Полк командиры 3у4ыштан 3у8.

Баш7ортостан Республика3ы М242риф министрлы4ы

Байма7 районы муниципаль бюджет д0й0м белем бире1 учреждение3е

!рге М2мб2т ауылыны8 башлан4ыс м2кт2бе

Тикшерене1 эшене8 тема3ы=

Берлинды ал4ан герой

Баш7ар6ы=2-се класс у7ыусы3ы

;атауллина Я6г0л

Ет2ксе3е= башлан4ыс кластар

У7ытыусы3ы

?отосова Г0лд2р Мостафа 7ы6ы

!рге М2мб2т ауылы,2017

Й0км2тке3е=

Инеш

I б1лек.Исха7 Г1м2ровты8 тормош юлы

Улъя6малар-тарих сы4ана4ы

Я7ташыбы66ы8 х2рби юлы

Полк командиры 3у4ыштан 3у8

II б1лек.К162те162р 32м осрашыу6ар

Йом4а7лау

?улланыл4ан 262би2т

?ушымта

Инеш

!рге М2мб2т ауынында4ы башлан4ыс м2кт2пт2 Исха7 И6рис улы ;1м2ров7а та7таташ асыла 32м шул к0нд2н алып м2кт2бебе6 уны8 исеме мен2н й0р0т0л2 башлай. 2 кем 3у8 ул И.И.;1м2ров/ Был 3орау4аяуап э6л2п уны8 тура3ында м24л1м2т йыйыр4а булдым.

Тикшерене1 эшемде8 актуаллеге

О6а7ламай бе6 Б0й0к Е8е16е8 72 йыллы4ын билд2л2й2с2кбе6.Ошо 3у4ыш ветерандарыны8,уны 16 к1662ре мен2н к1ре1сел2р6е8,тыл хе6м2тк2р62ре8 сафтары йылдан-йыл 3ир2г2й2 бара.Илебе6г2 Е8е1 килтерг2н ветерандарыбы66ы8 онотма97а 32м ихтирам итерг2 тейешбе6. Шу4а к1р2 был 4илми-э6л2не1 эшемде мин ауылдашым - полк командиры гвардия полковнигы Исха7 И6рис улы ;1м2ров7а ба4ышлар4а булдым.

;илми-э6л2не1 эшемде «Берлинды ал4ан герой» тип атаным.С0нкиБерлинды штурмлау6а х2л иткес роль уйна4ан 32м Гитлер6ы8 канцелярия3ын беренсе булып ал4ан баш7орт командирыны8 х2рби юлы 3о7лан4ыс 32м 6ур 4орурлы7 уята.

;илми эшемде8 ма7саты=

1.Исха7 ;1м2ров тура3ында м24л1м2т э6л21ётормош юлын 0йр2не1Ё .

2.Б0й0к Ватан 3у4ышы йылдарында4ы ветерандарыбы66ы8 х2тир2л2рен б0г0нг0 й2ш быуын4а еткере1.

3.Ветерандар4а оло х0рм2тт2рби2л21.

4.Хал7ыбы66ы8 1тк2не мен2н 7ы6ы73ыныууятыу.

Был ма7сат7а ирешерг2 т1б2нд2ге бурыстар6ы билд2л2нем=

1.И.И.;1м2ров тура3ында к1бер2к материалдар йыйыу+

2.Материалдар6ы йыйыу 32м система4а 3алыу+

Э6л2не1 эшемде8 методтары

1.Библиотекала г2зит-журналдар6ан тема4а ярашлы материалдар мен2н танышыу,интерен селт2р62рен2н м24л1м2т э6л21+

2.К162те162р 32м осрашыу6ар 1тк2ре1+

3.Презентация т0601.

Э6л2не1 эшемде8 сы4ана7тары=

Тикшерене1 эшен баш7арыу 0с0н г2зит-журналдар,интерне-селт2р 7улланылды.Шулай у7 ауыл кешел2ре 32м И.И.;1м2ровты8 тыу4андары мен2н 28г2м2л2ше1 ойошторолдо.

Э6л2не1 эшемде8 практик 232ми2те=

Йыйыл4ан материалдар у7ытыуы класс с242тт2ренд2 7уллана ала, ауыл музейында файзаланыр4а булла.

Структура3ы=

Тикшерене1 эшем инешт2н,б1лект2р62н,йом4а7лау6ан,7улланыл4ан 262би2тт2н 32м 7ушымтанан тора.

Э6л2не1 эшемде8 гипотеза3ы=

Мине8 уйлауымса Б0й0к Е8е162 И.И.;1м2ровты8 да 0л0ш0 6ур.

