Ық нормасының түсінігі: мемлекет бекіткен, жалпыға міндетті жүріс-түрыс ережесі.
Адам мен азаматтың саяси құқықтарына қайсы жатады: мемлекет пен қоғам істерін басқаруға қатысу құқығы
Адам мен азаматтың экономикалық құқықтарына жатады:жеке меншік құқығы;
Азаматтардың құқыққабілеттіктерінің пайда болу мерзімі: туғаннан бастап.
Азаматтардың құқыққабілеттіктерінің түсінігі: өмір сүру, білім алу құқығы т.б.
Азаматтардың толық әрекетқабілеттіктерінің пайда болуы: 18 жастан не үйленгеннен
Азаматтық – азаматтар және мемлекеттердің өзара қатынасынан туындайтын, тұрақтылығы және ұзақтығымен анықталатын саяси-құқықтық құбылыс.
Азаматтық институт.
Азаматтықты алудың негіздері.Филяция, Натурализация, Оптация, Репатрация.
Азаматтықты тоқтатудың негіздері.азаматтықтан шығу және жоғалту.
Апатридтер дегеніміз– азаматтығы жоқ тұлғалар;
Бағытына, мақсатын қарай конституциялық-құқықтық нормалар бөлінеді: материалдық және процессуалдық;
Бәсең-азаматтарымыздың өздерінің сайлануы. белсенді сайлау-азаматтарымыздың сайлауға, референдумға қатысуы.
Билікті бөлу қағидасының түсінігі:сәйкестелген мемлекеттік органдарды тежемелік және тепе-теңдік жүйесін пайдалана отырып өзара әрекет ететін біртұтас мемлекеттік биліктің үш тармағына бөлу
Бипотрит- қос азаматтығы бар адамдар.
Біртұтас азаматтық дегеніміз-Қазақстан Республикасының аумағында өзге мемлекеттік құрылымдар болмағандықтан, оның азаматтығы біртұтас.
Депутаттық топтың құрамында неше депутат болуға тиіс: кемінде 15 депутат;
Депутаттық фракцияға неше депутат біріге алады:кемінде10 депутат
Диспозитивті әдістер: рұқсат ету
Діс» сөзінің түсінігі:қоғамдық қатынастарды реттеу тәсілі
Әкім төмендегі қай актіні қабылдайды:шешім;
Әкімнің аппараты туралы ереже кіммен бекітіледі:әкіммен;
Әлеуметтік жүйе мынадай қатынастарды қамтиды:әлеуметтік қамсыздандыру, денсаулықты қорғау және еңбек саласында пайда болатын;жанұя және некемен байланысты;
Әрекет- субъектінің өз еркімен байланысты туындайды.
Жанама сайлау -яғни таңдаушылар Парламент Сенатының депутаттары сайланады.
Жергілікті мемлекеттік басқару органдарының құзыреті, өкілеттік мерзімі, құқықтық актілері.
Жергілікті мемлекеттік басқару: маслихаттар
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарына мүшелікке кандидаттарды ұсыну құқығына ие болады: азаматтардың жиылысы;
Жиналысқа шығу бостандығына құқығын құқықтар мен бостандықтардың қай тобына жатады:саяси;
Жоғары Соттың құқықтық актілері.
Заң шығару бастамашылығы құқығы қалай іске асырылады:Мәжілісте;
Заңдардың қаралуының басымдылығын кім анықтайды:ҚР-ның Президенті;
Заңды дерек – құқықтық қатынас пайда болуы, өзгеруі немесе тоқатылуы кезінде әрекет немесе оқиғаның туындауы;
Императивті әдістер: міндеттеу және тыйым салу
Ішінара әрекетқабілеттіліктің түсінігі, пайда болуы.
К. Құқық жүйесінің институттары: конститутциялық құрылыс, тұлғаның құқықтық мәртебесі, азаматтық институт.
К.құқықтың 3 аспектісі:құқық саласы; ғылым ретінде; оқу пәні ретінде
Қазақстан Республикасы азаматтарының жеке меншігінде бола алады:заңды түрде алған кез келген мүлік;
Қазақстан Республикасы конституциялық құқығының қайнар көздері-нормативтік құқықтық акт, Конститутция, к. Заңдар, жәй заңдар, президент жарлықтары, үкімет қаулылары, Казақ ССР-ң мемл, егемен декларациясы.
Қазақстан Республикасы конституциялық құқығының нормалары- біртектес қоғамдық қатынастарды реттейтін конституциялық құқықтың нормаларының анықталған жүйесі;
Қазақстан Республикасы конституциялық құқығының түсінігі-құқықпен реттелетін қоғамдық қатынастар, қоғам өмірінің салаларын жан-жақты қамтиды, ол қоғамымыздың саяси, әлеуметтік, экономикалық, мәдени, рухани жақтары болып табылады.
