Ген белсенділігінің оперондық моделінің сызбасын сызу және түсіндіру
Алғаш рет Ф. Жакоб және Ж. Моно прокариоттарда гендер активтілігінің реттелуін зерттеу мақсатында ішек таяқшасында β-галактозидаза ферментінің синтезі реттелуіне тәжірибе жүргізді. Тәжірибе нәтижесінде фермент синтезделудің индукциясв мен репрессиясының механизмдерін түсіндіретін “оперон моделін” ұсынды.
Жакоб және Мононың бұл моделі бойынша оперон құрамында:
1. Бірнеше белок-ферменттердің синтезін анықтайтын қатарласа орналасқан құрылымдық гендер болады .
2.Осы гендердің активтілігін бақылайтын реттеуші немесе оператор гені болады.
Оперондағы құрылымдық гендердің ерекшелігі –олар оперонда қатарласа орналасқан кластерлік гендерді құрайды . Осы кластерлік гендерден тұтас бір ғана полицистронды РНҚ түзіледі.Лактозалық оперондағы құрылымдық гендер 3-цистроннан тұрады:Z,Y,A.Бұл гендердің өнімі –ферменттер лактоза қантын ыдыратуға қатысады.
Ген белсенділігінің позитивті реттелуінің сызбасын сызу және түсіндіру
Позитивтік бақылану механизмі нақты фактор бар кезде -активтілікті күшейтіп РНҚ-полимеразаның промоторға жалғануы мен а-РНҚ-ның синтезделуін жылдамдатады. Позитивті бақылаудың мәні мынада-жасушада глюкоза мен галактоза бар кезде LAC-оперон активті емес сондықтан LAC-а-РНҚ –ның синтезі жүрмейді β-галактозидаза ферменті де синтезделмейді. Лактозалық i-репрессорын активсіздендіру үшін ортада тек глюкозаның болғаны жеткіліксіз.Глюкозаға қосымша элемент циклдық АМФ-катаболизмдік активтендіруші белок КАБ болуы қажет .
Циклдық АМФ-тың кішігірім молекулалары ішек таяқшасынан басқа көптеген бактерияларда да кездеседі, олардың синтезделуі аденил-циклаза ферментінің көмегімен жүреді. 
Геннің молекулалық деңгейдегі құрылысын және қызметтерін сызу және түсіндіру.
Ген-күрделі құрылымдық функциональдық бірлік болып табылады.Ол екі бөліктен тұрады:
1)реттеуші учаске,2)ақпараты бар кодтаушы учаске.
Ген-полипептидтік тізбек. Бір ген-бірфермент,бір цистрон-бірполипептидтік тізбек.
Прокариоттар генінің молекулалық құрылымы
Эукариоттар генінің молекулалық құрылымы
Промотор-транскрипция кезінде РНҚ полимеразамен байланысады.
Оператор-реттеуші белоктардың байланысатын арнайы нуклеотидтер жүйесі.
Транскрипция-басталатын нүкте немесе «О»сайты.
Энхансер-транскрипция жылдамдығын 200 есеге дейін арттырады.
Сайлансер-транскрипция жылдамдығын төмендетеді.
Прибнов-бокс-промотор учаскесі ішіндегі арнайы нуклеотидтер жүйесі.
Аттенуатор-транскрипцияның аяқталуы жайлы белгі беретін арнайы жүйесі.
Терминатор-транскрипцияның аяқталғандығы жайлы сигнал береді.