Пациенту 45 лет, страдает метаболическим синдромом, врач решил назначить антагонист кальция не относящийся к дигидропиридиновым производным. 2 страница

*025-8/у

*063/у

*025-2/у

*+066-4/у

*025-5/у

#62

*!Дәрігер мектепке баратын баланың медициналық құжаттарын мектептегі медициналық кабинетке берді, сонымен қатар балаға жасалынған профилактикалық екпелердіде. Карта нөмірі қандай?

*025-5/у

*066-4/у

*025-2/у

*025-8/у

*+063/у

#63

*!Колледж студенті, миостенияның үдемелі сатысымен, тұрғылықты жері бойынша емханаға денсаулық жағдайы бойынша дене шынықтыру сабағынан босату жөнінде ВКК қорытындысы берілді. Осы медициналық құжаттың нөмірі қандай?

*084/у

*027/у

*+035-1/у

*070/у

*088/у

#64

*!Жүкті әйел 30 жаста,хат тасушы. Қайталама жүктіліктің үзілу қаупі бойынша ем қабылдады. Дәрігерлік-кеңестік комиссия әйелді жеңіл жұмысқа жіберілу туралы қорытынды берді.

Осы медициналық құжаттың нөмірі қандай?

*070/у

*027/у

*035-1/у

*088/у

*+084/у

#65

*!28 жастағы жүкті әйел, бірінші жүктілік, алғаш босанушы, жүктіліктің 18-аптасы. Тексеріп қарау кезінде ұрықтың туа біткен генетикалық патологиясы, өмірге байланыссыз және медициналық көрсеткіштерге байланысты жүктілікті үзу ұсынылды.

Дәрігер жүктілікті үзу бойынша қандай құжат толтырады?

*+084/у

*088/у

*035-1/у

*027/у

*070/у

#66

*!50 жастағы әйел тұрғылықты жері бойынша емханадан скрининг өтуге келді. Дәрігер оны С және Д гепатитке маркерлеріне қан тапсыруға жіберді.

Дәрігер маркерге жіберу бойынша қандай құжатты толтырады?

*058/у

*+245/у

*088/у

*001-4/у

*021/у

#67

*!60 жастағы әйел дәрігерге әкімшіліктен жолдама алу үшін, анықтама беруді сұрап келді. Анамнезінде – «ДОА тізе буыны, ФН ІІ, АГ ІІ, р.2» диагнозы бойынша «Д»-есепте тұрады.

Жолдама алу үшін анықтама номері қандай?

*072/у

*077/у

*078/у

*+070/у

*076/у

#68

*!45жастағы ер кісі, созылмалы гастриттен емделу мақсатында «Сары-Ағаш» санаториясына жолдама алу үшін, санаторно-курорттық картаны толтыру өтінішімен келді.

Санаторно-курорттық картаның номері қандай?

*070/у

*+072/у

*076/у

*078/у

*077/у

#69

*! 13 жастағы қыз бала, «Ревматизм, н/ф. Ревмокардит» диагнозы бойынша «Д» есепте тұрады. Анасы жұмысқа жолдама алу үшін қызына ауруы бойынша санаторно-курорттық картаны толтыру өтініші бойынша келді.

Санаторно-курорттық картаның номері қандай?

*077/у

*078/у

*070/у

*072/у

*+076/у

#70

*!56 жастағы ер кісі, «ЖИА. КС ФК ІІ. СЖЖ0» диагнозымен «Д» есепте тұрады. 1 ай бұрын АКШ-тан кейін ауруханадан шығарылған және қәзір аурухана қағазымен жүр. 3 айдан кейін науқас еңбекке жарамсыздық сұрағы бойынша МӘС-дан өту керек.

Дәрігер науқастың МӘС-дан өту бойынша қандай негізгі құжатты толтырады?

*021/у

*001-4/у

*088/у

*027/у

*035-1/у

#71

*!25 жастағы әйел жиі сұйық нәжіс,іштегі ауру сезімі, субфебрильді температура шағымы бойынша жалпы практикалық дәрігерді үйіне шақырды. Анамнезінде – жағдайы кешеден бастап нашарлаған. Қонаққа барғанда – торт жеген. Жалпы жағдай орташа ауырлықта. АҚ 120/80 мм рт.ст. Пульс 88уд/мин. Іші жұмсақ, пальпацияда сезімтал, кіндік аймағында урчание. Үлкен дәреті пенисті, ауқымды. Дәрігер диагнозды нақтылау үшін науқасты инфекциондық кабинетке жіберді.

