Курс ҚДС студенттеріне емтиханға арналған тестік сұрақтар 2015-2016 оқу жылы 3 страница

D)+ кеміргіштерді жою, ауру малды жою

E) дезинсекциялық шаралар

343.А паратифінің бактериологиялық диагностикасын ата:

A) Копроскопия

B) граммен бояу

D) +қоздырғыш гемокультрасын бөлін алу

C) гемо, копро, урино, биликультураның бөлінуі

E) аллергиялық реакция

346.Тырысқақтың негізгі симптомдары:

A) +жедел энтерит,сусыздану

B) гепатолиенальды синдром

C) пневмония

D) лимфоаденит

E) буындарды, сырқырауы

348.Полиовирустардың физикалық және химиялық агенттерге төзімділігі қандай:

A) антибиотиктерге төзімсіз

B) асқорыту ферменттері зақымдайды

C) нәжісте, ағынды суда, көкөністе, сүтте- 3-6 айға дейін сақталады

D) +мұздату мен кептіруге төзімді

E) хлорлы әк әлсіз ерітіндісіне төзімсіз

349.Полиомиелит эпидемиологиялық жіктеу бойынша қай топқа жатады :

A) +антропонозға

B) сапронозға

C) антропозоонозға

D) антропонозға және антропозоонозға

E) сапронозға және антропонозға

350.Полиомиелиттің қоздырғыш көзін ата:

A) үй жануарлары

B) құстар

C) +ауру адам, вирустасымалдаушы

D) жабайы жануарлар

Е) кеміргіштер

351.Іш сүзегінің созылмалы бактериотасымалдаушылығы қанша уақытқа созылады:

A) 3 айға дейін

B) свыше 3 месяцев

C) +ұзақ уақыт

D) 1 ай

C) бактериотасымалдаушылық тіркелмейді

352.Іш сүзегінің берілу механизмін ата:

A) трансмиссивті

B) аспирациялық

C) ауа-шаңды

D) вертикальды

E) +ауыз-нәжіс

353.В парасүзегінің қоздырғыш көзін ата :

A) +ауру адам және бактериятасымалдаушы

B) мысық

C) кене

D) құстар

E) кеміргіштер

354.Шигеллездардың қоздырғышының негізгі берілу механизмін ата?

A) +ауыз-нәжіс

B) ауа шаңды

C) трансмиссивті

D) ауа-тамшылы

C) вертикалді

355.S.Sonnae қоздырғышымен шақырылған шигеллездің негізгі берілу жолдары:

A) +тағам, сүт арқылы

B) су арқылы

C) тұрмыстық қатынас арқылы

D) шыбындар

C) аэрозолді

356..Қандай жас және мамандық топтарында шигеллездің сырқаттанушылығы жоғары болады:

A) зейнеткерлер арасында

B) ауыл тұрғындарында

C) ересек адамдар арасында

D) 14 жасқа дейінгі балалар арасында

E) +ұйымдасқан ұжымдардағы балалар арасында

357.Шигеллездің сырқаттанушылық бұрқ етпесі жылдың қай мезгілінде тіркеледі:

A) көктемде

B) қыста жиірек

C) +жаз, күз айларында

D) күз айларында көп мөлшерде

E) көктем, жаз кезінде

358.Шигеллездерды зертханалық диагностикалаудың қолайлы және сенімді әдістері:

A)+ бактериологиялық

B) қос сарысумен РПГА серологиялық зерттеу әдістері

D) антигенді индикациялау

C) ПЦР

E) РКоА

359.Шигеллездардағы эпидемияға қарсы шаралар эпидемиялық процестің қай тізбегіне бағытталған:

A) қоздырғыш көзін бақылау

B)+ жұқпаның берілу механизміне

C) қабылдағыш организмге тән емес қоздырғыш қабылдамас ету

D) қабылдағыш организмге тән қоздырғыш қабылдамас ету

E) көбінесе эпидемиялық процестің үш тізбегіне

360.Қазақстанда тырысқақпен сырқаттанудың себебі қалай қарастырылады:

A)+ сырттан әкелінген

B)табиғи ошақтарда су организмдерінің және өсімдектердің қатысуы

C) эпидемияның кең таралуы

D) классикалық тырысқақтың бұрқ етпесі

E) эндемиялық жағдайда

361.Тырысқақ кезінде аталған лабораторлық диагностика әдістерінің ең сенімдісін ата:

