет, технология, адамдар
| материалдар, өнім, технология, құрылым
| шикі зат,баға, технология, өнім
| бағалар, шығындар, кірістер, пайда
| құрылым, міндет, технология, қаржы
~Менеджменттегі коммуникация-бұл:
| ақпараттың алмасуы
| байланыс каналдары
| жеткізу каналдары
| транспорттық желі
| магистраль
~Уақыттың … % басшы коммуникацияға жібереді.
| 50-90
| 10-20
| 30
| 40
| 10
~Ұйымның стратегиясын анықтау ... мақсаты болып табылады.
| жоспарлау
| саясат
| реттеу
| мотивация
| трансформация
~ Ақпараттың алмасуына қайтымды байланыс ... .
| ілесіп жүреді
| қажет емес
| тікелей байланыс ілесіп жүреді
| тікелей байланыс қажет
| кейде тікелей байланыс қажет
~Коммуникацияның … түрі әкімшілеу процесін айқындайды.
| төменге жіберілетін
| жоғарыға жіберетін
| көлденең
| кіретін
| шығатын
~Коммуникацияның … түрі ұйымдағы функциональды байланыстарды айқындайды.
| көлденең
| тік
| төменге жіберілетін
| жоғарыға жіберетін
| басқарушы
~Байланыстың … түрі вертикальды коммуникацияны айқындайды.
| сызықты
| көлденең
| функциональды
| тұрақты
| уақытша
~Коммуникацияның … түрі орталықтандырудың қағидасына сай келеді.
| тік
| көлденең
| функциональды
| кіретін
| шығатын
~Орталықтандырмау ... коммуникацияны айқындайды.
| көлденең
| вертикальды
| функциональды
| төменге жіберетін
| жоғарыға жіберетін
~Коммуникация техникасындағы жаңа жетістіктер, бұл ..
| видеоконференция, видеотелефон.
| электрондық почта, радиотелефон
| телекс, электронная почта
| факс, радиотелефон
| радиотелефон
~Процесс ретінде басқаруға жол табу, ... білдіреді.
| ұйымды басқару универсальды процесті ұсынады
| басқару әдістері нақты жағдаймен анықталады
| басқару процесі белгілі стандартты жағдайлардан тұрады
| басқару процесі жағдайлар жиынтығымен ұсынылған
| үрдіспен басқару өнім өндірісінің нәтижесі
~Ұйым- бұл күрделі ...
| әлеуметтік- техникалық жүйе
| жұмысшылардың ұжымы
| басқару жүйесі
| фирма
| кооперативтер
~Ұйымның басты факторы :
| адамдар
| миссия
| еңбекті ұйымдастыру
| өндіріс технологиясы
| құрылым
~Басқару ғылымының қорытынды сипаттамасы ... сөздік талқылаудың алмастырылуы.
| модельдермен, символдармен
| принциптермен, әдістермен
| түрлермен, типтермен
| басқару құрылымымен
| мақсатпен, міндетпен
~Өзара байланысты бөліктерден тұратын тұтастықты ...деп атайды.
| жүйе
| мақсат
| басқару құрылымы
| менеджмент
| коммуникация
~Ашық жүйе ... өзара әрекеттеседі.
| сыртқы ортамен
| ішкі ортамен
| экологиялық ортамен
| жабық жүйемен
| жануарлар әлемімен
~Экономиканың жағдайы –бұл ... әсер ету ортасы.
| жанама
| тікелей
| экологиялық
| физикалық
| техникалық
~Ғылыми –техникалық прогресс –бұл ... әсер ету ортасы.
| жанама
| тікелей
| экологиялық
| физикалық
| биологиялық
~Басқарудың ұйымдық құрылым аясында ... жүреді.
| басқарушылық процесс.
| өндіріс
| технологияны іске асыру
| кадрлық жұмыс
| коммуникативті процесс.
~ Профессор қоғамдық денсаулық пен өмір сапасының өара байланысын зерттеуде. Ол тұрғындардың өмір сапасын жоғарылатудың бір тәсілі деп қорытындыға келді.Қаралған шаралардың ішінен біреуі халықтың өмір сапасына әсер етпейді. Төмендегілердің қайсысы осы шараға жатады
| мәжбүрлеу- сауықтыру
| мемлекеттік
| ұжымдық-топтық
| отбасылық
| жеке-мәжбүрлік
~Медицина ғылымдарының кандидаты азаматтардың денсаулығын нығайту мен сақтау мақсатын жүзеге асыру туралы диссертация жазып жатыр. Ол осындай жүзеге асыру бірнеше аурулардың алдын-алу нәтижесінде өмірдің сапасы мен деңгейін жоғарылатуға ықпал ететінін анықтады.
