Ответ к ситуационной задаче по хирургии
Вопросы к ситуационной задаче по хирургии
1. Ваш диагноз.
2. Какое осложнение возможно у больного?
3. Какие необходимые инструментальные и лабораторные методы обследования следует выполнить?
4. Алгоритмы Ваших действий.
5. Принципы консервативной терапии.
6. Показания к оперативному лечению и возможные его варианты.
7. Ваши рекомендации при выписке.
Ответ к ситуационной задаче по хирургии
1. Предварительный диагноз: Язвенная болезнь двенадцатиперстной кишки, осложненная кровотечением.
2. Гастродуоденальное кровотечение.
3. После промывания желудка показана экстренная ФГДС. Определение группы крови и резус-фактора (при необходимости геомтрансфузии).
4. Необходимо установить источник кровотечения и его локализацию, оценить степень кровопотери, попытаться остановить кровотечение консервативными и малоинвазивными (эндоскопическая коагуляция, клипирование сосуда) методами гемостаза, оценить риск рецидива кровотечения.
5. При остановившемся кровотечении или после эндоскопической остановки его проводится консервативное лечение, включающее инфузионную и гемостатическую терапию, противоязвенное лечение.
6. Показанием к экстренной операции является профузное гастродуоденальное кровотечение при неэффективности или невозможности эндоскопического гемостаза. Срочные операции выполняются при неустойчивом гемостазе или рецидиве кровотечения после восстановления кровопотери и стабилизации витальных функций. При дуоденальном кровотечении язвенного генеза применяют прошивание кровоточащей язвы с ваготомией и пилоропластикой или резекцию желудка.
7. После выписки – наблюдение гастроэнтеролога, реабилитационный курс лечения в санаторных условиях.
2. 2,4% эуфиллин препаратына рецепт жазыңыз.
Rp.: Sol. Euphyllini 2,4%-10 ml
D.t.d. № 10 in amp.
S. По 5-10 мл в/в в 10-20 мл 20% р-ра глюкозы
3. Асқазанды шаю әдісін кезеңмен жазыңыз.
Қолды жуып кептіру, қолғап және фартук кию.
Науқасқа қолайлы жағдай туғызу:
басын және кеудесін алдыға қарай аздап енкейте отырғызу.
Науқасқа медициналық клеенкадан алжапқыш кигізу, аяғының астына ыдыс қою.
Асқазанды жууға сұйықтық дайындау. Сұйықтық 350-370С температураға дейін жылытылған,мөлшері баланың жасына 1 литр мөлшерде, бірақ 10 литрден аспауы керек.
Енгізілетін зонд ұзындығын анықтау: танау түбінен төстің семсер өсіндісіне дейін, табылған ұзындыққа құлақ ұшынан танау ұшына дейінгі аралықты қосу. Зондқа маркермен белгі жасау.
Науқастың артынан оң жағына тұру. Зондты оң қолға алу. Алдын ала зондтың «бос» ұшын сулау. Науқастың ауызын ашып тілдің ортасымен ақырын біртіндеп белгіге дейін зондты енгізу.
Зондқа астаушаны қосу. Астаушаны асқазан деңгейіне дейін төмен түсіріп оған асқазан жууға сұйықтық құю.
Астаушаны ақырын жоғары көтеріп, одан сұйықтықтың түсуін бақылау (сұйықтық астаушаның тар бөлігінен жоғалмауы керек). Одан кейін астаушаны жылдам, бірақ біркелкі асқазан деңгейінен төмен түсіру және шыққан асқазан сөлін астаушаны қисайтып анализ жасау үшін пробиркаға жинап алу. Қалған сөлдерді ыдысқа жинау.
Шайынды су әбден тазарғанша 8 п. бірнеше рет қайталау. Соңғы шайынды суын да анализге алу қажет. Кіргізген және шығарған су көлемі бірдей болуы керек.
Астаушаны алғаннан кейін жылдам қозғалыспен зондты салфетка арқылы суырып алу.
Аузын шайғызып, ауыз маңын салфеткамен сүрту.
Қолданылған заттарды залалсыздыратын ертіндіге салу. Қолғапты шешіп, қолды жуып, кептіру.
