Жасушаға сигнал берілуінің реттелуі және оның этаптары
268. Жасушаға сыртқы сигналды беруге қатысатын компоненттері(3):
1.плазмалеммадағы рецепторлар;
+ 2.нуклеосомадағы рецепторлар;
З.цитозольдағырецепторлар;
+4.жасуша ішіндегі медиаторлар;
+ 5.жасуша ішіндегі трансформатор.
269.Жасуша аралық сигнальдық заттар(З):
І.ферменттер,
2.гормондар;
+ З.цитокиндер;
+ 4.өсу факторлары;
+ 5.даму факторлары.
270. Ионотроптық механизмдегі сигналдық заттардың берілу этаптары (2):
1.зат плазмалемманың рецепторымен эсерлеседі;
2.зат лигандамен кездескенде ашылатын иондық каналмен эсерлеседі;
З.зат лигандамен байланысқанда ашылатын иондық каналмен эсерлеседі;
+ 4.сигнал жасуша ішіне беріледі;
5.жауап беру реакциясы.+
271. Метаботроптық механизмдегі сигналдық заттардың берілу этаптары (3):
1.зат плазмалемманың рецепторымен эсерлеседі; +
2.зат лигандамен кездескенде ашьшатын иондық каналмен эсерлеседі;
З.зат лигандамен байланысқанда ашылатын иондьщ к аналмен эсерлеседі;
4.сигнал жасуша ішіне беріледі; +
5.жауап беру реакциясы. +
272. Гидрофобтық гормондардың әсер ету механизміндегі сигналдық заттардың
берілу этаптары (3):
1 .зат плазмолемманың рецепторымен эсерлеседі; +
2.зат лигандамен кездескенде ашылатын иондық каналмен эсерлеседі;
З.зат лигандамен байланысқанда ашылатын иондық каналмен әсерлеседі;
4.сигнал мишень - жасуша ішіне беріледі; +
5.жауап беру реакциясы. +
273.Сигналдың жасушаға берілу этаптары(4):
1 .лигандамен байланысу; +
2.рецепторды активтеу; +
З.лиганданы жою;
4.сигналды өзгерту; +
5.эффекторды активтеу. +
274. Жасушаның сигналдану процестеріне қатысатын ферменттер (2):
І.киназалар; +
2.циклиндер;
З.фосфотазалар; + 4.липазалар;
5.амилазалар.
275. Екіншілік мессенджерлер - бүл жасуша синтездейтін молекулалар(3):
1 .лигандамен кездескенге жауабы;
2.лигандамен байланысқанға жауабы; +
З.рецептордың активтелуіне жауабы; +
4.сигналдың элсіреуіне жауабы;
5.молекулалық сигналды күшейту үшін; +
276.Сигналдық жүйелердің жасушадан тыс негізгі механизмдері (4):
1 .экзокриндік;
2.эндокриндік; +
З.паракриндіқ; +
4.аутокриндік; +
5.юкстокриндік. +
277.Беткей рецепторлармен байланысты емес сигналдық механизмдер (3):
1 .десмосомдар;
2.саңлау тэрізді контакттар; +
3. екіншілік мессенджер; +
4.Са2+ иондары; +
5ЛЧа+ иондары.
