Адамның менделденетін белгілері. Менделдену жағдайлары.

6.4.6.Моногенді тәуелсіз тұқым қуалау заңдылықтарын білудің медицинадағы маңызы.

* Ағылшын және орыс тілдерінде талдау үшін

6.5. Сабақ оқу және оқыту әдістері:

- студенттердің сабақтың мәнін, мақсатын және міндеттерін түсінгенін, қысқа, анық, жүйелі сөйлеуге және түсінген материалын сызба иұсқа, график, сурет түрінде көрсетуге және видео материалды түсіну қабілетін анықтауға бағытталған ауызша сұрау.

6.6.Әдебиет:

Негізгі:

6.6.1. Аманжолова Л.Е. Жалпы және медициналық генетиканың биологиялық негіздері. Алматы, 2006, б. 20-30.

6.6.2. Қазымбетов Б.Қ. Медициналық биология. Алматы, «Эверо» 2014,

6.6.2. Куандыков Е.У. Основы общей и медицинской генетики. Алматы, 2008, c.8 – 19.

6.6.3. Қуандықов Е.Ө., Нұралиева Ұ.Ә. Негізгі молекулалық – генетикалық терминдердің орысша – қазақша сөздігі. Алматы, 2012, 112 б.

6.6.4.Медицинская генетика. Под ред. Бочкова Н.П.. М., 2010, с.129 – 163.

6.6.5. Медицинская генетика. Под ред. Бочкова Н.П.. М., 2004, с. 30-33.

6.6.6. Медицинская биология и генетика. Под ред. Куандыкова Е.У., А., 2004,с. 81-98.

Қосымша:

6.6.7.Биология. Под ред. Ярыгина В.Н. М., 2001. Кн. 1 с. 222-233.

6.6.8 Генетика. Под ред. Иванова В.И, М., 2006, с. 116-125.

6.6.9.Жимулев И.Ф. Общая и молекулярная генетика. Новосибирск., 2010, с.9 – 34.

6.6.10.Заяц Р.Г. Общая и медицинская генетика. Р-на-Д., 2002, с. 76-80, 84-87.

6.6.11. Роберт Л.Н., Родерик Р., Мак-Иннес., Хантингтон Ф. Виллард. Медицинская генетика. Под ред. Бочкова Н.П., М., «ГЕОТАР-Медиа», 2010, с.13-15.

6.7.Бақылау:

6.7.1. . Когнитивті (білім) құзыреттілікті бағалау:

6.7.1.1. Тақырып сұрақтары бойынша ауызша жауаптарды бағалау

6.7.1.2. Тестік тапсырмалар – он сұрақтардан тұратын 3 нұсқа бойынша бағалау

6.7.2. Тәжірибелік дағды құзыреттілігін бағалау:

6.7.2.1. Альбомға аллель және аллель емес гендерді салу.

6.7.2.2. Альбомға доминантты және рецессивті гендер бойынша гомозиготтардың, гетерозиготтардың генотиптерін салу.

6.7.2.3. Альбомға талдаушы шағылыстырудың суретін салып, ата– аналар және бірінші гибридтік ұрпақтың генотиптерін және гаметалар типтерін салу.

6.7.2.4. Альбомға аутосомды және жыныс хромосомаларымен тіркес тұқым қуалауды салу.

6.7.2.5. Альбомға тәуелсіз тұқым қуалайтын гендердің (белгілердің) моно -, ди – және поли (три) – гибридті шағылыстыруын салып, ата– аналар бірінші және екінші гибридтік ұрпақтардың генотиптерін және гаметалар типтерін көрсету.

6.7.3. Өзін - өзі жетілдіру дағдысын бағалау:

6.7.3.1. «Адамның жыныс генетикасы» тақырыбына дайындалған презентацияны «Жалпы генетика» бөлімі бойынша аралық бақылауға дейін тапсыру.

Үш тілдегі түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Тұқымқуалаушылық – тірі ағзалардың генетикалық материалдарының (гендерінің) структуралық– функциялық құрылымын ұрпақтан ұрпаққа беру және қайта өндіретін фундаменталды қасиеті.	Наследственность – фундаментальное свойство живых организмов передовать и воспроизводить структурно – функциональную организацию генетического материала (генов) из поколения в поколение	Heredity is fundamental property of living organisms and poss and reproduce structural and functional organization of genetic material (genes) from generation to generation
Тұқым қуалау – ағзалардағы генетикалық ақпараттың (тұқым қуалайтын факторлардың) бір ұрпақтан келесісіне берілуі.	Наследование – формы (пути) передачи генетической информации (генов) из поколения – в поколение	Inheritance – forms (ways) of pass3ng genetic information (genes) from generation to generation
Генотип– хромосомалардың диплоидтық жиынтығындағы генетикалық материалдың (гендердің) жиынағы	Генотип – совокупность генетического материала (генов), содержащихся в диплоидном наборе хромосом полученных особью от родителей.	Genotype – genetic materal (genes) containing in diploid set of chromosomes
Фенотип – генмен (генотиппен) бақыланатын сыртқы белгілердің жиынтығы	Фенотип– совокупность внешних признаков организма, контролируемых генами (генотипом)	Phenotype – set of all signs and properties of the organism which are forming in The course of realization of an individual genotype.
Доминанттылық–белгінің гомо – және гетерозиготалық жағдайда көрінуі. Доминантты ген (белгі) бас әріппен (А, В,С...) белгіленеді	Доминантность – проявление признака в гомо – и гетерозиготном состоянии. Доминантный ген (признак) обозначается заглавной буквой (А, В,С...)	Dominancy – displaying of sign in homo – and heterozygotes. Dominant gene (sing) designates by designatecapital letter (А,В,С...)
Рецессивтілік – белгінің гомо – немесе гемизиготалық жағдайда көрінуі. Рецессивті ген кіші әріппен (а,в,с...) белгіленеді.	Рецессивность – проявление признака в гомо – или гемизиготном состоянии. Рецессивный ген обозначается строчной буквой(а,в,с...)	Recсesivness displaying of sign in homo – or hemizygotes. Recessive gene (sign) designate by small letter ((а,в,с...)

Құрастырған: доц. Нуртаева К.С.

20-тәжірибелік сабақ