Рейно ауруы. Этиологиясы.
Рейне ауруы аяқтың дистальді бөлігінің вегетативті – тамырлық аурулар тобының ішінде жетекші орын алады.Ауру көбіне әйелдерде кездеседі, ол бірден басталатын микроциркуляторлы бұзылыстармен қатар жүреді. КЛИНИКА. Көбіне 90% жағдайда әйел адамда 25-35 жас арасында кездеседі. Сирек жағдайда балалар мен егде кісілерде кездеседі. Қолдың артерия, артериола және капиллярларында зақымданулар болады және аяқ саусақтарында да кездеседі, одан кезеңдік жайылған спазм , артериялар мен капиллярлардың қабырғасында дистрофиялық өзгерістер, соңғы артерияларда тромбоз дамиды(концевых). Ауру қол саусақтары мен аяқ тамырларында спазм болумен көрінеді, сирек жағдайда мұрынмен құлақ ұштарында кездеседі. Зақымдану көбіне екі жақты және симметриялы. Рейно ауруы 3 стадияға бөлінеді. I стади – ангиоспастикалық. Тамыр тонусы жоғарылаумен көрінеді. Соңғы фалангтарда қысқа уақыттық спазм, көбіне 2 және 3 саусақтар ақшыл тартып сезімталдығын жоғалтады. Бірнеше минуттан кейін спазм тамырлардың кеңеюіне жалғасады.Жедел активті гиперемиядан кейін терісі қызарып, қолдары жылына бастайды.Науқас фалангтар арасында ісінулерді, күшті ашу мен бірден болатын ауырсынуды байқайды. Тамырлық тонус қалпына келгенде ауырсыну кетіп саусақ терісінің түсі қалпына келеді.II стадия-ангиопаралитикалық. Бұл стадияда бозарулар сирек кездеседі кисть пен палецьтер көкшіл түске боялады, қолды төмен түсіргенде бұл көгеру күшейеді және күнгірттенеді.Қолдағы ісінулер сақталады. I-II стадия ұзақтығы 3-5 жыл. III- стадия трофопаралитикалық . Саусақтарда панарици және ойық жара дамиды.Некроз ошағы фалангтарда жиі, ал палецтерде сирек кездеседі. ДИАГНОСТИКА. Суықпен сынама,сүйектердің рентгенографиясы, тепловидение, капилляроскопия, реоваза және плетизмография. ЕМІ. Бірінші ауырсынуды басамыз, тамырлық спазмды қалпына келтіреміз, микроциркуляцияны жақсартамыз, тіннің қоректенуін жақсартамыз. Ол үшін седативті терапия, ангиотропты препараттар, спазмалитиктер, физиотерапия, жоғары қысыммен оттегіні береміз. Бұлардан эффекті болмағанда кеуделік және белдік симпаэктомия немесе стеллэктомия жасаймыз.
5. Анатомиялық түзілістердің көрсетілген ретіне сәйкес жазыңыз.
 |
Гортань, трахея и легкие спереди.
1 — larynx; 2 — trachea; 3 — apex pulmonis; 4 — facies costalis; 5 — lobus superior; 6 — pulmo sinister; 7 — fissura obliqua; 8 — lobus inferior; 9 — basis pulmonis; 10 — lingula pulmonis; 11 — impressio cardiaca; 12 — margo posterior; 13 — margo anterior; 14 — facies diaphragmatica; 15 — margo inferior; 16 — lobus inferior; 17 — lobus medius; 18 — fissura horizontalis; 19 — pulmo dexter; 20 — lobus superior; 21 — bifurcatio tracheae.
6. Кәріжіліктің типті жерден сынуы.
Кәрі жілікке тән жерден сыну-кәрі жілік-білезікбуынынан 2-3см проксимальды орналасқан сынықтар.Сынық бағытына қарай сынықтар көлденең,қисық және бөлшектеніп кездеседі.Сынық бастарының бұрыш жасап ығысуына қарай кәрі жілікке тән жерден сыну келесідей топталады.Жазылға Коллис сынығы және бүгілген Смит сынығы.
