Tadeusz Zieliński (1859-1944) –filolog klasyczny.

Bronisław Malinowski (1884-1942) –etnolog i antropolog społeczny i kulturowy, podróżnik.

Literatura:

Adam Mickiewicz (1798-1855) –najwybitniejszy poeta polski. ego najznamienitsze utwory to: Oda do młodości (1820), Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Dziady – część II i IV (1823), Sonety krymskie (1826), Konrad Wallenrod (1828), Reduta Ordona (1831), Dziady – część III (1832), Pan Tadeusz (1834), Liryki lozańskie (1839 – 1840).

Henryk Sienkiewicz (1846-1919) –pisarz, publicysta, działacz społeczny. Trylogia – Ogniem i mieczem (1884), Potop (1886) i Pan Wołodyjowski (1888); Rodzina Połanieckich (1894); Quo Vadis (1896); Krzyżacy (1900); W pustyni i w puszczy (1912).

Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944) –poeta, najwybitniejszy twórca pokolenia Kolumbów.

Shtuki plastyczne:

Jan Matejko (1838-1893) –malarz. Bitwa pod Grunwaldem (1878), Hołd Pruski (1882), Sobieski pod Wiedniem (1883), Kościuszko pod Racławicami (1888), Konstytucja 3 maja (1891).

Henryk Tomaszewski (ur. 1914) – grafik, scenograf, ilustrator książek.

Politycy:

LechKaczyński

Wojciech Jaruzelski

Aleksander Kwaśniewski

Adam Jerzy Czartoryski

Stanisław Mikołajczyk

LechWałęsa

Gdzie mieszka smok wawelski?Smok wawelski – legendarny smok mieszkający u podnóża krakowskiego Wzgórza Wawelskiego w jaskini nazywanej Smoczą Jamą.

Legenda

Według starszego przekazu z XII wieku autorstwa Wincentego Kadłubka[1] za rządów króla Kraka w Krakowie pojawił się potwór – smok nazywany “całożercą” (holophagus). Żądał on raz na tydzień ofiary z bydła. Jeżeli mieszkańcy nie dostarczyli mu krowy, zjadał w zamian ludzi. Krak wysłał do zabicia smoka swych dwóch synów. Nie potrafili jednak pokonać stwora w walce wręcz, więc wymyślili podstęp. Podali mu skórę bydlęcą wypchaną siarką i smok się nią udusił. Następnie bracia poróżnili się o to, kto zwyciężył smoka, i jeden z nich zabił drugiego. Powróciwszy do zamku, wytłumaczył ojcu, że to smok zabił jego brata. Gdy został po śmierci Kraka królem, odkryto jego tajemnicę i wygnano z kraju. Jan Długosz w swojej kronice przeniósł bratobójstwo synów Kraka na okres po śmierci ojca, a zabójstwo smoka przypisał samemu władcy.

Druga wersja Marcina Bielskiego z XV wieku głosi, że smoka pokonał szewczyk Skuba za pomocą fortelu – podłożył mu barana wypchanego siarką. Po zjedzeniu barana Smoka tak paliło w gardle, że wypił pół Wisły i pękł

Co Polacy jedzą w tłusty czwartek? Tłusty czwartek: ulubione święto wielbicieli pączków (ostatni czwartek karnawału

W jaki sposób eleganccy Polacy witają się z kobietami?

Którą z następujących potraw można uznać za typowo polską: hot doga, soliankę czy bigos?

Jak tradycyjnie ubiera się pan młody w dniu ślubu?

KimjestAndrzejWajda? режиссер

Jakie święto obchodzi się w Polsce 1 listopada ? S`wiento wszystkih s`wietyh

Znani Polacy związani z Grodnem ? (Król Batory, Orzeszkowa)

Wymień znane ci (typowe) zwyczaje i tradycje Polaków (см. в распечатке)

ŚWIĘTA NARODOWE W czasie tych świąt narodowych większość banków i instytucji jest zamknięta, podobnie jak wiele mniejszych sklepów.

1 stycznia: Nowy Rok

Wielkanoc: niedziela i poniedziałek – pierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni księżyca

1 maja: Święto Pracy

3 maja: Święto Konstytucji 3 Maja

Boże Ciało: czwartek dziewiątego tygodnia po Wielkanocy

15 sierpnia: Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, Święto Wojska Polskiego (rocznica “cudu nad Wisłą”)

1 listopada: Dzień Wszystkich Świętych

11 listopada: Dzień Niepodległości

25, 26 grudnia: Boże Narodzenie

Chętnie świętujemy wiele innych okazji, choć nie są one dniami wolnym od pracy:

Tłusty czwartek: ulubione święto wielbicieli pączków (ostatni czwartek karnawału)

Międzynarodowy Dzień Kobiet: w to popularne w czasach PRLu święto kobiety tradycyjnie obdarowywano goździkami. Dziś również wiele kobiet dostaje kwiaty, ale mało kto wie, że dzień ten został ustanowiony w USA dla upamiętnienia śmierci 129 kobiet w pożarze nowojorskiej fabryki w 1908 (8 maja)

Pierwszy Dzień Wiosny: obchodzony przez uczniów, którzy tradycyjnie tego dnia udają się na wagary (21 marca)

Prima Aprilis: dzień psotów i żartów (1 kwietnia)

Dzień Dziecka: rodzice sprawiają przyjemność dzieciom obdarowując je słodyczami lub na przykład zabierając je do ZOO. (1 czerwca)

Wigilia Dnia Świętego Jana (noc świętojańska): wróżby tej nocy dotyczą przede wszystkim miłości i małżeństwa. Właśnie w tę najkrótszą noc co roku zakwita kwiat paproci. Tradycyja mówi, że ten, kto go odnajdzie, będzie wieść szczęśliwy i dostatni żywot, ale uwaga: swoim szczęściem i majątkiem nie może się z nikim dzielić. (24 czerwca)

Andrzejki: według pogańskiej tradycji w ten dzień wróżymy, najczęściej lejąc wosk (29 listopada)

Lista UNESCO w Polsce:

Stare Miasto w Warszawie

Stare Miasto w Krakowie

Puszcza Białowieska

Kopalnia soli w Wieliczce

Zamek krzyżacki w

Malborku

Jak wygląda godło Polski? (Как выглядит герб Польши?)

