Жаттығу «Менің отбасым» жобалау әдістемесі
Ата- аналарға арналған психологиялық тренингтер
Тренингтің мақсаты:Қазіргі кездегі баланың дамуына жеке тұлға болып қалыптасуына ата- ана тәрбиесінің үлесі зор екендігін түсіндіре отырып, қарым - қатынас орнату. Ата-аналарды өздерінің балаларының жан-дүниесін түсінуге білуге және қиындықта қол ұшын соза білуге ықпал ету.Ата - аналардың психологиялық көңіл күйлерін көтеру, шығармашылық қабілеттерін бағалата білу, өздеріне құрметпен қарау, сыйластық қарым - қатынасқа шақыру, мектепке жағымды көзқарас қалыптастыру.
Тренинг ережесі:
- Тренингке берілген регламентті сақтау;
- Тренинг барысында бір-бірінің сөзін бөлмеу;
- Қатысушылармен бірігіп жұмыс жасау;
- Қатысушылар бір – біріне кедергі келтірмеу
Ұйымдастыру кезеңі:
1-жаттығу«Өрмекшінің торы» атты танысу тренингі
Сіздермен танысу мақсатында «Өрмекшінің торы» атты тренингін өткіземін. Мен жіптің басын ұстап қалып, өзімнің аты – жөнімді және жақсы қасиеттерімді айтамын да, келесі адамға жіпті лақтырамын. Осылайша кезектесіп жіпті бір – біріңізге бересіздер. Бір-бірімізге жіпті беру арқылы өрмекшінің торы шығады. Енді сіз алдыңыздағы адамның аты мен жақсы қасиеттерін айта отырып, кері қайтарып бересіздер.
2-жаттығу «Қар қиыршықтары»
Нұсқау:Ақ қағазды алып ортасынан бүктеймізде, оң бұрышын жыртып аламыз.Тағы да бүктеймізде оң жақ бұрышын жыртып аламыз.Осылайша мүмкіндігінше жалғастырамыз. Енді барлығымыз өзіміздің қар қиыршықтарымызды ашып қараймыз.
Талдау:
· Кімде бірдей қар қиындысы шықты?
· Жоқ, Себебі неде деп ойлайсыңдар?
· Неге бәрімізде бірдей ақ қағаз және бірдей әрекет жасасақта қар қиыршықтары басқаша шықты деп ойлайсыңдар?
жаттығу «Менің отбасым» жобалау әдістемесі
Нұсқау: Қатысушыларға алдын ала салынған балаларының «Менің отбасым» тақырыбына суреттерін парта үстіне қойылады. Салынған суреттердің ішінен ата – аналар өз балаларының салған суреттерін табуы қажет.
Талқылау сұрақтары:
Өз балаңыздың суретін табу қиын болды ма?
Өз балаңыздың суретін қандай элементтер бойынша таптыңыз?
5-жаттығу «Дыбыстық гимнастика»
Нұсқау: Психологтың нұсқауы бойынша берілген әріптерді хормен қайталау. Психолог айтылған әріптердің адам ағзасы үшін маңыздылығын түсіндіреді.
А – дыбысы, барлық ағзаның жұмысын жақсартады
Е – дыбысы, қалқанша безінің жұмысын күшейтеді
И –ми, көз, құлақ, мұрынның жұмысын жақсартады
О –жүрек және өкпенің жұмысын белсендіреді
Х- барлық ағзамыздың тазаруына көмектеседі
Ха – ха – көңіл күйді көтереді.
Адам көңілінің тазалығы, көңіл күйінің жаман, жақсы болуы өзіне байланысты. Соған қарамастан, көңілге әсер ететін, көңілді бұзатын, көтеретін де жағдайларға сыртқы ортаның әсері көп. Адам көңілді жүрсе, көңіл күйі ешнәрсеге алаңдамаса, денсаулығы, жұмысы жақсы болып, отбасына да, ұжымына да, қоғамына да қиыншылықтар кездеспесе адамның көңілі көтеріңкі, уайымсыз жүреді. Ендеше мен сіздерге көңілдеріңіз еш нәрсеге алаңдамай көтеріңкі болуына тілектеспін. Қазір сіздермен біз «Жақсы көңіл күй - жан азы» тақырыбында психологиялық сағат өткіземіз. Психологиялық сағатты бастамас бұрын сіздерден өтініп сұрайтыным мына ережелерді сақтасаңыздар
ЕРЕЖЕЛЕР:
1. Бір - бірімізді тыңдаймыз;
2. Жаныңыздағы адамдармен жақсы қарым - қатынаста боламыз;
3. Уақытты үнемдейміз;
4. Белсенділік көрсетеміз;
5. Маңызды нәрселерді ғана айтамыз;
6. Өз ойымызды ашық айта білуге үйренеміз;
1. Мақсаты: Сәлемдесу - танысу рәсімін қызықты етіп өткізу топ мүшелері арасында жағымды қарым - қатынас орнату, сабаққа қатысушылардың көңіл күйін көтеру.
