Жиекті фильтр сыққыш.-парақты фильтр;-жиектемелі фильтр мерзім әсері бар -үздіксіз беттік фильтрлеу жүзеге асырылады.
жұқа химиялық технология процестерін биотех-ң процестерден айырмашылығы:*Биологиялық агенттің физика-химиялық әсерге тұрақ-да*Шебін түзілуінде*Жептили және жағдайларында
Жылдататын фильтр ұнтақтарын қолданылатын тәсілдермен пайдаланылады: *Фильтрлі сұйыққа енгізу*Фильтр бетіне қолданылады*Фильтр бетін тегістейді
Жіңішке микробиологиялық синтездің масштабты процесс теориясының негізгі жайлары:*Негізгі химиялық, технологиялық процестер мен қатар биологиялық процестер жүзеге асады.*Жасуша ішінде және сыртқы ортамен жасуша алмасуында күрделі биохимиялық реакциялар жүзеге асады;*Биологиялық және биохимиялық процестерді ескермей, айналым жүру мүмкін емес.
ИИИИИИИИИИИИИИИИИ
Иммобилденген өсімдік клетка көмегімен екінші реттік метаболит алу технологиясы*клеткаға белгілі тасымалдаушы қосады*клеткалық тасымалдауда адсорбирленеді*тасымалдаушы клеткамен қоректік ортаға енгізу
Иммобилденген өсімдік клетка көмегімен екінші реттік метаболит алу технологиясы,,,клеткаға белгілі тасымалдаушы қосады,,клеткалық тасымалдауда адсорбирленеді,,,тасымалдаушы клеткамен қоректік ортаға енгізу
Инициал клеткаға тән:*ірі ядро*қоректік заттардың көп молшері*Вакуольдің кішкене көлемі
Инициал клеткалар:*-қалың клетка қабығын түзеді*қалған каллус клетка жекешеленеді*-қоректік заттарды басқа заттардан көп жинақтайды
Инициал клеткасына тән*Клетка қабырғасын түзеді*Қалған каллус клеткалар жекеленген
Инициал клеткасына тән*Ірі ядро *Қор заттардың коп мөлшерде болуы*Вакуллдрдің кішкене көлемд
Интактты өсімдік каллус ұлпалары қандай қызмет атқарады:,,Қорғаныштық;,,Қор;,,Регенерациялы.
кез келген ферментациялық алдында стерилизация жүреді :*Ферментердің толық ішкі беткейлері және барлық түтікшелерін *Технологиялыцқ ауаны*Қор. Ортаны\
ККККККККККККККККК
Кептіру әдісіне әсер ететін матер.өзгергіш*ылғалдығы;*термотұрақтылық;*химиялық құрамы;
Кептіру әдісіне әсер ететін материялдың өзгешеліктері*ылғалдылығы*термотұрақтылығы *химиялық құрлымы
Кептіруге қажетті материялды термотұрақты*Материялың соңғы ылғалдылығына *температураға *кептіру уақытына
Кептіруге қажетті өзгергіш таңдау термобильді материалға байланысты*материалдың соңғы ылғалдылығы;*температура;*кептіру уақыты;
Кептіруге қажетті режимді таңдау*материялдын соңғы ылғалдылығына *температураға *кептіру уақытына
Кері осмоспен ультрафильтрация аппараттары мембраналық формаға байланысты жіктеу:*пластинкалы*түкшелі*спиральды
Клетка ішілік 2 реттік метаболиттер жинақталады:*вакуольдер*-хлоропласттар*бос кеңістіктер
Клеткаға қоректік заттар мен оттегі келтіру мен метаболизм өнімдерін алшақтату үш фаза арасында массаалмасу арқылы жүзеге асады:*Қатты;*Сұйық;*Газ тәрізді
Клеткаға өсіруге арналған биореактордың жоғарғы қақпағы жанындағы құрылғының қажеттілігі *Қоректік орта үшін*Егу материялына арналған *Ауаны енгізу
Клеткаларды өсіруге арналған жоғары қақпағы жолындағы құрылғының қажеттілігі:*Қоректік орта үшін*Егу материалына арналған *Ауаны енгізуге
Клондалған кезде қосалқы бүршіктің дақылдық қоректік ортаға не қосады?,,,6 – бензиламинопурин;э,,,6 – фурфуриламинопурин;,,,Зеатин.
Көбейту бірнеше әдіспен жүзеге асады:,,Қолтық меристемаларды активациялау;,,Жапырақ ұлпаларынан адвентивті бүршік дамуын индукциялау;,,,Апикальді доминацияға ие өркендерді микроқалемшелеу.
Көп циклді ферментацияның ферментациялық процесс аяқталу кезеңі:*Аппаратты шамамен 10% дақылды сұйықтықты қалдырады;*Ферментерға таза қоректік ортаның (көлеміне қарай) 90% енгізеді;*Дақылды сұйықтықтың 10% ғана қалдырып қалғанын төгіп және ферментерға (көлеміне қарай 90% таза қоректік орта құю);
Культуралдық сұйықтықты электролиттермен өңдеу* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.*Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.