Bialy orzel na czerwonym tle ze złotą koronę.

Перевод: Белый орёл на красном фоне с золотой короной.

2. Jak wygląda flaga Polski? (Как выглядит флаг Польши?)

Dwa poziome pasy: czerwony na dole, bialy na gorze

Перевод: Две горизонтальных полосы: красная - снизу, белая - сверху.

3. Daty chrztu Polski? (Дата крещения Польши?)

966 Mieszko I (pierwszy polski władca) przyjmuje chrzest i poślubia księżniczkę czeską – Dobrawę. Jest to pierwszy krok w chrystianizacji pierwotnie pogańskiego narodu polskiego.

Перевод: 966 Мешко I (первый польский правитель) был крещен и женился на чешской принцессы - Добраве. Это первый шаг в христианизации языческого первоначально польского народа.

4. Co to jest Mazurek Dąbrowskiego? (Что такое Мазурка Домбровского?)

Mazurek Dąbrowskiego – polska pieśń patriotyczna z 1797 roku, od 26 lutego 1927oficjalny hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej.

Перевод: Мазурка Домбровского - польская патриотическая песня 1797 года, с 26 февраля 1927 г. официальный гимн Республики Польша.

5. Hymn Polski (Гимн Польши)

Mazurek Dąbrowskiego (Мазурка Домбровского)

Jeszcze Polska nie zginęła, Kiedy my żyjemy. Co nam obca przemoc wzięła, Szablą odbierzemy. Marsz, marsz, Dąbrowski, Z ziemi włoskiej do Polski, Za twoim przewodem Złączym się z narodem. Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, Będziem Polakami, Dał nam przykład Bonaparte, Jak zwyciężać mamy. Marsz, marsz, Dąbrowski… Jak Czarniecki do Poznania Po szwedzkim zaborze, Dla ojczyzny ratowania Wrócim się przez morze. Marsz, marsz, Dąbrowski… Już tam ojciec do swej Basi Mówi zapłakany: "Słuchaj jeno, pono nasi Biją w tarabany." Marsz, marsz, Dąbrowski…

Ещё Польша не погибла, Пока мы живём. Всё, что взято вражьей силой, Саблями вернём. Марш, марш, Домбровский Мы от Рима к землям Польским Под твоей рукой свобода Нас соединит с народом Перейдём мы Вислу с Вартой, Чтоб поляками нам быть. По примеру Бонапарта Мы сумеем победить. Марш, марш, Домбровский... Как Чарнецкий в Познань прибыл, Шведский плен избыв, Мы для спасения отчизны Из-за моря мы Марш, марш, Домбровский... Скажет: «Слушай, дочь», – папаша, Слёз не пряча тут, – «Слышишь, наступают наши: Барабаны бьют». Марш, марш, Домбровский...

6. Jakie dwa wiersze zawierają oryginalny tekst hymnu? (Какие два куплета содержат оригинальный текст гимна?)

Niemiec, Moskal nie osiędzie, Gdy jąwszy pałasza Hasłem wszystkich zgoda będzie I Ojczyzna nasza Marsz, marsz, Dąbrowski… Na to wszystkich jedne głosy Dosyć tej niewoli! Mamy Racławickie kosy Kościuszkę, Bóg pozwoli. Marsz, marsz, Dąbrowski…

Не селиться [в краю нашем] ни немцу, ни москалю, Коль, под сенью палашей, Нашим кличем станут согласие И наша Отчизна Марш, марш, Домбровский. И сольются наши голоса в один: Конец неволе! Есть у нас косы рацлавицкие, С нами Костюшко, и Бог нам поможет". Марш, марш, Домбровский.

7. Autor polskiego hymnu (Автор польского гимна)

Jozef Wybicki

Перевод: Юзеф Выбицки

8. Kto taki Dąbrowskie? (Кто такой Домбровский?)

Po 3 rozbiorze, utracie niepodległości przez Polskę, po klęsce walk o niepodległość w Polsce: powstania kościuszkowskiego w 1794, nastąpiła emigracja żołnierzy i oficerów z Polski głownie do Francji i Włoch.
Legiony Polskie we Włoszech były polskim wojskiem, utworzonym zagranicą, w 1797 roku z emigrujących żołnierzy polskich.
W porozumieniu z Napoleonem, General Jan Henryk Dąbrowski (twórca Legionów Polskich) podpisał 9 stycznia 1797 roku umowę z rządem Republiki Lombardzkiej o stworzeniu w Lombardii (północne Włochy) Legionów Polskich.
Współtwórcami Legionów byli znani uczestnicy walk o niepodległość z końca XVIII wieku: generał Karol Kniaziewicz i polityk, poeta i żołnierz: Józef Wybicki.
Symbolem wiary w niepodległość stała się w 1797 roku pieśń legionistów napisana przez Józefa Wybickiego, zwana też «Mazurkiem Dąbrowskiego», (melodia mazurka) która w XX wieku (w 1927 roku) została polskim hymnem narodowym