«Популяциялық генетика негіздері»
278. Еркін некелесіп, белгілі аймақты түрақты мекендейтін бір түрдін дараларының
жиынтығы (1)
1. түр
2. +популяция
3. тип
4. организм
5. генотип
279. Популяциядағы гендер мен генотиптердің жиілігін есептеуге мүмкіндік беретін
заң (1)
1. Морган заңы
2. Вильсон-Коновалов
3. +Харди-Вайнберг
4. Мендель
5. Бензер
280. Генофонд дегеніміз- бүл (1)
1. организмдегі барлық гендер жиьштығы
2. хромосомалардың диплоидтық жиьштығындағы барлық гендердің жиынтығы
3. хромосомалардың гаплоидтық жиьштығындағы барлық гендердің жиынтығы
4. +популяциядағы барлық гендердің жиьштығы
5. хромосомадағы барлық гендердің жиынтығы
281. Харди-Вайнберг заңы орындалады (3)
1. +идеальды популяцияларда
2. +мендельдік популяцияларда
3. демдерде
4. изоляттарда
5. +шексіз үлкен популяцияларда
282. Белгілі орта жағдайларына ең бейімделген дараның басымды түрде тірі қалып
көбеюіне әкелетін эволюциялық фактор (1)
1. адаптация
2. бейімдеушілік
3. +табиғи сүрыптау
4. түршілік үшін күрес
5. бэсеке
283. Панмиксияға шек қоятын эволюциялық фактор (1)
1. миграция
2. +оқшаулану
3. бэсеке
4. мутация
5. гендер дрейфі
284. Кіші популяцияларда гендер мен генотиптердің жиілігін кездейсоқ, бағытсыз
өзгерістерге үшырауын қамтамасыз ететін генетико-автоматикалық процесс (1)
1. миграция
2. оқшаулану
3. бэсеке
4. мутация
5. +гендер дрейфі
285. Популыцияның генетикалық брлігінің негізі болып табылатын даралардың
еркін, тандамалы емес некелесуі (1)
1.инбридинг
2. аутбридинг
3. инцест
4.+ панмиксия
5. ассортативті неке
286. Популяцияның генетикалық сипаттамалары (3)
1+генофонд
2 генотип
3 геном
4 +генетикалық бірлік
5 +генетикалық полиморфизм
287. Генетикалық полиморфизм дегеніміз (2)
1популяциядағы барлық гендердің жиынтығы
2 + популяцияда бір мезгілде бірнеше генотиптердің болуы
3+ популяцияда эр түрлі гендердің болуы
4 гендер жиілігінің белгілі деңгейде сақталуы
5 гомозиготтылықтың артуы
288. Популяцияда жаңа гендердің көзі (3)
1 +мутациялар
2 +миграциялар
3 +панмиксия
4 баланстық полиморфизм
5 гендердрейфі
289. Даралар саны 1500-ден 4000-ге дейін, туыстық некелер жиілігі 80 - 90 %,
басқа популя-циялардан гендер ағымы 1- 2 %, түрғын санының үрпақ сайын өсуі
20 % популяциялар: (1)
1. изоляттар
+2. демдер
3. мендельдік популяциялар
4. идеальды популяциялар
5. үлкен популяциялар
290. Адам популяцияларындағы оқшалану себептері: (4)+1. географиялық барьерлер +2. діни барьерлер +3. нәсілдік барьерлер +4. элеуметтік барьерлер 5. генетикалық барьерлер
291. Гендердрейфінің интенсивтілігі тәуелді: (3)
+1.популяция мөлшеріне
+2. популяция түріне
+3. популяция генофондына
4. популяцияның жастық қүрамына
5. популяцияның жыныстық қүрамына
292. Популяцияның генетикалық қүрылымын сипаттайтын көрсеткіштер (2)
1. мөлшері
+2. генетикалық гетерогендігі
+3. генофонды
4. жыныстық құрамы
5. жастық қүрамы
293. Популяцияның гетерогендігін төмендететін эволюциялық факторлар: (2)
1. миграция немесе «гендер ағымы» +2. оқшаулану +3. гендер дрейфі
4. табиғи сұрыпталу
5. мутация
294. Харди-Вайнберг тепе-теңдігі анықтауға мүмкіндік береді: (4)
+1. популяцияның генотиптік құрамын
+2. популяциядағы белгі бір гендердің жиілігін анықтауға +3. аллельдердің гетерозиготалық тасымалдаушы жиілігін +4. аллельдердің гомозиготалық тасымалдаушы жиілігін 5 популяцияның фенотиптік құрамын
295. Адамзаттың полиморфизмінің себебі, бұл: (3)
+1. миграциялар
+2. мутациялар
3 оқшаулану
4 гендер дрейфі
+5. табиғи сұрыпталу
296.Популяцияның гомогендігін жоғарлататын факторлар (2)
1 миграция, мутация, табиғи сұыпталу
+2. оқшаулану, гендер дрейфі
3 аутбридинг
+4 инбридинг
5 миграция, оқшаулану
297. Аралық варианттарды сақтап, шеткі варианттарды жоятын табиғи
сұрыпталудың түрі: (1)
+1 тұрақтандырушы сұрыпталу
2 қозғаушы сұрыпталу
3 дизруптивті сұрыпталу
4 жасанды сұрыпталу
5 дивергентті сұрыпталу
298. Қозғаушы сүрыпталудың әсерін көрсетіңіз (1)
+1 реакция нормасының кеңеюі немесе ауысуы
2 өмір сүру жағдайына қолайлы реакция нормасының қалыптасуы
3 реакция нормасының тарылуы
4 аралық варианттарының сақталып, шеткі варианттарының жойылуы
5 шеткі варианттарының сақталып, аралық варианттарының жойылуы
299. Инбридинг, бүл: (2)
1 туыстық емес неке
+2 жақын туыстық неке +3 қандас неке
4 оң ассортативтік неке
5 теріс ассортативтік неке
300. Даралар саны 1500-ге дейін, туыстық некелер жиілігі 90 %-тен жоғары,
басқа популяциялардан гендер ағымы 1 %-тен төмен, түрғын санының үрпақ
сайын өсуі 25 % популяциялар: (1)
+1. изоляттар
1. демдер .
