Для XI классов школ с русским языком обучения 2012-2013 учебный год

Азақ тілі мен әдебиетінен

бітіру емтиханында ұсынылатын жазба (шығарма) жұмысының

Ашық тақырыптары

«Қазақстан мұғалімі» №5-6 30 сәуір 2013 ж.

1. Ұлттық сал-дәстүрлер тағылымы (тұрмыс-салт жырлары туралы).

2. Сөз мәйегі (мақал-мәтелдер бойынша).

3. «Ер Тарғын» жырындағы Тарғын батырдың образы.

4. «Қыз Жібекті Төлеген ақылменен танып тұр ...» («Қыз Жібек» жырындағы махаббат тақырыбы).

5. «Шешенің судай төгілген...» (қазақ шешендік өнерінің өзіндік ерекшеліктері).

6. «Белгілі қанша жұртқа атым – Сара» («Біржан мен Сара» айтысындағы Сара Тастамбекқызының бейнесі, туғанына 160 жыл).

7. Ежелгі дәуірдің ерен ескерткіштері (Ежелгі дәуір әдебиеті).

8. Жауһар жырлар (ХV – ХVІІІ ғ.ғ. әдебиеті).

9. Бұқар жыраудың толғауларындағы Абылай ханның асыл бейнесі (Бұқар жырау Қалқаманұлының туғанына 345 жыл толғауына орай).

10. Бұғауға бағынбаған жырлар (Дулат Бабатайұлының, Шортанбай Қанайұлының (195 жылдығы), Мұрат Мөңкеұлының (170 жылдығы) шығармашылығы бойынша)

11. «Аттанып едім көп үшін...» (Махамбет поэзиясындағы асқақ арман, туғанына 210 жыл).

12. Ш.Уәлихановтың өмірі мен шығармашылық қызметі туралы.

13. Ы.Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәні.

14. «Атымды адам қойған соң...» (ұлы Абайдың рухани мұрасы туралы ой-толғау).

15. Абайдың «Ескендір» дастанындағы философиялық түйін.

16. «Адамдық борышың – халқыңа қызмет қыл» (Шәкәрім Құдайбердіұлының туғанына 155 жыл толуына орай).

17. «Сарыарқа -сайран жерім-ай» (Нарманбет Орманбетұлы ақындығының бастау көздері).

18. Мәшһүр Жүсіп шығармаларындағы халық бостандығы мәселелері (туғанына 155 жыл).

19. Қазақтың біртума әнші-ақындар шоғыры (Біржан сал, Ақан сері, Жаяу Мұса, Балуан Шолақ, Үкілі Ыбырай, Сегіз сері, Әсет Найманбайұлы, Иман Жүсып, Мәди Бапиұлы, Естай Беркімбайұлы сияқты тума таланттар шығармашылығы).

20. Ақан сері Қорамсаұлының өмірі мен шығармашылық еңбегі (туғанына 170 жыл толуына орай).

21. «Атадан Біржан сал боп тудым артық» (қазақ халқының ардақты әншісі Біржан сал Қожағұлұлының әдеби мұрасы».

22. Замана бұлбұлы (Әсет Найманбайұлының өмірі мен шығармашылығы туралы).

23. «Менің пірім-Сүйінбай» (Жамбыл мен Сүйінбай поэзиясындағы үндестік).

24. «Бітпейтін жүрегімде бар бір жарам ...» (Алаш қозғалысының көшбасшысы А.Байтұрсынұлының туғанына 140 жыл).

25. М.дулатұлының «Бақытсыз жамал» романының қазақ әдебиетіндегі өзіндік орны.

26. С.Торайғыровтың «Қамар сұлу» романының әдеби-тарихи тұрғыдағы маңыздылығы туралы (ақынның туғанына 120 жыл толуы қарсаңында).

27. С.Көбеевтің «Қалың мал» романындағы жастар бейнесі (туғанына 135 жыл).

28. Сәбит Дөнентаев – сюжеттік шағын өлеңнің, сатираның шебері.

29. «Сыр сандық» (Сәкеннің сыршыл лирикасы).

30. М.Жұмабаевтың өмірі мен шығармашылық жолы (туғанына 120 жыл).

31. Суреткер (Ж.Аймауытовтың әдеби мұрасы туралы толғаныс).

32. Б.Майлин шығармашылығы -өз дәуірінің көркем шежіресі.

33. І.Жансүгіров -ірі эпик ақын.

34. М.Әуезовтің «Абай жолы» эпопеясындағы Абай образы.

35. Жазушы және замана (С.Мұқановтың шығармашылығы бойынша).

36. Отан үшін от кешкен (Ғ.Мүсіреповтің «Қазақ солдаты» романындағы Қайрош образы).

37. Ғ.Мұстафин шығармаларындағы дәуір келбеті.

38. «Әдебиет -халықтың санасы, рухани өмірінің бояуы мен жемісі» (1960-1990 жылдар аралығындағы қазақ прозасы: Хамза Есенжанов, Ілияс Есенберлин, Әбдіжәміл Нүрпейісов, Шерхан Мұртаза, Сәкен Жүнісов, Қабдеш Жұмаділов, Әбіш Кекілбаев, Мұхтар Мағауин, және т.б. Жазушылар қатарынан оқушының өзі қалаған қаламгердің шығармашылығы туралы ой-толғанысы).