Төменде берілген аурулардың қайсысы осы ауруға жатпайды
| венерологиялық
| соматикалық
| психикалық
| профессиональды
| жұқпалы
~ Бельгияда тұрғындардың денсаулығы басқа жетекші елдермен салыстырғанда біршама төмендеген. Бельгияның денсаулық сақтау министрі тұрғындардың денсаулығының деңгейін және өмір сүру деңгейін жоғарылату үшін белгілі факторды анықтады. Төмендегілердің қайсысы жетекші фактор болады
| әлеуметтік-экономикалық
| профилактикалық
| этико-құқықтық
| әлеуметтік-табиғатты қорғау
| биологиялық
~Өзбекстанда тұрғындардың жалпы аурушаңдығы жоғарылады. Соның нәтижесінде еңбектің өнімділігі мен еңбекке қабілетті ресурс төмендеді, сонымен бірге барлық қажеттіліктерді қанағаттандыру деңгейі де төмендеді. Қандай экономикалық фактордың құрама бөлігіне денсаулық кіреді
| еңбектің
| демалыстың
| денсаулықтың
| білімнің
| биліктің
~ Міндетті медициналық сақтандыру субъектісі белгілі бір құқық пен міндеттемелермен белгіленді, азаматтың белгілі категориясына байланысты ММС туралы келісім-шарт түзді. Осы категория бойынша қызметті анықтаңыз
| ММС бойынша сақтандырушы
| орындаушы орган
| жеке тұлға
| заңды тұлға
| әкімші
~Басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістерінің ролі:
| ұжымды және жеке мүмкіндіктерді барынша пайдалану үшін жағдай жасау
| әлеуметтік жағдайлармен басқару
| психологиялық ортаны ұйымдастыр
| ұжымды және жеке мүмкіндіктерді пайдалау, еңбекке қолайлы жағдай
| ұйымның мақсатына жету
~Басқарудың әлеуметтік- психологиялық әдістері ... бағытталған.
| тұлға мен ұжымға
| қатардағы мүше мен басшыларға
| менеджерлерге және қол астындағыларға
| шағын және үлкен топтарға
| өндіріске және басқаруға
~Лидерліктің мәселелерін үйренуге негізгі жолдар:
| жеке сапа позициясы жолымен, тәртіптік жол және жағдайлық жол
| күш позициясымен, қаржымен және фирманың саясат жолымен
| сыртқы орта, нарық және жеке сапа позиция жолымен
| математикалық, статистикалық, физикалық және тәртіптік, жағдай жолы
| математикалық, статистикалық, химиялық жолы
~ Шиеленістің негізгі себебі:
| ресурстарды бөлу
| коммуникация
| түсінбеушілік
| байланыс
| өндірісті жоспарлау мен болжау
~ЖСШ директоры медициналық сақтандыру бойынша ұжымдық сақтандыру түрінде медициналық ұйыммен келісім-шарт түзді. Келісім-шартта «Ұйымның жұмысшыларын сақтандыру» көрсетілген. Медициналық сақтандыруды, әсіресе оның ішінде ұжымдық сақтандыруды бастап іске асыру үшін бастапқы жарнасын салу қажет болды. Осы жағдайда қандай жарнаны салу керек болды
| кәдімгіге қарағанда ұжымдық сақтандыру бойынша төмен салым
| ұжымдық сақтандыру бойынша сақтандыру салымы жоғары
| ұжымдық сақтандыру бойынша сақтандыру салымы бірдей
| сақтандыру салымының маңыздылығы жоқ
| сақтандыру салымы мүлдем салынбайды
~ Пациент медициналық мекемеге медициналық көмек бойынша қаралды және бастапқыда медициналық қызметке өзі төледі, сосын компания оған кеткен шығындарды бөліп төледі. Осы жағдай сақтандырудың қандай түріне жатады
| ерікті
| міндетті
| әр ай сайын
| қатерлік
| жеке
~Францияның елшісі өз елінде автокөлік апатына ұшырады және медициналық қызметке өзі төледі. Осы жағдай сақтандырудың қандай режиміне жатады
| арнайы қызмет көрсету режимі
| ерікті қызмет көрсету режимі
| бюджеттік қаржыландыру режимі
| медициналық сақтандыру режимі
| орын толтыру режимі
~Көндіру ... түрі болып табылады.
| ықпал етудің
| биліктің
| жұмыс стилінің
| басқарудың
| өндірісті басқарудың
~Менеджменттің бәсекеге қабілеттілігі – бұл оның ... бәсекелестік жақтарын қолдау мен шығару қабілеті.
| фирманың
| тауардың
| басқарудың
| өндірістің
| мемлекеттің
~ … әкімшілік әсер етудің әдісіне жатады.
| нұсқаулар
| салықтар
| жалақылар
| ризалық
| премиялар
~ Басшылық-бұл... қабілеті.
| басқаларды көндіру
| болжау
| нарықты үйрену
| ғылымилық
| кешендік мониторинг.
~Басқарудың ұйымдық құрылымы-бұл .... түрі.