Культуралдық сұйықтықты алдын -ала өңдеу мүмкіндік береді.* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді. *Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.
Культуралдық сұйықтықты электролиттермен өңдеу * Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.* Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.
Культуралдық сұйықтықтың жыл коагуляциясы мүмкіндік береді* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.* Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.* Екі қабат электр бөлшектерін
Культуралдық сұйықтықтың қышқылдық коагуляциясы мүмкіндік береді:*Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.*Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.
ҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚ
Қазіргі кезде вирустық өсімдіктерді диагностикалауға қолданылады:,,,Иммуноферментативті техника;,,,Моноклоналды антиденелер;,,,РНҚ, ДНҚ – таңбалы фрагменттердің молекулалық гибридизация әдісі.
Қатты қоректік орталарды пайдалану арқылы жүзеге асырылатын микроорганизмдерді арнайы қондырғыларда дақылдау:*Беттік;*Қатты фазалық;*Батырылмаған;
Қыздыруға ерекше төзімді препараттарды кептіру :*ваккумда – кептіру шкафтарда төмен қысыммен *вакум кептіру шкафтарда төмен температурамен *шашыратқыш кептіргіштерде
ЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ
Лабораториялық жағдайда суспензиялық ортаны араластыру жүреді:Качалка;Роллерлі қондыру;Шейкерлер.
Лабораториялық жағдайды суспензиялық ортаны араластыру жүреді:*качалка*роллерлі қондыру*шейкерлер
ММММММММММММММ
Макрокинетика процесінде микроорганизмдерді аппаратты дақылдау зерттейді:*Өсуін;*Дамуы;*Алмасуын;
Макрокинетика процесінде микроорганизмдерді дақылдау аппаратын олардың өсімін, дамуы мен алмасуын мынаны ескере отырып зерттейді:*Диффузия;*Конвекция;*Жылу алмасу
Макрокинетикалық процесс заңдылықтарын білген, культивирлеуге, бөлуге, бөлшектеп, өлшеп құюға, кептіруге мүмкіндік береді:*Практикалық және эксперименттік мәліметтерді жүйелеуге;*Негізгі химиялық технология процестерін биологиялық микробиологиялық популяцияның даму заңдылықтарымен байланыстыру;*Негізгі химиялық технология процестерін;
Мақсатты өнімдердің қажетті пайдалы қасиеттері (клеткалардың немесе олардың метаболизмінің өнімі) негізінен келесі кезеңдерде пайда болады:*Дақылдау;*Өсіру;*Ферментация
Мақсатты өнімнің қажетті қасиеттерін сақтау (клетка немесе олардың метабализм өнімдері) өндірістің немесе кезеңдерінің негізгі мақсаты болып табылады:*бөліп алу*кептіру
Мақсатты өнімнің қажетті қасиеттерін сақтау (клетка немесе олардың метабализм өнімдері) өндірістің немесе кезеңдерінің негізгі мақсаты болып табылады:*экстракция*сепарация*кептіру
Массаалмасуды араластыра отырып интенсификацияны қамтамасыз ету:*Аэрацияланатын ауадан оттегінің жеткілікті қарқынды абсорбциясы және газ тәрізді алмасу өнімдерінің қарқынды десорбциясы;*Клетка маңы ауданындағы концентрация және аппараттағы қоректік орталардың орташа концентрациясы арасында минимальды градиент;*Қондырғы көлемі бойынша биомассаның біртекті орналасуы
Масштабтау және оптимизациялау тек математикалық модельдеу арқылы жүзеге асады, оның кезеңдері:*Математикалық модель процесін құрастыру;*Математикалық модель процесін шешу;*Математикалық модель процесінің анализі
Математикалық модельді оптимизациялау мен масштабтау мүмкіндік береді:*Жинақталған білімді жүйелеуге;*Зерттеу көлемін қысқартуға;*Процестің автомизациясын жүзеге асыратын қолайлы сызба құруға;
Математикалық модельдік- экспериментальды мағлұматтарын жалпылау тәсілі ыңғайлы, себебі:*Экспериментті тиянақты жоспарлауға мүмкіндік береді;*Мағлұматтарды өңдеуге;*Эксперименттік жұмыстардың көлемін қарастыруға;
Материалды маңызды қасиетіне байланысты кептірудің әдісін таңдау.*ылғалдығы;*термотұрақтылық;*химиялық құрамы
Материалдық ағын принципін реттеу арқылы ферментерлерде жүретін биосинтез:*Төгіп- қосу;*Көп циклді;*Үздіксіз;
материалдың қажетті кептіру әдісіне тигізеді:*Ылғалдылығы *Термотұрақтылығы*Химиялық құрамы
Материялдың маңызды қасиетіне байланысты кептірудің әдісін таңдау.*Ылғалдылығы*тұрақтылығы *химиялық құрлaмы
Мембраналы фильтрлеу әдісі ерітінділерді концентрлеуге қолданады:*ақуыз*фермент*нуклеин қышқылы
Мембраналық әдістің биологиялық бөлінуі:*Ультрафильтрация;*Микрофильтрация;*Гиперфильтрация
Мембраналық әдістің барлығына ортақ, ол аппараттық рәсімделген элементі:*Мембраналар;*Жартылай өткізгіш калка;*Жартылай өткізгіш мембрана.