2. мендельдік популяциялар
3. идеальды популяциялар 5 үлкен популяциялар
301. Популяцияның демографиялық қүрылымын сипаттайтын көрсеткіштер (3)
+1. мөлшері
2. генетикалық гетерогендігі
3. генофонды
+4. жыныстық қүрамы +5. жастық қүрамы
302. Популяцияның гетерогендігін жоғарлататын эволюциялық факторлар: (3)
+1. миграция немесе «гендер агымы»
2. оқшаулану
3. гендер дрейфі
+4. табиғи сүрыпталу +5. мутация
303. Шеткі варианттарды сақтап, аралық варианттарды жоятын табиғи
сү-рыпталудың түрі: (2)
1түрақтандырушы сүрыпталу
2 қозғаушы сүрыпталу +3 дизруптивті сүрыпталу
4 жасанды сүрыпталу +5 дивергентті сү_рыпталу
304. Аутбридинг, бүл: (1)
+1 туыстық емес неке
2 жақын туыстық неке
3 қандас неке
4 оң ассортативтік неке
5 теріс ассортативтік неке
305. Популяцияның гетерогендігін жоғарлататын факторлар (2)
+1 миграция, мутация, табиги сүыпталу
2 оқшаулану, гендер дрейфі +3 панмиксия
4 инбридинг
5 миграция, оқшаулану
306. Түрғындар саны үлкен, панмиксия жүретін, бірақ мутация, оқшаулану,
миграция жэне табиғи сүрыпталу жүрмейтін популяциялар: (2)
1 изоляттар
2 демдер
+3 идеальды популяциялар
+4 мендельдік популяциялар
5 жогарыдағы барлық популяциялар
307. Популяцияның генетикалық полиморфизм түрлерінің эсерін көрсетіңіз:
А- адаптациялық (1) В- балансталған (гетерозиготалық) (2)
В+1 гетерозиготалық дараларды сақтау
2 гомозиготалық дараларды сақтау
В+3 популяцияның генетикалық эртүрлілігі А+4 адамзаттық нэсілдердің пайда болуы 5 түрлердің пайда болуы
308. Түрақтандырушы сүрыптаудың әсерін көрсетіңіз (2)
1 реакция нормасының кеңеюі немесе ауысуы
+2 өмір сүру жағдайына қолайлы реакция нормасының қалыптасуы
3 реакция нормасының тарылуы
+4 аралық варианттарының сақталып, шеткі варианттарының жойылуы 5 шеткі варианттарының сақталып, аралық варианттарының жойылуы
« Өзгергіштік» 309.Туқым қуалайтын өзгергіштіктің формалары: (3):
+1. комбинативтік 2 модификациалық. +3. мутациялық
4. фенотипиптік
+5. гендік мутациялар
310. Геномдық мутацияларға тән (1):
1. геннің молекулалық структурасының өзгеруі,
2. мейоз кезінде хромосомалардың тэуелсіз ажырауы,
3. хромосомалардың структурасының өзгеруі,
+ 4. хромосомалардың санының өзгеруы,
5. сыртқы орта эсерінен фенотиптің өзгеруы
311. Гендік мутацияларға тән (1):
+ 1. геннің молекулалық структурасының өзгеруі,
2. мейоз кезінде хромосомалардың тэуелсіз ажырауы,
3. хромосомалардың структурасының өзгеруі,
4. хромосомалардың саньшың өзгеруы,
5. сыртқы орта эсерінен фенотиптің өзгеруы
312. Моносомияға тән: (1)
1.2п
2. 2п+п
3. 2п+1 +4. 2п-1
5. 2п-2
313. Нуллисомияғатән: (1)
1.2п
2. 2п+п
3. 2п+1
4. 2п-1 +5. 2п-2
314. Хромосома ішілік аберрацияларға жататыны (3):
+ 1. делеция,
2. транслокация, + 3. дупликация, + 4. инверсия, 5. гетероплоидия
315. Гендік мутациялардың пайда болу себептері (3):
+1. нуклеотид жуптарының түсіп қалуы +
+2. нуклеотид жуптарының орын алмастыруы+
3. хромосомалық қайта қурылымдар
+4. оқу рамкасының қозгалуы+
5. митоз немесе мейоз кезінде хромосомалардың дурыс ажырамауына байланасты
