Бастауыш мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі
I-нұсқа
1. Г.И.Щукина бойынша тәрбие әдістерінің жіктелуі:
А) Өзіне-өзі баға беру
В) Өзін-өзі қадағалау
С) Қоғамдық мінез-құлықты қалыптастыру, іс-әрекетті ұйымдастыру +
D) Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру +
E) Іс-әрекетке ұйымдастыру
2. «Мақсат» сөзінің мәні:
А) Белгілі бір нәрсеге қызығушылығы мен ынтасын ояту
В) Бірнеше міндеттердің белгіленуі +
С) Балаға қоғамда өмір сүруге қажетті әлеуметтік тәрбиені меңгерту
D) Сабақ үстінде жүзеге асатын тәрбие міндеттерін толықтыру
E) Алда орындалатын әрекет нәтижесінің айқын бейнесі +
3. Сендіру әдістері:
А) Әңгімелесу +
В) Жаттығу
С) Мадақтау
D) Көзін жеткізу +
E) Марапаттау
F) Жазалау
G) Түсіндіру +
4. Мақтау әдісінің тәсілдері:
А) Мадақтау +
В) Қоғамдық талап қою
С) Үйрету
D) Марапаттау +
E) Құптау +
5. Тәрбие әдісі:
А) Тұлғаға жасалған ықпалдың нәтижелі болуы
В) Тәрбие мақсатына жету жолдары +
С) Әртүрлі іс-әрекеттер ұйымдастыру
D) Әдістерді тиімді пайдалану
E) Әдістерді саралап қолдану
F) Тәрбие мақсатына сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы +
6. Ғалым педагогтар Н.И.Болдырев, Н.Г.Гончарев, Ф.Ф.Королев еңбектеріндегі тәрбие әдісінің жіктелуі:
А) Үлгі-өнеге көрсету
В) Жағдаяттар өткізу
С) Сендіру +
D) Әңгімелеу
E) Жаттығу +
7. Оқушылардың дүниетанымына әсер ететін факторлар:
А) Адам баласының жоғары мұрат-мақсаттары
В) Әлеуметтік орта, тәрбие, ақпарат құралдары +
С) Адамның өмірге ұмтылушылығы
D) Әртүрлі көзқарастардың болуы
E) Адамның жеке көзқарастары
F) Адамның өмірге талаптанушылығы
8. Сынып жетекшісінің ең негізгі тәрбие жұмысында басшылыққа алуға тиіс ресми құжаттар:
А) Еңбек заңының негіздері +
В) Балалардың жеке дамуының картасы
С) Оқушылар күнделігі
D) Ата-аналар жиналысының хаттамасы
E) Сынып журналы
F) Оқушылардың жеке іс-қағаздары
9. Саяси хабарлама:
А) Бір аптадағы әлемдегі жағдайларға қысқаша сипаттама +
В) Көтеріңкі көңіл-күй сыйлайтын хабарлар
С) ҚР халық шаруашылығы туралы
D) Саясаткерлер туралы
E) Өміріміздегі күнделікті спорт және дене шынықтыру туралы
F) Облыс көлеміндегі мәдени шаралар туралы
10. Мектептен тыс мекемелердің жұмысының төмендегі бағыттарында ұйымдастырылады:
А) Қоғам талабына сай жұмыстар
В) Жеке жұмыстар
С) Ұйымдастыру-көпшілік жұмыстар +
D) Оқушы мүмкіншілігіне сай жұмыстар
E) Ата-ана талабына сай жұмыстар
11. Пікірталасты өткізу кезінде ескерілетін негізгі мәселелер:
А) Баяндама жасау
В) Нақты деректермен тұжырымдау +
С) Дәлелді ой-пікірдің айтылуы +
D) Пікірталасты өткізу үшін дайындық жасау
E) Пікірталас жүргізушіні тағайындау
F) Оқушылардың белсене қатысуы +
12. Мектептен тыс мекемелер:
А) Балалардың шығармашылық үйі +
В) Мектеп жанындағы үйлер
С) Қонақ үйлер, жатақханалар
D) Оқушылардың өз үйлері
E) Туристік саяхат жасайтын шетел
13. Дүниетаным:
А) Адам санасының арнайы формасы, яғни қоғамдық өмірге, табиғатқа, өзіне көзқарасы және сенімі +
В) Адамдардың өмірлік ұстанымы, олардың сенімі, мұраты және іс-әрекеті +
С) Қоғамның даму заңдылығы туралы білуі