Мембраналық әдістің биологиялық бөлімінің ерекшелігі:*Фазалық айналымсыз және агрегатты өзгерусіз;*Өңделетін өнім жылулық және химиялық;*Герметикалық және асептикалық.
Мембраналық әдістің барлығына ортақ аппараттың рәсімделген элементі-мембрандар;-жартылай өткізгіш мембрана;-жартылай өткізгіш қалқа;
Мембраналық әдістің барлығына ортақ ол аппараттың рәсімделуінің элементі:*Мембраналар *Жартылай өткізгіш қалқа*Жартылыай өткізгіш мембрана
Мембраналық әдістің биологиялық бөлігі ерекшелігі:-фазалық айналусыз және агрегатты өзгерусіз;-герметикалық және асептикалық жағдайда жеңіл қамт.етіледі;-өнд.өнім жылулық химиялық өңдемейді;
Мембраналық бояу әдісінің ортақтығы олардың аппаратураларының ұйымдылығының негізгі элемент*мембрана*жартылай өткізгіш мембрана перегородка*жартылай өткізгіш перегородкалар
Мембрананың формасы мен аппаратта орналасуына байланысты ультрафильтратормен кері осмос келесі типке жатады:*қатпарлы*құбырлы*спиральды
Мембранда фильтрлеу технологиясы:-мембрандар;-жартылай өткізгіш мембрана;-жартылай өткізгіш қалқа;
метанды құрылғылар жабдықталған *Шикізат беру жүйесімен *Жылу алмасу трубалардың температурасын тұрақтандыру жүйесі*Продуцент биомассасын және шикізатты гомогенді үлестерін үшін араластырғыш құрылғы
Механикалық алмастыру кезінде бөлінетін жылуды алшақтату үшін ферментерлерде қарастырылған:*Секциондық қаптар;*Змеевиктер;*Жылуалмастырғыштар
Механикалық араластырғыш бар биоректорда болады:* Глотор*Араластырғыш*Қалақтар
микробиологиялық өндірісте центрафугалау процессін алуан түрлілігі*Суспензияны жарықтандыратын центрафугалау*Эмульсияны сепарациялау*Дақылды сұйықтықты сепарациялау
микробиологиялық өндірісте центрифугалау процесін қолдану бағыты*Дақылды сұйықтықтан биомасса бөлінеді*Микро-қ синтезде тұтас өнім беру*Экстракция қалыптасу барысында эмульсия бөлінеді
микробиологиялық өндірісте центрифугалаудың процестерін жиі қолданады.*Дақылды сұйықтықтан биомасса бөлінеді*Микро-қ синтезде тұтас өнім беру*Экстракция қалыптасу барысында эмульсия бөлінеді
Микробиологиялық өндірістің ферментацияға дейінгі кезеңінде келесі құрылғылар пайдаланылады:*Орталарды стерилизация температурасында сақтап тұрушы;*Орталарды салқындатуға арналған жылуалмастырғыш;*Қоректік орта дайындауға арналған реактор.
Микробиологиялық өндірістің ферментацияға дейінгі кезеңінде келесі құрылғылар пайдаланылады:*Орталарды стерилизация температурасында сақтап тұрушы;*Орталарды салқындатуға арналған жылуалмастырғыш;*Қоректік орта дайындауға арналған реактор.
Микробиологиялық өндірістің ферментацияға дейінгі кезеңінің жүзеге асу схемасына кіреді:*Қоректік орта дайындауға арналған реактор;*Орталарды салқындатуға арналған жылуалмастырғыш;*Қоректік ортаның өлшеуіш жинақтағышы.
Микробиологиялық процесте жылу шығу жиілігі:*Оттекті пайдалану жиілігіне тура пропорционал;*Субстрат түріне байланысты емес;*Микроорганизм түріне тәуелсіз;
Микробиологиялық синтез кезінде бөлінетін жылуды алшақтату үшін ферментерлерде қарастырылған:*Секциондық қаптар;*Змеевиктер;*Жылуалмастырғыштар;
Микробиологиялық синтез өнімдері сұйық түрде өнімдерді сұйық түрде өнімдеріліді ол кезде келесі кезеңдер қажет емес:*Кептіру*ұсақтау*ұнтақтау
Микробиологиялық синтез өнімдерін кептірудің кең таралған әдісі:*Шашыратқыш;*Жылу ваккумдық;*Қайнап тұрған қабатта;
Микробиологиялық синтез өнімдерін кептірудің кең таралған әдісі:*Шашыратқыш;*Сублимациялық;*Қайнап тұрған қабатта;
микробиологиялық синтез технологиясындағы центрифугалаудың кемшілігі:*Клетканың айналу кезіндегі әсер ету*Қыздыру*Герметизацияның және асептикалық шарт-ң қамсыздандыруының қиындығы
Микробиологиялық синтездің жиынтық жылу эффектісі байланысты өзгереді:*Қоректік орта құрамы;*Биомасса саны;*Процестің аппаратты рәсімдеуі;
Микробиологиялық синтездің жылу эффектісін анықтау әдісі:*Түзу емес калориметрия;*Жылу балансы;*Динамикалық;
микробиологиялық синтездің нәтижесінде өнімді бөліп алу және оны концентрлеу әдісін таңдау кезінде әсер етін факторлар :*Дақылды сұйықтықтың қасиеттін*Бөлінетін өнімнің қасиеттің *Соңғы өнімге дайындалатын талаптарды
микробиологиялық синтездің технологиясына центрафу-қ кемшілігі:*Клетканың айналу кезіндегі әсер ету*Қыздыру*Герметизацияның және асептикалық шарт-ң қамсыздандыруының қиындығы
Микроклоналды көбейту жолымен алынған өсімдік - регенеранттар болады:,,,Стерильді жағдайда қалемшелеуге;,,,Қоректік ортаға отырғызуға;,,,Тамырландырып дала жағдайына бейімдеуге.
