ДНҚ-ның метилденуі
8.2. Мақсаты:ДНҚ-ның метилденуінің молекулалық-генетикалық механизмдері туралы студенттерде білімдерін қалыптастыру.
8.3. Тапсырмалар:
8.3.1. ДНҚ-ның метилденуі және оның гендер белсенділігінің реттелуіндегі рөлі.
8.3.2. Таңдамалы метилдену.
8.3.3. Онтогенезде метилденудің толқындары.
8.3.4. Эволюцияда импритингтің пайда болуы.
8.3.5. Метилдену және Х-хромосоманың активсизденуі.
8.3.6. Метилдену және ісік ауруының пайда болуы.
8.4. Орындау түрі:презентация.
8.5. Орындалу критерийі:
а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;
б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
в) реферат жоспарын құру;
г) библиография құрастыру;
д) рефератты жазу және бездендіру.
Презентация құрастыру талаптары:
а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;
б) слайдтар саны 10-15;
в) презентациялық слайдтарға үлкен мәтіндер жазыуға болмайды, жеңіл қабылданатындай және сауатты жасалынуы керек;
г) соңғы слайдта библиография көрсетілуі қажет.
8.6. Тапсыру мерзімі: «Молекулалық биология негіздері» тарауынан болатын аралық бақылауға дейін.
8.7. Бағалау шарттары: 100 балмен бағаланады, бұл 100%- ке сәйкес келеді.
8.8. Әдебиеттер:
8.8.1. Эпигенетика//С. М. Закиян, В.В. Власов, Е. В. Дементьева. Новосибирск: Изд-во СО РАН, 2012.
8.8.2. Несса Кэри Эпигенетика: как современная биология переписывает наши представления о генетике, заболеваниях и наследственности. Ростов-на-Дону: Феникс, 2012.
8.8.3. Галицкий В.А. «Гипотеза о механизме инициации малыми РНК метилирования ДНК denovo и аллельного исключения» (русский). Цитология. 2008.50 (4).
8.8.4. Elias Daura-Oller, Maria Cabre, Miguel A Montero, Jose L Paternain, and AntoniRomeu (2009)"Specific gene hypomethylation and cancer: New insights into coding region feature trends". Bioinformation. 2009; 3(8): 340—343.PMID PMC2720671.
8.8.5. Cao, Xiaofeng; Jacobsen, Steven E. (2003 Jul). «Locus-specific control of asymmetric and CpNpG methylation by the DRM and CMT3 methyltransferase genes». PNAS.
8.8.6. Aufsatz, Werner; M. Florian Mette, Johannes van der Winden, Antonius J. M. Matzke, MarjoriMatzke (2002 Dec). «RNA-directed DNA methylationin Arabidopsis». PNAS.
8.8.7. Интернет сайты:
www.medicum/hnov/ru /docter/lib>ary/obsterics/Nisvander/24/php - cok
www.rusmedserv.com/forum/printthread.php?t=1003-27k
www.reterats.net/online/referat:php?d=rkr-a-3801-7k-
8.9. Бақылау:
8.9.1. ДНҚ метилденуінің қызметінің маңызы неде?
8.9.2. ДНҚ метилденуінің ағзадағы қызметі қандай?
Үш тілдегі түсіндірме сөздер:
| Қазақ тілінде | Орыс тілінде | Ағылшын тілінде |
| Эпигеномика– генетикалық мәтінге тәуелді емес керісінше генетикадан тыс әсерге тәуелділіктің генетикалық әсерін зерттейтін ғылым (мысалы, ДНҚ-ның метилденуі) | Эпигеномика– наука о генетических эффектах, не связанных непосредственно с генетическим мәтіном, а обусловленных внегенетическими эффектами (например, метилированием ДНК) | Epigenomies – science of genetic effects not directly connected with genetic text, but caused by extragenetic effects (DNA methylation) |
| Эпигенетикалық өзгеріс- генетикалық ақпараттың өзгеруіне (мутациясына) тәуелді емес, геннің көрініс беруіндегі өзгерісі | Эпигенетические изменения – изменения в проявлении генов, не обусловленные изменением генетической информации (мутациями) | Epigenetic changes – changes in gene expression, not connected with mutations |
Құрастырушы: аға оқытушы Таракова К.А.
5-тақырып (СӨЖ)
Эпигенетика
8.2. Мақсаты:Студенттерде эпигенетика, оның реттелуінің молекулалық-генетикалық механизмдері туралы заманауи көзқарастарды қалыптастыру.
8.3. Тапсырмалар:
8.3.1. Эпигенетика туралы заманауи көзқарас.
8.3.2. Гендер белсенділігінің эпигенетикалық реттелу механизмдері.
8.3.3. ДНҚ-ның метилденуі, оның гендер белсенділігінің реттелуіндегі рөлі.