A) грамм бойынша бояу

B) жағындылардың бактериоскопиясы

C) люминесцирленген сарысуды зерттеу

D) иммуноглобулинді (антиденелік) диагностикуммен РПГА қою

E) +тырысқақ вибрионын бактериологиялық бөлу

362.Тырысқақты алдын алу вакцинасы:

A) тырысқақ пен шигеллезге қарсы

B) тырысқақ пен іш сүзегіне қарсы

C) +холероген – анатоксин

D) өлтірілген тырысқақ вакцинасы

E) тырысқақ пен сальмонеллезге

363.Сальмонеллездердің жиі байқалатын клиникалық көріністері:

A) симптомсыз аурутасымалдаушылық

B) ауыр септикалық формалар

C) өкпенің қабынуы

D)+ асқазан-ішек жолдарының қабынуы

E) артериал ды қан қысымының көтерілуі

364.Сальмонеллез қоздырғышының көзіне жатпайды:

A) үй жануарлары

B) құстар

C) кеміргіштер

D) ауру адам

E)+ сау адамк

365.Сальмонеллездің негізгі берілу механизмі:

A) ауа-тамшылы

B) трансмиссивті

C)+ауыз-нәжісті

D) вертикалді

E) аспирациялы

366.Сальмонеллездің таралу жолдары:

A)ауа тамшылы

B)+ алиментарлы

C) аспирациялы

D) су арқылы

E) трансмиссивті

367.Қай жаста полиомиелитпен сырқаттанушылық жиі кездеседі:

A) +10 жасқа дейін

B) 11 жастағы және одан үлкен оқушылар

C) ересектер

D) 63 жастан үлкен зейнеткерлер

E) ересек әйелдер

368.Ротавирусты инфекцияның ауру көзі:

A) ірі қара мал

B) жыртқыштар

C) +ауру адам және вирустасымалдаушы

D) құстар

E) кеміргіштер

369.Ротавирусты инфекция кезіндегі жетекші механизм:

A) аэрозолді жиірек

B) трансмиссивті

C) вертикалді

D) аспирациялы

E) +ауыз-нәжіс

370.Ротавирусты инфекцияға тән емес таралу жолы:

A) 90% су арқылы

B) тағам арқылы

C) тұрмыстық

D) +трансмиссивті

E) аспирациялы

371.Вакцинды алдын алу арқылы басқарылмайтын жұқпалы аурулар:

A)+ жел шешек

B) қызамық

C) қызылша

D) көкжөтел

E) дифтерия

372.Дифтерияның ауру көзі болып саналмайды:

A) дифтерияның жедел формасымен ауырған науқас

B) дифтерияның айқын клиникалық формасымен ауырған науқас

C) баспамен ауырған, коринебактерияларды ортаға бөліп шағаратын науқастар

D) дифтерия коринебактерияларының токсигенді штамын тасымалдаушылар

E) +дифтерия коринебактерияларының токсигенді емес штамын тасымалдаушылар

373.2005 жылғы ҰИК дейінгі қызылшаның эпидемиялық процесіне тән:

A) сырқаттанушылықтың төмендеуі

B) сырқаттанушылықтың өршуі

C) кезеңділіктің болмауы

D) маусымдылықтың болмауы

E)+ инфекцияның «ересектенуі»

374.Қазіргі кездегі менингококті инфекцияның эпидемиялық процесі сипатталады:

A) сырқаттанушылықтың өршуі тенденциясымен

B) сырқаттанушылықтың төмендеу тенденциясымен

C) +сырқаттанушылықтың10-11 жылда өршуі және төмендеу кезеңдерінің болуымен

D) сырқаттанушылықтың маусымдылық өршуінің болуымен

E) сырқаттанушылықтың өршуі және төмендеу кезеңдеріне байланысты жастық құрылымның өзгеруі

375.ДДҰ европалық бюросының қызылша байынша елдерге қоятын мақсаты

A) сырқаттанушылықтың төмендеуі

B) өлім көрсеткішінің төмендеуі

C) асқынулардың төмендеуі

D)+ 2007-2010 жылдарда қызылшаны элиминациялау

E) 2007-2010 жылдарда қызылшаны жою

376.Тұрақты ұзақ иммунитет тудырмайтын вакцина

А) +тырысқақтық

B) туляремиялық

C) шешектік

D) антирабиялық

E) қызылша

377.Қоршаған адамдарға менинигококк инфекциясының жайылмалы түрімен ауырған науқас қауіпті:

