Тема 1. Основные симптомы и синдромы в нефрологии

*!Қандай аурудың клиникасында негізгі синдром өкпе-бүйректік болып табылады?

*Альпорт синдромы

*+Гудпасчер синдромы

*Гиттельман синдромы

*Иценко-Кушинг синдромы

*Киммельстиль-Уильсон синдромы

*!Көрсетілген аурулардың қайсысы массивті протеинуриямен және жиі нефротикалық синдром дамуымен көрінеді?

*Тез үдемелі гломерулонефрит

*Посттрептококкты гломерулонефрит

*+Мембраналық гломерулонефрит

*Берже ауруы

*Люпус-нефрит

*!32 жастағы науқас, 10 жылдан бері ҚД 2 типімен және АҚҚ 160/90-170/100 мм с.б. дейін жоғарылауымен көрінетін артериялық гипертензиямен бақылануда. Бір жылдай болды қандағы қант деңгейі 10-12 ммоль/л. Несеп талдауларында альбуминурия анықталды - 150-300мг/тәу. Биохимиялық қан талдауында: ж. белок 60 г/л, холестерин 8,0 ммоль/л, мочевина 9 ммоль/л, креатинин 100 мкмоль/л, ШСЖ-70 мл/мин. Қандай препаратты тағайындаған мейлінше дұрыс?

*Апрессин

*Лабеталол

*Гидралазин

*Нифедипин

*+Фозиноприл

*!16 жастағы жасөспірім, созылмалы бүйрек ауруына күдік бар. Қандай белгі БСА-ң мейлінше ерте көрсеткіші болып болып табылады?

*Анемия

*+Никтурия

*Әлсіздік, шаршағыштық

*Артериалық гипертония

*Мочевина деңгейінің жоғарылауы

*!30 жастағы науқас. Шағымдары: бетінің, алдыңғы құрсақ қабырғасының, аяқтарының ісінуіне шағымданады. Қарағанда: ісінулер анасаркаға дейін. АҚҚ 85/40 мм с.б. Қан анализінде: жалпы белок 40 г/л, альбумин 16 г/л, холестерин 10,8 ммоль/л. ЖЗА: белок 6,5 г/л, Лейк және Эр 0-1 к/а. Осы гипотензияның ең мүмкін болатын даму механизмі қандай?

*Эндокриндік бұзылыстар

*Жүрек лақтырысының бұзылысы

*Нейрогендік белсенділіктің бұзылысы

*+Тамыр ішілік көлемнің азаюы

*Ренин-ангиотензин жүйесінің белсенуі

*!30 жастағы науқас. Бетінің ісіңкі болуына, алдыңғы құрсақ қабырғасындағы, аяқтарындағы ісінулеріне шағымданады. Қараған кезде: ісінулер анасаркаға дейін. АҚҚ 85/40 мм сбб. Қан анализдерінде: жалпы белок 40 г/л, альбумин 16 г/л, холестерин 10,8 ммоль/л. ЖЗА: белок 6,5 г/л, лейкоцит және эритроциттер - 0-1 в к/а. Ең мүмкін болатын диагнозыңыз қандай?

*Берже ауруы

*Нефритикалық синдром

*+Нефротикалық синдром

*Жекеленген зәр синдромы

*Тез үдемелі гломерулонефрит

*!Эсенциалды гипертония, қант диабеті, 2 жақты ҚНР бар науқастарда шамалы альбуминурия дамуының әмбебап механизмі қандай?

*Бүйрек тамырларының тромбозы

*Иммундыкешенді

*+Гиперфильтрация

*Аутоимунды

*Амилоидоз

*!49 жастағы әйел соңғы 10 күн бойы бронхопневмонияға байланысты ауруханада болды. Біріктірілген антибиотикотерапия алАҚҚы. Соңғы 2 күнде қалтырау, қызба және арқасында бөртпе пайда болды. ЖҚТ: эозинофилия 12% дейін, HbA1c -2%. ЖНТ: белок 3+. Бүйрек патологиясының болмағандығын айтады. Мейілінше шынайы диагноз қандай?