олардың санының өзгеруы
316. Хромосомалық аберрациялардың пайда болу себептері (1):
1. нуклеотид жуптарының түсіп қалуы
2. нуклеотид жуптарының орын алмастыруы +3. хромосомалық қайта қурылымдар+
4. оқу рамкасының қозғалуы
5. митоз немесе мейоз кезінде хромосомалардың дурыс ажырамауына байланасты олардың санының
317. Комбинативтік өзгергіштіктің механизмдері (3):
1. хромосомалардың структурасының өзгеруі,
+2. мейоз кезінде хромосомалардың тэуелсіз ажырауы+
+3. ү_рықтану кезінде гаметалардың кездейсоқ қосылуы+
4. белгілердің екінші ұрпақта тэуелсіз ажырауы
+5. кроссинговердің нэтижесінде гендердің рекомбинациясы+
318. Хроносома аралық аберрацияларға жатады (3):
+1. реципрокты транслокация+
+ 2. рецепрокты емес транслокация+ +3. центрлік қосылыс типті транслокация+
4. транзициялар
5. трансверсиялар
319. Тұқым қуаламайтын өзгергіштіктің формалары (2):
1. комбинативтік
+2. модификациалық +
3. мутациялық
+4. фенотипиптік+
5. гендік мутациялар
320. Хромосомалық аберрацияларга тән (1):
1 . геннің молекулалық структурасының өзгеруі,
2. мейоз кезінде хромосомалардың тэуелсіз ажырауы,
+3. хромосомалар структурасының өзгеруі,+
4. хромосомалардың санының өзгеруі,
д. сыртқы орта эсерінен фенотиптің өзгеруі
321. Индукциялық мутацияларға тән (1):
1. кездейсоқ, өзінен өзі, қандай да болмасын факторлардің эсерінсіз пайда болады
2. сыртқы орта әсерінен пайда болады
+3.арнайы бағытталған факторлардың эсерінен пайда болады + 4.организмнің тек жыныс клеткаларында пайда болады
5. организмді өлімге алып келеді
322. Трисомияға тән (1):
1.2п
2. 2п+п +3. 2п+1
4. 2п-1
5. 2п-2
323. Полиплоидияға тән (1):
1.2п
+2.2п+п 3.2п+1
4. 2п-1
5. 2п-2
324. Хромосома аралық аберрацияларға жататыны (1):
1. делеция,
+2.транслокация 3.дупликация
4. инверсия
5. Гетероплоидия
325. Геномдіқ мутациялардың пайда болу себептері (1):
1. нуклеотид жуптарының түсіп қалуы
2. нуклеотид жуптарының орын алмастыруы
3. хромосомалық қайта қурылымдар
4. оқу рамкасының қозғалуы
+5. митоз немесе мейоз кезінде хромосомалардың дүрыс ажырамауына байланасты олардың санының өзгеруі
326. Летальдық мутацияларға тән (1):
1. организмнің тіршілікке бейімділігі төмендейді
+2. эмбриональды даму кезінде организмді өлімге алып келеді
3. кездейсоқ, өзінен өзі, табиги факторлардің эсерінен пайда болады
4. арнайы бағытталған мутагендік факторлардың эсерінен пайда болады
5. организмнің тек сома клеткаларында пайда болады
327. Сомалық мутацияларға тән(З):
+1. жеке даму барысында дене клеткаларында пайда болады+
2. түқым қуалайды
+3. тек ғана мутацияға үшыраған клетканың үрпағында түқым қуалайды +
4. жыныс клеткаларда пайда болады
+5. «мозаик» түрінде беріледі +
328. Гендік мутацияларға жатады (4):
1.транзициялар+
2. трансверсиялар+
3. миссенс-мутациялар+
4. нонсенс-мутациялар+
5. транслокациялар
329. Генотиптік өзгергіштік (3)
1. +түқым қуалайды
2. түқым қуаламайды
3. +жыныс жасушасының генетикалық материалының өзгеруіне байланысты