Құрметті ата - аналар ең алдымен танысып сәлемдесіп алайық, алдарыңызда қағаздан жасалған маңдайшалар тұр сол маңдайшаға бүгінгі сабақта сіздерді қалай атаймыз өздеріңізге ат қойып соны сол маңдайшаға жазып қойсаңыздар.... Егер ат қойып болсаңыздар сол аттарыңызды жазған маңдайшаларыңызды ортаға ала шығып шеңбер жасап тұрайық. Енді осы қойылған есім бойынша атап бүгінгі күнге бір бірлерімізге тілек тілесек
Адам баласы болғаннан соң бәрімізде жақсы тілек естігенді жақсы көреміз, жақсы тілек естісек бір сәт болсын көңіліміз көтеріліп бір марқайып қаламыз, көңілдің көтерілгені өздеріңіз білесіздер денсаулыққа да пайдалы, қартаюды да алдын алады.
2. Жағдаяттар шешу
Мақсаты: Кез келген қиын жағдайдан шығуға үйрету, балаларының құқығының сақталуына, балаларына дұрыс көңіл бөлуге баулу
1 - жағдаят. Он жасар баласының бөлмесін жинап жүрген шешесі баласының бір қатар заттарын қажетсіз деп лақтырып жіберді. Баласы сабақтан келген соң, бұл жағдайды көріп шешесіне қатты ренжіді. Шешесінің ойынша баласының мұндай реніш білдіруге қақысы жоқ. Себебі осы үйді реттестіретін, қалыпқа келтіретін жалғыз адам шешесі болғандықтан, қалай жинайды, солай болуы тиіс.
Сұрақ: Шешесінің іс әрекеті дұрыс деп ойлайсыз ба?
Қандай қателік бар?
Баланың қандай құқығы бұзылды?
2 - жағдаят. Баласының күнделігінде үнемі оның мектепте жанжал шығарғандығы туралы ескерту жазулы тұрады. Осы үшін балаға ата - ана тарапынан жазалау мақсатында әркез күш қолданған.
Сұрақ: Баланың мектепте үнемі жанжал шығаруы неліктен?
Осы жағдайда ата - ана не істеу керек?
3 - жағдаят. Бала өте қатал отбасында тәрбиеленеді. Оған ата - анасы ешқашан ойыншық сатып алып бермеді, тәтті әперіп еркелетпеді, концерт, кино, спектакльге де барып көрмеді. Ата - анасының айтқанымен жүрді, дегеніне көнді, тек бұйрықты жүзеге асырушы, орындаушы қалыпта ғана өсті. Бала ата - анасының барлық айтқандарын екі етпей, бұлжытпай орындаса да олардан бір ауыз жылы сөз естімеді.
Сұрақ: Мұндай отбасы туралы не айтар едіңіз?
Сіз балаңыздың осындай болып өсуін қалайсыз ба?
4 - жағдаят. Соңғы кезде сымбаттың тәрбиесіне байланысты отбасында екі түрлі көзқарас туындап отыр. Әкесі Сымбатты шығыс жекпе-жегінің үйірмесіне жазамын, кейін өзін өзі қорғап үйренеді десе, анасы баласының ол үйірмеге баруға мүлдем қарсы. Оның ойынша, бұл қыз бала айналысатын іс емес. Сымбат не істерін білмей әуре. Үйірмеге қатысқысы келеді, бірақ анасының көңілін де қалдырғысы келмейді
Сұрақ: Мұндай жағдайда ата - ана не істеу керек?
Сіз кімнің көз қарасын жақтайсыз? Әкесінің бе? әлде шешесінің бе?
5 - жағдаят. Он екі жасар Әсемге қонаққа келген Айгүл апасы жақсы кітап пен үлкен шоколад конфетін алып келіп берді. Әсем анасының үйреткеніндей рахметін айтып, ризашылығын білдірді де апасына «Менде мұндай кітап бар, ал шоколад мен жемеймін» деп жауап қайтарды.
Сұрақ: Мұндай жағдайда сіз балаңызға не айтар едіңіз?
Балаңызды сыйлықты қалай қабылда деп үйретесіз?