ПрактикалыҚ сабаҚтар

МЕХАНИКА

Есеп шығару үлгілері:

Мысал 1.Радиусы R=10см диск айналғанда, диск радиусының бұрылу бұрышының уақытқа тәуелділігі теңдеуімен өрнектеледі.

Мұндағы А=2рад, В=4 рад/с³. Дөңгелекте орналасқан нүктелер үшін:

1) t=2c уақыт мезетіндегі нормаль үдеуді,

2) осы уақыт мезетіндегі тангенциаль үдеуі,

3) дөңгелек радиусымен толық удеу ⁰ бұрыш жасайтын бұрылу бұрышын табыңыз.

БерілгеніШығарылуы:

R=10см

= R

А=2рад, = t

В=4 рад/с³ tg

t=2c ⁰

(3Bt²)²R=6BtR 9B²t⁴R=6BtR

1) -?

2) -? t³=

3)

Жауабы: 1) 2) 3) =2.67 рад

Мысал 2.Бірқалыпты үдемелі қозғалыс заңын зерттеуге арналған қарапайым Атвуд машинасы жіпке байланып қозғалмайтын блокқа ілінген массалары әр түрлі ( ) екі жүктен тұрады. Блок пен жіпті салмақсыз деп есептеп және блок өсінің үйкелісін ескермей

1) жүктердің үдеуін

2)Жіптің Т тіркеу күшін

3)блок өсіне әсер етуші F күшіт табыңыз.

БерілгеніШығарылуы:

////////////// //////////////

( ) T=

1) a-?

2) T-?

3) F-?

Мысал 3.Қарудан ұщып шыққан массасы m=5кг снарядтың траекториясы ең жоғары нүктесіндегі жылдамдығы . Осы жоғары нүктеде снаряд екі бөлікке бөлінеді де, массасы =3 кг үлкен бөлігі жылдамдықпен кері ұшады. Екінші бөліктің жылдамдығын табыңыз.

Берілгені

m=5кг

-?

Шығарылуы:

mv=

m

Мысал 4.Бірдей материалдан дайындалған, бірдей мысалы шар тұтас цилиндр бірдей жылдамдықпен сырғанамай домалайды. Шардың кинетикалық энергиясының тұтас цилиндрдің кинетикалық энергиясынан қанша есе аз екенін табыңыз.

Берілгені

Шығарылуы:

, , , ,

,
Жауабы:

Студенттердің өз бетімен (СӨЖ) шығаруға арналған есептер:

1.1. Автомобиль жүрген жолының бірінші жартысы км/сағ., ал екінші жартысы км/сағ жылдамдықпен жүрді Автомобильдің орташа жылдамдығын табыңыз?

1.2. h=300 м биіктіктегі аэростаттан тас құлады. Қанша t уақыттан кейін тас жерге түседі, егер а) аэростат 5 м/с жылдамдықпен жоғары көтерілсе, б) аэростат 5 м/м жылдамдықпен төмен түссе, в) аэростат қозғалмаса.

1.3. Жіпке массасыв m= 1кг жүк ілінген . Жіпке байбайланған жүкті : а) а=5 м/с² үдеумен жоғары көтергенде , б) сондай а=5 м/с² үдеумен төмен түсіргендегі жіптің Т керу күшін табыңыз.

1.4. Дене горизонтпен бұрыш жасайтын көлбеу жазықтықпен сырғанп түседі. Дененің жүрген жолының t уақыт тәуелділігі S=Ct² теңдеуімен берілген, мұндағы С= 1.73 м/с² Дененің жазықтықпен үйкелісінің коэффициентін к табыңыз.

1.5.Массалары кір тастары жіппен жалғастырылып , салмақсыз блокқа ілінген. Кір тастарының қозғалыс а үдеуін және жіптің Т керу күшін табыңыз. Блоктың үйкелісін ескерменіз.

1.6.Салмақсыз блок үстелдің шетіне бекітілген Массалары бірдей кг. 1 және 2 кір тастары жіппен жалғастырылып , салмақсыз блокқа ілінген. 2 кір тасы мен үстелдің арасындағы үйкеліс коэффициенті k=0.1. Кір тастарының қозғалыс a үдеуін және жіптің Т керу күшін табыңыз. Блоктың үйкелісін ескерменіз

1.7.Массасы = 3кг дене 3 м/с жылдамдықпен қозғала отырып, тыныштықтағы массасы дәл сондай денемен соқтығысады. Соқтығысты орталық және серпімсіз деп есептеп, соқтығыс кезінде бөлінген жылу мөлшерін табыңыз.

1.8.Радиусы R=0,2 м біртекті құрсау тегершігіне жанама бойымен F=98.1H әсер етеді. Құрсау айналғанда әсер ететін үйкеліс күшінің моменті 4,9Нм. Құрсау 100 рад/с² бұрыштық үдеумен айналғандағыф құрсаудың массасын табыңыз.

1.9.Горизонтпен бұрыш жасайтын көлбеу жазықтықпен біртекті тұтас диск сырғанамай домалап түседі. Дискі центрінің а сызықтық үдеуін табыңыз.

1.10.Маховик n=10 айн/с жиілікпен айналады, оның кинетикалық энергиясы E=7,85 кДж. Қанша уақыттан кейін маховикке түсірілген күш моменті М=50Нм маховиктің бұрыштық жылдамдығын екі есе өсіреді?