Қазақстан Республикасы Парламенті депутаттарының кезекті және кезектен тыс сайлауын тағайындау құқығы кімге жатады: Президентке;
Қазақстан Республикасы Президенті туралы” ҚР-ның Конституциялық Заңы қашан қабылданды:26 желтоқсан 1995 жылы.
Қазақстан Республикасы Президентінің конституциялық-құқықтық мәртебесі.
Қазақстан Республикасы сот билігінің құрамы және құрылымы.
Қазақстан Республикасында танылады:адам және азаматтың құқықтары мен бостандықтары;
Қазақстан Республикасындағы сайлау органдарының жүйесі. Республиканың Орталық сайлау комиссиясы-Президентінің ұсынысы бойынша Парламент Мәжілісімен сайланатын және босатылатын комиссия төрағасынан, оның орынбасарынан, хатшысынан және мүшелерінен тұрады(7 мүше).аумақтық сайлау комиссиясы-саяси партиялардың ұсынысы бойынша сәйкестенген маслихаттармен сайланады.округтік сайлаукомиссиясы-саяси партиялардың ұсынысы бойынша сәйкестелген мәслихаттармен сайланады(7мүше).учаскелік сайлау комиссиясы құрайды-Президентті, Парламент пен мәслихаттардың депутаттарын, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлауды ұйымдастыру мен өткізуді қамтамасыз етеді.
Қазақстан Республикасының атқарушы билігі: Үкімет
Қазақстан Республикасының жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдары.
Қазақстан Республикасының “Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы” Заңы қашан қабылданды: 28 қаңтар 2001 жылы
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдаудың негізі болып табылатын, оның аумағында тұрақты тұрудың мерзімі қандай:5 жылдан кем болмауға тиіс.
Қазақстан Республикасының азаматы басқа мемлекетке берілуі мүмкін бе?Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, берілмейді.
Қазақстан Республикасының заң шығару билігі: Парламент
Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы” Қазақстан Республикасы Президентінің конституциялық заң күші бар Жарлығы қашан қабылданды: 29 желтоқсан 1995 жылы
Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі: Конститутцияның жоғары тұруын қамтамасыз етеді
Қазақстан Республикасының Конституциясы қалай қабылданады: Қазақстан Халқымен республикалық референдумда;
Қазақстан Республикасының Конституциясы: Жоғарғы заң күші бар нормативтік акт
Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысының нысандары:біртұтас мемлекет
Қазақстан Республикасының сот билігі.
Қазақстан Республикасының тілдерінің мәртебесі қандай: қазақтілі мемлекеттік, ал орыс тілі мемлекеттік органдарда ресми түрде қазақ тілімен тең қолданылады;
Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы” Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы қашан қабылданды:18 желтоқсан 1995 жылы;
Қазақстан Республикасының ұлттық құқығының ядросы болып қай құқық саласы табылады: конституциялық құқық.
Қазақстанда Президент тағы алғаш рет қашан енгізілді:24 сәуір 1990 ж
Қазақстанның конституциялық даму кезеңдері: 1916-1919 ( орда); 1926, 1937, 1978, 1993, 1995
Қандай тұлғалар Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылады:20 желтоқсан 1991 жылы “Қазақстан Республикасындағы азаматтық туралы” Қазақстан Республикасының Заңы заң күшіне енген кезде Қазақстанда тұрақты тұратын бұрынғы КСРО азаматтары. жоғарыда аталған Заңның негізінде азаматтық алған тұлғалар;
Қоғамдық бірлестіктердің құқық қабылеттіліі: тіркеуге тұрған кезінен бастап;
Қоғамдық бірлестіктердің құқыққабілеттіктерінің пайда болу мерзімі: мемлекет тіркеуден өткеннен бастап
Конституция ережелерінің заңдық ерекшеліктері.
Конституция» терминінің түсінігі- бекіту деген.
Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізілуіне қарай түрлері. Икемді және қатаң.
Конституцияда бекітілген саяси жүйенің қағидалары қандай:көппартиялық, заңдылық, халық егемендігі, жариялылық;
Конституцияда бекітілген экономикалық саясаттың негізгі қағидалары қандай:меншік нысанының көптүрлілік қағидасы;
Конституциялық бақылау – бұл: нормативтәк құқықтық актілер мен мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың әрекетінің Конституцияға сәйкестігін тексеру;
Конституциялық Кеңестің құзыреті: Конст. Ережелерін ресми түрде түсіндіру.
Конституциялық Кеңестің құқықтық актілеріне қарсылық келтіру құқығы: тек президент 3/2 дауыс кеңес берсе қарсылық қабылданады.
Конституциялық Кеңестің құқықтық актілерінің күшіне ену мерзімі. Іс-материалдары түскен кезден бастап 1 ай мерзімді құрайды. Президент өзінің бастамасымен 10 күнге дейін қысқартуға талап қоюға құқылы
Конституциялық Кеңестің құқықтық актілерінің нысандары: шешім шығарады. Шешімнің нысаны: нормативтік қаулы; қорытынды; жолдаулар.
