Семинар. Экологиялық құқық бұзушылықтың ұғымы мен жалпы сипаттамасы.

Экологиялық құқық бұзушылықтың жалпы сипаттамасы. Экологиялық құқық бұзушылықтың түсінігі. Экологиялық құқық бұзушылықтың құрамы мен түрлері. Экологиялық құқық бұзушылықтың объектілері мен субъектілері. Суды және атмосфераны тиімді пайдалануға және қорғауға қол сұғатын қылмыстар тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

2. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

3. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

4. Капсалямов, К.Ж. Уголовно-процессуальное принуждение:гарантии, принципы, реализация / К.Ж Капсалямов.- Астана: Фолиант, 2011.- 160 с.

5. Есина, А.С. Дознание в органах внутренних дел.: Учебно-практическое пособие / А.С Есина, Е.Н Арестова.- М.: Проспект, 2012.- 192с

№ 4 Семинар.Экологиялық құқық бұзушылық үшін экологиялық жауаптылықты жүзеге асырудағы экономикалық механизмнің жалпы сипаттамасы. Экологиялық құқық бұзушылық үшін экологиялық жауаптылықты жүзеге асырудағы экономикалық механизмнің негізгі ұғымы. Экономикалық механизмнің негізгі элементтері - экологиялық құқық бұзушылық үшін экологиялық жауаптылықты жүзеге асырудың əдісі ретінде. Табиғатты пайдалану үшін салықтар. Экологиялық құқық бұзушылық үшін экологиялық жауаптылықты жүзеге асырудағы экономикалық механизмнің ұғымы. Арнайы табиғат пайдалану үшін төлемдер. Қоршаған ортаны қорғауды экономикалық жағынан ынталандыру. Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды жүргізуге арналған қаражаттық құралдарды жұмсау тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Алпысбаева, М.А. Правовое положение УВД области в системе органов внутренних дел РК: Учеб.пособие / М.А Алпысбаева.- Алматы: Данекер, 2012.- 701 с.

2. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Астана: КазГЮУ, 2011.- 812 с.

3. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 680с.

4. Алтаев, Чингиз Ж. Методика расследования преступлений в сфере банковского кредитования: Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата юридических наук / Чингиз Ж. Алтаев.- Алматы, 2012.- 24с

5. Аубакиров, А. Фиксация доказательств в криминалистике и судопроизводстве: Учебное пособие / А Аубакиров.- Алматы: ВШП Әділет, 2009.- 198с

№ 5 Семинар.Экологиялық зардап экологиялық құқық бұзушылықтың салдары ретінде. Қоршаған ортаға келтірілген экологиялық зардап. Экологиялық зардап экологиялық құқық бұзушылықтың салдары ретінде. Табиғатты пайдаланушыларға (азаматтардың денсаулығына) келтірілген экологиялық зардап. Мемлекетке келтірілген экологиялық зардап тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Бегалиев, Е. Н. Расследование преступлений, связанных с подделкой денег: Учебное пособие / Е. Н. Бегалиев.- Алматы: Дайк-Пресс, 2011.- 268с.

2. Бегалиев, К. Меры борьбы с преступностью несовершеннолетних. Правовые и организационные основы деятельности органов прокуратуры в борьбе с правонарушени / К Бегалиев.- Алма-Ата: Казахстан, 2009.- 208 с.

3. Волынский, В.А. Раскрытие и расследование бандитизма - первоначальный этап: Учебное пособие / В.А. Волынский, И.В. Тишутина.- Москва: Книжный мир, 2009.- 88с.

4. Гинзбург, А.Я. Предъявление для опознания в уголовном судопроизводстве Казахстан : Учеб. пособие / А.Я. Гинзбург.- Алматы: Жетi жарғы, 2013.- 224с.

5. Торбин, Ю.Г. Освидетельствование как способ собирания доказательств на стадии предварительного расследования: Научно-пратическое пособие / Ю.Г. Торбин.- М.: Юрлитинформ, 2011.- 232с.