Дәрігер СЭҚ-ке (СЭС) қандай құжат толтыру керек?

*088/у

*245/у

*001-3/у

*+058/у

*00-4/у

#72

*!Ата-анасы 10 жастағы баласын денсаулық лагеріне жіберуге дайындалуда және дәрігерге медициналық анықтама алуға келді.

Денсаулық лагеріне саяхаттауға дәрігер балаға қандай құжат береді?

*078/у

*077/у

*+079/у

*076/у

*072/у

#73

*!Санаторияға жолдама құжатының номері?

*+077/у

*072/у

*076/у

*079/у

*078/у

*ЖТД клиникалық тәжірибесіндегі дәйектемелі медицинасы*1**

#74

*!Өзінің күнделікті тәжірибесінде заманауи дәрігер бірінші кезекте көңіл бөлуі керек

*+Клиникалық әдістемелерге, стандарттарға, емдеу протоколына

*Ғылыми журналдардағы басылымдарға

*Тәжірибелі дәрігер-клиницистердің , көшбасшы ғалымдардың пікіріне

*Шетелдік әріптестердің пікіріне

*Белгілі аурудың емдеу және диагностикалау әдісіне жалпы көзқарас

#75

*!Қазіргі уақытта медициналық қателіктердің себебінен болатын өлім-жітімнің жоғарылауы немен байланысты

*Диагноздың дұрыс қойылмауы

*+Медициналық препараттардың жанама әсерлерінің қаралмауы

*Емдеу жоспарының дұрыс еместігі

*Емдік заттың және мөлшерінің дұрыс таңдалмауы

*Науқастың толық текерілмеуі

#76

*!Аурудың алдын алу туралы нұсқаулықтардың көбісі …

*Ғылыми дәлелденген

*Дәлелді медицинаның ұстанымдарына сай келеді

*Көп жылғы клиникалық зерттеулердің нәтижесіне негізделген

*+Нақты дәлелді базасы жоқ

*Дәлелдемелерді қажет етпейді

#77

*!«Патогенетикалық негізделген терапия» неге негізделген…

*Дәлелді медицинаның ұстанымдарына

*РКИ нәтижелеріне

*Здравом смысле

*Аурудың этиологиясына

*+Аурудың даму механизміне

#78

*!Преваленсті (превалентность)ненің көмегімен анықтайды

*+Көлденең зерттеулер

*Когорттық зерттеулер

*Рандомизирленген бақыланған зерттеулер

*Жүйелік бақылау

*Бақылаумен салыстырмалы типті зерттеулер

#79

*!Инсиденс (инсидентность) ненің көмегімен анықтайды

*Көлденең зерттеулер

*+Бойлықзерттеулер

*Рандомизирленгенбақыланған зерттеулер

*Жүйелік бақылау

*Мета-анализ

#80

*!Көлденең зерттеулерге қарағанда, бойлық зерттеулер…

*Бір популяциядағы белгілі бір аурумен ауыратын адамдар санын анықтау үшін қолданылады

*+Белгілі бір уақыт аралығында бір топ науқастарды бақылауға негізделген

*Науқастарды бақылауды қажет етпейді

*Преваленсті (превалентности) талқылауға болады

*Дизайны және орындалуы жағынан қиындық жоқ

#81

*!Жылына бір ауруға байланысты неше жаңа жағдай болатынын қандай зерттеу арқылы анықтауға болады?

*Көлденең зерттеу

*Рандомизирленгенбақыланған зерттеулер

*Жүйелік бақылау

*+Бойлық зерттеу

*Рандомизирленбеген бақыланған зерттеу

#82

*!Белгілі бір популяцияда бір аурумен неше адам ауыратынын қандай зерттеу арқылы анықтауға болады?

*+Көлденең зерттеу

*Рандомизирленгенбақыланған зерттеулер

*Жүйелік бақылау

*Когорттық зерттеу

*Бақылаумен салыстырмалы типті зерттеулер

#83

*!Көзқарас бойынша дәлелдемелер иерархиясында ең жоғарғы сатыдағы дәлелдеме …

*Көлденең зерттеу

*Рандомизирленген бақыланған зерттеулер

*Мета-анализ және жүйелік бақылау

*+Когорттық зерттеу

*Бақылаумен салыстырмалы типті зерттеулер

#84

*!Жаңа дәрілік заттарды сынақтан өткізудегі орынды зерттеу әдісі?