Микроклоналды көбейтуге қолданылатын стандартты орталар:,,,Мурасиге – Скуг;,,,Нич ортасы;,,,Әр кезеңде әртүрлі қоспаларды қосатын орталар.
Микроклоналды көбейту процесін бөлуге болады:*жақсы өсетін стерильді дақылдау*жеке көбейту*далаға егуге немесе реализациялауға дайындау
Микроклоналды көбейту процесін бөлуге болады:,,,жақсы өсетін стерильді дақылдау,,,жеке көбейту,,,далаға егуге немесе реализациялауға дайындау
Микроклональді көбейту кезеңдері*жақсы өсетін стерильді дақылдау*жеке көбейту*далаға егуге немесе саудаға дайындау
Микроклонды көбейтудің кезеңдері*Жақсы өсетін стирилді дақылда *Жеке көбейту*Дақылға егуге немесе саудаға дайындау
Микроорганизмдер популяциясының аппаратта дамуы реакциондық реакцияның ортадағы үш фаза арасында массаалмасусыз жүзеге аспайды, ол фазалар:*Қатты(микроорганизмдер);*Сұйық(қоректік орта);*Газ тәрізді(аэрацияланатын ауа);
Микроорганизмдер популяциясының өсу кинетикасының негізгі теңдеулері:*Экспоненциалдық өсу теңдеуі;*S-тәрізді қиғаш өсуді сипаттайтын теңдеу;*Логистикалық қисық теңдеуі;
Микроорганизмдерді өндірістік тереңдік дақылдауға арналған арнайы қондырғы:*Ферментер;*Биореактор;*Ферментатор;
Микроорганизмдерді өндірістік жартылай үзіліссіз дақылдауға арналған арнайы қондырғы:*Ферментер;*Биореактор;*Ферментатор;
Микроорганизмдерді өндірістік үзіліссіз дақылдауға арналған арнайы қондырғы:*Хемостат;*Турбидостат;*Биореактор
Микроорганизмдердің соңғы тепе-тең концентрациясы тәуелді:*Субстраттың бастапқы мөлшері;*Микроорганизм түрімен анықталатын микроорганизмдер көбею процесінің тепе-теңдік константасы;
Модельдеу арқылы ферментацияның есептік параметрлерін алуға мүмкіндік береді:*Оттек бойымен масса жіберу;*Шикваттың соммалық үлестік шығынын;*Жылу өнімін;
Мына алмастырудағы биореактордағы құрамы:*Бір жақты араластырғыш*Екі жақты араластырғыш*Үш жақты араластырғыш
ООООООООООООООО
Оқшауланған дақылдарын биотехнологиялық жұмыстарда келесі бағыттарда қолданады*Селекциялық in vitro, оқшауланған өсімдік клеткасына ортасына әр түрлі қолайсыз факторларына төзімділік бейімделу*Оқшауланған дақылдық егетін өсімдіктердің қалпына келтіру мен көбейту үшін қолдану*Медицинада профумерияда қосылатын және басқа өндірістік салаларда
Оқшауланған ұлпа дақылдарын бт.қ жұмыстарда келесі бағыттарда қолданады:*Селекциялық in vitro оқшауланған өсімдік клеткаларын ортаның әр түрлі қолайсыз факторларына төзімділігіне бейімдеу*оқшауланған клеткаларда дақылдың егетін өсімдікті қалпына келтіру әр түрлі көбейту үшін қолдану
Оттегіні пайдаланудың жоғарғы шегі сипатталады:*1 сағатта құрғақ масса бірлігіне миллимольмен;*Сағатына 1 мл дақылдық сұйықтыққа оттегіні пайдалану бойынша граммен;*1 сағатта дақылдық сұйықтыққа миллимольмен;
ӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ
Өзара ұлпалық сәйкессіздігі
өндірістік шартта дақылды сұйықтықты сусыздандыру механикалық әдіс арқылы жүзеге асады, агрегаттың түсі өзгермейді*Фильтрлеу;*Центрифугалау;*Сепарациялау;
өнімдердің химиялық немесе физика-химиялық қасиеттіне негізделген еріген заттарды бөліп алу технологиясы:*Экстракция*Ион алмасу*Адсорбция
Өсу клеткалары өсіруге арналған биоректордың негізгі түрлері *Барбатажды *Аэромифті *Шығарылған циркулярлық тұзақпен
Өсу клеткаларын өсіруге арналған биореактордың негізгі түрлері:*барботажды*аэролифті*шығарылған циркулярлы