№ 6 Семинар.Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарды бұзу салдарынан келген зиянды өтеу. Қоршаған ортаға келген зиянды өтеудің түрлері жəне олардың ерекшеліктері. Азаматтардың денсаулығына келген зиянды өтеу. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарды бұзу салдарынан келген зянды өтеу.

Мемлекеттік ұйымдардың жəне өзге де тұлғалардың, сондай-ақ азаматтардың мүлкіне келтірілген зиянды өтеу тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

2. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

3. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

4. Капсалямов, К.Ж. Уголовно-процессуальное принуждение:гарантии, принципы, реализация / К.Ж Капсалямов.- Астана: Фолиант, 2011.- 160 с.

5. Есина, А.С. Дознание в органах внутренних дел.: Учебно-практическое пособие / А.С Есина, Е.Н Арестова.- М.: Проспект, 2012.- 192с

№ 7 Семинар.Жер заңдарын бұзғаны үшін құқықтық жауаптылық. Жер ресурстарын пайдалану барысындағы қоршаған ортаны қорғау мəселелері. Жер құқық бұзушылықтың түсінігі, құрамы жəне түрлері. Жер заңдарын бұзғаны үшін келтірілген материалдық зиянды өтеу тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Общая часть. Кн. 2.: Академический курс / Под ред. д.ю. н., профессора Б.Х.Толеубековой.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 432с.

2. Уголовно-процессуальное право РК. Часть особенная. Досудебные стадии.: Учебник / Толебекова Б.Х., Капсалямов К.Ж., Шнарбаев Б.К., Бекишев Д.К.- Астана: Данекер, 2012.- 276с.

3. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

4. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

5. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

№ 8 Семинар.Жер қойнауы туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауаптылық. Жер қойнауы туралы заңдарды бұзушылықтың түсінігі мен түрлері. Жер қойнауына, жер қойнауын пайдаланушыларға келтірілген зиянды өтеу. Пайдалы қазбаларды іздеу мен алу кезінде экологиялық талаптарды бұзғаны үшін заңды жауаптылық тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Бегалиев, Е. Н. Расследование преступлений, связанных с подделкой денег: Учебное пособие / Е. Н. Бегалиев.- Алматы: Дайк-Пресс, 2011.- 268с.

2. Бегалиев, К. Меры борьбы с преступностью несовершеннолетних. Правовые и организационные основы деятельности органов прокуратуры в борьбе с правонарушени / К Бегалиев.- Алма-Ата: Казахстан, 2009.- 208 с.

3. Волынский, В.А. Раскрытие и расследование бандитизма - первоначальный этап: Учебное пособие / В.А. Волынский, И.В. Тишутина.- Москва: Книжный мир, 2009.- 88с.

4. Гинзбург, А.Я. Предъявление для опознания в уголовном судопроизводстве Казахстан : Учеб. пособие / А.Я. Гинзбург.- Алматы: Жетi жарғы, 2013.- 224с.

5. Торбин, Ю.Г. Освидетельствование как способ собирания доказательств на стадии предварительного расследования: Научно-пратическое пособие / Ю.Г. Торбин.- М.: Юрлитинформ, 2011.- 232с.

№ 9 Семинар.Су заңдарын бұзғаны үшін құқықтық жауаптылық. Қазақстан Республикасының Су кодексі жəне суларды ұтымды пайдалану мен қорғауды қамтамасыз ететін басқа да заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауаптылықтың түрлері. Су қорына келтірілген зиянды өтеудің теориялық мəселелерітақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

2. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

3. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

4. Капсалямов, К.Ж. Уголовно-процессуальное принуждение:гарантии, принципы, реализация / К.Ж Капсалямов.- Астана: Фолиант, 2011.- 160 с.