*Көлденең зерттеу

*Рандомизирленгенбақыланған зерттеулер

*Мета-анализ

*+Когорттық зерттеу

*Бақылаумен салыстырмалы типті зерттеулер

#85

*!Сіз –зерттеушісіз, жаңадан әзірленген аппендэктомия әдісі бұрынғыдан жақсы екенін дәлелдеу мақсатыңыз. Ол үшін қандай зерттеуді таңдайсыз?

*Көлденең зерттеу

*Рандомизирленбеген бақыланған зерттеулер

*+Рандомизирленген бақыланған зерттеулер

*Когорттық зерттеу

*Бақылаумен салыстырмалы типті зерттеулер

#86

*!Плацебоны не үшін қолданады?

*Науқастар негізгі емдеу тобына жататынын білмес үшін

*Науқастар өздерін барлық адамдар сияқты емдейді деп ойлау үшін

*Науқастар негізгі емдеу тобына жатамыз деп ойлауы үшін

*Науқастар бақылау тобына жатамыз деп ойлауы үшін

*+Науқастар қандай топқа жататынын білмес үшін– негізгі(емдік) немесе бақылау

#87

*!Күнделікті клиникалық тәжірибеде дәлелді медицинаның ұстанымдарын ұстануға болады деп айтуға болады ма? Неліктен?

*+Йә, себебі нақты дәлелдемесі бар жақсы ем қолданып жатқандығыңа сенімді боласың

*Жоқ,себебі дәрігерге клиникалық тәжірибе неғұрлым бағалы

*Йә,себебі дәлелді медицина клиникалық тәжірибеде кездесетін барлық жағдайды қарастырған

*Нет, потому что здравый смысл иногда более уместен

*Йә, себебі бұл дәрігердің жұмысын айтарлықтай жеңілдетеді – тек керек сұраққа нақты жауап тауып қолдану керек

#88

*!Ревматоидты артритті емдеуде индометациннің әсері қандай екенін зерттеудегі ең маңыздысы?

*Науқастардың топтарын дұрыс таңдау

*Квалифицирленген дәрігер-ревматологтардың тобын құру

*+Науқастарды негізгі(емдік) және бақылау тобына кездейсоқ жиілікте бөлу

*Индометацинді қабылдаған науқастардағы жанама әсерлерге көңіл бөлу

*Зерттеуге қатысуға науқастардан рұқсат алу

#89

*!Қандағы глюкоза мөлшерін анықтау Қантты диабетті анықтаудағы эффективті әдіс екенін зерттейін деп шештіңіз. Ол үшін сіз …

*Науқастарға не мақсатпен қан алатыныңызды айтпайсыз

*+Қандағы глюкоза мөлшерін анықтауды

Қантты диабетті анықтаудағы басқа әдіспен салыстырасыз

*Қандай зерттеу жүргізетініңізді дәрігерлерге айтпайсыз

*Ұзақ уақыт аралығында науқастарды бақылайсыз

*Барлық науқастардан қанды бір рет қана аласыз

*ЖТД клиникалық тәжірибесіндегі дәйектемелі медицинасы*2**

#90

*!Клиникалық басқару қолданылады

*+Емнің нәтижелілігі, емдік шығынның нәтижелілігі, емнің сапасы, емнің ғылыми бағыты

*Өмір сүру сапасын жақсарту, асқыну жиілігін азайту, ауру симптомдарын азайту

*Науқастың өмір сүру салтымен байланысты негізгі көрсеткіштер (кез келген себепті немесе негізгі зерттеудегі аурудан болған өлім,зерттеудегі аурудан айығу)

*Повышать удовлетворенность среднего медицинского персонала

*Ұйымның мінсіздігі

#91

*!Егер сіздің науқасыңыз ЖИА, МИ өткерген болса, сіз ЖИА асқынбаған формасымен ауыратын науқастарға арналған клиникалық нұсқауды қолдана аласызба?Жауапты негіздеңіз.