Конституциялық Кеңестің құрамы лауазымға келу тәртіптері.- 7 мүше( 2 сенат, 2 мәжіліс, 2 президент, 1 төрағасын през. тағайындайды)
Конституциялық Кеңестің отырысы қандай жағдайда құқылы болып саналады: оның 2/3-нен кем болмайтын;
Конституциялық құқық – ұлттық құқық саласы, ол мынадай құқықтық қатынастарды бекітеді және реттейді: конституциялық құрылыстың негіздері мен тұлғаның мемлекет пен қоғамдағы құқықтық жағдайын, мемлекеттік басқару және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өкілеттігі мен қызмет тәртібін және жүйесін қалыптастыратын...
Конституциялық құқық ғылым ретінде: ғылыми түсініктерді қалыптастыру
Конституциялық құқық құқық саласы ретінде: адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыруды және мемлекеттік билік органдарының жүйесін бекітетін және реттейтін конституциялық нормалардың жиынтығы.
Конституциялық құқық құрлымы: гипотиза, диспозиция, санкция
Конституциялық құқық нормаларының ерекшеліктері:
Конституциялық құқық нормаларының кеңістіктегі әрекет етуі бойынша түрлері: Жалпы республика; аймақтық; жергілікті.
Конституциялық құқық нормаларының көрсетілу нысандары бойынша түрлері: императивті және диспозитивті;
Конституциялық құқық нормаларының қызметі: реттеуші және қорғаушы.
Конституциялық құқық нормаларының түрлері.
Конституциялық құқық нормаларының уақыт бойынша түрлері: тұрақты; уақытша
Конституциялық құқық нормаларының элементтері:гипотиза, диспозиция, санкция
конституциялық құқық пәні- конститутциялық құқық нормасын реттелетін қоғамдық қатынас
Конституциялық құқық пәнінің ерекшелігі-қоғам құрылымының негізін құрайды және мемлекеттік биліктің жүзеге асуымен тікелей байланысты жүргізеді.
Конституциялық құқық саласының жүйесі:институттар мен нормалардан тұрады
Конституциялық құқықтың әдістері: рұқсат ету; тыйым салу; міндеттеу; тану.
Конституциялық-құқықтық қатынастар -құқықпен реттелетін кез-келген қоғамдық қатынас
Конституциялық-құқықтық қатынастар.
Конституциялық-құқықтық қатынастардың пайда болу негіздері.
Конституциялық-құқықтық қатынастардың пайда болу негіздері: өзгеруі немесе тоқатылуы үшін заңды деректің болуы қажет.
Конституциялық-құқықтық қатынастардың элементтері.
Конституциялық-құқықтық қатынастардың элементтері: құқық субъектісі; құқыққабілеттілік; әрекетқабілеттілік
Конституциялық-құқықтық норма-қағидалар- қоғамдық қатынастарды конституциялық-құқықтық реттеу кезінде қалыптасатын негізгі бастамалар мен идеялар;
Конституциялық-құқықтық реттеу әдісі-конституциялық құқық нормаларында бекітілген негізі қоғамдық қатынастарға әсер ететін заңды тәсілдердің жиынтығы;
Конституцияны қабылдану жолдары.
Конституцияның жоғары заң күші-оның нормалары өзге құқықтық нормаларға қарағанда басымдылыққа ие болады және олар конституция нормаларына қайшы болса, онда заңсыз болып саналады
Конституцияның құрылтайшылық сипаты:қоғамдық және мемлекеттік құрылыс нысандары халықтың таңдауы негізінде қабылдауы бойынша құрылтайланады;
Конституцияның негізгі қызметтері: қоғамда пайда болған қатынастарды реттейді
Конституцияның нысандары: кодифицирендірілген (жазылған), кодифицирендірілмеген (жазылмаған) және аралас түрі
Конституцияның ұлттық құқық жүйесіндегі ядро ретіндегі рөлі:оның нормалары қолданымдағы барлық заңдылықтар жүйесіне бағыттамалық рөліне ие болады;
ҚР-ның Конституциялық Кеңесі қандай актілер шығарады:қаулы;
ҚР-ның Премьер-Министрі қандай акт қабылдайды:өкім;
ҚР-сы Президенті қандай лауазымға сайлау үшін Парламент Сенатының отырысының бірінші сессиясында кандидатты ұсынады:Сенат Парламентінің Төрағасы;
ҚР-сы Премьер-Министрін қоспағанда төменде көрсетілген лауазымды тұлғалардың қайсы ҚР-сы Үкіметінің отырысына төрағалық ете алады: ҚР-ның Президенті;
ҚР-сы Үкіметімен төменде көрсетілген актінің қайсы қабылданады: қаулы;
ық нормасының түсінігі: мемлекет бекіткен, жалпыға міндетті жүріс-түрыс ережесі.