8.3.4. Гистондар модификациясы, оның гендер белсенділігінің реттелуіндегі рөлі.
8.3.5. РНҚ- интерференциясы, оның гендер белсенділігінің реттелуіндегі рөлі..
8.3.6. Эпигенетика және адамның тұқым қуалайтын аурулары.
8.4. Орындалу түрі:реферат немесе презентация
8.5. Орындалу критерийлері:
а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;
б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;
в) реферат жоспарын құру;
г) библиография құрастыру;
д) рефератты жазу және бездендіру.
Рефераттың құрылымы:
1) беттік парақ( талапқа сай безендіру);
2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін,бетін ретімен орналастырып номерлеу);
3) кіріспе(талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);
4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);
5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);
6) әдебиеттер тізімі.
Рефератты безендірудегі қойылатын талаптар:
а) рефераттың көлемі 10-15 бет болу керек (қосымша беттер реферат көлеміне кірмейді);
б) реферат сауатты түрде орындалу қажет, баяндау мәдениеті сақталу керек;
в) баяндалу барысында қолданған әдебиетке сілтеу болуы керек;
г) библиография дұрыс құрастырылуы қажет.
Презентация жасауда қойылатын талаптар:
а) презентация “Microsoft Power Point” бағдарламасы бойынша құрастырылады;
б) слайд саны 10-15 аспауы қажет;
в) презентация жасауда слайдқа үлкен текстер жазуға болмайды, жеңіл қабылданатын және сауатты жасалынуы қажет;
г) библиография бойынша сілтеме реті дұрыс құрастырылуы қажет.
8.6. Тапсыру мерзімі:«Молекулалық биология негіздері» тарауы бойынша аралық бақылауға дейін
8.7. Бағалау критерийлері:100 баллдық жүйесімен бағаланады, бұл 100%-ке сәйкес келеді.
8.8. Әдебиеттер:
8.8.1. Эпигенетика//С. М. Закиян, В.В. Власов, Е. В. Дементьева. Новосибирск: Изд-во СО РАН, 2012.
8.8.2. Несса Кэри Эпигенетика: как современная биология переписывает наши представления о генетике, заболеваниях и наследственности. Ростов-на-Дону: Феникс, 2012.
8.8.3. Галицкий В.А. «Гипотеза о механизме инициации малыми РНК метилирования ДНК denovo и аллельного исключения» (русский). Цитология. 2008.50 (4).
8.8.4. Elias Daura-Oller, Maria Cabre, Miguel A Montero, Jose L Paternain, and AntoniRomeu (2009)"Specific gene hypomethylation and cancer: New insights into coding region feature trends". Bioinformation. 2009; 3(8): 340—343.PMID PMC2720671.
8.8.5. Cao, Xiaofeng; Jacobsen, Steven E. (2003 Jul). «Locus-specific control of asymmetric and CpNpG methylation by the DRM and CMT3 methyltransferase genes». PNAS.
8.8.6. Aufsatz, Werner; M. Florian Mette, Johannes van der Winden, Antonius J. M. Matzke, MarjoriMatzke (2002 Dec). «RNA-directed DNA methylationin Arabidopsis». PNAS.
8.8.7. Наследственные болезни: национальное руководство/под.ред.акад. РАМН Н.П. Бочкова.-М.: ГЭОТАР-Медиа, 2012.
Интернет сайты:
www.medicum/hnov/ru /docter/lib>ary/obsterics/Nisvander/24/php - cok
www.rusmedserv.com/forum/printthread.php?t=1003-27k
www.reterats.net/online/referat:php?d=rkr-a-3801-7k-
8.9. Бақылау:
8.9.1. Эпигенетика ұғымы.
8.9.2. ДНҚ метилденуі.
Үш тілдегі түсіндірме сөздер:
| Қазақ тілінде | Орыс тілінде | Ағылшын тілінде |
| Эпигеномика– генетикалық мәтінге тәуелді емес керісінше генетикадан тыс әсерге тәуелділіктің генетикалық әсерін зерттейтін ғылым (мысалы, ДНҚ-ның метилденуі) | Эпигеномика– наука о генетических эффектах, не связанных непосредственно с генетическим мәтіном, а обусловленных внегенетическими эффектами (например, метилированием ДНК) | Epigenomies – science of genetic effects not directly connected with genetic text, but caused by extragenetic effects (DNA methylation) |
| Эпигенетикалық өзгеріс- генетикалық ақпараттың өзгеруіне (мутациясына) тәуелді емес, геннің көрініс беруіндегі өзгерісі | Эпигенетические изменения – изменения в проявлении генов, не обусловленные изменением генетической информации (мутациями) | Epigenetic changes – changes in gene expression, not connected with mutations |
Құрастырушы: оқытушы Танеева Г.Т.
6-тақырып (СӨЖ)