*Йә, қолданамын, себебі клиникалық нұсқау – осы мәселеде ғылыми дәлелденген ақпарат көзі болып табылады

*Жоқ, себебі МИ алған науқас медикаментозды емді, ал қарапайым ЖИА хирургиялық емді қажет етеді

*Йә қолданамын, егер ЖИА бойынша науқасты емдеуге басқа нұсқаулықтар болмаса

*+Жоқ, себебі, бір аурудың әртүрлі формасындағы науұастарды емдеу мен тексеру айтарлықтай өзгеше болуы мүмкін

*Йә, себебі, клиникалық нұсқауды міндетті түрде қадағалау керек

#92

*!Жақсы клиникалық нұсқаулық 2 міндеттемеге жауап беруі тиіс: дұрыс құрастырылған және…

*Жаңа ғылыми көзқараста

*Қарапайым, арзан, қолдануға тиімді

*+Жан-жақты дәлелдемеге негізделген

*Қалыптасқан тәжірибені өзгертуге негізделмеген

*Медициналық тәжірибеде дамуға кедергі келтірмейді

#93

*!Клиникалық нұсқаулардың протоколдардан айыпмашылығы …

*+Белгілі бір жағдайларда дәрігерге дұрыс шешім қабылдауға көмектесетін, жүйелік дамыған бекітулер

*Нақты жағдайда көмектесетін инструкция

*Белгілі клиникалық жағдайларда дәрігерге нақты реттілік пен арнайы бірізділікті нұсқайтын қадамдық жүйе

*Нақты жағдайда өзіне айқын міндеттемелер қоятын және нақты ережелерді көздейтін алгоритм жиынтығы

*Нақты клиникалық жағдайда дәрігерге әрекет бірізіділігін нұсқайтын ережелер

#94

*!Клиникалық нұсқаулардың протоколдардан айыпмашылығы …

*Белгілі бір жағдайларда дәрігерге дұрыс шешім қабылдауға көмектесетін, жүйелік дамыған бекітулер

*+Нақты жағдайда көмектесетін инструкция

*Белгілі клиникалық жағдайларда дәрігерге нақты реттілік пен арнайы бірізділікті нұсқайтын қадамдық жүйе

*Нақты жағдайда өзіне айқын міндеттемелер қоятын және нақты ережелерді көздейтін алгоритм жиынтығы

*Нақты клиникалық жағдайда дәрігерге әрекет бірізіділігін нұсқайтын ережелер

#95

*!Препараттың өнімділігі оның тағайындалуына айтарлықтай нақты дәлел бола ала ма және не үшін?

*Йә, себебі жаңа препараттар бұрынғыдан тиімді

*Жоқ, себебі жаңа препараттар қымбат тұрады және оны кез келген адам ала алмайды

*Йә, себебі жаңа препараттар ескіден қарағанда РКИ фазасынан өтеді

*+Жоқ, себебі жаңа препарат өнімі оның тиімділігін анықтамайды және жанама әсердің болмауына кепіл жоқ

*Йә, себебі жаңа препараттарға науқастардың төзімділігі қалыптасып үлгермеді (толерантность)

#96

*!Сіз амбулаторияда отбасылық дәрігер болып жұмыс жасайсыз. Сіздің дәрігерлік тәжірибеңізге мына зерттеулердің қайсысы дәл келеді?

*Интенсивті терапия бөлімшесінде МИ емдеу нәтижесі жайында айтылатын зерттеу

*+ЖТД дәрігеріне Сүт безі рагі бойынша скрининг тиімділігі жайлы айтылатын зерттеу

*Жаңа генетикалық зерттеу негізінде Марфан синдромының диагностикалық әдісі жайлы айтылатын зерттеу

*Сызғанов институтында АКШ нәтижесі туралы айтылатын зерттеу

*Жаңа аппарат сыйға тартылған отбасылық дәрігерлік амбулаториядағы ЖИА диагностикасының нәтижелілігі жайлы айтылатын зерттеу

#97

*!Дені сау 12-13 жастағы мектеп оқушыларының антропометриялық көрсеткіштері бойынша зерттеу жүргізу қажет. Бұл сұраққа қай зерттеу әдісі жауап береді?