*IgA-нефропатия

*Жедел тубулярлық некроз

*Жедел сарысулық ауру

*Стрептококктан кейінгі гломерулонефрит

*+Медикаментозды интерстициалді нефрит

*Берже ауруы

*Нефритикалық синдром

*+Нефротикалық синдром

*Жекеленген зәр синдромы

*Тез үдемелі гломерулонефрит

#10

*!20 жастағы қыз, буындарының ауыруына байланысты өздігінен 3 апта бойы натрий диклофенак қабылдаған. Соңғы аптада дене қызуы 37-38˚С дейін жоғарылап, денесінде бөртпелер пайда болған, әлсіреп, тәбеті төмендеді. Тексергенде: АҚҚ 110/70 мм с.б., ісіну және макрогематурия жоқ. Зертханалық тексеру: ЖҚТ – Нв 113 г/л, Тр 220 тыс, Ле 10 тыс, с 56%, л 30%, м 3%, э 11%, ЭТЖ 30 мм/сағ. Б/хҚТ: ж. белок 62 г/л, холестерин 5,0 ммоль/л, креатинин 154 мкмоль/л, мочевина 10,6 ммоль/л, калий 4,9 ммоль/л, қант 3,7 ммоль/л. ЖНТ: 1005, белок 0,66 г/л, Ле 10-12, Эр 8-10 к/а, гиалиндік цилиндрлер 2-3 к/а. Қандай диагноз мейілінше ықтимал?

*Нефротикалық синдром

*Тез үдейтін гломерулонефрит

*Жедел нефритикалық синдром

*Оқшауланған несептік синдром

*+Жедел тубулоинтерстициалдық нефрит

#11

*!20 жастағы қыз, буындарының ауыруына байланысты өздігінен 3 апта бойы натрий диклофенак қабылдаған. Соңғы аптда дене қызуы 37-38˚С дейін жоғарылап, денесінде бөртпелер пайда болған, әлсіреп, тәбеті төмендеді. Тексергенде: АҚҚ 110/70 мм с.б., ісіну және макрогематурия жоқ. Зертханалық тексеру: ЖҚТ – Нв 113 г/л, Тр 220 мың, Ле 10 мың, с 56%, л 30%, м 3%, э 11%, ЭТЖ 30 мм/сағ. Б/хҚТ: ж. белок 62 г/л, холестерин 5,0 ммоль/л, креатинин 154 мкмоль/л, мочевина 10,6 ммоль/л, калий 4,9 ммоль/л, қант 3,7 ммоль/л. ЖНТ: менш. салм. 1005, белок 0,66 г/л, Ле 10-12, Эр 8-10 к/а, гиалинді цилиндрлер 2-3 к/а. Қандай көрсеткіш мейілінше оң болады?

*ANA, dsDNA-ға антиденелер

*+Иммуноглобулин Е

*Комплемент С3, С4

*Иммуноглобулин А

*АСЛО

#12

*!20 жастағы қыз, буындарының ауыруына байланысты өздігінен 3 апта бойы натрий диклофенак қабылдаған. Соңғы аптада дене қызуы 37-38˚С дейін жоғарылап, денесінде бөртпелер пайда болған, әлсіреп, тәбеті төмендеді. Тексергенде: АҚ 110/70 мм с.б., ісіну және макрогематурия жоқ. Зертханалық тексеру: ЖҚТ – Нв 113 г/л, Тр 220 мың, Ле 10 мың, с 56%, л 30%, м 3%, э 11%, ЭТЖ 30 мм/сағ. Б/хҚТ: ж. белок 62 г/л, холестерин 5,0 ммоль/л, креатинин 154 мкмоль/л, мочевина 10,6 ммоль/л, калий 4,9 ммоль/л, қант 3,7 ммоль/л. ЖНТ: менш. салм. 1005, белок 0,66 г/л, Ле 10-12, Эр 8-10 к/а, гиалинді цилиндрлер 2-3 к/а. Қандай зерттеу диагноз қоюға мейілінше шынайы мүмкіндік береді?