Перевод:

После третьего раздела Польши, потеря Польшей независимости, после поражения в борьбе за независимость Польши, восстания Костюшко в 1794 году, была эмиграция солдат и офицеров польских, главным образом в Францию и Италию.
Польским легионом в Италии была польская армия, созданная за рубежом, эмигрировавшие в 1797 году польским солдатами.
В соответствии с Наполеоном, генерал Ян Генрик Домбровский (создатель польских легионов) 9 января 1797 подписал соглашение с правительством Республики Ломбардия о создании в Ломбардии (северная Италия) Польских Легионов.
Соавторы легионы были известны борцы за независимость с конца восемнадцатого века: генерал Кароль Князевич и политик, поэт и солдат: Джозеф Выбицки.
Символ веры в независимость в 1797 году стала песня, написанная Джозефом Выбицким, которая также называется «Мазурка Домбровского» (мелодия мазурки), которая в ХХ веке (в 1927г.) стала польским национальным гимном.

9. Jaki instrument grał hymn? (Какой инструмент играет национальный гимн?)

Taraban

Перевод: Тарабан

10. Data przyjęcia Konstytucji Polskiej (Дата принятия Конституции Польши)

Konstytucja Polskiej 3 Maja 1791 roku.

Перевод: Конституция Польши 3 мая 1791 года.

11. Co było na 13 grudnia w historii Polski? (Что было 13 декабря в истории Польши?)

Wprowadzenie Stanu Wojennego przez generala Jaruzelskiego. Delegalizacja pierwszej Solidarnosci.

Перевод: Введение военного положения от генерала Ярузельского. Запрет первый солидарности

12. Co robisz w Wielką Sobotę? (Что делаете в Великую Субботу?)

Módlcie się, kolorowych jaj i uświęcić jedzeni.

Перевод: Молимся, красим яйца и свентим пищу.

13. Dzień Polonii i Polaków za Granicą (День Полонии и поляков за границей)

Polskie święto obchodzone 2 maja

Перевод: Польский праздник, отмечаемый 2 мая

14. Które góry przekraczają Polska?(Какие горы пересекают Польшу?)

Tatry, Karpat.

Перевод: Татры, Карпаты.

15. Święto Niepodległości Polski(День Независимости Польши)

11 listopada / jedenasty ноября.

Перевод: 11 ноября / одиннадцатого ноября.

16. Kto był pierwszym królem Polski? (Кто был первым польским королем?)

W 1025 roku zostaje koronowany na pierwszego króla polskiego, dzięki wsparciu Ottona 3, cesarza rzymskiego narodu niemieckiego. Dowodem dobrych stosunków między obu władcami był zorganizowany w 1000 roku - zjazd gnieźnieński.

Перевод:

В 1025 году Болеслава Храброго коронуется первым королём польским, при поддержке Оттона 3, император Священной Римской империи немецкой нации. Доказательством добрых отношений между двумя правителями был организован в 1000 году - гнёзненский съезд.

17. Testament Krzywoustego - co w nim było? (Статут Кривоустого– что в нём было?)

W 1138 roku, przed swą śmiercią, wydał testament regulujący zasady następstwa tronu. Był on kompromisem, który godził jedność państwa z prawem każdego z książęcych synów do dziedziczenia ziemi. Princepsem (czyli księciem zwierzchnim, lub seniorem całej Polski) miał być każdorazowo najstarszy członek dynastii Piastów. Podstawę jego władzy stanowiła dzielnica senioralna obejmująca prawdopodobnie ziemie: krakowską, sieradzką, łęczycką, wschodnią Wielkopolskę (z Kaliszem i Gnieznem), Kujawy (z Kruszwicą) oraz kontrolę nad Pomorzem. Godność pierwszego princepsa przypadła Władysławowi, który otrzymał także (jako własną dzielnicę dziedziczną) Śląsk wraz z ziemią lubuską. Bolesław (Kędzierzawy) objął Mazowsze z częścią Kujaw, Mieszko III (Stary) - część Wielkopolski z Poznaniem, zaś Henryk - ziemię sandomierską (która najprawdopodobniej wydzielona została dla niego dopiero po śmierci Krzywoustego, nie zaś od razu w testamencie). Najmłodszy z braci, Kazimierz, pozostał bez własnej dzielnicy.)

Краткий перевод: Статут Кривоустого - это политическое завещание польского князя Болеслава Кривоустого, в котором он установил порядок раздела польских земель между своими сыновьями и старшинство между ними.

18. Kto wygrał bitwę pod Płowcami? (Кто выиграл битву под Пловцами?)

Bitwa pod Płowcami – bitwa rozegrana 27 września 1331 roku pomiędzy wojskami Władysława Łokietka a oddziałami zakonu krzyżackiego pod wodzą komtura krajowego chełmińskiego Otto von Lutterberga, marszałka zakonu Dietricha von Altenburga, wielkiego komtura Otto von Bonsdorfa, w okolicach wsi Płowce na Kujawach. Wynik bitwy można uznać pod względem strategicznym za nierozstrzygnięty, lecz w całej batalii Łokietek odniósł sukces – moralny i militarny. Krzyżacy zaczęli liczyć się z Polakami na ich terytorium.

Перевод:

Битва под Пловцами - битва произошла 27 сентября 1331 года, между армиями Владиславом Локетка и тевтонских рыцарей во главе с командующим национальной Отто фон Лютерберга, маршал ордена Дитрих фон Альтенбург, великий полководец Отто фон Бонсдорфа, недалеко от деревни Пловце на Куявах. Сражение можно рассматривать с точки зрения стратегии выжидания, но и в целом успех боя Локетка - моральной и военной. Крестоносцы начали считаться с поляками на их территории.