5. Есина, А.С. Дознание в органах внутренних дел.: Учебно-практическое пособие / А.С Есина, Е.Н Арестова.- М.: Проспект, 2012.- 192с

№ 10 Семинар.Орман заңдарын бұзғаны үшін құқықтық жауаптылық. Қазақстан Республикасының Орман кодексі жəне ормандарды ұтымды пайдалану жəне қорғауды қамтамасыз ететін басқа да заңдарды бұзудың түсінігі мен түрлері. Орман ағаштарын шабуды жүзеге асырғанда экологиялық талаптарды бұзғаны үшін заңды жауаптылық.

Әдебиет:

1. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

2. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

3. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

4. Капсалямов, К.Ж. Уголовно-процессуальное принуждение:гарантии, принципы, реализация / К.Ж Капсалямов.- Астана: Фолиант, 2011.- 160 с.

5. Есина, А.С. Дознание в органах внутренних дел.: Учебно-практическое пособие / А.С Есина, Е.Н Арестова.- М.: Проспект, 2012.- 192с

№ 11 Семинар.Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту жəне пайдалану туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершілік. Жануарлар дүниесін қорғау туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершіліктің түсінігі, құрамы жəне түрлері. Жануарлар дүниесін пайдалану талаптарын бұзғаны үшін заңды жауаптылық. Жануарлар дүниесіне келтірілген зиянды өтеу ерекшеліктері тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Алпысбаева, М.А. Правовое положение УВД области в системе органов внутренних дел РК: Учеб.пособие / М.А Алпысбаева.- Алматы: Данекер, 2012.- 701 с.

2. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Астана: КазГЮУ, 2011.- 812 с.

3. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 680с.

4. Алтаев, Чингиз Ж. Методика расследования преступлений в сфере банковского кредитования: Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата юридических наук / Чингиз Ж. Алтаев.- Алматы, 2012.- 24с

5. Аубакиров, А. Фиксация доказательств в криминалистике и судопроизводстве: Учебное пособие / А Аубакиров.- Алматы: ВШП Әділет, 2009.- 198с

№ 12 Семинар.Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершілік. Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершіліктің түсінігі, құрамы жəне түрлері. Атмосфералық ауаға зиянды əсер ететін шаруашылық жəне өзге де қызметке қойылатын экологиялық талаптарды бұзғаны үшін заңды жауаптылық. Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңдарды бұзғаннан келген зиянды өтеу тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Қазақстан Республикасының Қылмыстық iс жүргiзу құқығы: Ерекше бөлім. Сотқа дейінгі сатылар.- Алматы: КазГУ, 2013.- 307б.

2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Iс жүргiзу кодексi.- Алматы: Жетi жарғы, 2012.- 608б.

3. Төлеубекова, Б.К. Қазақстан Республикасының, қылмыстық іс жүргізу құқығы. Жалпы бөлім: Оқулық / Б.К Төлеубекова.- Алматы: Жетi жарғы, 2010.- 416 б.

4. Когамов, М.Ч. Комментарий к Уголовно-процессуальному кодексу Республики Казахстан. Общая и особенная части / М.Ч. Когамов.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 896с.

5. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Общая часть. Кн. 1.: Академический курс / Под ред. д.ю. н., профессора Б.Х.Толеубековой.- Алматы: Жетi жарғы, 2012.- 424с.

№ 13 Семинар.Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершілік. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарды бұзғаны үшін құқықтық жауапкершіліктің түсінігі, құрамы жəне түрлері. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарды бұзғаннан келген зиянды өтеудің ерекшеліктері тақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

2. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

3. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

4. Капсалямов, К.Ж. Уголовно-процессуальное принуждение:гарантии, принципы, реализация / К.Ж Капсалямов.- Астана: Фолиант, 2011.- 160 с.

