Ақаба суларды тазалау әдістері
Акаба су деп бурын ондиристе, турмыста н/е ауыл шаруашылыгында пайдаланылган,сондай-ак кандай да бир лас аймак, онын ишинде елди мекен аркылы откен су. Баскаша айтканда адамнын турмыста ж/е ондиристик ис-арекетинде пайдаланылганнан кейин шыккан су. Акаба су гетерогенди курдели жуйе болып саналады, онын курамында болатын органикалык ж/е болып саналады,онын курамында болатынорганикалык ж/е минералды коспалар еримейтин,коллоидты ж/е еритин турде кездеседи.курамы мен пайда болган турине байланысты акаба сулар 3 негизги категорияга: шаруашылык-турмыстык,ондиристик,атмосфералык.
Шаруашылык-турмыстык ластагыш турине байланысты зар-нажистик ластанган ж/е шаруашылык ластанган болып ажыратылады. Минералды заттектермен катар олардын курамында органикалык заттектер, бактериалар,микроорганизмдер болады.
Ондиристик акаба су ластанган ж/е нормативти таза болып ажыратылады.Атмосфералык акаба су носер (жанбыр) ж/е кар суы болып болинеди.
Табигатты,коршаган ортаны ластанудан коргау мен табиги ресурс ретинде тимди пайдалану максатында кайтарылып колдану ушин акаба су курамындагы ластагыш заттардын тури мен молшерине карай артурли адиспен тазаланады. Буларга механикалык(тундыру,сузу,флотация), физ.-хим, химиялык адистери жатады. Механикалык адисте акаба судагы ири ж/е усак туирли тез тунатын болшектерди оздигимен тундырып н/е оларды ж/е калкып шыгатын заттектерди тундыргыш, сузгиш, кумустагыш аркылы откизип, н/е артурли конструкциялык техника куралдарын колданып, ал беттик ластагыштарды – мунайустагыш,май мен смолаулагыш жабдыктар мен материалдарды пайдалану аркылы жояды.
Сузип алу – ол акаба суларда олшеми 25 мм-ге дейинги ири еримейтин коспаларды ж/е оте киши талшыктык заттарды ажыратуга арналган.
Торлар аралык санылауы 5-25 мм болган, металды-октадан жасалады ж/е олар акаба судын коллекторында тигинен н/е 60-70 градус кисайтылып орнатады. Колденен кимасынын олшеми, тордагы агын кысымынын шыгынын аз болатындай етип алынады.
Тордын октамалары арасындагы санылауда агынды судын жылдамдыгы максималды шыгынды 0,8-1 м/с аспауы керек.
Ерекшелиги: сузип алганда миндетти турде торларды тазалап отыру керек.
Талшык аулагыштар . акаба суларындагы талшыкты заттарды аулау ушин колданылады. Онын жумыс истеу принципи Акаба суды конус таризди диски аркылы н/е арнайы фильтрлер аркылы сузип алуга негизделген.
Тундыру. Акаба судан еримейтин ж/е кейбир минералды, ж/е органикалык турдеги мех/лык заттарды ажыратуга арналган.Акаба суларды тундыру арк. Тазалау кум аулагыштар мен мунай ж/е май аулагыштармен тазалайды.
Кум аулагыштар. Ауыр,еримейтин коспаларды аулау ушин колданылады.агыннын багытына карай олар вертикаль, горизонталь, тура ж/е айнымалы козгалыстар болып болинеди.
Орталыктандырылган куш асери орисиндеги ашык н/е екпинди гидроциклондарда, коп ярустык гидроциклондарда ж/е центропугаларда жургизиледи.
Ашык гидроциклон – ири мех-лык коспаларды ажыратуга колд. (шогу жылдамдыгы0,02 м/с).
Жетистиги: онимдилиги жогары, шыгыны аз,екпинге караганда.
38. Өндірістік қалдықтарының классификациясы.Адам баласы кез-келген шар-лық іс-әрекеті әртүрлі қалдықтармен биосфераны ластайды. Бұл халықтың денсаулығы мен өміріне қауіп тудырады. Қалдықтар шығатын негізгі көздерге өнеркәсіп, ауылшар-ғы, үй жай шаруашылығы жатады. Өнеркәсіп мөлшері бір адамға шаққанда тұрмыс қалдықтары 20 еседен артық келеді. Шыққан көздеріне бай-ты өндірісті қалдықтар 2-ге бөлінеді:өндіріс және тұтыну. Өндіріс қалдықтарынан бұйым алу процесінде шыққан ж/е жартылай немесе түгелімен өзінің бастапқы тұтыну сапасын жоғалтқан шикізаттың,шама бұйымдардың қалдықтары жатады. Барлық өндіріс қалдықтары қатты ж/е сұйық болып бөлінеді. Қатты қалдықтарға металл, ағаш, пластмасса қалдықтары жатады. Ал сұйық қалдықтарға ақаба сулар, шлемдер жатады.