*КТ

*МРТ

*Бүйрек УДЗ

*Вена ішілік урография

*+Бүйрек биопсиясы

#13

*!20 жастағы қыз, буындарының ауыруына байланысты өздігінен 3 апта бойы натрий диклофенак қабылдаған. Соңғы аптада дене қызуы 37-38˚С дейін жоғарылап, денесінде бөртпелер пайда болған, әлсіреп, тәбеті төмендеді. Тексергенде: АҚ 110/70 мм с.б., ісіну және макрогематурия жоқ. Зертханалық тексеру: ЖҚТ – Нв 113 г/л, Тр 220 мың, Ле 10 мың, с 56%, л 30%, м 3%, э 11%, ЭТЖ 30 мм/сағ. Б/хҚТ: ж. белок 62 г/л, холестерин 5,0 ммоль/л, креатинин 154 мкмоль/л, мочевина 10,6 ммоль/л, калий 4,9 ммоль/л, қант 3,7 ммоль/л. ЖНТ: менш. салм. 1005, белок 0,66 г/л, Ле 10-12, Эр 8-10 к/а, гиалинді цилиндрлер 2-3 к/а.

Бұл жағдайда қандай салдар дамуы мейлінше аз?

*Жекелеген несептік синдром

*Анальгетикалық нефропатия

*Нефротикалық синдром

*+БЖЗ преренальное

*БСА

#14

*!25 жастағы әйел, жиі ауру-сезімімен зәр шығаруға, қасаға үстіндегі ауру-сезіміне, жиі жалған шақыруларға шағымданады. Бұл жағдайлар суықтанғаннан кейін 2-3 күннен бері мазалаудаа. Тексергенде ЖҚТ ерекшеліксіз, ЖНТ-да Ле 20-30 к/а, бактериялар+++.

Мейлінше дұрыс емдеу тактикасы қандай?

*Тиенам 1,5 г/тәу, б/і

*Цефтриаксон 1 г/тәу, б/і

*+Фосфомицин 3 г/тәу, p/os

*Гентамицин 80 мг/тәу, б/і в/м

*Азитромицин 500 мг/тәу, p/os

#15

*!30 жастағы әйел жиі-жиі несеп шығаруа, қасаға үстіндегі ауру-сезіміне, жиі жалған шақыруларға шағымданады. Анамнезінен: дзурия эпизодтары бірнеше жылдар бойы жылына 4-6 рет мазалайды. Қандай зерттеу жағдайдың ауырлығын бағалауға және диагноз қоюға мейлінше мүмкіндік береді?

*УДЗ, БТА

*Цистография, ҚНР

*+Цистоскопия, лейкоплакия

*В/і урография, гидронефроз

*Нефросцинтиграфия, нефросклроз

#16

*!23 жасар әйел жедел жәрдем көлігімен дене қызуының 39◦С-қа дейін жоғарылауына, әлсіздікке, енжарлыққа шағымданумен түсті. Анамнезінде: жедел ауырып бастаған, 3 күн бойы дене қызуының 39◦С-қа дейін жоғарылауы байқалып, өзі парацетамол, бисептол қабылдаған, нәтижесі болмАҚҚы. Қараған кезде өзін-өзі сезінуі интоксикация белгілеріне байланысты бұзылған, дене қызуы 39,5◦С, ісінулер жоқ, АҚҚ 110/70 мм с.б., несеп шығаруы еркін. Зертханалық талдауларда: ЖҚТ: Нв 120 г/л, лейкоциттер 12 мың, с/я 72%, л 20%, м 8%, ЭТЖ 40 мм/сағ; ЖНТ: несеп лайлы, белок 0,066%, лейкоциттер – жаппай, бактериялар +++.

Төменде аталғандардың қайсысы ауру дамуының ЕҢ мүмкін болатын себебі болып табылады?

*+E. Coli

*Proteus

*Citrobacter

*Ps. aerouginosa

*Staphylococcus

#17

*!Нефротикалық синдроммен 36 жастағы науқас. Нефротикалық синдром кезінде ісіну дамуының ең мүмкін болатын патогенетикалық механизмі қандай?

