Таъйин намудани љазои маъмурї барои намудњои алоњидаи
Уќуќвайронкунии маъмурї
1. Љазои маъмурї барои содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї дар доираи муќаррароти Кодекси мазкур таъйин карда мешавад.
2. Њангоми таъйин намудани љазои маъмурї ба шахси воќеї хусусияти њуќуќвайронкунии маъмурии содирнамудаи ў, шахсияти гунањгор, вазъи молумулкиаш, њолатњои сабуккунанда ва вазнинкунандаи љавобгарии маъмурї ба инобат гирифта мешаванд.
3. Њангоми таъйин намудани љазои маъмурї ба шахси мансабдор хусусияти њуќуќвайронкунии маъмурии содирнамудаи ў, шахсияти гунањгор, вазъи молумулкї ва мавќеи хизматї, њолатњои сабуккунанда, вазнинкунандаи љавобгарии маъмурї ба инобат гирифта мешаванд.
4. Њангоми таъйин намудани љазои маъмурї ба шахси њуќуќї хусусияти њуќуќвайронкунии маъмурии содирнамудаи ў, вазъи молумулкї ва молиявии шахси њуќуќї, њолатњои сабуккунанда ва вазнинкунандаи љавобгарии маъмурї ба инобат гирифта мешаванд.
5. Њангоми мављуд будани њолатњои истисно, ки ба маќсад ва сабабњои кирдор вобастаанд, бо назардошти маълумотњо дар бораи шахси гунањкор, инчунин вазъи молумулкї ва молиявии ў оид ба парвандањо дар бораи њуќуќвайронкунии маъмурї, ки дар суд мавриди баррасї ќарор мегиранд, судя метавонад љазои маъмурии аз њадди аќалли пешбининамудаи моддањои дахлдори Ќисми махсуси Кодекси мазкур пасттарро таъйин намояд. Дар ин њолат судя, ки парвандаи њуќуќвайронкунии маъмуриро баррасї менамояд, метавонад љазои ба сифати љазои њатмии иловагї пешбинишударо таъйин накунад.
1. Њолатњои зерин љавобгарии маъмуриро сабук мекунанд:
- софдилона пушаймон шудани шахсе, ки њуќуќвайронкунии маъмуриро содир кардааст;
- ихтиёран хабар додани шахс дар бораи аз љониби ў содир шуданињуќуќвайронкунии маъмурї;
- оќибатњои зарарноки њуќуќвайронкунии маъмуриро бартараф кардани шахси гунањгор, ихтиёран љуброн намудани товони зарар ва ё бартараф намудани зарари расонидашуда;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї дар њолати њаяљони сахти рўњї(аффект) ё бинобар њолатњои вазнини њаёти шахсї, оилавї ва ё њолатњои дигар;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї аз љониби шахси ноболиѓ;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї аз љониби зани њомила ё зане, ки кўдаки хурдсол дорад ё шахсе, ки худаш кўдаки то њаждањсоларо танњо тарбия мекунад;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї тањти таъсири тањдид, маљбуркунї ё вобастагии хизматї, моддї ва ё вобастагии дигар;
- бори аввал содир намудани њуќуќвайронкунии маъмуриикамањамият;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї њангоми баромадан аз њадди зарурати нињої.
2. Судя, маќомоти ваколатдори давлатї (шахси мансабдор) парвандаи њуќуќвайронкунии маъмуриро баррасї мекунад, метавонад дигар њолатњоеро низ чун њолати сабуккунандаи љавобгарї эътироф намояд, ки дар Кодекси мазкур пешбинї нашудааст.
1. Њолатњои зерин љавобгарии маъмуриро вазнин мекунанд:
- давом додани рафтори зиддињуќуќї, сарфи назар аз талаби шахсони ваколатдор дар хусуси ќатъ кардани он;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї аз љониби гурўњи шахсон;
- љалби шахси ноболиѓ барои содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї њангоми офатњои табиї ё дигар њолатњои фавќулодда;
- дар давоми як сол такроран содир намудани як намудињуќуќвайронкунии маъмурї, ба шарте ки шахс барои содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурии аввалааш тањти љазои маъмурї ќарор гирифта, аммо нисбат ба он мўњлати муќаррарнамудаи моддаи 53 Кодекси мазкур татбиќ нашуда бошад;
- содир намудани њуќуќвайронкунии маъмурї дар њолати мастї бинобар истеъмоли машрубот, маводи нашъаовар, психотропї ё дигар воситањои мадњушкунанда.
Судя, маќомоти ваколатдори давлатї (шахси мансабдор) љазои маъмуриро таъйин мекунад, вобаста ба хусусияти њуќуќвайронкунии маъмурї метавонад ин њолатњоро њолатњои вазнинкунанда њисоб накунад.
2. Њолатњои пешбинамудаи ќисми якуми њамин модда њамчун њолатњои вазнинкунанда дониста намешаванд, ба шарте ки ин њолатњо тибќи меъёрњои моддањои дахлдори Ќисми умумии Кодекси мазкур ба сифати нишонаи бандубастии њуќуќвайронкунии маъмурї пешбинї шуда бошанд.
3. Номгўйи њолатњое, ки љавобгарии маъмуриро вазнин мекунад, пурра буда, њолатњои дигари вазнинкунандаи љавобгариро танњо Кодекси мазкур муќаррар менамояд.