ШыҒармашылыҚ» білім беру саласы

Мақсаты: өнер туындысына сезіммен қарайтын, бейнелеу өнері саласының қарапайым дағдыларын меңгеруге қабілетті мектепке дейінгі кіші жастағы бала тұлғасын дамыту.

«Шығармашылық» білім беру саласының базалық мазмұны ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің төмендегі түрлері арқылы жүзеге асады:

- мүсіндеу;

- жапсыру;

- сурет салу;

- музыка.

Мүсіндеу

Мақсаты: балалардың мүсіндеуге деген қызығушылықтарын тәрбиелеп, эстетикалық талғамдарын қалыптастыру.

Міндеттері:

- техникалық дағдылар мен іскерліктерін қалыптастыру;

- шығармашылық іс-әрекет үдерісіне, көркем шығармалар мен халық шығармашылығына эмоционалдық қарым-қатынастарын білдіруге тәрбиелеу.

Мазмұны:

Сазбалшықтың қасиеттерімен таныстыруды жалғастыру: сазбалшық жұмсақ, бөліп алуға, илеп мүсіндер жасауға болады.

Сазбалшық, қамыр, ермексаз кесектерінен үзу, жұлу, жаншу, созу тәсілдерін қолдана отырып мүсіндеуге үйрету.

Кесекті алақан арасында және жазықтықта түзу және домалақтау арқылы илеу іскерліктерін жетілдіру.

Бөліктері бірнеше заттарды мүсіндеу, дұрыс орналастыру, қатынастарын сақтау, бір-бірімен біріктіру тәсілдерін көрсету.

Кейбір заттарды, көкөністер мен жемістерді бейнелеуге үйрету: азық-түліктер (бауырсақтар, печеньелер, кәмпиттер, шұжықтар), ыдыс-аяқтар (кесе, шыны аяқтар, табақтар, тәрелкелер), ойыншықтар (доп, көжек), жануарлар (кірпі, тышқан, мысық), ертегі кейіпкерлері («Бауырсақ», «Мысықтар ойнайды»).

Жануарларды мүсіндеу тәсілдерін көрсету.

Жеке жұмыстарды ұжымдық композицияға біріктіруге үйрету.

Жапсыру

Мақсаты: қолжетімді мәнерлілік құралдарымен қарапайым бейнелер мен сюжеттерді құрастыру іскерліктерін қалыптастыру.

Міндеттері:

- үлгіге сүйене отырып дайын пішіндерден бейнелерді құрастыра білуге үйрету;

- жапсыру техникасы дағдылары мен ептіліктерін дамыту.

Мазмұны:

Балаларды көкөністер мен жемістерді, азық-түліктерді, ыдыс-аяқтарды, ойыншықтар мен жануарларды бейнелеуге үйрету.

Үлкендер әзірлеген ірі және едәуір ұсақ элементтерді орналастырып (алдымен қағаз бетіне құрастырып, содан соң оларды желімдеу) желімдеуге көмектесу.

Заттар мен ою-өрнектердің пішінін, түсі мен көлемін ескеріп, геометриялық пішіндерден өрнектер құрастыруда жазықтықта орналастыру заңдылықтарын көрсету (элементтердің бірізділігі мен арақашықтығын сақтау).

Әртүрлі пішіндегі қағазға қазақтың «Қойдың ізі», «Құс тұмсық», «Құс қанаты» ою-өрнектеріндегі кейбір элементтерді орналастыра білуге үйрету.

Қылқаламға желімді ұқыпты жағып алу, клеенканың үстінде пішіндерге жағу және сулықпен қолдану іскерліктерін дамыту.

Қағаздың ерекшеліктерін нақтылау: жыртылады, бүктеледі, умаждалады.

Сурет салу

Мақсаты: қоршаған болмыстағы құбылыстар мен заттарды бейнелеу тәсілдеріне үйрету негізінде эстетикалық талғамдарын қалыптастыру.

Міндеттері:

- ұлттық ойыншықтармен және сәндік қолданбалы өнер туындыларымен, заттар мен өнер туындыларының эстетикалық сипаттарымен таныстыру;

- қарапайым заттарды, қоршаған болмыстағы құбылыстар мен ертегі кейіпкерлерін бейнелеу тәсілдерін үйрету.

Мазмұны:

Адамдардың, заттар мен жануарлардың, табиғат құбылыстарының, таныс ертегілердің сюжеттерін бейнелеуге бейімдеу.

