Пісіру түзеткіштерінің кейбір ттиптеріне қысқаша шолу

ВД-306 УЗ пісіру түзеткіші пісіру доғасын үш фазалы желідегі айнымалы токты тұрақты токқа түзетіп, металдарды қолмен доғалы пісіруге, балқытып қаптастырға және кесуге арналған. Ол орамалары жылжымалы үш фазалы күштік трансформатордан, кремнийлі түзеткіш блоктан, салқындатқыш желдеткіштен, жүргізгіш және қорғаушы аппараттардан тұрады. Түзеткіштің барлық құрамды бөліктері арбашаға қондырылып, табақты металдан жасалған қаптамамен қорғалған.

Түзеткіште пісіру тогын реттеудің екі диапазоны қарастырылған. әрбір диапазон ішінде пісіру трансформаторы орамаларының ара қашықтығын өзгерту арқылы пісіру тогын жатық реттеуге болады. Түзеткіштің сыртқы вольт-амперлік сипаттамасы күрт құламалы.

ВДГ-601 пісіру түзеткіші бір орынды механикаландырылған пісіруге, оқшаулашы газ ортасында жылдамдатылған режімде жұмыс істеуге арналған. Түзеткіш құрамына күштік трансформатор, алты тиристордан тұратын түзеткіш блок, пісіру желісіне қослған дроссель, тиристорларды басқару блогы, пісіруші жартылай автоматты басқару блогы, газды қыздырғыш, қосып-реттеіш және қорғаныстық аппаратар кіреді. Күштік трансформатор өзекшелі типті, үшфазалы, магниттік таралуы қалыпты. Трансформатордың бірінші және екінші реттік орамасы магнитөткізгіш өзекшесінде концентрлі етіп орналасқан. Пісіру кернеуін жатық реттеу басқару блогында орналасқан резисторлармен немесе жартылай автоматты басқару пультынан жүргізіледі. Түзеткіштің сыртқы вольт-амперлік сипатамасы қатаң.

ВСВУ және ВСП типті пісіру түзеткіштері тиристорлы түзеткіштер тобына жатады. Тиристорлы түзеткіш блокты ток күшін реттегіш ретінде пайдалануға болады. Тиристорлы блокқа берілетін импульстерді басқару арқасында түзеткіштің вольт-амперлік сипаттамасын қалыптастырады және оны қажетті жұмыс режіміне (үздіксіз немесе импульсті доғалы пісіруге) баптайды.

Осы типтегі пісір түзеткіштерінің электрлі сұлбасы 31, а - суретте келтірілген. Үш фазалы күштік трансформатордың бір бірінші реттік ω₁ және екі екінші реттік ω₂ , ω_2В орамалары бар. ω₂ орамасы тиристорлы түзеткішке VZ жалғанған, ол токты реттеу міндетін атқарады және көлбеу құламалы вольт-амперлік сипаттамалы болып келеді. ω_2В екінші реттік орамасынан кернеу диодты түзеткіш блокқа VZ_В беріледі, ол доғаны қосымша нәрлендіру көзі ретінде пайдаланылады және онде дроссель L_В арқылы күрт құламалы вольт-амперлік сипаттама қалыптастырылады. Қосымша нәрлендіру көзі доғаны тұтандырып жағуға, аз мәнді токпен пісіруге және т.б. арналған.

31-сурет. ВСВУ және ВСП пісіру түзектіштерінің электрлі сұлбасы (а) және сыртқы сипаттамасы (б)

Пісіру процесі кезінде доға екі нәрлендірігіштен бір мезгілде нәрлендіріле алады, бұл негізгі нәрлендіру көзінің бос жүріс кернеуін төмендетуге және жұмыстық ток көлемінде күрт құламалы сыртқы сипаттама қалыптастыруға мүмкіндік береді (31,б– сурет). Бұл нәрлендіру көздері вольфрам электродымен автоматты пісіруге арналған.

ВСП типті пісіру түзеткіштері балқымалы электродпен механикалы пісіруге арналған және көлбеу құламалы вольт-амперлік сыртқы сипаттамаға ие. Өндірісте кеңінен тараған кейбір пісіру түзеткіштерінің техникалық сипаттамалары 8-кестеде келтірілген.

Транзисторлы пісіру түзеткіштері. АП (АП-4, АП-5, АП-6) типті жартылай өткізгішті пісіру аппараттарында пісіру тогын реттеу пісіру желісіне тізбектей қосылған транзисторлар арқылы іске асырылады.

Пісіру тогы транзисторларды басқар тогын өзгерту арқылы реттеледі; ток инерциясыз жатық реттеледі және сыртқы желідегі кернеудің толқуы мен доға тогының өзгеруіне тәуелді емес. Транзисторлы түзеткіштер балқымайтын электродпен, тұрақты немесе импульсті токпен пісіру тгының аз мәнінде қолданыла алады. Әсіресе жұқа қалыңдықты металдарды вольфрам электродымен аргонды-доғалы пісіруде кеңінен қолданылады.

Пісіру түзеткіштерінің басқа түрлеріне қарағанда транзисторлы түзеткіштермен жұмыс істеу қауіпсіз, өйткені олардың бос жүріс кернеуі 40 В аспайды.

Кесте 8

Пісіру түзеткіштерінің техникалық сипаттамалары

	Бір орынды (постты)	Көп орынды
ВД-360УЗ	ВДГ-601	ВД-506Д	ВДУ-1250	ВДМ-6302	ВДМ-6303С	ВДМ-1202С	ВДМ-1601
Вольт-амперлік сыртқы сипаттамасы Номинальды пісіру тогы, А Ток күшін реттеу диапазоны, А Кернеу, В: бос жүріс номинальды Кернеуді реттеу шегі, В Номинальды жұмыс режімі ПН, % Тұтынатын қуаты, кВА Массасы, кг Орындар (посттар) саны	Құламалы   45-315   61-70 22-32   -	Қатаң   100-630   18-66   -	Әмбебап   80-500   22-40   -	Қатаң   250-1250   24-44   -	Құламалы 630/315   (6-315)*   -   100/60	- 630/315   (6-315)*   -   100/60 -	Қатаң 1600/315   (6-315)*   -   100/60	- 1250/315   (6-315)*   -   100/60

Негізгі әдебиет: 1 [39-43], 2 [140-144], 3 [326-331]

Қосымша әдебиет:1 [167-180]

Бақылау сұрақтары:

1. Пісіру түзеткіштерінде құламалы сипаттама қалыптастыру қалай жүргізіледі?

2. Сыртқы вольт-амперлік сипаттамасы бойынша пісіру түзеткіштерінің қандай түрлері болады?

3. Транзисторлы пісіру түзеткіштерінің жұмыс ерекшелігі.

4. Түзеткіш блокты алты фазалы тәсілмен жалғастыру ерекшеліктері.

5. ВДГ-601 түзеткішінің жұмыс принципі.