Көркем радиоочерк –деп
I-модуль«Жанр» ұғымы, қалыптасқан жанрлық мәтіндер, олардың әртектілігі
$$$ Коментарийбұл-
# + Факт, оқиға, не құбылыс маманның, журналисттің жасаған пікірі, берген бағасы.
# - БАҚ жүйесі арқылы қоғамдық қарым-қатынастарды реттеу сипаты.
#- Ақпарат оқиғамен бірге жедел эфирден берілуі.
#- Мәтіндік көркемдеуші элементтердің айқындығы.
#- Бір оқиға соның аясында қамтып саралай отырып объективті баға беру.
Шолудың жанр ретінде қалыптасып, дамуы...
#+ XIX ғасырдыңекіншіжартысындабасталды.
# -ХХ ғасырдың бірінші жартысында.
#- ХVІІ ғасырда.
# -ХІХ ғасырдың басында.
# -XVIIІ ғасырдың екінші жартысында.
$$$ Очерк –
#- Көркем әдебиет пен публицистиканың күрделі, әрі көп қырлы жанры.
#+ Бір оқиға соның аясында қамтып саралай отырып объективті баға беру.
# -БАҚ жүйесі арқылы қоғамдық қарым-қатынастарды реттеу сипаты.
#+ нақты объектіні, процессті немесе құбылысты ықшам әрі шағын түрде бейнелеп көрсету.
# -Оны өнер шығармасы дейміз.
$$$ Очерктің басты үш түрі:
#+ Проблемалық, портреттік, жолсапар.
# -Портреттік, жолсапар, бейнелуйші
# -Жанрлық, портреттік, жолсапар.
# -Жолсапар, бейнелеуіш, жанрлық
# -Проблемалық, бейнелеуші, жанрлық
$$$ Жолсапар очерк –
#+ бұл автордың сапар кезіндегі оқиға немесе кездесулерінің суреттелуі.
# -Тыңдаушыға қалай естілетінін, музыкамен көркемделетіп, есепке алынатын.
#- публицистикалық әсерлілігінің қажетті шарты деген пікір
# -көркем әдебиеттің бір саласы.
# -публицистикалық әсерлілігінің қажетті шарты деген пікір
$$$ Жолсапар очеркті тап-
# +М. Әуезовтың «Үндістан очерктері»
#- Мұхтар Әуезов «Абай жолы»
# -Ғ. Мүсірепов «Қынаптан қылыш»
# -Ә. Тәжібаев «Ақ қайың»
#- Ә. Әбішев«Намысгвардиясы»
$$$ Корреспонденция –
#- өнершығармасыдейміз.
# -көркем әдебиет пен публицистиканың күрделі, әрі көп қырлы жанры.
#- көркем әдебиеттің бір саласы.
# -жанр ретінде көркемдік-идеялық сипаттарын айғақтау барысында қалыптасқан және белгілі бір әлеуметтік құбылысты әрі ғылыми зерттеу
#+ шындық бейнесін айқындайтын басты әдісі – болып жатқан оқиға жайлы хабардар ету, жеңіл түрде есеп беру, кейде үгіттеу элементі орын алады
$$$ Баспасөз—
#+ мерзімді және мерзімсіз басылымдардың жиынтық атауы
#- жанр ретінде көркемдік-идеялық сипаттарын айғақтау
# -публицистиканың жанры
#- көркем өнер тұрғысынан өзгеше бедерлей алатын аралық жанр
# -публцистикалық әсерлілігінің қажетті шарты деген пікір
$$$ Коментарийдің түрлері:
# +Дербес, шағын.
# -Дербес, үлкен.
# -Ақпараттық, талдамалы.
# -Шағын, үлкен
# -Фактілік, әлеуметтік
$$$Дербес коментарий –
# -Өз алдына жеке бағдарлама
# -нақты адамдардың әрекеті
# -жанр ретінде көркемдік-идеялық сипаттарын айғақтау
# +қалыптасқан және белгілі бір әлеуметтік құбылыс
#- публицистикалық белгілері және публицистикалық бағыт
$$$Көтерген тақырыбына қарай коментарий –
# +Оперативті, проблемалық
# -Портреттік, проблемалық
# -Қоғамдық, оперативтік.
#- портреттік, қоғамдық
# -Талдамалы, портреттік.
$$$Оперативті комертарийде –
#- Бір ғана оқиға немесе коментариға деректер көп кездеседі.