*Катехоламиндер синтезінің жоғарылауы

*Антидиуретикалық гормонның ретсіз түзілуі

*Белок синтезінің төмендеуі және гипопротеинемия

*+Қан сарысуының онкотикалық қысымының төмендеуі

*Натрийуретикалық жүрекшелік пептид синтезінің төмендеуі

#18

*!Нефритикалық синдром кезіндегі ісіну дамуының ең мүмкін болатын патогенетикалық механизмі қандай?

*Катехоламиндер синтезінің жоғарылауы

*Белок синтезі төмендеуі және гипопротеинемия

*Антидиуретикалық гормон секрециясының бұзылуы

*+Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесінің белсенуі

*Жүрекшелік натриуретикалық пептид синтезінің төмендеуі

#19

*!Алғаш рет АГ анықталған 53 жасар науқаста – АҚҚ 150/90 мм.с.б., диагностикалық тексерулер жасалды. Аталған белгілердің қайсысы мейлінше нысана ағзалардың зақымдалғанын көрсетеді?

*ТТЛП > 1,2 ммоль/л

*+Креатинин -120 мкмоль/л

*Қандағы холестерин 5,9 ммоль/л

*Ашқарында анықталған қандағы қант 5,5 ммоль/л

*Торлы қабық артериясының диффузды спазмы

#20

*!55 жастағы науқас коматозды жағдайда ауруханаға түсті. Туыстарының айтуы бойынша, ол ұзақ жылдардан бері ауырады, кейінгі кезде тәбеті төмендеп, жиі жүрегі айнып, құсатын болды, ұйқышылдық пайда болған. Ауруханаға түсетін куүні есін жоғалтқан. Объективті: арықтаған, бозғылт. Аузынан несеп нәрінің иісі, тілі құрғақ. Өкпесінде құрғақ сырылдар. Жүрегінде: жүрек ұшында систолалық шуыл, аортАҚҚа II тон акценті, перикардтың үйкеліс шуы. АҚҚ 170/90 мм с.б. Қан талдауларында: Нв 80 г/л, лейк 16х10⁹, несеп талдауында: салыстырмалы тығыздығы 1007, белок 0,66 г/л, тұнбАҚҚа бірен-саран эритроциттер. Бұл науқаста клиникасында қандай синдром негізгісі болып табылады?

*Анемия

*Артериалық гипертензии

*+Бүйрек жетіспеушілік

*Бауыр жетіспеушілік

*Жүрек-қан тамыр жетіспеушілігі

#21

*!55 жастағы науқас коматозды жағдайда ауруханаға түсті. Туыстарының айтуы бойынша, ол ұзақ жылдардан бері ауырады, кейінгі кезде тәбеті төмендеп, жиі жүрегі айнып, құсатын болды, ұйқышылдық пайда болған. Ауруханаға түсетін куүні есін жоғалтқан. Объективті: арықтаған, бозғылт. Аузынан несеп нәрінің иісі, тілі құрғақ. Өкпесінде құрғақ сырылдар. Жүрегінде: жүрек ұшында систолалық шуыл, аортАҚҚа II тон акценті, перикардтың үйкеліс шуы. АҚҚ 170/90 мм с.б. Қан талдауларында: Нв 80 г/л, лейк 16х10⁹, несеп талдауында: салыстырмалы тығыздығы 1007, белок 0,66 г/л, тұнбАҚҚа бірен-саран эритроциттер. Қандай емдеу тактикасы мейлінше бірінші жасалады?

*Гепатопротекторлар

*Анемияны коррекциялау

*Кардиопротекторлар

*Гипотензивті препараттар

*+Бүйрек алмастыру терапиясы

#22

*!75 жастағы науқаста ұзақ уақыттан бері қант диабетінің II типі және АГ, тексергенде протеинурия 1,8 г/тәу және гиперкреатинемия 180 мкм/л анықталды. Қандай емдеу тактикасы оптимальды болып табылады?