А) жасырын кезі

B) +продромды, аурудың айқын кезі

C) реконвалесценция

D) персистенция

E) созылмалы

378.Менингококктың беріліс жолдары:

А)+ ауа-тамшылы

B) алиментарлы

C) қарым-қатынастық

D) тікелей

E) нәжіс-ауыздық

379.Менингококк инфекциясының ауру көзінен жұқтыру қауіпі аныкталады:

A) сыртқы орта температурасымен

B) +жұқпа көзінен ара қашықтықта

C) ауаның шаңдылығымен

D) сыртқы ортаның ылғалдылығымен

E) сыртқы ортаның жарықтануымен

380.Эпид паротиттің эпидемиялық процесінің қазіргі кездегі сипаты

A)+ сырқаттанушылықтың өсу тенденциясымен, маусымдылықтың болуымен

B) сырқаттанушылықтың төмендеу тенденциясымен

C) сырқаттанушылықтың маусымдық көтерілуінің болмауы

D) берілу факторларының көп болуы

E) тұрғындардың әр түрлі топтары арасындағы сырқатанушылықтың біркелкі таралуы

381.Эпид.паротитпен ауырған адам қоршағандарға қауіпті:

A) бүкіл жасырын кезеңінде

B) жазылғаннан кейін

C)+ клиникалық айқындалу кезеңінде

D) реконвалесцент

E) аурудың атиптік формасымен ауырған науқас

382.Эпид.паротитпен ауырғандарды госпитализациялау етеді:

A) барлық жағдайда міндетті түрде

B) +клиникалық және эпидемиологиялық белгілері бойынша

C) медициналық қызметкерлерді

D) тек ересектер ғана

E) қызметкерлер ішінен ауырғандар

383.Эпидпаротит вирусы беріледі:

А) +ауа-тамшылы жолмен

B) алиментарлы

C) трансплацентарлы

D) қарым-қатынас арқылы

E) нәжіс-ауыз арқылы

384.Грипп эпидпроцессі сипатталады:

A) сырқаттылықтың спорадикалық түрімен

B)+ сырқаттылықтың эпидемиялық және пандемиялық түрімен

C) тұмаудың С вирусымен шақырылған, эпид.сырқаттанушылықпен

D) айқын емес маусымдық көтерілуімен

E) мерзімділігінің жоқтығымен

385.Грипп вирусының беріліс жолдары:

A)+ ауа-тамшылы

B) алиментарлы

C) қарым-қатынас

D) тағамдық

E) су

386.Эпидемия алды өткізілетін гриптің алдын алу жолдарын ата:

А) +грипп вакцинасы

B) адамның лейкоцитарлы интерфероны

C) ремантадин

D) витаминдер

E) антибиотиктер

387.Скарлатинаның ауру көзі:

А)+ скарлатина ауруымен ауырғандар

B) стафилококкалық баспасымен ауырғандар

C) ЖРА реконвалесценттері

D) дерматитпен ауырғандар

E) витилигомен ауырғандар

388.Скарлатинаны жұқтыруы мүмкін:

A)+ ауа-тамшылы жолмен

B) алиментарлы

C) парентральдық жолмен

D) тікелей жолмен

E) трансмиссивті

389.Скарлатинамен ауырған адамды госпитализациялау жүргізіледі:

A) барлық жағдайда

B) + клиникалық және эпидемиологиялық белгілері бойынша

C) жоғарғы қызуы бар болғанда

D) тек балалар
E) ата-анасының рұқсатымен

390.Скарлатина ошағында жанасқандарға бақылау жүргізіледі

A) 1 күн аралығында

B) +17 күн аралығында

C) 20 күн аралығында

D) 1 ай аралығында
E) 2 ай аралығында

391.Скарлатинамен сауыққандардың қай ұжымнан 12 күнге ажыратылуы керек:

A)+ мектепке дейінгі мекемелерге баратын балаларды

B) 5-7 сынып оқушылары

C) 3-5 сынып оқушылары

D) барлық ересектер

E) жоғарғы сыныптың оқушылары

392.Жел шешектің эпид.процессі сипатталады:

A)+ сырқаттанушылықтың эпидемиялық түрімен

B) сырқаттанушылықтың спорадикалық түрімен

C) сырқаттанушылықтың маусымдылығының айқын емес өршуімен

D) маусымдылықтың болмауымен

E) 7 жастан жоғары балалардың жиі ауруымен

393.Жел шешектің ауру көзі болады:

A) +жел шешек ауруымен немесе белбеуленген теміреткімен ауыратын науқас

B) жай герпес 1 және 2 қоздырғышын тсаымалдаушы

C) сауыққан ауру

D) ошақта жанасқандар

E) жұмыста жанасқандар

394.Жел шешекті жұқтыруға болады:

A) +ауа-тамшылы жолмен

B) алиментарлы

C) тұрмыстық қатынас арқылы

D) транспланцентарлы

E) нәжіс-ауыздық

395.Жел шешекпен жиі ауырады:

A) 6 айға дейінгі нәрестелер
B)+ 6 жастан - 7 жасқа дейінгі балалар
C) 7 жастан 16 жасқа дейінгі балалар
D) ересектер
E) егде жастағы адамдар

396.47 жасар ер адамда «белбеуленген теміреткі» диагнозы қойылды. Жанұясында кім жел шешекпен ауырып қалуы мүмкін?

A) зайыбы 42 жаста, желшешекпен ауырған
B) шешес1 68 жаста, жел шешекпен ауырған
C) +ұлы 7 жаста, жел шешекпен ауырмаған
D) қызы 16 жаста, жел шешекпен ауырған

E) зейнеттегілер

397.Жел шешекпен ауырғандарды госпитализациялау жургізіледі

А) барлық жағдайда

В) +клиникалық және эпидемиологиялық белгілері бойынша

С) ата-анасының рұқсатымен

D) қызуы бар болғанда

Е) ауруханаға жатқызудың қажеті жоқ

398.Аденовирустық инфекцияға тән:

А)+ енетін жолдар аумағында шырышты қабатының қабыну реакциялары

В) сүйек миында вирустың жиналуы
С) бас миында вирустың жиналуы
D) бактериемия

Е) бауыр мен кекбауырдың макрофагалық жүйесінде вирустардың орналасуы

399.Аденовирустық инфекцияның лабораториялық диагностикалау әдістері:

А) +мұрын-жұтқыншақ жағындыларын және конъюктива бөлінділерін вирусологиялық зерттеу
В) бактериологиялық тексерумен

С) Райта реакциясыме
D) бактериоскопиялық

E) лимфа түйіндерінің кесімін электрондық микроскопиялау.

400.Қызылша патогенезінің негізгі тізбектері:

А) +эпителиальді клеткаларда және регионарлы лимфа түйіндерінде вирустың алғашқы репликациясы

В) инкубация кезеңінің бастамасындағы алғашкы вирусемия

С) сауыққаннан кейінгі макрофагалық жүйе клеткаларында қоздырғыштың екіншілік жиналуы

D) бөртпелердің 1-ші күнінде вирусемияның тоқталуы

E) бөртпелердің 2-ші күнінде вирусемияның тоқталуы

401.Қызылшадағы Филатов-Коплик-Бельский дақтары мен энантемалардың қалыптасуының

патогенетикалық механизмі:

A)+ аллергиялық реакциямен жүретін арнайы қабыну ошақ процесі
B) беттегі тамырлардың өткізгіштігінің жоғарлауы

C) мойын терісінің эпителийінің дистрофиясы

D) периваскулярлық инфильтрация

E) тері эпителиінде, лимфа түйіндерінде вирустың орналасуы

402.2007-2010 жж. ҚР қызылшаны элиминациялаудың жолдары:

A)+ ҰИК және рутинді егу
B) жоспарлы егу

C) шұғыл егу

D) клиникалық көрсеткіштері бойынша егу

E) эпидемиологиялық көрсеткіштері бойынша егу

403.Қызылшаның асқынулары:

A) +пневмония

B) терінің некрозы

C) анемия

D) қызылша миокардиті

E) өт жолдарының дискинезиясы

404.Қызылшаны салыстырады:

А) +қызамықпен

B) туберкулезбен

C) обамен

D) дифтериямен

E) вирусты гепатит В-мен

405.Қызамық патогенезінің негізгі тізбектері:

A)+ лимфа түйіндерінде вирустың репликациясы және жиналуы

B) анемияның дамуы

C) бактериемия

D) сауыққаннан кейін тері эпителиінде, лимфа түйіндерінде вирустың орналасуы

E) ауырғаннан 5-күні вирусты бейтараптаушы антиденелердің пайда болуы

406.Қызамық вирусы ұрықта төмендегілердің қайсысын шақырады?