Өсу клеткаларын өсіруге арналған биореактордың ортасында масса алмасуын *қамтамасыз ететін құрылғы:*Бір ярусты араластырғыш*Екі жақты араластырғыш*Көп жақты араластырғыш
Өсімдік клеткаларын өсіруге арналған барботажды колоннада бар:*қақпақ*жейде
Өсімдік клеткаларын өсіруде ішкі редукциясын эрлифті реакторда бар *Қақпақ *Жейде *Орталық түтік
Өсімдік клеткасын өсіруге арналған барботаж қо болады:*Қақпақ *Жейде *Барботер
Өсімдік өсіруге арналған биореактордың артықшылығыдатчик көрсеткәштеріне карап отырып басқару мумкіншіліктері*дақылдаушы материалдың үлкен көлемі*клетка дақылында стресс жағдайын айқындау
Өсімдік өсіруге арналған биоректордың артықшылығы *Датчик корсеткішке қарап отырып басқару мумкіндігі*Дақылдаушы материялдардың үлкен көлемге пробалар алуға мүмкіндік береді*Клетка дақылдау стрес жағдайлары туындайды
Өсімдікті дақылдау үшін қоректік орта құрамы мен құрастырудың концентрациясын бөлу керек:Продуцент-клетканың санын өсуін қамтамасыз ету;Биомассаның өнімділігіне жағдай жасау;ІІ реттік метаболит синтезі процесін күшейту.
Өсімдікті дақылдау үшін қоректік орта құрамы мен құрастырушының концентрациясы болу керек:*продуцент клетканың санының қсуін қамтамасыз ету*биомасса өніміне жағдай жасау*екінші реттік метаболит синтез процесін күшейту*медициналық парфюмерия, косметология және басқа өндіріс салалары үшін
ПППППППППППППППППП
Парақты фильтр;*Жиектемелі фильтр – мерзімді әсері бар сыққыш;*Үздіксіз беттік фильтрлеуді жүзеге асыратын сыққыш.
Популяцияның қайтымды өсуінің автокаталитикалық моделіне негізделген тәуелдік жүйесі құрастырылады, оған кіретін теңдеулер:*Дақылдағыш өнімділігінің теңдеуі;*Қоректік орта компоненттерінің ассимиляциясы теңдеуі;*Қоректік орта компоненттерінің сіңімділік теңдеуі;
Пробиркадағы өсімдіктерді өсіруге қолайлы ылғалдылық дәрежесі:,,,65 %,,,70%,,,75%
Прогамдық сейкессіздік келесі себептерден туындауы мүмкін*генетикалық детерминирленеген аналық өсімдік шашақ секреттері мен аталық тозаң сәйкес келгенде*өзара ұлпалық сәйкессіздік*аналық өсімдіктердің тозаң түтігі аталық өсімдіктердің бағана жіпшесіне сәйкессіздігі
Пропластарды бөліп алатын ферментативик үдеріс кезінде клетка қабықшасын жою үшін қолданады*Целлюлоза*Гелицелилоза *Пектиназа
Пропластарды бөліп алатын ферментативик үдеріс кезінде клетка қабықшасын жою үшін қолданады*Каллус дақылдарын*Суспензиялық дақылдар*Прогамдық сәйкессіздік келесі себептері мумкін
Протопласттарды бөліп алу әдісі болады:*өсімдік ұлпа клеткалардан*каллус дақылдардан*суспензиялық дақылдардан
Протопласттарды бөліп алудың ферментативті әдісі кезінде клетка қабықшасын жою үшін қолданылады:*целлюлоза*гемицеллюлоза*пектиназа
РРРРРРРРРРРРРРРРРРР
Р.Г Бутенко бойынша каллус ұлпасының шығарылу классификациясы*ұсақ агрегаттар бөлініп, сулы клеткалар*айқын меристемалық шоғырлары бар*өткізу жүйесінің индукцияланған камбийауданы бар
СССССССССССССССССС
Сепарация процесін эффективтілігін жоғарлату үшін арнайы қосалқы дақылдарын өңдеун қолданады:*рН өзгеру*химиялық агенттерді қосу*экстракцияны
Суперовуляция жүргізілуге арналған преппараттар*Фолликулалы белсендеткіш*Фолликуланың және этрдің овуляциясын шақырушы*Мүмкіншілікті жоғарылату
Суспензиялық ортаның өсуіне өте жоғары әсер ететін оның үздіксіз араласуын қамтамасыз етеді:Жақсы аэрация;Клетка тұндыруды болдырмау;Клеткалық агрегаттың пайда болуын болдырмау.