Коллис сынығы:дистальдық бөлік сыртқа және кәрі жілік жаққа қарай ығысады және біраз супинацияланады,пайда болған сүйек бұрышы сыртқа ашылады.Смит сынығы,олКоллис сынығына кері сынық:дистальдық бөлік алақанға қарай ығысады және пронацияланады,сүйек бұрышы алақанға ашылады.Науқасты тексеруде білектің дистальдық бөлігінде шанышқы немесе найза тәрізді деформация анықталады.Рентгенологиялық зерттеу.Диагноз қою ушін екі проекцияда рентгенограмма жасалады,кейбір жағдайда ¾ проекцияда үшінші рентгенограмма тағайындаладыЕМІ Консервативті емі Кәрі жілікке тән жерден сынудың ығыспаған түрін емдеу үшін сынық аймағына 1 % 10-20мл новокаин ерітіндісімен анестезия жасалады.Ығысқан түрін емдеуде жергілікті анестезия жасалғаннан кейін,сынықбастарына репозиция жасалады.Операциялық ем.Көрсетілімдері;кәрі жілік метаэпифизінің буынішілік ығысқан сынықтары,консервативті емнің нәтижесіздегі,ашық сынықтары.Сынық бастарын іштен бекіту үшін сымшабақтар,бұрандалар және пластиналар қолданылады.
7. Балалардағы жіті ішек өтімсіздігі.
мықын және тоқ ішектің өтімсіздігінен болады. Этиоилогиясы: ішектің даму ақаулары,ішектің дұрыс айналмауы,көршілес жатқан мүшелер даму ақауы.Төменгі ішек өтімсіздігі кедергі болатын орында дамыған перфорациямен қауіпті.төменгі ішек өтімсіздігінің негізгі симптомдарының бірі меконидің болмауы.Клизма жасағанда тек кілегейдің бөлінуі байқалады.Тамақ қабылдауымен байланыссыз құсу болады(өмірінің алғашқы 2-3күндері)Құсық мөлшері көп және өт аралас.Кейн құсық нәжіс иісті болады.Туылған соң бірнеше сағаттан кейін нәресте жағдайы нашарлап мазасызданып,ембейді аяқтарын сермиді(сучит ножками),интоксикация өршуіне байланысты бала қозғалыссыз өте әлсіз және терісі сұр қоңыр тустес,темп 37-38болады.палпацияда ішінің айқын кебуі,мекони жәнет ауамен кеңейген ілиек тәрізді тузілістер анықталады.аускультацияда ішектердің әлсәз перистальтикасы байқалады.Ректалді ісік тәрізді тузіліс анықталуы мумкін.Диагностикасы.Рентгенограммада кеңейген ішек ілмекшелері анықталады.Төменгі ішек өтімсіздігіне кудік болса контрастты затты тік ішек арқылы катетермен енгізізгенде рентгенограммада тоқ ішектің кенейгендігі және іш қуысында газ барлығы анықталады.Диф.диагностика:Гиршпрунг ауруы және динамикалық ішек өтімсіздігімен жүргізіледі. Емі.операция алдында 2–3сағат дайындау(баланы жылыту,антибиотиктер беру,асқазаның жуу),ал операциядан кейін 29градустық кювезге қояды,ылғалданған оттегі береді,антибиотиктертді 7-8күн бойы.асқазанан ас қалдықтарын шығарып тұру.операциядан кейін мүмкін болатын асқынулары:нәжістік перитонит,аспирационды пневмания.