D) Табиғат құбылыстары туралы түсінігі
E) Өсімдіктердің даму процесін білуі
F) Адамдар арасындағы қарым-қатынасты түсінуі
14. Сынып жетекшісі жұмысының бағыттары:
А) Өмірде кездесетін мәселелерді шешуде оқушыларға көмек көрсету +
В) Тәрбиесіз кеткен істерін қамқорлықпен қорғап отыру
С) Тәрбие мәселесінде ата-аналарға бар шындықты айтып отырудан бас тарту
D) Оқушылардың әлеуметтік заңды құқықтарын қорғау +
E) Сабақтардан кешіккен оқушылар жөнінде мектеп әкімшілігіне апта сайын арызданбау
F) Оқушылардың бостандықтары мен құқықтарын сақтауға мүмкіндік беру +
G) Мектеп әкімшілігімен бірлеспей-ақ оқушының жағымсыз іс-әрекеттерін жарияламау
15. Сынып жетекшісі оқушының жеке басы мен сынып ұжымының дамуы туралы психологиялық-педагогикалық тәсілдерді қолданады.
А) Сыныпта диагностика жүргізеді
В) Сыныпта сынып сағатын қорытындылайды
С) Алынған мәліметтерді талдайды +
D) Сыныпты сырттай бақылайды
E) Сыныпта сабақ беретін пән мұғалімдерімен әңгімелеседі +
F) Алынған мәліметтерді қорытындылайды +
G) Эксперимент жұмыстарын жүргізеді
16. Эстетикалық тәрбиенің негізгі компоненттері:
А) Табиғат эстетикасы
В) Эстетикалық тәрбие
С) Эстетикалық сезім +
D) Мінез-құлық эстетикасы +
E) Эстетикалық қабылдау +
17. Тәрбие жоспарына қойылатын талаптар:
А) Жоспардың жан-жақтылығы, тәрбиенің барлық салаларын қамтуы +
В) Оқушылар әрекетінің жоспар талабына сәйкестігі
С) Тәрбие жоспарында сабақтың бағалануы
D) Жоспардың қоғам талабына, мақсатына сәйкестігі +
E) Мектептен тыс тәрбие мекемелерімен өзара бірлескен іс-шаралардың күнделікті өтуі
F) Жоспар оқу жұмыстарын қамту
G) Тәрбие жұмысы формаларының оқушылардың жас және тәрбиелік деңгейіне сәйкестігі +
18. Оқушылар ұжымының қалыптасу кезеңдері:
А) Оқушылар тобының әлсіреген кезі
В) Алғашқы күннен белсенді болған топ
С) Оқушылар ұжымы жеткіліксіз ұйымдасқан топ +
D) Топты басқаруда лидерлердің топтасуы
E) Белсенді топтың және ұжым іс-әрекетінің дамуы +
F) Ұжым өзін-өзі басқаруға дағдыланған топ +
19. Оқушылар ұжымының өзіндік белгілері:
А) Оқушылармен апаттық аймақтарды қорғау жұмыстарын ұйымдастыру шешімінің болуы
В) Белгіленген шараны орындау үшін оның шешу жолдарын сынып жетекшісінің үйрете білу әрекетінің болуы
С) Жалпы әлеуметтік маңызы бар ортақ мәселені шешу қабілеті болуы +
D) Ортақ сайланған басқару ұйымның болуы +
E) Әртүрлі ғылыми салаларымен байланыста болуы
F) Әрекет етуде өзара бірлескен іс-қимылдың болуы +
20. Оқушылар ұжымының екінші кезеңінде топпен жасалатын жұмыс:
А) Қоғамдық еңбек тапсырмаларын орындау +
В) Өзін-өзі тәрбиелеу
С) Әрбір ұжым мүшелеріне көмектесу, іс-әрекетін бақылау +
D) Өзін-өзі бақылауды ұйымдастыру
E) Жұмысты бірігіп жоспарлау +
21. Дене тәрбиесінің міндеттері:
А) Оқушыларға практикалық сабақтар өткізу
В) Тәртіпті, ұжымшыл болу
С) Гигиеналық дағдыларды қалыптастыру +
D) Дене шынықтыру және спорт саласында арнаулы білімдер беру +
E) Баланың жеке басы сұлулығын қалыптастыру
F) Мектептегі ережелерді сақтау
G) Қоғамдық нормаларды сақтау
22. «Экология» ұғымының анықтамасы жер:!!!