19. KrólJan III Sobieski? (Король Ян IIIСобеский?)

Przyszło mu władać krajem skłóconym, wstrząsanym walkami frakcji magnackich, osłabionym terytorialnie (przejściowa okupacja Podola przez Turków i - choć wciąż odnosił zwycięstwa militarne (Wiedeń 1683) - nie podołał zadaniu uporządkowania spraw państwowych. Także w dziedzinie dyplomacji nie odniósł sukcesów (strata połowy Ukrainy na rzecz Rosji, chwiejne sojusze z Francją i Austrią). Wraz ze śmiercią Jana III Sobieskiego (1696) zakończył się okres sarmacki (szlachecki) Rzeczypospolitej - odtąd decydującą rolę w państwie odgrywały koterie magnackie. W przeszłość odeszły także triumfy oręża polskiego.
Odniósł zwycięstwa nad Kozakami i Tatarami, a zwycięstwo na Turkami pod Chocimiem doprowadziło go na tron Polski. Doprowadził do podpisania traktatu przyjaźni z Austrią i wsławił się w odsieczy wiedeńskiej, rozgramiając wojska tureckie oblegające Wiedeń w 1683 roku. W 1686 zawarł z Rosją pokój wieczysty. Oprócz świetnego przywódcy, był także mecenasem kultury i sztuki. Autor Listów do Marysieńki, które powstawały w czasie rozstań Sobieskiego z ukochaną żoną.

Краткий перевод:Ян IIIСобеский— крупный польский полководец, король польский и великий князь литовский.

20. Kiedy miał miejsce Potop Szwedzki? (Когда имело место быть ШведскомуПотопу?)

Potop szwedzki – szwedzki najazd na Polskę w 1655 roku w czasie II wojny północnej (1655–1660). Wojna ta prowadzona była nie tylko przez Szwecję, w czasie wojny zmieniały się zarówno sojusze, jak i siły obu stron. Była ona kontynuacją wcześniejszych wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą, miała także swoje korzenie w sporze o tron Szwecji zapoczątkowanym jeszcze przez króla Zygmunta III Wazę. Potop szwedzki pokazał słabość Rzeczypospolitej, gdyż szwedzkie sukcesy możliwe były m.in. dzięki kolaboracji samych Polaków, którymi kierowały różne motywy. Choć ostatecznie najeźdźcy zostali wyparci z kraju, to koszt zawartych układów był wysoki, a zniszczenia materialne i kulturowe są widoczne do dziś. Formalnie zakończył go pokój w Oliwie zawarty w 1660 roku.

Краткий перевод:Шведский потоп — вторжение шведов в Речь Посполитую в 1655 — 1660 годах, причинившее этому государству огромный урон. Обусловило заключение Виленского перемирия вРусско-польской войне 1654—1667 годах и совместную борьбу враждующих сторон против грозящей гегемонии шведов. Формально закончился после перемирия в Оливе.

21. Kiedy miał miejsce I, II, III rozbiór Polski? (Когда имело место быть I, II, III разделам Польши?)

Trzy rozbiory Polski w 1772, 1793 i 1795.

Перевод: Три раздела Польши в 1772, 1793 и 1795

22. Opowiedz o pierwszym rozbiorze Polski (Расскажите о первом разделе Польши)

Pierwszy rozbiór Polski – nastąpił w roku 1772, pierwszy z trzech rozbiorów Polski, do których doszło pod koniec XVIII wieku. Dokonany drogą cesji terytorium I Rzeczypospolitej przez Prusy, Austrię i Rosję. Idea rozbioru jednego państwa, w celu zaspokojenia roszczeń i interesów innych nie była czymś nowym. Podobne plany rodziły się wobec Austrii podczas wojny o sukcesję austriacką, Prus w czasie trwania wojny siedmioletniej czy też Turcji w trakcie V wojny rosyjsko-tureckiej. Różnica polegała na tym, że Rzeczpospolita, była jedynym państwem, które nie było w stanie odeprzeć żadnego konfliktu zbrojnego z innym państwem oraz, iż była całkowicie bezbronna i nie mogła w przeciwieństwie do wyżej wymienionych bronić własnych interesów. Koncepcja rozbioru państwa polsko-litewskiego także nie była nowa. Pojawiła się już w XVII wieku (Traktat w Radnot) i była rozpatrywana także w drugiej połowie wieku XVIII. W czasie przedłużającej się wojny rosyjsko-tureckiej, kiedy okazało się jasnym, że rozbiór Wysokiej Porty jest niemożliwy, a dalsza wojna groziła przerodzeniem się w konflikt ogólnoeuropejski, propozycje rozładowania napięcia politycznego kosztem ziem polskich wysunął ponownie dwór paryski i berliński.

Перевод:

Первый раздел Польско - пришёл в 1772 году, первый из трех разделов Польши, который произошёл в конце восемнадцатого века. Уступка территории сделанные Первой Республики Пруссией, Австрией и Россией. Идея раздела страны в целях удовлетворения потребностей и интересов других не было чем-то новым. Аналогичные планы родились в Австрии во время войны за австрийское наследство Пруссии во время Семилетней войны или в Турции в ходе V-ой русско-турецкой войны. Разница в том, что республика была единственной страной, которая не смогла дать отпор любой вооруженный конфликт с другой страной, и это была совершенно беспомощна и не могла, в отличие от вышеупомянутых отстаивать свои интересы.Концепция раздела Польско-Литовского государства была также не нова. Появившиеся в семнадцатом веке (договора в Раднот ) и считалась второй половине восемнадцатого века. Во время длительной русско-турецкой войны, когда стало ясно, что раздел Высокой Порты невозможен, и дальнейшие угрозы перерасти в войну в общеевропейском конфликте, политическое напряжение разряда предложения польских земель за счет судебного отступления Парижа и Берлина.