I б1лек. Исха7 Г1м2ровты8 тормош юлы.

1.1?улъя6малар-тарих сы4ана4ы

Баш7орт хал7ыны8 элект2н-элек оло й2шт2ге кешене ихтирам итеп а73а7ал тип й0р0тк2нд2р.Исха7 И6рис улы ;1м2ровта ту4андары х2теренд2 тап шундай кеше булып 7ал4ан. Уны8 тура3ында уны яратып «)ф0 олатай» тип й0р0тк2нд2р.Уны8 7айт7анын 32р ва7ыт к0т0п ал4андар.Уны8 х2рби форма3ын,х2рби фотографияларын 7ы6ы7 к1рг2нд2р.О9та шахматсы бул4анына 3о7лан4андар.

Байма7 еренд2 уны бик к1пт2р, 2 М2мб2т,Ишмыр6а ауылдарында0лк2н й2шт2ге б0т2 халы7 белг2н. Ул 1912 йылды8 10 апреленд2 Ырымбур губерна3ы Орск 0й26ене8 ёх26ерг2 Баш7ортостан Республика3ыны8 Байма7 районыЁ !рге М2мб2т ауылында тыу4ан. Исха7 ;1м2ровты8 ата-2с23е,ту4андары ошонда ерл2нг2н.Уны8 ту4андары ла ошо ауылда й2ш2й.

Исха7 И6рис улы 16ене8 тыу4ан ерен бик я7шы белг2н.Ул ун бер й2шен2н кулактар4а батрак булып яллана,й2й улар6ы8 малын к0т2.!6 аллы у7ып белемен арттыра. 1925-1932 йылдар6а Баймак алтын прискыларында слесарь, забойчик 0йр2нсеге, геология разведка3ыда коллектор,Байма7 ба7ыр ирете1 комбинатында техник секретарь булып эшл2й. 1932-1933 у7ыу йылында Байма7 тау металлургия техникумыны8 беренсе курсын тамамлай. !6 тел2ге мен2н ?азан 7ала3ында4ы х2рби м2кт2пк2 у7ыр4а ин2. №2м 16ене8 бар 41мерен х2рби хе6м2тк2 ба4ышлай.

1941 йылда кадровый офицер булып Байма77а 7айта. Бер а66ан 3у8 4аил23е= 7атыны Нафи4а, 7ы66ары Света 32м Люся мен2н 16е хе6м2т итк2н М2ск21г2 кит2.

Й2ш офицер т21ге к0нд2н - 22 июнд2н 1к Белосток –Гродно районында фашистар4а 7аршы 3у4ыша башлай.

№у4ыш ва7ытында ул к0нд2лек алып бара.Бына шул я6малар6ан 060к=

«Ирт2г2 - 1 май (1945 йыл) Мин бик к1п ду9тарымды ю4алттым.К1пме 7ай4ылы хаттар алдым. Берйыл элек, 23 апрелд2,3е8лел2рем Х2с2н а4ай6ы8 3у4ышта 32л2к булыуын тура3ында х2б2р иттел2р. 2 бит мин уны бик ярата тор4айным.Был 3у4ышта ;1м2ровтар ара3ынан 14 кеше 7атнашып, улар6ы8 11 32л2к булды». И.И.;1м2ровты8 2с23е, ата3ы, 1г2й ата3ы, ту4андары, тыу4ан ере тура3ында я64ан йылы х2тир2л2рен у7ып, ата-2с23ен ярат7ан, тыу4ан ерен онотма4ан кешене8 баш7алар4а ла ихтирам мен2н 7арауына инана3ы8.

Та4ыла бер 7улъя6манан 060к=

«…Ирт2нге с242т 5-т2 ипт2шт2ре мен2н эшк2 китк2н атайым 7абат 2йл2неп 7айтманы. Б2л2к2й62н ата-2с23ен ю4алтып,етемлект2 к0н итк2н 2с2йем 0с б2л2к2й бала мен2н тороп 7алды.Бе66е8 ауыр бала са4ыбы6 башланды. 2мм2 шул са7 бе66е8 0с0нд2, б0т2бе6 0с0н д2 я8ы б2л2 тыу6ы.Беренсе б0т2 донъя 3у4ышы башланып б0т2 я7ын ту4андарыбы6 3у4ыш7а китте.