39. «Жыр жазамын Абайдың үлгісімен...» (қазақ поэзисының інжу-маржаны: Қасым Аманжолов, Әбділда Тәжібаев, Жұбан Молдағалиев, Сырбай Мәуленов, Мұқағали Мақатаев, Қадыр Мырза-әлі, Тұманбай Молдағалиев, Мұхтар Шаханов шығармашылықтары қатарынан оқушының сүйікті ақыны туралы ой-толғау).

40. Тахауи Ахтанов ың «Шырағы» сөнбесінің романындағы өмір сүйгіштік рух (жазушының туғанына 90 жыл).

41. Халықтың қадірлі қаламгерлері (Тайыр Жароковтың туғанына 105 жыл, Мұзафар Әлімбаевтың туғанына 90 жыл, Қалтай Мұхамеджановтың туғанына 85 жыл толуы қарсаңында).

42. «Анамның тілі – Ай, Күнім менің»

43. Қазақстанның жұлдызды ғасыры («Қазақстан -2050» Стратегиясы).

44. Халқының қаһарман ұлы (жазушы, әйгілі баһадүр Қасым Қайсеновтің туғанына 95 жыл).

45. «Сүйемін туған елімді дарқан...»

Темы экзаменационных сочинений

для XI классов школ с русским языком обучения 2012-2013 учебный год

(газета «Учитель Казахстана» № 8-10, апрель 2013г.)

1. Конфликт отцов и детей в комедии А.С.Грибоедова «Горе от ума».

2. «Я памятник себе воздвиг...» Тема поэта и поэзии в лирике А.С.Пушкина.

3. «И жить торопится, и чувствовать спешит»: эволюция героя в романе А.С.Пушкина «Евгений Онегин».

4. Образ Максима Максимыча в романе М.Ю.Лермонтова «Герой нашего времени».

5. «Герой нашего времени» М.Ю.Лермонтова как психологический роман.

6. Хлестако и «хлестаковщина» в комедии Н.В.Гоголя «Ревизор».

7. Души «Мертвые» и «живые» в поэме Н.В.Гоголя «Мертвые души».

8. Онегин и Печорин в оценке В.Г.Белинского.

9. Самосостоянье человека — залог величия его (по повести А.С.Пушкина «Капитанская дочка»).

10. Нигилизм и философия Базарова в романе И.С.Тургенева «Отцы и дети».

11. Как понимают счастье герои и автор Н.А.Некрасова «Кому на Руси жить хорошо?».

12. Гуманизм романа Ф.М.Достоевского «Преступление и наказание».

13. Андрей и Пьер в романе Л.Н.Толстого «Война и мир» (проблема положительного героя).

14. Семья Ростовых и семья Болконских в романе Л.Н.Толстого «Война и мир».

15.Грех и возмездие в пьесе А.Н.Островского «Гроза».

16.Два женских характера в романе И.А.Гончарова «Обломов».

17. «Вишневый сад» как сквозной образ одноименной пьесы А.П.Чехова.

18. Мотивы поэзии Серебряного века (на примере творчества одного из поэтов).

19. Романтизм и реализм в ранних рассказах М.Горького.

20. «К штыку приравнял перо...»: творческая позиция В.Маяковского в 1920-е г.г.

21.Тема революции в поэме А.А.Блока «Двенадцать».

22.Тема Родины и природы вв лирике С.А.Есенина.

23.«Зал затих. Я вышел на подмостки»: тема творчества в лирике Бориса Пастернака.

24.Лирический портрет поэтессы Марины Цветаевой.

25.«Василий Теркин»: лучшая поэма о солдате.

26. Тема деревни в прозе второй половины Xxвека (на примере 1-2 произведений).

27.Гуманистическая тема в рассказев рассказе М.А.Шолхова «Судьба человека».

28.Портрет художников в «галерее» рассказов К.Г.Паустовского.

29. Пути нравственного спасения (по страницам книг Ч.Айтматова).

30.Традиции поэзии жырау (на материале творчества одного из поэтов).

31. Духовная эволюция автора автора в «Словах наазидания»Абая.

32. Личность и эпоха (к 140-летию Ахмета Байтурсынова).

33.Тема родины и истории в творчестве Магжана Жумабаева (к 120-летию Магжана Жумабаева).

34. Шакарим Кудайбердиев — духовный преемник и ученик Абая (к 155-летию Шакарима).

35.«У меня возникла мысль о романе...» творческая история романа-эпопеи МухтараАуезова «Путь Абая».

36.Хроника жизни казахского народа в романе Ильяса Есенберлина.

37.«Всем женщинам - женщина» образ матери в творчестве Габита Мусрепова.

38.Олимпийские победы моей страны.

39.Астана - столица культуры тюрского мира.

40.ЭКСПО -2017 - мост к технологиям будущего.