*Жағдайлар сериясы

*+Көлденең зерттеу

*Жағдай-бақылау

*Когорттық зерттеу

*Рандомизирленген бақыланған зерттеу

#98

*!Миокард инфаркты қайталану қаупі бар науқастарға аспирин беру мақсатын анықтайтын зерттеу әдісі?

*Когорттық зерттеу

*Жағдайлар сериясы

*«жағдай-бақылау» зерттеу

*+Рандомизирленген клиникалық зерттеу

*РКИ жүйелік талдамасы

#99

*!Дәрігерлер жаңа жағдайды «Цизаприд» қабылдағаннан кейін пайда болған аритмиямен анықтады. Өткен жылдың ортасына қарай әлемде 386 жағдай, 125 – сі өлімге әкелген.

Бұл жағдайда төменде көрсетілген қандай зерттеу әдісі тиімді?

*Когорттық зерттеу

*+Жағдайлар сериясы

*«жағдай-бақылау» зерттеу

*Жағдайды талқылау

*РКИ

#100

*!Ишемиялық тип бойынша(population) жедел қанайналым жеткіліксіздігі бар науқастарға ацетилсалицил қышқылын(intervention) тағайындау қайта инсульт (outcome)болуын төмендете ме, емнің жоқтығымен салыстырғанда(comparison)? Клиникалық сұрақтың типін анықтаңыз

*Аурудың себебіне және этиологиясына байланысты сұрақ

*Терапияға байланыстысұрақ

*Диагностикиға байланыстысұрақ

*Экономикалық тиімділікке байланыстысұрақ

*+Қауіпке байланыстысұрақ

#101

*!Жаңа туылған нәрестенің дене салмағы оның ары қарай интеллектуальды дамуына әсері барын анықтауға арналған қандай зерттеу әдісі тиімді(измерение IQ)?

*Когорттық проспективті

*Когорттық ретроспективті

*+«жағдай-бақылау» зерттеу

*Рандомизирленген бақылау зерттеу

*Мета-анализ

#102

*!Ата-анасы сәулеленген туылған балаларада қалқанша безі патологиясының таралу жиілігін анықтап зерттеу жүргізу керек. Бұл сұраққа қай зерттеу әдісі жауап береді?

*Жағдайлар сериясы

*Көлденең зерттеу

*Жағдай-бақылау

*+Когорттық зерттеу

*Рандомизирленген бақылау зерттеу

#103

*!Жүрек жеткіліксіздігі бар науқастарда рамиприл қолдануды плацебомен салыстыра отырып зерттеу.Рамиприл зерттеуінде қатысқандар саны 1014,қайтыс болғандар 170,өлім қатері 0,168.Плацебо тобында 992,оның ішінде өлгендер саны 222,өлім қатері 0,224.

ЧБНЛ қанша құрайды?

*10

*12

*15

*+18

*22

#104

*!Зерттеулер кезінде двойной слепой метод неге қолданылады?

*Зерттеуге қосылған объекттер санын азайту үшін

*Таңдау жасағанда кездейсоқ қателіктерді азайту үшін

*+Зерттеулердің нәтижесін бағалайтын бақылаушының қатесін азайту үшін

*зерттеудің нәтижесін бағалайтын бақылаушының плацебо әсерін азайту

*Тәжірибелік және бақылаушы топтарда салыстырмалы анализ жасау үшін

#105

*!Цефтриаксон қолданған соң интерстициалды нефрит дамуының жиілігін анықтау жоспарланды.

Қандай зерттеу әдісі ең көп сенімді мәлімет береді?

*жағдайлар сериясы

*тәуелсіз слепой зерттеу

*Рандомизирленген бақыланатын зерттеу

*+проспективті когортты зерттеу

*көлденең зерттеу

#106

*!Артериальды гипертензиясы бар науқастарға созылмалы бронхитымен қосылған ауруы кезінде амлодипин тиімділігін әсерін анықтау үшін зерттеу жүргізіледі.Зерттеудің ұзақтығы – 1жыл, негізгі топтп 80 пациент,бақылаушы топта-20,әсері 70℅ науқастарда байқалады.

Болжама нәтижелер бар берілген зерттеу А дәрежесінің дәлеліне жата ма?