А) Қоршаған ортаны қорғау заңдылығын бұзғандармен жұмыс жасайтын ғылым
В) Жер қойнауын, атмосфера, орман, тоғайларды қорғайтын заңдар шығаратын ғылым саласы
С) Жер қойнауын зерттейтін ғылым
D) Жануарлар, өсімдіктер, микроорганизмдердің өзара және қоршаған ортамен қарым- қатынасын зерттейтін биологияның құрамдас бөлігі +
E) Өндірістегі технологиялық процестерге шығармашылықпен қарым- қатынас орнату туралы ілім
F) Организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен өзара қарым- қатынасын зерттейтін ғылым +
G) Өндірістік және ауылшаруашылық нысандарды құруда білімді нәтижелі қолдану
23. Ақыл-ой тәрбиесінің мақсаттары:
А) Адамзат жасаған заттық және рухани байлықтарды меңгерту +
В) Баланы логикалық тұрғыда ойлай білуге үйрету +
С) Әр елдің әдет-ғұрпы, ой-санасын ұштастыру
D) Табиғатқа және жұлдыздарға қарап ауа-райын болжау
E) Қазақ халқының тәрбие саласындағы тәжірибесін жалғастыру
F) Жыл мезгілдері құбылыстарының ерекшелігін бақылау
G) Ауыз әдебиетінің маңызды ерекшелігін таныту
24. Сабақтан тыс тәрбие жұмысының ерекшеліктері:
А) Әдебиет пәні және мектеп кітапхана қызметкерлерімен бірлесе отырып оқырмандар мәжілістерін өткізіп отыру
В) Сабақтан тыс әртүрлі тәрбие жұмыстарын атқаруда өздігінен жұмыс істеу біліктілігіне машықтандыру +
С) Қызықты кездесулер, кештер, ертеңгіліктер өткізу
D) Сабақтан тыс тәрбие жұмысының мазмұны баланың сезіміне, әсерленуіне назар аударуды міндеттейді +
E) Оқушылардың қолымен жасалған шығармашылық жұмыстарына сай көрмелер ұйымдастыру
F) Оқушылардың оқудан тыс қызықты кітап, газеттер мен журналдар оқуын ұйымдастыру
G) Сабақтан тыс уақытта тақырыптық сынып сағаттарын өткізу және оған дайындық жұмыстарын ұйымдастыру
25. Мектептегі құқықтық тәрбиенің мақсаты:
А) Жеткіншектің мінез-құлықтары мен жүріс-тұрыстарын заң талаптарына сай қалыптастыру
В) Құқықтық нормалар жайында жан-жақты білім меңгертуде күнделікті мән беру
С) Оқу-тәрбие жұмысының барлық құрылымдарында құқықтық тәрбиеге айрықша мән беру
D) Оқу-тәрбие жұмысында құқықтық тәрбие туралы айрықша білім беру
E) Өскелең жас ұрпақты қоғамның заңдары мен нормаларын бұлжытпай орындау және оларды сыйлау рухында тәрбиелеу +
F) Өз Отанын қорғауға әрқашанда дайын болуға жаттықтыру +
II-нұсқа