5. Есина, А.С. Дознание в органах внутренних дел.: Учебно-практическое пособие / А.С Есина, Е.Н Арестова.- М.: Проспект, 2012.- 192с

№ 14 Семинар.Экологиялық құқық бұзушылық үшін халықаралық-құқықтық жауаптылық. Экологиялық құқық бұзушылық үшін халықаралық-құқықтық жауаптылықтың ұғымы мен түрлері. Қоршаған ортаны халықаралық қорғауға Қазақстан Республикасының қатысу нысандары. Табиғи ортаны қорғау саласындағы халықаралық келісімдер, конвенциялар, шарттар, қоршаған ортаны қорғаудың халықаралық мемлекеттік-құқықтық механизмі талаптарын бұзғаны үшін жауаптылық мəселелері тақырыбтарына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Общая часть. Кн. 2.: Академический курс / Под ред. д.ю. н., профессора Б.Х.Толеубековой.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 432с.

2. Уголовно-процессуальное право РК. Часть особенная. Досудебные стадии.: Учебник / Толебекова Б.Х., Капсалямов К.Ж., Шнарбаев Б.К., Бекишев Д.К.- Астана: Данекер, 2012.- 276с.

3. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс Республики Казахстан: Общая часть / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2010.- 266с

4. Оспанов, С.Д. Уголовный процесс РК (Общая часть): Учебник / С.Д Оспанов.- Алматы: Юрид.лит., 2009.- 266 с.

5. Ережепов, Н.А. Назначение главного судебного разбирательства:вопросы, решения, перспективы / Н.А Ережепов.- Алма-Ата: Данекер, 2009.- 145 с

№ 15 Семинар.Халықаралық арбитраж. Экологиялық даулар. Халықаралық арбитраждың жалпы сипаттамасы. Экологиялық даулардың түсінігі жəне оларды шешу жолдары. Қоршаған ортаны қорғау мен пайдалану саласындағы экологиялық даулартақырыбына схема сызу, конспект, ауызша жауап дайындау.

Әдебиет:

1. Алпысбаева, М.А. Правовое положение УВД области в системе органов внутренних дел РК: Учеб.пособие / М.А Алпысбаева.- Алматы: Данекер, 2012.- 701 с.

2. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Астана: КазГЮУ, 2011.- 812 с.

3. Алмаганбетов, П. Назначение судебной экспертизы в уголовном процессе: Учебно-практическое пособие / П Алмаганбетов.- Алматы: Жетi жарғы, 2011.- 680с.

4. Алтаев, Чингиз Ж. Методика расследования преступлений в сфере банковского кредитования: Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата юридических наук / Чингиз Ж. Алтаев.- Алматы, 2012.- 24с

5. Аубакиров, А. Фиксация доказательств в криминалистике и судопроизводстве: Учебное пособие / А Аубакиров.- Алматы: ВШП Әділет, 2009.- 198с

СӨЖӘдістемелік ұсыныс.«ҚР экологиялық қылмыстар» пәні бойынша СӨЖ мына жағдайларды қарастырады:

-Білімгерлердің белсенділігі мен жан-жақты ізденуінде қазіргі замандағы теория мен практиканы ұштастырудың жаңа нысандары мен әдістерін ойластыру (әртүрлі ойындар, мәселені талқылау, ситуациялық жағдайлар ойластыру, т.б.);

-Тақырыпты өз бетінше теориялық жағынан талдау, жоспарын құру, аннотация жасау, іздену (өз таңдауы бойынша);

- Пән тақырыптары бойынша кішігірім сөздік құрастыру;

- Шағын топ болып зерттеудің жобасын жасау, презентациялау;

Курсты оқу барысында білімгерлер тақырыптарға қатысты деректер көзімен жұмыс жасауға

- Құқық негіздері пәні бойынша әдебиеттер мен нормативтік-құқықтық актілермен танысу (ғылыми, оқу, заң терминдері, заңдар, анықтамалар), яғни кітапханада әртүрлі дерек көзімен жұмыс жасауға, ізденуге тырысады;