A) глаукоманы

B) кромегалияны

C) отиты

D) +жүрек ақауларын

E) қызылша энцефалитын

407.Қызамықты салыстырады:

A)+ қызылшамен

B) туберкулезбен

C) лептоспирозбен

D) менингококкалық инфекциямен

E) эпидемиялық паротитпен

408.Қызамықтың, лабораториялық (серологиялық) диагностикасы:

А) Райта реакциясы

В) Вассерман реакциясы

С) +ИФА

D) бактериологиялык зерттеу

E) вирусқа қарсы JgA-ны табу арқылы

409.Белдемелі теміреткі (herpes zoster) қандай аурумен ауырғандарда дамиды?

A) +желшешекпен
B) қарапайым ұщықпен
C) генитальды ұшықпен
D) цитомегаловирустық инфекциямен
E) инфекциялық мононуклеозбен

410.Белдемелі теміреткіде дамуы мүмкін:

A) +менингит

B) глаукома

C) ішек парезі

D) отит

E) бет нервісінің түбіршіктік салдануы

411.Жүре пайда болған латентті цитомегаловирустық инфекцияның түрінше тән:

A) терінің некрозы

B) мұрын шырышының жекеше зақымдалуы

C) мононуклеоз тәрізді түр

D) грипп тәрізді түр

E) +субклиникалық созылмалы ағымдылық

412.1882 ж. туберкулез қоздырғышын кім ашты?

A) Л. Пастер

B) Кальмет

C) +Р.Кох

D) Э. Дженнер

E) Жерен

413.DOTS стратегиясы бойынша туберкулезді ерте анықтау әдістерін атаңыз:

А) рентгенологиялык
B) клиникалык
C) иммунологиялык
D) бактериологиялык
E) + бактериоскопиялық

414.Туберкулездің арнайы алдын алуын атаңыз:

А) туберкулин

B) изаниазид

C) +-БЦЖ вакцинасы

D) рифампицин

E) стрептомицин

415.Манту сынамасын терісіне енгізудің дозаларын атаңыз:

А) 5 ТЕ
B) 10ТЕ
C) 1ТЕ
D)+ 2ТЕ
E) 20ТЕ

416.Туберкулез микобактериясының төзімділігі неге байланысты:

A)+ микробтың липидты фракциясына

B) вируленттігімен

C) антигендік құрылымымен

D) қабығыны құрамымен

E) патогенділігімен

417.Зонне дизентериясы кезіндегі негізгі берілу жолы:

A) сулық

B) +тағамдық

C) тұрмыстық қатынастық

D) жәндіктің шағуы

E) ауалық

418.Флекснер дизентериясы кезіндегі негізгі берілу жолы:

A) +сулық

B) тағамдық

C) тұрмыстық қатынастық

D) жәндіктің шағуы

E) ауалық

419.Григорьева-Шига дизентериясының таралу жолдарын анықтаңыз:

A) сумен

B) тағаммен

C) +жанасумен

D) қансорғыштың шағуы

E) ауамен

420.Орталық Азия республикаларында ВГА-ның маңызды берілу механизмі

А) жыныстық қатынас арқылы

В) тағам арқылы

С) трансмиссивті

D) парентералді

Е)+ су арқылы, тұрмыстық-қатынас арқылы

421.ВГЕ-мен жиі зақымданады:

А) балалар

В) жасөспірімдер

С) +жүкті әйелдер

D) қарттар

Е) нәрестелер

430.ВГА науқаспен жанасқанадар арасында алдын алу шараралары жүргізіледі:

А) +жеке бас гигенасын сақтау

В) гормон тағайындау

С) гипериммунды сарусулар енгізу

D) антибиотиктер енгізу

Е) спецификалық бактериофаг тағайындау

431.Балалар мекемесінде ВГА ошағын бақылау жүргізіледі:

А) күнделікті

В) 10 күнде 1 рет

С) аптасына 1 рет

D) күнара

Е) +соңғы науқас анықталғаннан соң 35 күн аралығында

435.А вирусты гепатитінің инкубация кезеңінің орташа ұзақтығы:

А)+ 15-30 күн

В) 35-40 күн

С) 1-2 апта

Д) 1-6 апта

Е) 1-3 апта

436.ВГЕ-нің эпидемиялық процесіне тән сипат:

А) Тағам арқылы таралған эпидемиялық бұрқ етпелер

В) сырқаттанушылықтың созылмалы түрге ауысуы

С) 1 жасқа дейінгі балалардың жиі зақымдалуы

D) +су арқылы тараған бұрқ етпелер, жүктіліктің екінші жартысында өлім санының көп болуы

Е) мезлілділіктің болмауы

455.Сальмонеллездің адам арасында тарлмауын алдын алуда қолданбайды :

А) мал союдың ветеринарлық-санитарлық тәртібін сақтауды бақылау

В)+тұрғындарды вакцинациялау

С) аспазханаларда инвентарді сақтау және мөр басу

D) сүт өнімдерінін тарату және сақтау тәртібінің сақталуы

Е) ет өнімдерінін тарату және сақтау тәртібінің сақталуы

458.ВГА-ң аймақтық таралуы:

А) регионалды

В)+ кейбір аймақтарда глобалді беркелкі емес таралған

С) ыстық климатты аймақтарда

D) суық климатты аймақтарда

Е) континентал климатты аймақтарда

468.Трансмиссивті емес берілу механизмімен берілетін – табиғи-ошақты зоонозды жұқпалар:

А. құтыру

В. +кене энцефалиті

С. лептоспироз

D. сібір жарасы

Е. псевдотуберкулез

469.Ауыз-нәжісті берілу механизмімен берілетін – табиғи-ошақты зоонозды жұқпалар:

А. сары қызба

В. +Описторхоз

С. Қырым – Конга геморрагиялық қызбасы

D. Кене энцефалиті

Е. Оба

470. Бруцеллезге қарсы адамдарды вакцинациялау қазіргі кезде:

А. маңызды орын алады

В. екіншілік орын алады

С.+ 2000 жылдан бастап алынып тасталынды

D. белгілі эпиджағдайда маңызы бар

Е. белгілі эпизоотологиялық жағдайда маңызы бар

471. Түйнеменің шұғыл имында алдын алуы жүргізіледі:

А. тірі вакцинамен
B. өлтірілген вакцинамен

C. химиялық вакцинамен

D. + иммуноглобулин және антибиотикпен

E. сарысумен

472. Түйнеменің эпидқадағалауында негізгісі болып табылады:

А) сырқаттанушылықты төмендету

В) +адамдарды аурудан сақтандыру

С) негізгі тасымалдаушыларды жою

D) эпизоотиялық процесті қадағалау

Е) жұқпа көзін жою

473.Қоздырғыштың берілуінде топырақ ақырғы фактор ретінде болатын, жұқпаны ата:

А) дифтерия

В) Лептоспироз

С) Листериоз

D) +Түйнеме және сіреспе

Е) безгек

474. Түйнеменің таралуын сақтандыратын шараны ата:

А)+ мал союды ветеринарлық-санитарлық бақылау, үй жануарларын вакцинациялау

В) тұрғындарды вакцинациялау

С) кеміргіштерді жою

D) аспазханаларда хранение құрал жабдықтардың дұрыс сақталынуы және белгі соғу

Е) жанасқандарға химиопрофилактика жүргізу

475. Түйнемемен ауырған науқастың жан-ұясында жүргізілетін шараларды ата:

А) жекешелеу

В) антибиотиктермен шұғыл алдын алу

С) дәрігерлік бақылау

D) +жүргізілмейді

Е)глобулинмен алдын алу

476.Туляремияның тиімді алдын алу шарасы:

А)иммунизация животных

В)+ адамдарды иммунизациялау

С) дезинсекция

D) дератизация

Е) дезинфекция

477.Қырым геморрагиялық қызбасының қоздырғышының негізгі ауру көзі:

А) ірі қара мал

В) ұсақ-тұяқ мал

С) балықтар

D) мысықтар

Е)+ орман тышқандары, сарышұнақ