23. Opowiedz o drugim rozbiorze Polski (Расскажите о втором разделе Польши)

II rozbiór Polski – drugi z trzech rozbiorów Polski, do których doszło pod koniec XVIII wieku. Wykorzystując kapitulację Stanisława Augusta Poniatowskiego wobec Rosji i przejęcia rządów w kraju przez targowiczan – 25 października 1792 król Prus Fryderyk Wilhelm II zażądał wcielenia Wielkopolski do Królestwa Prus. Miała być ona ekwiwalentem za niepowodzenia armii pruskich w wojnie przeciwko rewolucyjnej Francji, prowadzonej w koalicji absolutystycznych monarchii europejskich. Żądanie to warunkował groźbą wycofania się Prus z koalicji antyfrancuskiej, ale wnet przekształciło się ono w propozycję II rozbioru części ziem Rzeczypospolitej pomiędzy Rosję i Prusy. 23 stycznia 1793 doszło do podpisania traktatu podziałowego między Katarzyną II a Fryderykiem Wilhelmem II, po podpisaniu wojska pruskie weszły do Wielkopolski, a rosyjskie do wschodniej Polski. Konfederacja targowicka – konfederacja generalna koronna zawiązana wiosną 1792 w Targowicy przez przywódców magnackiego obozu republikanów w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, pod hasłami obrony zagrożonej wolności przeciwko reformom konstytucji 3 maja, wprowadzającym monarchię konstytucyjną. Jej zawiązanie posłużyło Rosji jako pretekst do interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej.

Перевод:

Второй раздел польско - второй из трех разделов Польши, которая произошла в конце восемнадцатого века. Использование сдаче Станислава Августа Понятовского в Россию и взять на себя правление страной Тарговицкой - 25 октября 1792 король Пруссии Фридрих Вильгельм II потребовал включения в состав Королевства Большой Пруссии. Это должно было быть эквивалентно провала прусской армией в войне против революционной Франции, во главе коалиции европейских монархий. Просьба с угрозой выйти из коалиции Пруссии, анти-французски, но вскоре он превратился в предложение по второй раздел территории Польши между Россией и Пруссией. 23 января 1793 был подписан договор между шагом Екатерины II и Фридриха-Вильгельма II, после подписания прусская армия вошла в Большом и Россией на востоке польском языке. Конфедерация Тарговицкой - Всеобщая конфедерация короной образуются весной 1792 года в Тарговицкой республиканском лагере магната лидеров восстановить старый режим Республики, под флагом защиты свободы против реформ угрожает Конституции 3 мая, введения конституционной монархии. Формирование России послужило поводом для военного вмешательства в республике.

24. Opowiedz o trzecimrozbiorze Polski(Расскажите о третьем разделе Польши)

III rozbiór Polski – ostatni z trzech rozbiorów Polski, do których doszło pod koniec XVIII. Już w czasie trwania insurekcji kościuszkowskiej 11 lipca 1794 roku poseł pruski w Petersburgu Leopold Heinrich von Goltz pisał w swej depeszy, że cała Rosja domaga się rozbioru Polski i wymazania imienia polskiego. Niecały rok po upadku insurekcji, 24 października 1795, monarchowie Rosji, Prus i Austrii (a właściwie Imperium Habsburgów) uzgodnili wzajemnie traktat, zgodnie z którym przeprowadzili ostatni, pełny, III rozbiór Rzeczypospolitej. Trzeci rozbiór był rezultatem m.in. kryzysu wewnętrznego i ekspansywnych działań mocarstw ościennych, bezpośrednio jednak wynikiem nieudanego powstania kościuszkowskiego i przegranej wojny Polski z Rosją i Prusami. Król Stanisław August Poniatowski opuścił Warszawę i w asyście dragonów rosyjskich udał się do Grodna, pod opiekę i nadzór namiestnika rosyjskiego, po czym abdykował 25 listopada na rzecz Rosji. To stało się powodem, iż Rosja, de facto, stała się depozytariuszką korony polskiej, i bez jej zgody Napoleon nie chciał i nie mógł przywrócić później Królestwa Polskiego. (Uczynił to dopiero powołując w 1812 Konfederację Generalną Królestwa Polskiego i wypowiadając wojnę Rosji). Stanisław August Poniatowski zmarł w Petersburgu 12 lutego 1798.

Перевод:

Третий раздел Польши - последний из трех разделов Польши, который произошёл в конце восемнадцатого века. Уже во время восстания Костюшко 11 июля 1794 года прусским посланником в Санкт-Петербурге Леопольд Генрих фон Гольц пишет в своем сообщении, что вся Россия требует раздела Польши и стирания имени польского. Менее чем через год после краха восстания, 24 октября 1795 г. монархи России, Пруссии и Австрии (и на самом деле империи Габсбургов) взаимно согласованных в договоре, в соответствии с которым последняя проведена полная третьего раздела Польши. Третий раздел был результат такого Внутренний кризис и экспансивный действия соседних полномочия непосредственно, однако, в результате неудачного восстания и поражения Костюшко польская война с Россией и Пруссией. Король Станислав Август Понятовский оставил Варшаву и в сопровождении русских драгун отправился в Гродно, под опеку и надзор за русским губернатором затем он отрекся от престола 25 ноября в пользу России. Это стало причиной того, что Россия, по сути, стал депозитарием польской короны, и без ее согласия, Наполеон не хотел и не мог вернуться после польского королевства. (Он сделал это только в 1812 году, ссылаясь на Всеобщей конфедерации Королевства Польского и объявить войну России). Станислав Август Понятовский умер в Петербурге 12 февраля 1798 года.