Суспензиялық дақылдарды өнеркәсіпте дақылдау кезінде қолданады.*ашық жүйелер*жабық жүйелер*ағынды жүйелер
Суспензиялық дақылдарды өнеркәсіптің дақылдау кезінде қолданылады.*Ашық жүйесі*Жабық жүйесі*Ағынды жүйесі
Суспензиялық ортаның өсуіне өте жоғары әсер ететін оның үздіксіз араласуы:*жақсы аэрация*клетка тұндыруды болдырмау*клетканың агрегатты пайда болдырмауын болдырмау
Сұйық қоректік орталарды пайдалану арқылы жүзеге асырылатын микроорганизмдерді арнайы қондырғыда дақылдау:*Тереңдік;*Суспензиялық;*Батырылған
сұйық ортадағы микробиологиялық синтездің өнімін бөліп алу үшін қолданылатын әдістер:*Экстракциялыцқ *Ионды алмасу*Адсорбция
сұйық фазалы ферменттер түріне сұйықтықты жіберетін соғышты арнайы құрылғылар*Диспергатор;
Сұйылтылған су ерітінділерінен этанолды, ацетонды, бутанолды бөліп алудың дәстүрлі әдістері:*Инкубация;*Ферментация,*Дистилляция
сыртқы жүйені эрлиант реакторда *Газды сұйықтықты сепаратор*Жей-ң сыртқы циркуляциялық жүйесі*Қақпақ
ТТТТТТТТТТТТТТТТТТ
Тездететін фильтр ұнтақтарын пайдалану тәсілдері:*Фильтр сұйықтыққа енгізу;*Фильтр бетіне қондыру;*Фильтр бетіне тегістеу;
Тездететін фильтр ұнтақтарын пайдалану тәсілі.*фильтрлі сұйықтыққа енгізу;*фильтр бетіне қондыру;*фильтр бетіне тегістеу;
Температура және жылу ағыныны ң есептеу үшін биологилық суспензияның физико химиялық жжылу паралелльдері қажет* үлесті жылу сыйымдылығы* температуралық өткізгіштік коэфициенті* жылу өткізгіштік коэфициенті
Тереңдік ферментация кезінде продуцент клеткасы барлық қоректік орта көлемінде төмендегілердің көмегімен жұмыс істейді:*Араластырғыш көмегімен;*Турбинді насосстың көмегімен;*Қысыммен ауа шығару көмегімен
термолабильді компонентері бар қоректік орта стерилизациясы: *Ультрафильтрация*Мембраналық фильтрация*Микрофильтрация
Термотұрақты препараттарды кептіру жүреді:*жалпақ табақтарда*ленталық конвейерлерде*қайталап тұрған қабатта
Технологияны дамыту мақсатында қолданылуы мүмкін математикалық модельдер жаңа заман көзқарасы бойынша келесі талаптарға сай келу керек:*Популяциялық деңгейде болуы;*Биологиялық мағынасы экспериментальды түрде анықталатын константалары мен параметрлердің саны минимальды болуы;*Оптимизациялау, жүргізу реттеу мен масштабтау жолдарын анықталуы;*Дақылдау жағдайымен анықталатын микроорганизмдер көбею процесінің тепе-теңдік константасы;
трубулентті биореакторға ферментация процесі ұзын құбырда жүреді , онда :*Бір жағынан үздіксіз қоректік компоненттер түсіп отырады *Бір жағынан үздіксіз миокумент түсіп отырады*Басқа жағынан дақылдың сұйықтың үздіксіз атып кетіп отырады
Турбулярлы культура ферментация процессі осы турбада жүреді.*бір жағынан қоректік компоненттер тоқтаусыз келіп тұрады.*бір жағынан үздіксіз инакулянт кіреді
Турбулят культура ферментация процесі жүреді,қайсысында.*бір жағынан қ.о компоненттер тоқтаусыз келуі;*бір жағынан үздіксіз инокулят келеді;
тұндыру процесін тездету үшін қолданылатын коагулянттар*Желатин
тұндыру процесін жеделдету үшін қолданылатын коагулянттар флокулянттар*Желатин*Целлюлоза*Пектин
тұндыру процесін тездету үшін қолданылатын флокулянттар*Натрий альгинатты *Целлюлоза*Пентин
түзілген биогазды жинақтауға арналған метанды құрылғылар жабдықталған :*Газды қақпақпен *Айналмалы көлем құрылғылармен*Газ гальдермен
Тығыз каллус ұлпасының кез келген типін басқа типіне келесі әдіс арқылы жүзеге асырады:,,Бір ауксинді басқа ауксинмен алмастыру;,,Қоректік ортада кальций хлориді тұзының концентрациясын арттыру;,,,Қоректік ортаға ферменттер қосу арқылы.
