Жаңа сабақ: Сөздердің байланысу түрлері

(1) Қиыса байланысқан сөз тіркестері. қиысу	2.Матаса байланысқан сөз тіркестері. матасу	3.Меңгере байланысқан сөз тіркестері. меңгеру	4.Қабыса байланысқан сөз тіркестері. қабысу	5.Жанаса байланысқан сөз тіркестері. жанасу
Баяндауыштың бастауышпен жақ жағынан үйлесе байланысқан түрі.	Біріншісі зат есім немесе затталған сөз ілік септік жалғауында, екінші сөз тәуелдік жалғауында келу арқылы байланысу.	Барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес септік жалғаулары мен септеулік шылаулар арқылы байланысқан түрі.	Орын тәртібі жағынан іргелес тұру арқылы байланысқан түрі.	Орын тәртібі жағынан іргелес тұрып та, алшақ тұрып та байланысуы.
Санжар өлеңді жақсы айтқанмен, өзін көрсете алмай жүр.	Ана тілі-бұл атаңның, анаңның тілі, туған халқыңның тілі.	Экологияны сақтайық, соған ат салысайық.	Мәліктің талдырмаш жас денесі баяғы сол арықтау қалпында.	Шақырылған қонақтар кештете келді.
Санжар көрсете алмай жүр бастауыш баяндауыш қиысу	Атаңның тілі Анаңның тілі Халқыңның тілі Ілікжалғаулы тәуелдік сөз жалғау III Жағы матасу	Экологияны сақтайық     табыс жалғаулы етістік сөз етістікті меңгеру	Талдырмаш денесі   сын есім зат есім     арықтау қалпында сын есім зат есім есімді қабысу	Кештете келді үстеу етістік жанасу

Тапсырмалар:

1 –тапсырмасы.

1.Мәтіннің мағынасын түсініп оқы.

Мәтін ішінен сөз тіркестерін жасап,байланысу түрін анықта.

Естілген сөзді ұмытпастыққа төрт түрлі себеп бар: әуелі-көкірегі байлаулы берік болмақ керек; екінші-сол нәрсені көргенде, я естігенде ғибратлану керек, көңілденіп, тұншығып, ынтамен ұғу керек. Үшінші-сол нәрсені ішінен бірнеше уақыт қайтарып ойланып, көңілге бекіту керек. Төртінші-ой кеселді нәрселерден қашық болу керек.

А. Құнанбайұлы.

Отыз бірінші сөз.

Үлгі: Естілген сөзді қабысу есімді;

2 -тапсырмасы.

1) Сөйлемді дұрыс құра.

Сөздердің байланысу түрін анықта.

а) болса,ауылында,қарияң,

тең,хатпен,қойған,жазып

б) жетпіс, де,адамға, өнер, жігіт, аз

в) інінен,сөйлесең,жылан, жылы - жылы,шығады.

2) Сөздердің байланысу түрін сызба түрінде көрсетіп түсіндір.

3-тапсырмасы

1) Бүгінгі сабақ барысы туралы ой толғау жазу.

2) Шығарма тақырыбы:

1. Адал достық.

2. Табиғат аясында.

3. Басты байлық - денсаулық.

ТАПСЫРМА: СУРЕТТЕ

Салыстыр /кубизм стратегиясы бойынша/

4 4

1. Суретте. Өз досының бейнесі.

2. Салыстыр. Сөздердің байланысу тәсілдерін салыстыр.

3. Суретте. Табиғат көрінісі.

4. Салыстыр. Сөздердің байланысу түрлерін салыстыр.

«ТОПТАУ» СТРАТЕГИЯСЫ:

ТЕСТПЕН ЖҰМЫС

1. Матасуды табыңыз.

А. Он күн. Д. Жылы сөз.

В. Көкке қарады. Е. Қаланың іші.

С. Ұзын бойлы.

2. Есімді қабысу.

А. Қара шашты Д. Дауыстап сөйледі

В. Жоғары шықты. Е. Жақсы оқиды.

С. бырт-бырт үзді

3. Меңгеруді белгіле.

А. Жас-кәрінің тілегі Д. Ертелі - кеш дайындалды.

В. Ұлжан да күлді. Е. Бақытты болашақ.

С. Бөжейді жоқтады.

4. Қиыса байланысқан сөз тіркесі.

А. Бағдарлап қарады. Д. Бірге дайындалды.

В. Отанға оралу. Е. Сәбит дайындалды.

С. Жіп-жіңішке темір.

5. Жанасуды тап.

А. Күз аспаны. Д. Қалың кітап.

В. Үй іші. Е. Сіз барасыз.

С. асығып-үсігіп киінді.

6. Орын тәртібі арқылы байланысқан сөз тіркесі.

А. Хат арқылы жеткізді. Д. Туған жерге.

В. Ұстазымнан үйрендім. Е. Абайды оқыдым.

С. Марат-студент.

7. Жалғау арқылы байланысқан сөз тіркесі.

А. Қаз-қатар тізілді. Д. Сен үшін келдім.

В. Сіздің арқаңызда. Е. Кеңесіп пішкен тон

С. Екпінді жел.

8. Интонация арқылы байланысқан сөз тіркесі.

А. Тарс-түрс дауыс. Д. Бұл - жігіт.

В. Қып - қызыл көйлек. Е. Қара торы.

С. Оспан кіріп келді.

9. Сөздердің байланысу түрлері қанша?

А. 5 Д. 6

В. 4 Е. 2

С. 3

10. Ілік жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздердің тіркесуі.

А. Матасу Д. Жанасу

В. Меңгеру Е. Қиысу

С. Қабысу

ТЕСТ ЖАУАПТАРЫН КЕСТЕГЕ МЫНАДАЙ БЕЛГІ БОЙЫНША БЕЛГІЛЕ (•)

	А	В	С	Д	Е

5. Сабақты пысықтау.

6. Оқушыларды бағалау.

7. Үйге тапсырма:

Көркем шығармалардан сөйлем жазып, сөздердің

байланысу түрін ажырату.