*Стероидтар

*Гемодиализ

*Цитостатиктер

*+ААФ тежегіштері

*Бүйрек трансплантациясы

#23

*!40 жастағы ер адам клиникаға белдегі ауру сезіміне шағымданумен түсті. Тексергенде: креатинин клиренсі 76 мл/мин. Белгілі болғандай, оның әкесі 45 жасында бағдарламалы гемодиализде болған. Қарағанда: ісінулер жоқ, АҚҚ 149/88 мм с.б. Зертханалық несеп талдауында: лейкоциттер 3+, эритроциттер +. Бүйрек УДЗ-де: бүйректің 2-жақты ұлғаюы, бүйректерде бірнеше кисталар анықталды. Ең мүмкін болатын диагнозыңыз қандай?

*Нефронофтиз

*Вильмс ісігі

*+Бүйрек поликистозы

*Медуллярлы кистозды ауру

*Бүйректің мультикистозды дисплазиясы

#24

*!40 жастағы ер адам клиникаға белдегі ауру сезіміне шағымданумен түсті. Тексергенде: креатинин клиренсі 76 мл/мин. Белгілі болғандай, оның әкесі 45 жасында бағдарламалы гемодиализде болған. Қарағанда: ісінулер жоқ, АҚҚ 149/88 мм с.б. Зертханалық несеп талдауында: лейкоциттер 3+, эритроциттер +. Бүйрек УДЗ-де: бүйректің 2-жақты ұлғаюы, бүйректерде бірнеше кисталар анықталды. Келесі аталған мәлімдемелердің қайсысын мейлінше дұрыс деп есептейсіз?

*Генетик кеңесі

*Гипертензияны реттеу үшін ААФ тежегіші

*Көп мөлшерде сұйықтық қабылдау

*+1-2 жыл ішінде диализ қажеттілігін ескерту

*Жоғары несеп жолдарының инфекциясын емдеу үшін антибиотик

#25

*!19 жастағы қыз. Анамнезінен: 12 жылдан бері ҚД 1 типімен бақылануда, инсулин емін қабылдайды. 1 жылдан аса антимикробтық емге қарамастан цистит эпизодтары мазалайды. Соңғы екі жылда оральды контрацептивтер қабылдап жүр және күніне 10 сигарет темекі шегеді. Қарағанда: дене бітімі астеникалық, ДМИ (ИМТ) 21,5 кг/м², АҚҚ 108/76 мм с.б. басқа ағзалар мен жүйелердің патологиялары анықталмады. Зертханалық: Na 140 ммоль/л, калий 4,5 ммоль/л, мочевина 5,6 ммоль/л, креатинин 85 мкмоль/л, глюкоза ашқарында 10,2 ммоль/л, HbA1c 0,1%. ЖНТ: глюкоза +, лейкоциттер 5-10 к/а. УДЗ-де рефлюкс-нефропатияға күдік туды. Бүйрек қызметінің зақымдалуының алдын алу үшін қандай шара жүргізген оңтайлы болып табылады?

*ААФ тежегіштерін тағайындау

*Темекі шегуін тоқтату

*+Қатаң гликемиялық бақылау

*Ұзақ уақыт антибактериалды ем

*Рефлюкске хирургиялық ем жүргізу

#26

*!Науқас 28 жаста, өзекшелік/тубулярлық протеинурияға күдік пайда болды. Қандай белоктың несеппен экскрециясының жоғарылауы өзекшелік протеинурияны көрсетеді?

*Парапротеиндердің

*Альбумин 1 г/тәу

*Альбумин 3 г/тәу

*Альбумин 30 мг/тәу

*+В2-микроглобулиннің

#27

*!18 жастағы қыз. ЖРИ-дан кейін пайда болатын макрогематурияға байланысты қаралды. Анамнезінен: бала кезінен қайталанатын макрогематурия болатыны анықталды. Бұрындарда бүйрек биопсиясы жасалған екен, морфологиялық: мезангиалды клеткалардың диффузды пролиферациясы және мезангийде IgA депозиттері. Зертханалық: ЖНТ-да белок жоқ, Ле 4-6 к/а, Эр 8-10 к/а. Аталғандардан қандай жүргізу тактикасы мейлінше дұрыс?

*Стероидтар

*Диуретиктер

*Цитостатиктер

*Антибиотиктер

*+Бақылау