Дәріс және семинар-практикалық сабактарды ұйымдастыру және өткізу әдістемелік нұсқау

Дәрісбаян (лекция) - көлемді материалды монологтық жолмен баяндау. Дәрісбаянның баска сөздік әдістерден өзгешелігі - катаң кұрылымды, мол акпаратты. баяндалуы кисыңды, білім мәнін ашу жүйелікке негіделеді.

Дәрісбаян ғылыми-көпшілік және академиялық болып ажыратылады. Өткен материалды корытындылауға, кайталауға, шолу дәрісбаяндары қолданылады.

Қазіргі кезеңде дәрісбаян әдісін қолданудың көкейкестілігі ірі бөлімдер мен жеке такырыптарды игеруде оқу материалын топтап ұсыну (блок) тәсілін пайдалану кажеттіг інен туындап оты р.

Оқу сөз-жарысы (дискуссия) әдіс ретінде нақты проблема бойынша пікір алмасуға, жекеленген көзқарастар білдіруге нсгізделеді. Сөз-жарыс барысындагы окушының ой-пікірі өзінің меншікті шешімі не басқа тұлғалардың ғылыми -теориялық ұсыныстары болуы мүмкін. Оқу сөз -жарысының басты кызметі –шәкірттердің танымдық ұмтылыстарына дем беру.

Сөз жарыс жәрдемімен оған қатысушылар жаңа білімдерді игереді, өз пікірлерінің дұрыстығына не кателігіне көзін жеткізеді, өз көзкарастарын коргап қалуға үйренеді, басқалар он топшылауларымен есептесу қажеттігін түсінеді.

Кітаппен (окулықпен) жұмыс - кітап оқу сөздік әдісінің аса манызды түрлерінің бірі. Бұл әдістің тиімділігі - оқушы озіне колайлы жағдайда, өз түсініміне орай оқу материалын калауынша кайталап игеруге мүмкіндік алады.

Баспа көздерімен оку жұмысын атқарудың бірнеше жолы бар:

- конспектілеу -оқылған ақпараттың қысқаша жазбасы не баяны. Конспектілеу түрлері-түгелдей көшіру, іріктеумен тандап жазу, толык не

қысқа конспекг түзу. Окушы конспектіні үшінші тұлганың атынан емес, өз атынан жасағаны жөн, осы жагдайда оның дсрбес ойлау қабілеті дамиды:

-тезистер түзу - негізгі идеяларды белгілі бірізділікпен кыскаша баяндау;

- реферат құрастыру - такырып бойынша бірнешс акпарат коздеріне шолу беріп, олардың мазмұны мен формасына өз бағасын беру;

-мәтін жоспарын жасау –мәтінді бөлімдерге келтіріп, әрқайсысына атама беру; жоспар жай не күрделі болуы мүмкін;

- сілтемелер беру (цитированис)-мәтіннен өзгертілместен бөліп алынған көшірме. Сілтемеге байланысты койылатын талаптар: әдептілік болуы, мағынаның өзгеріске түспеуі, сілтеме алынған еңбектін авторын, атамасын, баспа орыны мен атын, жария жылын, бетін дәл келтіру;

түсініктеме беру (аннотация)-окылғанның мәнді тараптарын жойып алмастан кыска. ыкшам баяндау (ауызша не жазба);

- пікір беру (рецензирование)- оқылған жөнінде өз ойын білдіруге арналған кыскаша ауызша не жазба баян.

- анықтама (справка) түзу -ізденіс нәтижесінде жинақталган акпарат бойынша мәлімет. Анықтамалар түрі - өмірнамалық дерек, сандык- статистикалык, жағрапиялык, терминологиялық және т.б.

-формальды -қисынды модель жасау -оқылғанды сөз-сүлбе (схема) күйінде жеткізу;

- такырыптык тезаурус құрастыру – такырып, бөлім не түгелдей пән бойынша тірек ұғымдардың реттелген жиынтық тізімін жасау;

- идеялар матрицасын жасау - біртекті заттар, құбылыстар жөнінде келтірілген түрлі авторлар еңбектеріңдегі салыстырмалы сипаттамаларда кесте формасына келтіру:

- пиктографиялық жазба –сөзсгз бейнелеу.

Білім көзіне орай топтастырудың және бір реті - бұл көрнекілік әдістер. Көрнекі әдістерді пайдалану барысында акпараттық материалды игеру оку процесінде көрнекі құралдар сүлбе (схема), кесте, сурет, модельдер, приборлар, техникалык кұралдарды тікелей колдануға тәуелді. Бұлардың бәрі окушының сезім тетіктеріне ыкпал жасауға негізделіп, сөздік және практикалык әдістермен бірге пайдаланылады.

Дәріс сабағының кұрылымы

Тақырыбы:

Максаты:

Дидактикалык, ғылымилык, тәрбиелік және дамытушылық міндеттер:

Керекті сөздер:

Жоспар

Дәріс сұрактары

1 ...

2...т.с.с

Әдебиеттер:

Окыту әдістері: баяндау, әңгімелесу, жаттығу

Оқыту формалары: проблемалық лекция, шағын топтағы жұмыс, даралық, топтық