25. Które państwa uczestniczyły w rozbiorze Polski? (Какие страны участвовали в разделе польского?)

W I rozbiorze: Prusy, Austria i Rosja
W II - Rosja i Prusy
W III - Prusy Austria i Rosja
RP 1 – utworzona w 1569r., zlikwidowana w 1795r.,
RP2 - utworzona w 1918r., zlikwidowana w 1939r.,
RP3 - utworzona w 1989r.

Перевод:

В первый раздел: Пруссия, Австрия и Россия
Во второй - Россия и Пруссия
В третьих - Пруссия, Австрия и Россия
RP 1 - создана в 1569 г. , ликвидирована в 1795 г.,
RP2 - создана в 1918г, ликвидирована в 1939 г.
RP3 - создана в 1989г.

26. Ostatni król Polski (Последний король Польши)

Stanisław August Poniatowski (1732-1798). Wywodził się z rodu magnackiego, którego znaczenie było świeżej daty. Królem został w 1764 r. z inicjatywy carycy rosyjskiej Katarzyny II. Był człowiekiem oświecenia - wykształconym i wrażliwym. Uczynił wiele dla podniesienia poziomu elit Rzeczypospolitej i unowocześnienia państwa. Pod względem politycznym, i z punktu widzenia pozycji międzynarodowej, państwo polsko-litewskie było już w stanie rozkładu i działalność oświeceniowa króla i jego współpracowników służyła raczej przyszłości aniżeli teraźniejszości. Był król wybitnym mecenasem sztuku i kultury. Nadzieje na utrzymanie państwa pokładał w łaskawości Katarzyny II. Wielkim jego wzlotem był twórczy udział w ustanowieniu Konstytucji 3 Maja w 1791 r., akcie odrodzenia narodowego. Jednakże wobec sprzeciwu Katarzyny II łatwo skapitulował i zgodził się na abdykację. Abdykacja ta oznaczała koniec państwowości Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Перевод:

Станислав Август Понятовский (1732-1798). Он происходил из аристократической семьи, значение которой была недавней датой. Король был в 1764 году по инициативе русской императрицы Екатерины II. Он был человеком эпохи Просвещения - образованный и чувствительный. Он много сделал для повышения уровня элиты республики и модернизации государства. Политически, и с точки зрения международного положения, польско-литовское государство уже в состоянии распада и деятельности Просвещения короля и его коллеги служили, а не будущее в настоящем. Он был покровителем царя искусства и культуры. Надежды поддерживать состояние благодати разместил Екатерины II.Восхождение было большое участие в создании творческого Конституции 3 мая в 1791 году, акт национального возрождения. Однако, из-за оппозиции Екатерины II легко сдался и согласился отречься от престола. Это отречение положило конец польско-литовского государства.

27. Z czym kojarzy się Targowica? (С чем ассоциируется Тарговица?)

Targowica (ukr. Торговиця, Torhowycja) - miejscowość na Ukrainie, dawne miasteczko, obecnie wieś niedaleko Humania, w obwodzie kirowohradzkim, w rejonie Nowoarchanhelskim.
W końcu XVIII wieku należała do Stanisława Szczęsnego Potockiego. 14 maja 1792 miejsce ogłoszenia konfederacji targowickiej, zmierzającej do obalenia konstytucji 3 maja przy pomocy interwencji armii rosyjskiej.
Konfederacja targowicka – konfederacja generalna koronna zawiązana wiosną 1792 w Targowicy przez przywódców magnackiego obozu republikanów w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, pod hasłami obrony zagrożonej wolności przeciwko reformom konstytucji 3 maja, wprowadzającym monarchię konstytucyjną. Jej zawiązanie posłużyło Rosji jako pretekst do interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej.

Перевод:

Тарговица (украинский Торговиця) - город на Украине, в старом городе, теперь село под Уманью,в кировоградской области, в Новоаршанском районе.
В конце восемнадцатого века принадлежали Станиславу Потоцкому Щесны. 14 мая 1792 Объявление о месте конфедерации Тарговицкой, с целью свержения Конституции 3 мая с вмешательством русской армии.
Конфедерация Тарговицкой - Всеобщая конфедерация короной образуются весной 1792 года в Тарговицкой республиканском лагере магната лидеров восстановить старый режим Республики, под флагом защиты свободы против реформ угрожает Конституции 3 мая, введения конституционной монархии. Формирование России послужило поводом для военного вмешательства в республике.

28. Kim był Tadeusz Kościuszko? (Кем был Тадеуш Костюшко?)

Коротко:

Tadeusz Andrzej Bonawentura Kościuszko herbu Roch III (ur. 4 lutego 1746 w Mereczowszczyźnie, zm. 15 października 1817 w Solurze) – generał polski i amerykański, inżynier fortyfikator, brał udział w wojnie o niepodległość USA, wzniecił antyrosyjskie powstanie w Rzeczypospolitej, Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w insurekcji 1794.

Перевод:
Тадеуш Анджей Костюшко Бонавентура хербу Рох III (родился 4 февраля 1746 в Mereczowszczyźnie, д. 15 октября 1817 в Solothurn.) - Польский и американский генерал, инженер укреплений, принимал участие в войне за независимость Соединенных Штатов, вызвали анти-русского восстания в республике, Верховный главнокомандующий силами Национальные вооруженные восстания 1794 года.