1. Оқушылардың жеке басын зерттейтін әдістер:
А) Бақылау әдісі +
В) Сауалнама әдісі +
С) Матрица (ұяқап) әдісі
D) Әңгімелесу әдісі +
E) Эксперимент әдісі
F) Социометрия әдісі
2. Этикалық әңгімелер:
А) Газет, журнал материалдары +
В) Көркем әдебиет шығармалары +
С) Саяси хабарлар материалдары
D) Біздің еліміздегі, республикамыздағы ең маңызды, ең көрнекті хабарлар, жаңалықтар туралы
E) Сынып, мектеп өмірінен алынған мәліметтер +
F) Бір аптадағы әлемдегі жағдайларға қысқаша сипаттама
G) Халықаралық жағдайдағы негізгі оқиғалар туралы
3. Жеке адамның санасын қалыптастыру әдістері:
А) Үйрету
В) Пікірталас +
С) Жаза
D) Жаттығу
E) Жарыс
4. Іс-әрекетін ұйымдастыру және қоғамдық тәлім-тәрбиеге үйрету әдістері:
А) Этикалық әңгіме
В) Пікірталас
С) Қоғамдық талап +
D) Педагогикалық талап +
E) Үлгі-өнеге
F) Әңгіме
G) Жарыс
5. Тәрбие тәсілі:
А) Белгілі бір жағдайда әдісті нақты қалай қолдануды қамтамасыз ету +
В) Тұлғаға жасалған ықпалдың нәтижелі болуы
С) Жеке басқа ықпал ету құралы
D) Әртүрлі іс-әрекеттер ұйымдастыру
E) Жеке басқа ықпал ету құралы
F) Тәрбие әдісінің құрамды бөлігі +
G) Тәрбие мақсатына жету жолдары
6. Тәрбиелік шаралар:
А) Олимпиада өткізу
В) Білімдерін тексеру
С) Оқырмандар конференциясы +
D) Оқушыларды тестілеу
E) Сауалнама алу
F) Қызықты әңгімелер өткізу +
G) Зерттеу жүргізу
7. Оқушылардың дүниетанымына әсер ететін факторлар:!!!
А) Әлеуметтік орта, тәрбие, ақпарат құралдары +
В) Адамның өмірге ұмтылушылығы
С) Адамның жеке көзқарастары
D) Адамның материалдық жағдайы +
E) Адам баласының жоғары мұрат-мақсаттары
F) Сыныптан және мектептен тыс тәрбие жұмыстары +
G) Адамның өмірге талаптанушылығы
8. Сынып жетекшісінің ең басты қызметтері:
А) Шығармашылық
В) Диагностикалық +
С) Коммуникативтік +
D) Жауапкершілік
E) Ғылымилық
F) Дамытушылық +
9. Тәрбие жұмысын ұйымдастыру формалары:!!!
А) Көпшілік жұмыстар +
В) Сендіру жұмыстары
С) Жеке жұмыстар +
D) Пікірталас жұмысы
E) Үлгі-өнеге жұмыстары
F) Әңгіме жұмысы
10. Сабақтан тыс тәрбие жұмысының танымдық әрекеті:!!!
А) Шығармашылық әрекеті +
В) Спорттық-сауықтыру әрекеті
С) Тақырыптық конференцияларды өткізу әрекеті
D) Еңбек ету әрекеті +
E) Саяси хабарламалар дайындау әрекеті
11. Перспективалық жоспардың негізінде жұмыс жоспары құрылады:!!!