*ия,барлық дәлелге сүйене отырып толығымен сенімді көрінеді

*ия, салыстырмалы сенімділік

*ия,бұл дәлелдер жоғары сапалы жүйелік бақылауға жатады

*+жоқ,қорытындылар жеткіліксіз түрде дәлелденген

*жоқ,айғақтар жеткіліксіз,бірақ бұл ұсыныстар арнайы жағдайға байланысты қолданылуы мумкін

#107

*!Уақытына қарай барлық эпидемиялық зерттеулер көлденең және...

*жалғаспалы

*араласулармен зерттеулер

*аналитикалық

*бейнелі (описательный)

*+көлденең

#108

*!Көлденең зерттеулердің түрлілігіне не жатады?

*+аурудың пайда болу жағдайларын,спектрін сипаттау

*проспективті зерттеулер

*ретроспективті

*бақылаумен салыстыру зерттеу түрі

*бақыланылмайтын араласулармен зертеулер

#109

*!Шығыс Қазақстан облысы халқының миокард инфаркті преваленсін есептеу үшін сізге нені білу керек халық санын және...?

*Барлық бақылау кезеңінде МИ-мен ауырғандардың жалпы саны

*10жыл ішінде МИ –мен ауырған саны

*популяциядағы сау адамдар саны

*+МИ-мен ауыратын пациенттердің жалпы саны

*1жыл ішінде интенсивті терапия бөліміне МИ-мен госпитализацияланатын адамдар саны

#110

*!Преваленсті есептеу кезінде бөлгіш есебінде әрқашан қолданылады...

*Барлық бақылау кезеңінде осы аурумен ауырған жалпы саны

*жарты жыл ішінде осы аурумен ауырғандар саны

*популяциядағы сау адамдар саны

*популяция осы аурумен ауыратын пациенттер жалпы саны

*+популяция саны

#111

*!Тағайындауда науқастың приоритетін есепке алуы керек пе және неге, сіз қалай ойлайсыз?

*жоқ, қажеті жоқ, себебі пациентке қандай емді қандай жағдайда қолдануды дәрігер жақсы біледі

*Ия, қажет, себебі пациент ұсыныс жасау процесіне қатысады

*Жоқ, қажеті жоқ

*+ия, қажет, себебі ем оның өмір сапасын төмендетсе пациент оны сақтамайды

*жоқ, қажеті жоқ, себебі әртүрлі науқастың приоритеттері әртүрлі және олардың барлығын бір ұсыныста есепке алу мумкін емес

#112

*!Клиникалық тағайындау «икемділігі» мағынасы нені меңзейді?

*Тағайындауда көрсетілген мағлұматтың толықтығы жойылады

*Тағайындаудың қарама-қайшы болмауы (тағайындау науқасты жүргізуде бір көз қарасты көрсетеді)

*+Әртүрлі клиникалық жағдайларға және науқас топтарына, жергілікті жағдайға бейімделу мүмкіншілігі

*Тағайындаудың нақты және түсінікті болуы, әртүрлі топ мамандарымен оны түсіну жеңілдігі

*Тағайындаудың әмбебаптығы, әртүрлі санаттағы медициналық қызметкерлермен оны қолдану мүмкіндігі

#113

*!Клиникалық тағайындау этикалық мазмұнда, оны құрастырған жетекшілерімен талқылануы керек пе? Өз көзқарасыңызды дәлелдеңіз.

*Жоқ, қажет емес, себебі этикалық мәселелер құрастырушылардың – жеке мәселесі

*+Ия, қажет, себебі кез-келген тағайындауды құрастыру – тек қана техникалық үрдіс емес, сонымен қатар субъективті талқылауды енгізеді

*Жоқ, қажет емес, себебі жазылған тағайындалуда бұл ең басты – клиникалық мәселеден назарды аударады

*Ия, қажет, себебі құрастырушыларда қызығушылық

*Жоқ, қажет емес өйткені бұл тағайындауды жазу үрдісі қиындайды және оны дәлелсіз ұзартады

*Заболевания органов дыхания*1**

#114

*!Плевритпен асқынған, құрғақ тітіркендіргіш жөтелі бар, пневмониямен ауыратын науқасқа қандай препарат көрсетілген?

*термопсис

*ацетилцистеин

*+кодеин

*бромгексин

*амбробене

#115

*!Пневмония кезінде антибиотик тағайындаудың болжамалы уақыты?

*Қан анализі қалпына келгенше

*Өкпедегі инфильтрат толық жоғалғанша

Наши рекомендации