8. Бадамшабезмаңы абсцессі. Паратонзиллярлы (бадамша маңы) абсцесс –бадамша без-е жанасып жататын тіндер мен клетчаткасында дамитын іріңдік.Этиол:ангина аскынысы(жедел тонзиллит),стрептококкты фарингит. Әкеліп туғызатын фактор-темекі шегу.Клиника: жутынганда тамагынын ауырсынуы,абсцесс дамыған жақта ауырсыну құлаққа беріледі,ауызды кең ашкан кезде ауырсыну,бақылаусыз сілекей ағу басталады,кызба-39-40градус,интоксик-к синдром: алсіздік,бас ауруы,мойын лимфа туйіндерінін ұлгаюы және беттің түгел ісінуі, ауыздан жагымсыз иіс, тризм.Диагностика:қарау кезінде анықталады-зақым-н бадамша безінің жоғарғы полюсінің қатты ісінуі,жұмсақ таңдай тілшігінің қарсы жаққа ығысуы.ЖҚА,ЖЗА,таңдай бадамша без-ң,таңдай доға-ң беткейінен алған жұғынды зерттеу. Еми: жергілікті жансыздандырумен іріндікті ашу-тілікті абсцестің ең шығыңқы жерінен жасалады,дренаждау,антисептиктермен шаю,ушивание; анальгетиктер, антибиотикотерапия (клиндамицин,амоксиклав,цефалоспориндер);дәрілік емес емі-дәрілік шөптер н/е арнайы еріт-рмен (шалфей,түймедақ,тұз,йод,сода,кора дуба) ауыз қуысын шаю;витаминотерапия.
9. Нұрқабақтың және цилиарлы заттың қабынуының жалпы белгілері.
Ириодоциклит склерозды тамырлардың делатациясына байланасты перикорнияльді иньекциямен тамырлардың кеңеюінен нұрлы қабықтың суретімен түсі өзгереді. Қабынулық ісінумен эксудация қарашықтың тарылуы мен қарашықтың жарыққа әлсіз реакциялармен, қарашықтың сфинкттерінің рефлекторлы жиырылуымен , қарашықтың дұрыс емес формада болуымен жүреді. Нұрлы қабықтың тамырларынан, эксудация бұршақтың алдыңғы беткейнде спаектердн түзілуіне алып келеді. Артқы синехиялар нұрлы қабықтың қарашықтық шеттерімен бұршақты біріктіріп жіберуі мүмкін. Артқы камераға сұйықтық жиналу салдарынан, нұрлы қабықтың алдыңғы камерасында томпайып тұрады.(бомбаж) Алдығы камеранын сұйықтығы серозды, фибринозды, геморрагиялық, іріңді, аралас эксудация ықпалынан бұлынғырланады. Эксудат алдыңғы камеранын төменгі бөліктеріне тұнады. Іріңді экссудат гипоион деп аталады. Ал қан құйылса гефимо д /а. Қасаң қабақтң артқы беткейнде полиморфты, түрлі калибрлі преципитаттар анықталады. Преципитат құрамында лимфоциттердің плазматикалық клеткалары, макрофагтар, пигменттік бөлктер т.б болады. Ириодоциклиттң бір белгісі КІҚ болады. Емі:Оның этиологиясына тәуелді емес, оның клиникасын жою керек. Емнің мақсаты: көру қызметін сақтау, н/е қайта қалпына келтіру ж/е рецидивті болдырмау. Диагноз қойылғаннан кейн бірнші кезекте: анестетиктер; медриатиктер; антибиотиктер; СЕҚҚП тағайндаймз. Жалпы емне ошақтағы инфекцияны оңашалау. АБТ, арнайы емес қабынуға қарсы, вирусқа, туберкулезге қарсы прт. Витаминотерапия. Жалпы кортикостероидты емдеудің ұзақтығы гормоналды фонды ескеру қажет. Иммуностимулятор, вакцина қаблдау керек. Ағзаға иммуно компонетті жасушалар енгзу яғни гипериммунды глобулин, левомизол, продигозон(50−70мкг б/етке аптасына 2рет курс7−10инъекция) Қан тамрлардң өткзгштгн төмендету үшн ж/е тамр эндотелийлерн қалпна келтру үшн дицинон тағ/з. Антигистаминді препар. Көз тінінің метаболизмін жақсарту үшн комплексті терапиямен брге лорбогенді қаб/мз. Көздің қоректенун жақсарту үшн 4% тауфон ертндсн б/етке ж/е көзге тамзамз.
10. Бүйрек шаншуының пайда болу механизмін тізіп көрсетіңіздер.
Буйрек шаншуы-бұл бүйрек маңайында немесе несеп ағар бойымен жоғарғы несеп жолдарының обструкциясымен шақырылатын кенеттен пайда болатын ұстамалы ауырсыну.Негізгі себебі несеп тас ауруы,несеп ағардың қанмен бітелуі,ісікпен жаншылуы.