Тығыз каллус ұлпасының кез келген типін басқа типіне келесі әдіс арқылы жузеге асырылады:*бір аукцинді басқа аукцинмен алмастыру *қоректік ортада кальций хлориді тұзәнәі концентрациясын арттыру*қоректік ортаға ферменттер қосу арқылы
Тығыз каллусты борпылдақ етуге болады*Қоректік ортада CO2 түзуін шегеріп*Ауксин 2,4Д бар ортада дақылдау*Ферменттер пектинді және целюлоза бар ортада
Тығыз каллусты борпылдақ етуге болады:*кальций тұздарын шегеріп*аукцин мен 2,4Д ортада дақылдау*ферменттер пектиназа және целлюлоза бар ортада дақылдау
УУУУУУУУУУУУУУУУУ
Ультрафильтрация әдісі биологиялық препараттарды тазалауға және концентрлеуге қолданады:*термофильді*термосезім*термофобты
ФФФФФФФФФФФФФФ
Ферментация процесінде көрсеткіштерді өлшегенде есептік параметрлар алынады:*Оттек бойымен масса жіберу көлемі;*Көбіктің күйі мен деңгейі;*Мақсатты өнім концентрациясы;
Ферментация процесінде өлшеніп алынған есептік параметрлер:*Өнімділігі;*Өсімнің үлесті жылдамдығы;*Субстратты пайдаланудың үлесті жылдамдығы;
Ферментациядан кейінгі негізгі кезеңнің бірінші сатысында жүреді:*дақылды сұйықтықты фракциялау*дақылды сұықтықты сепаратырдан өткізу*биомассаның бөлінуі
ферментер ортасында тік осьте масса алмастырушы құрылғы:*Бір жақты араластырғыш*Екі жақты араластырғыш*Көп жақты арасластырғыш
ферментерға қор. Заттардың транспорты жүреді:*Насостармен*Труббиальді насостардың ленталық транспорттермен*Мненті транспорторлары
Ферментердағы материалды ағын принципі бойынша биосинтез характеристикасы.*Алып- төгу;*Көп циклді;*Үздіксіз;
Ферментерде биосинтез материалдық ағын принципі бойынша :*Периодты (мерзімді);*Реттелетін;*Үздіксіз;
ферментерді масса алмасу үшін ферментерді *Бір жақты араластырғыш*Екі жақты араластырғыш*Көп жақты арасластырғыш
ферментерді механикалық арасластыруда бар :*Мотор*Араластырғыштар*Домақшалар
ферментердің беткейінде жартылай дөңгелек қақпақ бірнеше кіру бөліктерінен тұрады.*Қоректік ортаға арналған*Егінді материалды енгізуге арналған *Ауаның кіріп шығуына арналған
Ферментерларда аэрация процесі үшін қолданылады:*Турбиндік араластырғыш;*Барботер;*Түтікше
ферменттердің басты масса алмасуды мінездемесінің көрсеткіші болып қызмет етеді:*Оттектің немесе беру коэф-і*1кг биомасса түзілуіне ...... оттектің шығыны*Биомассаның белгілі бір көлемі түзілуге кеткен оттек шығыны
ферменттік препараттарды тұрақтандыруда қолданады*Глицеринді*Көміртекті*Кобальт, магний,натрий бейорганикалық иондарын
Фетобиореакторлардың басқа биореакторлардан айырмашылығы:*Жарықпен қамтамасыз ететін жүйе болуы;*Субстраттарды араластыратын жүйелердің күрделігімен,*Тек қана механикалық аэрациялау жүйесі болуы керек.
Физикалық жылу материалының параметрлері.*үлесті жылу сыйымдылығы;*температураның өткізгіштік коэфиценті;*жылу өткізгіш коэфиценті;
Физикалық жылу материялының параметрлері* үлесті жылу сыйымдылығы*температуралық өткізгіштік коэфициенті*жылу өткізгіштік коэфициенті
Фильтрация процесін тездететін, жәрдемші фильтр материалдары жасалады:*Диатолиттен;*Кизельгурдан;*Перлиттен.
Фильтрация алдында култтуралды сұйықтықты алдын ала өңдеу* Қышқылдық коагуляция *Жылулы коагуляция*Электролиттермен өңдеу
Фильтрация алдында культуралды суйықтықты алдын ала өңдеу.*қышқылдық коагуляция;*жылулық;*электролиттер;
Фильтрация процесін тездететін жәрдемші фильтр материал жасалады.*диатомиттен;*кизельгурдан;*пермиттен;
Фильтрацияның ақырғы міндеті * Қатты фаза алу (сұйық қалдық салған көздері )* сұйық фаза алу *1мезгілде сұйықта қатты да алу
Фильтрацияның ақырғы міндеті:*қатты фазалау(сұйық қ.с.н);*сұйықтық фазаны алу;*бір мезгілде қатты да сұйық та алу;
Фильтрлеу мына мақсатта жүргізіледі.*қатты;*сұйық;*газ;
Фильтрлеу мына мақсатта қолданылады.*Қатты фаза алу (сұйық қалдық салған көздері )* Фильтрлеу мына мақсатта қолданылады*1мезгілде сұйықта қатты да алу
Фильтрлеу процессіне әсер ететін макрофакторлар *Фильтрлердің беті* Фильтр қағазында пайда болатын қысым әртүрлілігі * Тұнба жуандығы
Фильтрлеу процесіне әсер ететін макрофагтар.*фильтрлеу беті;*фильтр қолд.п.б қысым әсері*тұнба қалыңдығы;
Фильтрлеуге арналған мембрана тиртері:*борпылдақ*ядролық*изатропты
Фильтрлеудің мембраналы әсері жатады:*Диализ;*Электродиализ;*Кері осмос.