- Талап бойынша тақырыпқа сай әдебиеттерді көрсетуге және нақты сол дерекпен жұмыс жасауға дағдыланады;

- Дерек көздері бойынша ойын анық жеткізуге, жоспар жасауға, тезистер, конспект жасауға, тақырыпқа қатысты хабарламалар алуға, реферат жазуға;

- Дерек көздеріне сүйене отырып, өз көзқарасын ұстауға, нақты дәлелдер келтіруге, ойын жинақтауға;

- Әдебиеттермен жұмыс жасай отырып, мәселені талқылауға белсене қатысады. Білімгерлердің ізденіс қабілеттерін дамытуға және белсенділіктерін арттыруға көп көңіл бөлінеді:

-Ситуациялық жағдайларды ойластыру, талдау жасау;

- пікірталастар тудыру, өз құқықтарына нұқсан келген жағдайларды анықтау, тығырықтан шығу жолдарын іздестіру, тез ойын жинақтау;

-күнделікті өмірде құқығына жиі нұқсан келетін кездерді анықтау, мәселені қоя білу, нақты сүйенетін фактілерді көрсету;

-Тақырыпқа қатысты проблемалық сұрақтарды қоя білу.

1 «Қазақстан Республикасындағы тергеушінің мәртебесі» курсы бойынша өзіндік жұмыс шеңберінде оқытушыменұсынылған әдебиеттерді қолдана отырып таңдалған тақырыпты терең оқу.

2. Таңдалған тақырыптарды барлық пәндер жүйесінде маңыздылығын анықтау; қаралатынсұрақтардың өзектілігін, олардың теориялық және тәжірибелік мәнін қоғам өміріндегірөлін анықтау.

3. Аталған курстың тиісті тақырыптарын оқи отырып, қолданыстағы заңдармен танысу жәнезерттеу. Қолданыстағы заңдардың өзерістеріне, ресми қабылданған және жарық көргеннормативтік құқықтық актілерге көңіл бөлу.

4. Қолданыстағы заң бойынша автоматтандырылған базадан деректер алу, сондай-ақнормативтік құқықтық актілердің жинағын пайдалану.

5. Тілі қиын заңдар, терминдер және ұғымдар бойынша оны ұғыну үшін заңдық сөздіктерді пайдалануы, сондай-ақ оқытушыдан кеңес алу қажет.

6. Аталған курсты оқуға заң газеттері мен журналындағы ғылыми жариялымдар көмекбереді.

7. Жұмыс жоспарын жеке жасап, аталған курсты жүргізетін оқытушыларға бекіттіру, жұмысты жазу кезінде пайдалану және оқу үшін әдебиеттер тізімін жұмысқа тіркеу.

8. Барлық тізбектелген құжаттарды қажеттілігіне қарай пайдалану, онда барлық статистикалық деректерді, жұмыста қолданылған басқа хабарламаны көрсету арқылыдиаграмма, графиктер, кескіндер, кесте салу.

9. Жұмыс текстін ғылыми жұмыстарды хаттастыру бойынша менеджмент сапа жүйесініңталабына сәйкес жасау.

10. Семинар сабақтарында реферат бойынша сөз сөйлеп, оның негізгі қағидаларын қорғау.

11. Әр тақырып, оның негізгі сұрақтарын ашқанда және негізгі зерттелетін ережелерін қорғаған жағдайда жоғары бағаланады.

Мынадай жұмыстарға жоғары бағалар қойылады:

- терең дәлелді ашылған тақырыпқа;

- құжатты өте жақсы меңгергендігіне, оны жан-жақты талқылап игергеніне, қорытындылар жасауына куәландырушы;

- айтылуы бірізді, қисынды және жүйелі мазмұндауға;

- дұрыс әдебиеттік тілмен жазылуына;

-пунктуациялық, грамматикалық және орфографиялық қателердің жоқтығыныңмазмұнға стилистикалық сәйкестігіне.

Наши рекомендации