Подробно:
W 1765 roku z inicjatywy Stanisława Augusta Poniatowskiego powstała Szkoła Rycerska. Miała ona przygotować kadrę oficerów, ludzi światłych, postępowych i dobrych obywateli. Dzięki wsparciu Czartoryskich Kościuszko wstąpił 18 grudnia 1765 do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej, gdzie wyróżniał się spośród innych. Na wiosnę 1777 roku Kościuszko został wysłany na północ nad granicę kanadyjską pod wodzą generała Horatio Gatesa. Przez wiele miesięcy Kościuszko ufortyfikował różne obozy wojskowe Armii Kontynentalnej (m.in Fort Ticonderoga). Rozgłos przyniósł mu wkład jego fortyfikacji do amerykańskiego zwycięstwa w bitwie pod Saratogą. Wyrazem uznania dla jego inżynierskich umiejętności było powierzenie mu budowy silnej twierdzy West Point nad rzeką Hudson. Decyzję taką poparł naczelny wódz armii amerykańskiej Jerzy Waszyngton.
Kościuszko na własną prośbę został skierowany do armii południowej. Tu także jego umiejętności inżynierskie pozwoliły odnosić Amerykanom zwycięstwa.
W uznaniu zasług, uchwałą Kongresu Tadeusz Kościuszko awansowany został 13 października 1783 r. na generała brygady armii amerykańskiej. W lipcu 1784 r. pożegnawszy się z przyjaciółmi, wrócił do Polski (12 sierpnia 1784). Sytuacja w kraju była bardzo zła. Od kilku już miesięcy trwały w Polsce przygotowania do spodziewanej interwencji. Kościuszko brał w nich aktywny udział, dokonując inspekcji i manewrów podległych sobie wojsk, obejmując przy tym dowództwo dywizji pod nieobecność księcia Józefa Poniatowskiego. Na początku maja 1792 r. dokonana została reorganizacja wojsk polskich. Wodzem armii koronnej, liczącej około 17 tysięcy żołnierzy, król mianował księcia Józefa Poniatowskiego. Dowódcą jednej z trzech dywizji, tworzących armię koronną, został Tadeusz Kościuszko. 18 maja wojska rosyjskie (w sile około 100 tysięcy żołnierzy) wkroczyły na terytorium Rzeczypospolitej, rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska 1792. Kościuszko odznaczył się w bitwach pod Włodzimierzem (7 lipca), pod Dubienką (18 lipca 1792) i Zieleńcami, za co otrzymał order Virtuti Militari. 24 marca 1794 na rynku krakowskim złożył narodowi uroczystą przysięgę i objął formalnie przywództwo insurekcji jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej.

29. Kiedy wybuchło powstanie listopadowe? (Когда вспыхнуло ноябрьское восстание?)

Przyczyny powstania:
- wydarzenia piętnastolecia istnienia Królestwa Polskiego - zawiedzione nadzieje na pełną niepodległość; nie wywiązanie się Aleksandra I z obietnic powiększenia Królestwa o dawne ziemie polskie; nie przestrzeganie konstytucji i nie tolerowanie liberalnej opozycji (Kaliszanów)
Przebieg:
- noc listopadowa - 29 listopada 1830 r. wybuchło powstanie,
- cywile zaatakowali Belweder, jednak nie osiągnęli celu, ponieważ wielki książę Konstanty ocalał i uciekł z Warszawy

Перевод:

Причины повстания:
- События Королевства Польского пятнадцать лет существования - разочарование для полной независимости, не выполнять обещания Александра I Королевства бывшего увеличить польских земель, несоблюдение Конституции и не терпимо либеральной оппозиции (Калишанов)
Пробег:
- Ночью ноября - 29 ноября 1830 года вспыхнуло восстание,
- Белвендер нападали на гражданских лиц, но не должно быть, потому что великий князь Константин выжил и бежал из Варшавы

30. Kiedy wybuchło styczniowe? (Когда было январское восстание?)

Powstanie styczniowe (1863-1864) - narodowy zryw powstańczy przeciwko zaborcy, Rosji. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 r., trwało do późnej jesieni 1864 roku.
W latach 1861-1862 w Królestwie Polskim społeczność polska coraz bardziej domagała się reform agrarnych, demokratyzacji władzy i niezawisłości państwa od Rosji. Planowane przez czerwonych na wiosnę powstanie zostało więc znacznie przyspieszone, nie było jeszcze należycie przygotowane, powstańcom brakowało broni i amunicji, kierownictwo powstania było niejednolite i skłócone. Po początkowych sukcesach organizacyjnych, także wojskowych, powstańcy zaczęli jednak ulegać przeważającym siłom rosyjskim. Traugutt starał się wciągnąć do walk ludność chłopską, głosząc hasło działania „z ludem i przez lud”. Powstanie miało charakter wojny partyzanckiej, stoczono ok. 1200 rozproszonych potyczek, ale ani jednej większej bitwy, zginęło ok. 30 tys. uczestników. Nie nadeszła żadna pomoc z zagranicy, na jaką liczono, zwłaszcza z Francji. Powstanie objęło całe Królestwo, znaczną część Litwy oraz Wołyń i trwało z większą intensywnością ponad rok, a rozproszone oddziały partyzanckie walczyły jeszcze do jesieni.