А) Күнделікті +
В) Екі жылдық
С) Апталық +
D) Жарты жылдық
E) Жылдық
F) Тоқсандық +
12. Тәрбиешінің баланың жағымды іс-әрекетін, мінез-құлқын көріп бағалай білуі және оны көпшілік, ұжым алдында жария ету әдісі:
А) Мадақтау әдісі +
В) Сендіру әдісі
С) Жазалау әдісі
D) Жаттықтыру әдісі
E) Талап қою әдісі
13. Ұжымдық шығармашылық істі ұйымдастыру кезеңдері:
А) Тұлғаны қалыптастыру кезеңі
В) Ұжымдық кезеңі
С) Топпен жұмыс орындау кезеңі
D) Дайындық кезеңі +
E) Дамыту кезеңі
F) Ұжымдық жоспарлау кезеңі +
G) Шараны өткізу кезеңі +
14. Ю.К.Бабанский бойынша тәрбие әдісінің жіктелуі:!!!
А) Жеке адамның санасын қалыптастыру әдістері
В) Оқушының мінез-құлқын мадақтау арқылы қалыптастыру әдістері
С) Балалардың іс-әрекетін ұйымдастыру әдістері
D) Оқушылардың мінез-құлқын көтермелеу, бақылау, өзін-өзі бақылау әдістері +
E) Оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастыру және қоғамдық тәрбиені қалыптастыру әдістері +
F) Тәрбиеленушілердің іс-әрекетіндегі, қарым-қатынасындағы, мінез-құлқындағы жағымды тәжірибені қалыптастыру әдістері
G) Сана-сезімді қалыптастыру әдістері +
15. Сынып жетекшінің шеберлігі:
А) Сынып жетекшісінің ұйымдастырушылық білімі мен қабілеттерінің болуы +
В) Оқушының тек қана адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруы
С) Сынып жетекшісі оқушылар ұжымын өз мүддесіне бағындыра білуі
D) Сынып жетекшісі оқушылар ұжымының өмірін, белсенділігін нығайтуы
E) Сынып жетекшісі оқушыларды саяхаттық істерге жан-жақты тәрбиелеуі
F) Тәрбие процесіндегі әрекеттерді оқушыларды таңдандаруы
16. Сабақтан тыс тәрбие жұмысының танымдық әрекеті:!!!
А) Баланың танымдық қызығушылығын тудыру +
В) Оқуға жағымды мотивациясын тудыру +
С) Өнертапқыштыққа баулу
D) Адамгершілігін көтеру
E) Оқу дағдысын жетілдіру +
17. Мектептен тыс мекемелердің негізгі міндеттері:!!!
А) Өз бетімен білімін көтеруге жағдай жасау +
В) Баланың демалуына қамқорлақ жасау
С) Геолог, космонавт болуға тәрбиелеу
D) Оқушылардың ғылыми жүниетанымын қалыптастыру +
E) Әр оқушының қалыпты дамуына тиімді жағдай жасау +
18. Сыныптас тыс жұмысты ұйымдастырудың ерекшеліктері:!!!
А) Сыныптан тыс жұмысты тек қана сынып мұғалімі ұйымдастырады
В) Сыныптан тыс жұмыстар оқу бағдарламасында көрсетіледі
С) Зерттеу жұмыстарының жүретіндігі
D) Міндетті оқу бағдарламасымен байланысты емес +
E) Еріктілік негізінде ұйымдастырылады +
19. Тәрбие сағатын талдау үлгісі:!!!
А) Тәрбие сағатын жеті сайын өткізу
В) Тәрбие сағатын өткізу барысында қолданылған әдістер +
С) Тәрбие сағатының өткізілу орны туралы
D) Ұйымдастырушының алдына қойған мақсатын +
E) Тәрбие сағатының қорытынды нәтижесі +
20. Оқушының жеке тұлғасының психологиялық мінездемесін анықтайтын бағдар-кестесі:
А) Психикалық процесс пен сезімнің ерекшеліктері
В) Балалардың ұжымдық топтағы жағдайы