4. +сомалық жасушаның генетикалық материалының өзгеруіне байланысты
5. тек сомалық жасушаларда болуы мүмкін
330. Генотиптік өзгергіштікке жататындар (2)
1. +мутациялық
2. модификациялық
3. кездейсоқ
4. топтық
5. +комбинативтік
331. Өзгергіштіктің бүл түрінде ағзаның мутантты жасушаның клонынан түратын
бөлігі ғана өзгереді (2)
1. генеративті мутациялар
2. +сомалық мутациялар
3. индукциаланған (жасанды) мутациялар
4. спонтанды мутациялар
5. оқшауланған мутациялар
332. Кроссинговер, гомологиялық емес хромосомалардың тәуелсіз ажырауы және
гаметалардың кездейсоқ кездесуіне байланысты (1)
1. +комбинативтік өзгергіштік
2. мутациялық өзгергіштік
3. модификациялық өзгергіштік
4. репаративтік өзгергіштік
5. фенотиптік өзгергіштік
333. Геномдық мутациялардың механизмі (1)
1. кроссинговердің бүзылуы
2. +хромосомалардың анафазада ажырамауы
3. репарация қателіктері
4. репликация қателіктері
5. қалыпты онтогенездің бүзьшуы
334. Гендік мутациялардың механизмі (2)
1. кроссинговердің бұзылуы
2. хромосомалардың анафазада ажырамауы
3. +репарация қателіктері
4. +репликация қателіктері
5. қалыпты онтогенездің бұзылуы
335. Қара көзді, қара шашты ер адам мен көк көзді сары шашты әйелдің жанүясында
көк көзді қара шашты бала туылған. Бүл- (2)
1. мутациялық өзгергіштіктің көрінісі
2. модификациялық өзгергіштіктің көрінісі
3. +комбинативтік өзгергіштіктің көрінісі
4. +генотиптік өзгергіштіктің көрінісі
5. фенотиптік өзгергіштіктің көрінісі
336. Даун синромы бар баланың туылуы бүл- (2)
1. +геномдық мутацияньщ нэтижесі
2. +хромосомалық мутацияның нэтижесі
3. гендік мутацияның нэтижесі
4. комбинативтік өзгергіштіктің нэтижесі
5. модификациялық өзгергіштіктің нэтижесі
337. Ағзаның тіршілікке қабілетілігінің өзгеруіне байланысты мутациялардың
жіктелуі (3)
1. генеративтік
2. сомалық
3. +летальды
4. +сублетальды
5. +нейтральды
338. Мәнді кодонның мәнсізге өзгеруі (1)
1. +нонсенс-мутация нэтижесі
2. миссенс-мутация нэтижесі
3. аберрация нэтижесі
4. транслоцация нэтижесі
5. инверсия нэтижесі
339. Кодон мэнінің өзгеруі (1)
6. нонсенс-мутация нэтижесі
7. +миссенс-мутация нәтижесі
8. аберрация нэтижесі
9. транслокация нэтижесі
10. инверсия нэтижесі
340. Жасушаның генетикалық материалының өзгеруі (2)
1. +генотиптік өзгергіштік
2. фенотиптік өзгергіштік
3. комбинативтік өзгергіштік
4. модификациялық өзгергіштік
5. +мутациялық өзгергіштік
341. Генотипі бойынша эр түрлі жасушалардан түратын мозаикалық организмның
пайда болуы (1)
1. генокопия нэтижесі
2. фенокопия нэтижесі
3. генеративті мутация нэтижесі
4. +сомалық мутация нэтижесі
5. комбинативтік өзгергіштік нэтижесі
342. Мутацияға ұшыраған жыныс жасушасынан пайда болған мутантты организм
б¥л-(1)
1. генокопия нэтижесі
2. фенокопия нэтижесі
3. +генеративті мутация нэтижесі
4. сомалық мутация нәтижесі
5. комбинативтік өзгергіштік нэтижесі
343. Зақымдалған генетикалық материалды қалпына келтіру процестің аты (1)
1. репликация
2. трансверсия
3. +репарация
4. редукция
5. авторепродукция