Симметриялық жүктеме кезде синхронды генератордың жұмысы
Синхронды генератордың векторлық диаграммасы:
а) айқындалған полюсті генератор
Генератордың қысқыштарындағы кернеу статор орамасындағы ЭҚК-тердің қосындысына және фазаның активтік кедергідегі кернеу түсуіне тең.
(7.24)
Статор реакцияның және сейілу ЭқК-теріне сәйкес токтар және индуктивтік кедергілер арқылы тең.
(7.25)
Кернеу U1 және ЭҚК Ė арасындағы бұрыш жүктеме бұрыш деп аталады, яғни ол бұрыштың мәні жүктемеге тәуелді;
7.18 – сурет. Айқындалған полюсті генератордың векторлық диаграммасы:
а – активтік-индуктивтік жүктеме;
б – активтік-сыйымдылықтық жүктеме;
б) айқындалған полюсті генератор
7.19-сурет. Айқындалмаған синхронды генератордың векторлық диаграммасы.
Айқындамаған синхронды машинаның бойлаулы және көлденегі біліктердегі статор реакциясының индуктитік кедергілері тең , ал сондықтан да синхронды индуктивтік кедергілері тең . Осы себептен статор тоғы -ді қосындыларға бөлуге қажеттігі жоқ.
Синхронды генератордың сипаттамалары:
7.20 - сурет. Синхронды генератордың сипаттамаларын түсірудің жалғауы
Статордың орамасы ауыспалы симметриялық Zж кедергілер арқылы жүктеледі. Генератордың активтік қуаты генератордың роторын айналдырып тұрған Қ қозғалтқыштың иінкүшін реттеу арқылы өзгертіледі.
Сипаттамалар көрнекілік болу үшін олар қатыстық бірлікте салынады.
1. Cыртқы сипаттамалар.
Қоздыру ток Iқ бұрыш φ1 және жиілік f1 тұрақты кезде кернеу U1-дің ток I1 –ден тәуелділік генератордың сыртқы сипаттамасы деп аталады, яғни U1=f(I1).
Сыртқы сипаттаманың түрі жүктеменің мінезіне, яғни кернеу мен токтың арасындағы бұрышына байланысты .
7.21-сурет. Синхронды генератордың сыртқы сипаттамалары
Активтік және активтік-индуктивтік жүктеме кезде E>U1, ал активтік- сыйымдылық жүктеме кезде E<U1, яғни бірінші кезде жүктеме өскенде генератордың кернеуі азаяды, ал екінші кезде үлкейеді. Мұның себебі: активтік-индуктивтік жүктеме кезде статор реакциясы бойлайлы магнитсіздендіру әрекетін жасайды, ал активтік-сыйымдылық жүктеме кезде статор реакциясы бойлайлы магнитсіздендіру әрекет жасады.
Сипаттамаларды түсіргенде U1=constжәне n1=const болу керек. Бос жүріс ережеден номинал жүктеме ережеге дейін ауысқанша кернеудің өзгергені мынадай көрініспен анықталады (% )
Негізінде генераторлар қуат коэффициент cos φ1=0,85-0,9 –ға тең кезде жұмыс істейді , ал бұл жағдайда ∆ U1= 15-20% .
2. Реттеуіш сипаттамалар
Кернеу U1, бұрыш φ1 және жиілік f1тұрақты кезде қыздыру ток Iқ-дан жүктеме ток I1-ден тәуелділікті реттеуіш сипаттамалар деп атайды, яғни Iқ=f(I1).
Бұл сипаттамалар жүктеме ток I1өзгерген кезде кернеу U1тұрақты сақтау үшінқыздыру токIққалай өзгерту керек екенін көрсетеді.
7.22-сурет. Синхронды генератордың реттеуіш сипаттамалары
Активтік жүктеме кезде ток I1 үлкейген кезде кернеу U1 азаяды, ал оны тұрақты сақтау үшін қыздыру токты үлкейту керек (қисық 2).
Активтік – индуктивтік жүктеме кезде кернеу U1 статор реакцияның әсерімен көбірек азаяды, ал сол себептен қыздыру токты үлкейту керек (қисық 1).
Активтік - сыйымдылықтың жүктеме кезде кернеу U1 статор реакцияның әсерімен үлкейеді, сол себептен қыздыру токты азайту керек (қисық 3).