# -Ғылым арасында айырмашылық бар
# +Көркемдік-идеялық сипаттарын айғақтау барысында қалыптасқан және белгілі бір әлеуметтік құбылысты әрі ғылыми зерттеу
#- Жанрларының ішінде ерекше орынға ие
# Толғақты мәселелер талқыланады.
$$$Радиоочерктің ең басты ерекшелігі:
# +кейіпкердің немесе оқиға куәгерінің деректі-жанды әңгімесі.
#- жүзеге асырудың негізгі принциптерінің модульдік сұлбасы берілген.
#- дыбыс жиілігіндегі тербелістердің тасымалдаушылары рөлін атқарады.
#- жиілік пен баяу өзгертетін процесс.
# -жиіліктік және фазалық модуляция қолданылады
Көркем радиоочерк –деп
# +кейіпкерлері тарихта болған, оқиғалы туындыларды атайды.
#- негізгі принциптерінің модульдік сұлбасы берілген.
# -жиіліктік және фазалық модуляция қолданылады
#- жоғарыжиіліктіэлектрліктербелістер
# -Жоғары жиілікті тербелістерді тасымалдаушы жиіліктер
$$$Радиоочеркке ғалым Н.Омашев былай анықтама береді:
# + Радиоочерктің негізгі нысанасы адам, проблема, кейде оқиға болып табылады. Оның ең басты ерекшелігі – кейіпкердің немесе оқиға куәгерінің деректі-жандыәңгімесі. Сондықтан да, радоочерк шынайы дерекке, толыққанды дәйекке құрылады. Өйткені, оның кейіпкері нақты өмірдегі адамның өзі. Сол тұрғыдан алғанда радио очерк өнертуындысы, көркем шығарма болып есептеледі.
#- Радиотелефон байланысын іске асыру енді тіпті оңай сияқты көрінеді. Дыбыс толқыны тудыратын ауа қысымының тербелісін микрофонда дәл сондай электрлік тербелістерге айналдырады.
# -Радиоқабылдағышта жиіліғі жоғары күрделі тербелістерден қайтадан төменгі жиілікті тербелістерді ажыратып, бөліп алады. Төменгі жиілікті сигналды қалпына келтіру процесін демодуляция немесе детекторлеу деп атайды.
#- Өз жанрының заңдылығына сергектеу қарайтын очеркшілер, шығармашылық әдістерінің әр алуандығына қарамастан, мынадай ақиқатты бірауыздан мойын-дайды: ол - очерк жанрының публицистикашыл қасиетінің, жанрлық төл сипатының, сондай-ақ, «көркемдіктің шыңына» бастайтын өзіндік жолы мен құралының болатыны
# -көркем әдебиеттің бір саласы. Онда шығарма негізі -күнделікті деректі материал, нақты адамдардың әрекеті
$$$ Очерктің құнды белгісі:
#+ шыншылдылығы мен деректілігі
#- Шыдамдылық
# -Әділдік
# -Адалдық
# -Деректілік
$$$Жанр ретінде көркемдік-идеялық сипаттарын айғақтау барысында қалыптасқан және белгілі бір әлеуметтік құбылысты әрі ғылыми зерттеу, әрі публицистика, әрі көркем өнер тұрғысынан өзгеше бедерлей алатын аралық жанр?
# -Очерк
# +Коментарий
#- Корреспонденция
# -Жанр
# -Факт
$$$"Очерк - көркем әдебиеттің бір саласы. Онда шығарма негізі -күнделікті деректі материал, нақты адамдардың әрекеті",-дейді профессор-
#- Нұртазин
#- Бөрібаев
# +Омашев
# -Дәулеқұлов
# -Мамырбек
$$$ «Өз жанрының заңдылығына сергектеу қарайтын очеркшілер, шығармашылық әдістерінің әр алуандығына қарамастан, мынадай ақиқатты бірауыздан мойын-дайды: ол - очерк жанрының публицистикашыл қасиетінің, жанрлық төл сипатының, сондай-ақ, «көркемдіктің шыңына» бастайтын өзіндік жолы мен құралының болатыны». Деп-
# +Евгения Журбина
# -Жарықпаев
#- Бақтыгереев
# - Әлиев.
#- Рысалиева айтты.