B) Қарқынды эвтрофикация.

C) Биотада химиялық токсиканттардың жинақталуы.

$$$ 111

Топырақ құрамын анықтаңыз:

A) Минералды заттар.

B) Ауа.

C) Су.

$$$ 112

Топырақ кеуектілігін төмендететін үрдістерді көрсетіңіз:

A) Автокөлік.

C) Құрылыс.

$$$ 113

Қышқыл жаңбырлардың топыраққа жағымсыз әсерін көрсетіңіз:

B) Қарашірік мөлшері азаяды.

E) Оттегі мөлшері азаяды.

$$$ 114

Шөлденуге әкелетін үдерістерді анықтаңыз:

A) Жайылымдарды қарқынды пайдалануы.

B) Ормандарды кесу.

E) Пайдалы қазбаларды ашық әдіспен өңдеу.

$$$ 115

Топырақтың эрозиясына әкелетін үдерістерді анықтаңыз:

A) Ормандарды жою.

C) Малдарды шектен тыс жаю.

D) Рекультивация.

$$$ 116

Топырақты эрозиядан қорғайтын үрдістерді анықтаңыз:

B) Өсімдіктер жамылғысы.

C) Өсімдіктердің түсіп қалған бөлшектері.

$$$ 117

Топырақ эрозиясының жағымсыз зардаптарын көрсетіңіз:

B) Өнімділіктің төмендеуі.

C) Шөлдену.

$$$ 118

Жер қойнауын қорғауға қойылатын талаптарды көрсетіңіз:

A) Жер қойнауын толық және құрамын зерттеу.

C) Жер қойнауын пайдалануға бергенде қойылған талаптарды бұзбау.

F) Пайдалы қазбалардың қорларын толығымен жер қойнауынан алып шығып тиімді пайдалану.

$$$ 119

Топырақ эрозиясы – топырақтың құнарлы қабатының бұзылуына әсер етушілер:

D) Еріген қардың.

E) Нөсер сулардың.

F) Желдің.

$$$ 120

Топырақты қорғаудың негізгі шараларын көрсетіңіз:

B) Жел және су эрозияларынан қорғау.

C) Мелиоративті шаралар.

E) Бұзылған топырақ жамылғысының рекультивациясы.

$$$ 121

Топырақ эрозиясымен күресу үшін қолданатын агротехникалық шараларды көрсетіңіз:

C) Топырақты қорғау үшін егіс дақылдарының айналымы.

E) Ауылшаруашылық дақылдары өсіруінің пішінді (контурлы) жүйесі.

$$$ 122

Топырақ эрозиясымен күресу үшін қолданатын орманмелиоративті шараларын көрсетіңіз:

B) Егіндерді қорғау және суды реттеу үшін ағаштарды отырғызу.

F) Өзектерде ағаш отырғызу.

$$$ 123

Топырақтың ауылшаруашылық ластанудың мысалдарын табыңыз:

A) Пестицидтермен дұрыс пайдаланбау.

E) Малшаруашылық фермалардың қалдықтары мен ағындары.

F) Минералды тыңайтқыштардың нормадан тыс дозаларын енгізу.

$$$ 124

Тірі ағзаларға ең күшті әсер ететін адам іс-әрекетінің түрін көрсетіңіз:

A) Тау кен қазушы және өңдейтін өнеркәсіп.

C) Атом энергетикасы.

D) Жер беті және жер асты көліктерінің магистральдары.

$$$ 125

Экологиялық мониторинг қызметінің міндеттеріне не жататының анықтаңыз:

A) Ғарыштық және авиациялық әдістерімен қолданып, ұзақ мерзімді бақылауларды өткізу.

D) Табиғи объектілер жағдайларының өзгеруін болжамдау.

$$$ 126

Қоршаған орта ластануының деңгейіне сипаттама бергенде қандай түсінікпен пайдаланатының анықтаңыз:

B) Шектеулі рауальды шығарынды.

D) Шектеулі рауанды концентрация.

$$$ 127

Заманауи қала экожүйесінің ең маңызды құрама бөлігі не болып табылатының анықтаңыз:

B) Автожолдар мен көлік.

D) Жасыл егістер.

E) Өнеркәсіптік кәсіпорындардың жиынтығы.

$$$ 128

Экологиялық қауіпті объектілерді көрсетіңіз:

C) Электростанциялар.

E) Химиялық кәсіпорындар.

F) Әскери объектілер.

$$$ 129

Шөлденудің зардаптары болып табылатын жағымсыз үдерістерді көрсетіңіз:

A) Жердің альбедосының өсуі.

E) Құрғақшылықтың пайда болу мүмкіндігінің жоғары болуы.

$$$ 130

Жергілікті (локальный) мониторингтің объектілерін көрсетіңіз:

A) Жердің альбедосының өсуі.

C) Транспирацияның жоғарлауы.

D) Фреондардың атмосфераға шығарылуының өсуі.

$$$ 131

Аймақтық мониторингтің объектілерін көрсетіңіз:

B) Жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлері.

E) Табиғи экожүйелер.

G) Агроэкожүйелер.

$$$ 132

Ғаламдық мониторингтің объектілерін көрсетіңіз:

F) Атмосфера.

H) Гидросфера.

$$$ 133

Реакциялық аймақтарды анықтаңыз:

B) Қала саябақтары.

C) Бульварлар.

E) ормандар саябақтар.

$$$ 134

Өнеркәсіптік аймақтарды анықтаңыз:

A) Химиялық өнеркәсіптің кәсіпорындары.

F) Машина жасау өнеркәсіптің кәсіпорындары.

$$$ 135

Селетебті аймақтарды анықтаңыз:

D) Тұрғын ықшам аудандар.

G) Мәдениет пен білім беру объектілерінің аумақтары.

$$$ 136

Қызыл Кітапқа енгізілетін түрлердің санаттарын көрсетіңіз:

A) Сирек кездесетін.

C) Жойылып бара жатқан.

G) Азайып бара жатқандар.

$$$ 137

Түрлер санының азаюының себептерін көрсетіңіз:

B) Шектен тыс эксплутация.

D) Мекен ету жерлерінің бұзылуы.

E) Бір түр біртіндеп басқасына айналады.

$$$ 138

Аталып шыққан ЕҚТА-дың ішінен табиғат ескерткіштерін анықтаңыз:

B) Ғасырлық ағаштар.

F) Үңгірлер.

G) Сарқырамалар.

$$$ 139

Биоәралуандылықты сақтау үшін адамдар отырғызған ағаштар, бұталар мен шөптердің коллекцияларын құрайтын аумақтар қалай аталады:

B) Ботаникалық бақ.

D) Дендрологиялық бақ.

$$$ 140

Балқаш көлінің мәселелерін көрсетіңіз:

D) Көл суының минералдануы.