Фильтрлеудің мембраналық әдістері:*Ультрафильтрация;*Микрофильтрация;*Гиперфильтрация.
Фильтрлеудің мембраналық технологиясы:*Ультрафильтрация;*Микрофильтрация;*Гиперфильтрация.
Фильтрлеудің мембраналы әдісі:-Ультрафильтрация;-Микрофильтрация;-Гиперфильтрация;
Фильтрлеудің мембраналық әдісіне жатады:-диализ;-электродиализ;-кері осмос;
Фитобиореактордағы биомассаның өсуін дақылдау факторына байланысты бақыланады:Көмірсу табиғаты;Көмірсу саны;Фосфор және азот қоспасының саны.
Фитобиореакторлардағыбиомассаның өсуі дақылдан факторларына байланысты бақылау*көмірсу табиғаты*фосфор және азот қосылыстарының табиғаты және санына*көмірсу санына
центрифуга фанторымен бөліну 1200 : ротор құрылысы бар барабанмен:*Түтікшелі*Табақшалы*2 камералы
цетрафуганы қолдану мақсаты:*Дақылды сұйықтықтан биомасса бөлінеді*Микро-қ синтезде тұтас өнім беру*Экстракция қалыптасу барысында эмульсия бөлінеді
ішкі рецирнулациялық эффективті реакторда *Қақпақ*Жейде*Орталық құбыр
ІІ реттік метаболиттертің синтезінде:,,,Донор – өсімдіктің генотипі;,,,Қоректік орта құрамы мен оның компоненттерінің концентрациясы;,,,Көмірсулардың табиғаты мен мөлшері.
ЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭ
Эксперименттік модельдеудің алғашқы кезеңі лабораториялық деңгейі жүргізіледі:*Жаңа продуценттерді зерттеу;*Жабдықтар мен технологияларды өңдеу масштабтары;*Декомпозиция әдісін пайдалану;
Электродиализ, кері осмос және ультрафильтрация әдісі:*вакцина*қан препараты*Полисахарид
Электродиализ, кері осмос және ультрафильтрация ерітінділерді концентрлеу үшін қолданады:*ақуыз*фермент*нуклеин қышқылы
Эмбриоинженерия әдісі*Трансгенез*Клондау*Гендік инженерия
Эмбриондарды дақылдауға арналған аппаратура:* Петри табақшасы*Термостат, инкубатор*Ұрғашы – реципиент
Эмбрионды мұздату бойынша жұмыс жүргізу үшін қажет қондырғы: *Бағдарламалы мұздатуға арналған аппарат*Дьюар ыдысы*Кельвинатор
Эмбрионды трансплантациялаудың технологиясы*Донор мен реципиент таңдау*Донорлық суперовуляция*Эмбриондарды жуу
энергиялы сұйық фазаға жеткізетін ферменттер;*Сорғыш араластырғышты;*Этенционды;*Сорғалап ағатын ағысты басу;
энергияны газды- фазаға жеткізетін ферментер *Барботажды*Барботажды- флифтті*газлифитті
Энергияны газды фазаға жеткізетін ферменттер:*сапты барботажды;*құбырлы;*сапты;
энергияны сұйық және газды фазаға жеткізетін аппараттарының негізгі конструктивті элементтері:*Барлық белгілі үлгілердің арастфратын құрылғысы;*Сорғыш және араластырғыш құрылғыларының жиынтығының болуы;*Сорғыш және араластырғыш қондырғылардың жиынтығы
«Өндірістік биотехнология»
Ашытқы өнімдерін бөліп алуға арналған құрал-жабдық:
*Колонкалар;
*Жинағыш;
*Биореактор;
Аэробты микроорганизмдерді пайдаланып ластанған суларды тазалау қондырғысы:
*Септотенк;
*Метанотенк;
*Аэротенк
Аэрация процесінің дұрыс ұйымдастыру үшін білу керек:
*Еріген оттегінің критикалық концентрациясын;
*Еріген оттегінің концентрациясына тәуелді клетка қасиеттерін;
*Оттегіні пайдаланудың жоғарғы шегі;
ақуызды тұрақтандыру үшін:
*бидай жармасын қолданады
*балық ұнын қолданады.
*Жүгері ұнын қолданады
анаэробты ферментациялық апараттар :
*Биогаз
*Ацетон
аэробты терең ферментация аппараттарында массандра анықталады:
*Ортадан оттектің және басқада биогенді элементтердің микробтық жасушаға тасымал
*Жасуша алмасу өнімдерінің культуралды сұйықтықтардан жіберілуімен
*Оттектің масса беру коэффиценттімен