Перевод:

Январского восстания (1863-1864) - национального восстания против захватчиков России. Восстание вспыхнуло 22 января 1863 года, продолжалось до поздней осени 1864 года.
В годы 1861-1862 Королевства Польского польской общины все более востребованными аграрной реформы, демократизации власти и независимости страны от России. Планируется красной весной восстание значительно ускорилось, ещё не было должным образом подготовлено, повстанцам не хватает оружия и боеприпасов, руководство восстания было противоречивым и воюющим. После первых организованных успехов, а так же военных повстанцы начали проходить преимущественно русскими войсками. Траугут пытался вытащить в население крестьян, проповедуя лозунг "с народом и по народ". Восстание имело партизанский характер войны, были распределены около 1200 сражений, погибли около 30 тысяч человек. участников. Не получили никакой помощи из-за рубежа, которые рассчитывали, особенно из Франции. Восстание охватывает все области, значительную часть Литвы и Волынь, и длилось более года, а партизанские отряды сражались еще до осени.

31. Gdzie i kiedy zginał król Władysław Warneńczyk? (Где и когда умер король Владислав Варненчык?)

Władysław Warneńczyk (1424-1444). Król Polski od 1434 roku, król węgierski od 1440 roku, syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. W czasie jego panowania faktyczne rządy w Polsce sprawował kardynał Zbigniew Oleśnicki. Węgry, już wówczas poważnie zagrożone przez ekspansję turecką, liczyły, że powiązane z rodem Jagiellonów będą dla nich ochroną. Młody i zapalczywy Władysław łatwo uległ namowom legata papieskiego i wyruszył przeciw Turkom z niedostatecznie przygotowanymi wojskami. Do decydującej bitwy doszło pod Warną 10 listopada 1444 roku Bitwa zakończyła się klęską dowodzonej przez Władysława koalicji antytureckiej, a sam król zginął na polu walki. Władysław należy do najbardziej znanych władców średniowiecznej Polski. Klęska warneńska przyczyniła się do powstania legendy o dwudziestoletnim królu, który poległ w starciu dwu różnych cywilizacji.

Краткий перевод:Владислав III Варненьчик — король польский (покинул Польшу 22 апреля 1440, страной управляли регенты), король Венгрии с 17 июля 1440 года.

32. Kto był pierwszym królem z dynastii Jagiellonów? (Кто был первым королем из династии Ягеллонов?)

Władysław Jagiełło II (1348-1434). Od 1377 r. wielki książę litewski, od 1396 król Polski. Założyciel dynastii Jagiellonów. Wraz z jego wstąpieniem na tron rozpoczęła się nowa epoka w historii Polski, państwa środkowoeuropejskiego, które było związane ściśle z cywilizacją zachodnią, łacińską. Władysław Jagiełło wiązał Polskę z Litwą panującą wówczas nad ogromnymi obszarami Wschodu, od Bałtyku po Morze Czarne, gdzie pogaństwo etnicznej Litwy krzyżowało się z prawosławiem podbitych przez nią ziem ruskich. W ten sposób zostały osiągnięte doraźne cele polityczne - ekspansja Zakonu krzyżackiego została powstrzymana przez świetne zwycięstwo sił polsko-litewsko-ruskich pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. Jednakże Polska stanęła wobec wielkich wyzwań Wschodu, którym nie zawsze zdolna była sprostać. Tymczasem król Władysław doprowadził w 1413 r. do Unii w Horodle, poszerzającej związki Polski i Litwy, oraz wydał dalsze przywileje dla szlachty, aby zapewnić jej poparcie dla dziedziczenia tronu przez synów.

Краткий перевод: Ягайло Владислав II — князь витебский, великий князь литовский (1377—1381, 1382—1392) и король польский (1386—1434). Родоначальник династии Ягеллонов.

33. Kto był ostatnim z dynastii Jagiellonów? (Кто был последним из династии Ягеллонов?)

Zygmunt August (1520-1572) Syn Zygmunta Starego i Bony Sforzy, koronowany za życia ojca w 1529 roku, od tego też roku wielki książę litewski. Rządy objął w 1548 roku Popierał reformatorski ogólnoszlachecki ruch egzekucji praw, w wyniku czego uregulowano sytuację dóbr Rzeczypospolitej (królewszczyzn), utworzono stałe wojsko. Zwolennik tolerancji, nie dopuszczał do prześladowań i wojen religijnych, wołał na sejmie "Nie jestem królem waszych sumień". Nie mając potomstwa zdolnego do dziedziczenia tronu dążył do utrwalenia związków Polski z Litwą na podstawie unii realnej i cel ten z wielkimi trudami zrealizował na trzy lata przed śmiercią - Unia Lubelska 1569 roku. Jego miłość do Barbary Radziwiłłówny doprowadziła do małżeństwa i koronacji, co było sprzeczne z interesami dynastii i racjami stanu. Król przykładał wielką wagę do spraw morskich i budowy floty. Przyłączył do państwa polsko-litewskiego Inflanty. Był człowiekiem odrodzenia, wszechstronnie wykształconym, protektorem sztuk i nauk, które pod jego panowaniem rozkwitły.

Краткий перевод:Сигизмунд II Август — великий князь литовский и король польский. Он правил совместно со своим отцом Сигизмундом I. В его правление, в 1569 году, была принята Люблинская уния, по которой Великое княжество Литовское и Королевство Польское объединялись в конфедеративное государство — Речь Посполитую, правителем которой с титулом короля польского и великого князя литовского и стал Сигизмунд Август. Был последним представителем династии Ягеллонов на троне Великого княжества Литовского и Королевства Польского.

34. Tekst „Warszawianka 1831 roku"(Текст песни Варшавянка 1831 года).