Сәндік-қолданбалы өнердің кейбір бұйымдарымен, керамикалық ыдыс-аяқтармен, балалар әдебиеті шығармаларының суреттерімен, қазақстандық және басқа да танымал суретшілердің репродукцияларымен, шағын мүсіндермен таныстырып, олардың мазмұнын түсіне білуге үйрету.

Суреттегі күрделі заттарды бейнелеу барысында бөліктерінің орны мен (жоғарыда, төменде, бір жағынан, басқа жағынан) шамалар арасындағы арақатынасын бере білуге үйрету

Адам мен жануарлардың суреттерін салудың тәсілдерін көрсету.

Балаларды негізгі түстермен, олардың реңктерімен, қағаз бетіне кеңістікті беру тәсілдерімен таныстыруды жалғастыру.

Ұлттық ойыншықтар, керамикалық ыдыс-аяқтар желісімен өрнек элементтерін салуға, розеткада, шеңберде, жолақшада, шаршыда өрнектерді құрастырып, дайын пішіндерде симметрияны сақтай отырып өрнектерді белгілі бір тәртіппен орналастыруға үйрету.

Қазақ ою-өрнектерінің элементтерімен, әшекейлеуімен сурет салуға үйрету.

Сурет салудың техникалық дағдыларын бекіту: суреттерді қылқаламмен бояу (акварель бояулары, гуашь), қарындашпен бір бағытта жоғары-төмен немесе оңнан-солға қарай, барлық пішін бойына жиегінен шығармай штрихтап, ырғақпен жағыс түрлерін түсіру, жуан сызықтарды бүкіл қылқаламмен, ал жіңішке сызықтар мен нүктелерді шетімен немесе қылқаламның келесі ұшымен жүргізу.

Музыка

Мақсаты: мектепке дейінгі кіші жастағы балалардың музыкаға қызығушылығын, музыкалық әрекеттің әр түріне эмоционалдық қарым-қатынасын білдіруге талпынысын қалыптастыру.

Міндеттері:

- қарапайым табиғи дауыспен күш түсірмей, сазды ән салуға, музыкалық аспаптар мен ойыншықтардың дауыстарын естуге үйрету;

- би қимылдары мен музыкалық ойын әрекеттерін орындауға ынталандыру.

Мазмұны:

Музыка тыңдау

Музыкалық шығармаларға эмоционалдық қатынасын тәрбиелеу. Музыкалық ойыншықтар мен сылдырмақтардың (қоңырау, асатаяқ, т.б.) дыбыстарын ажырата білу дағдысын қалыптастыру.

Әнде не туралы айтылғанын әңгімелеп беруге үйрету.

Ән айту

Таза дыбыстау, созып айту, бірге және жеке айту дағдыларын қалыптастыру.

Дыбысталу күші бірдей бір қарқынды ән айтуға үйрету (қатты-жай). Түрлі сипаттағы әндерді орындауда қолдану.

Табиғи дауыспен әннің сөздерін күш түсірмей айтуға, музыкалық фразалар арасында дем алуға, әнді бірге бастап, бірге аяқтауға, әуенін дұрыс бере білуге үйрету. Музыкалық сүйемелдеумен және сүйемелдеусіз педагогтің көмегімен бірінші октаваның ре-ля диапазонында айтуға үйрету. Дыбыстарды биіктігі бойынша ажыратып (октава шеңберінде), басталуы мен аяқталуына әсер ету.

Музыканың түрлі бөлімдерін атамай ажырата білуін дамыту (басы, қайырмасы, т.б.).

Музыкалық-ырғақтық қимылдар (жаттығулар, ойындар, қол ұстасып шеңберде айтылатын әндер, билер).

Музыканың би әуенін сезініп, қарапайым би қимылдарының элементтерін (шапалақтар, топылдату, отырулар, бұрылулар) орындауға үйрету.

Музыка әуеніне сәйкес қимылдарды ауыстыруға, шығарманың аяқталуын сезуге, жаттығуларда, ойындарда, ән айту шеңберлері мен билерде музыка әуенімен қимылдарды үйлестіруге тырысу іскерліктерін дамыту.

«ӘЛЕУМЕТТІК ОРТА» БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫ

Мақсаты: қарапайым әдептілік ережелерінің негізінде қарым-қатынас пен өзара әрекетке қатысуға дайын мектепке дейінгі кіші жастағы бала тұлғасын қалыптастыру.

«Әлеуметтік орта» білім беру саласының базалық мазмұны ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің төмендегідей түрлері арқылы жүзеге асады:

- қоршаған ортамен таныстыру;

- экология;

- көркем әдебиет.