….Аслы7 бигер2к т2 7ур7ыныс булды,ул б0т23ен д2 7ырып 3алды.Ыуараш шахта3ы 16ене8 элекке шахтер6ары,улар6ы8 4аил2л2ре 0с0н ту4андар 72берлеген2 2йл2нде. Ошо шахтанан 2 32м 1,5 километр6а ят7ан !рге 32м Т1б2нге М2мб2т ауылдары хал7ыны8 ярты3ы шул шахта4а к2мелде. С0нки кешел2р6е8 м2рх1мд2р6е я7шылап ерл21 0с0н х2ле л2 ю7 ине. Ошо 7ай4ы-х2ср2тте мин 16 к16ем мен2н к1р6ем, 16 и8емд2 татыным 32м улар6ы8 ни ик2нен бик я7шы бел2м» тип я6а Исха7 Г1м2ров.

Я7ташыбы66ы8 х2рби юлы.

;1м2ров Исха7 И6рис улы 1933 йылды8 1 сентябрен2н ?ы6ыл Армия сафында х2рби хе6м2тт2 була. Шул йылда ?азан х2рби училище3ен2 у7ыр4а ин2.Уны у8ышлы тамамлап Камчаткала хе6м2т ит2. Торара7 М.В.Фрунзе исеменд2ге Х2рби академия4а у7ыр4а ин2. 1941 йылды8 авгусында академияны экстрен мен2н тамамлап,?ы6ыл Армия капитаны И.И.;1м2ров 540-сы гвардия полкыны8 штаб начальнигы вазифа3ында Ельня, Бологое 7алалары янында, Окала, Брянск фронтында ауыр 3у4ыштар6а 7атнаша. 1941 йылды8 а6а4ында М2ск216е обороналай.

Мамай курганы районында алыш ва7ытында полк командиры ауыр контузия ала 32м гопиталг2 эл2г2.

Госпиталд2н 3у8 уны генерал Гурьевты8 39-сы у7сы дивизия3ыны8 120-се гвардия у7сы полкы командиры итеп т242йенл2й62р 32м полк Сталинград янында, Украинаны8 к1п кен2 7ала 32м ауылдарында фашистар6ы тар-мар ите162 7атнаша. 1050-се у7сы полкты8 командиры итеп 7уйыл4ас, уны8 полкы Варшаваны, Польшаны8 баш7а 7алаларын азат ите162,немецтар6ын Одер6а4ы оборона3ын 060162, Берлинды штурмлау6а, гестапо,авиация министрлы4ы биналарын, Гитлер6ы8 Империя канцелярия3ын алыу6а 7атнаша. ;1м2ров ет2кселек итк2н 1050-се у7сы полк 3у4ышсылары яр6амында Империя канцелярия3ы 09т0н2 Е8е1 байра4ы 7а6ала.

Шул к0нд2р62 Империя канцелярия3ы биналарын ба9ып ал4ан полктар командир6арын Герой исеме биреп Алтын Йондо6 мен2н наградлау тура3ында бойоро7 бирел2. Л2кин 1050-се полк командиры 16ен2 тейешле награданы ала алмай. Был турала «А4и6ел» журналында полковник Сабир Йы3аншин 16ене8 «Алтын йондо6 бирелм2г2н 7а3арман» тиг2н м272л23ен ба9ып сы4ара. Л2кин был 2леге к0нг2 7262р бер нинд2й62 16г2реш3е6 7ала. 2лбитт2 был бик 1кенес.

Яу йылдарында к1р32тк2н батырлы7тары 0с0н ул ?ы6ыл Йондо6, 1-се 32м 2-се д2р2ж2 Ватан 3у4ышы,?ы6ыл Байра7, Польшаны8 «?ыйыу6ар т2ре3е» ордендары, ГДР-6ы8 «Х2рби хе6м2тт2шлек 0с0н» ми6алы 32м баш7а наградалар мен2н б1л2кл2н2.

Полк командиры 3у4ыштан 3у8.

1945 йылды8 8 майында фашистар Германия3ы капитуляция тура3ында4ы актка 7ул 7уя, 9 май Е8е1 к0н0 тип и4лан ител2.

Бер нис2 к0нд2н Исха7 И6рис улы ;1м2ров 7аты ауырып китеп госпиталг2 эл2г2. Госпиталд2н 3у8 !рге М2мб2т егете Исха7 ;1м2ров 1945 йылды8 август а6а4ында 4аил23е мен2н тыу4ан я4ына 7уна77а 7айта.Уны ауылдаш тары оло х0рм2т мен2н 7аршы ала. Ул 4ал23е мен2н )ф0л2 й2ш2й 32м пенсия4а сы77ансы )ф0 7ала3ында х2рби комиссариатта 2-се б1лек начальгнигы булып эшл2й.

И.И.;1м2ров 1993 йыл4ы Е8е1 к0н0н2 тиклем й2ш2й алмай, 6 май6а 32л2к була.