Механизмі: жедел обструкцияның толық және жартылай болуынан,инф бар жоқтығына байланысты.Зәрдің бүйрек тостағаншалары мен несепағардан шығарылуының бұзылысынан зәр обтурациядан жоғары жинақталып,бүйрек түбекшелерінің созылуына әкеледі және қан айналымды төмендетеді.Ал бүйрек тіні керіліп және капсуласынағы нерв аппаратын тітіркендіреді де ұстамалы түрде қатты ауырсыну тудырады.
Осы кезде ауырсыну 10 балдық шкалаға дейін жетіп жедел көмек көрсетуді талап етеді.Бұл кезде науқасқа паранефральді новокаинді блокада жасаймыз.
№ 2 нұсқа
1. Хирургия бойынша ситуациялық есептер.
Науқас К., 60 жаста, стационардың қабылдау бөліміне жедел түрде әкелінді. Іштің сол жақ бөлігі толғақ тәрізді ауырып және күшейе түскен соң үш рет тоқыраулы құрамды құсқан, желі шықпаған, 10-12 сағат бұрын ауырған. Бұрын мұндай аурулар болмаған, бірақ соңғы жылдар ішінде іш қату пайда болған. Дәрет жүргізетін дәрілер ішкен. Амбулаторлы тексерілмеген.
Объективті: терісі физиологиялық түсті, тілі ақ жамылған, ылғалды. Пульсі минутына 98, ырғақты. Өкпеде демі бос, сырыл жоқ. Іші бірқалыпты кепкен, демалуға қатысады. Пальпацияда жұмсақ, төменгі бөлікке қарай жайылған ауырсыну білінеді. Перкуторлы тоқ ішек жолында тимпанит, перистальтика естіледі, әлсіз, «шалпылдың шуы» анықталады. Сол жақ мықын және қасаға астында перитонеалды симптом оң. Ректальды саусақпен зерттеу кезінде ампуласы бос, нәжіс іздері қалыпты түсті.
Қан сараптамасында: Лейкоциттер – 16,2 х 10/л, Эр – 3,4 х 10/л, ЭТЖ 24 мм/ч.
Вопросы к ситуационной задаче по хирургии
1. Ваш предварительный диагноз.
2. Какие дополнительные методы обследования можно использовать?
3. С чем следует провести дифференциальную диагностику?
4. Алгоритм Ваших действий
5. Принципы консервативной терапии
7. Показания к операции и возможные варианты оперативных вмешательств
Ответы к ситуационной задаче по хирургии
1. Острая толстокишечная непроходимость.
2. Обзорная рентгенография органов брюшной полости, УЗИ органов брюшной полости, экстренная ирригография, колоноскопия.
3. Дифференциальную диагностику следует проводить с хроническим атоническим колитом, копростазом, псевдообструкцией толстой кишки, различными формами мегалоколон, заворотом сигмы, неспецифическим язвенным колитом.
4. Инфузионно-спазмолитическая терапия, очистительные клизмы, дренирование желудка (назогастральный зонд), паранефральная блокада. В случае неэффективности – не позднее чем через 6 – 12 часов после поступления – экстренная лапаротомия.
5. Ликвидация кишечной непроходимости. Тактика хирурга зависимости от интраоперационной находки: при опухолях правого фланга толстой кишки используется правосторонняя гемиколэктомия с илеотрансверзоанастомозом и, в случае необходимости, – проксимальной разгрузочной илеостомией. При обтурационном раке левого фланга толстой кишки рекомендуется выполнять первичную радикальную резекцию с терминальной колостомией (типа Гартмана). В случае неоперабельности – наложение перманентной колостомы проксимальнее обструкции.
2. 1% димедрол препаратына рецепт жазыңыз.
Rp.: Sol. Dimedroli 1%-1 ml
D.t.d. № 6 in amp.
S. По 1мл в/м в 1-2 раза в день
3. Металды катетермен қуықты катетерлеу техникасын кезең бойынша сипаттаңыз.
1. разъяснить пациенту цель и ход выполняемых действий.
2. получить согласие пациента на проведение катетеризации.
3. тщательно обработать руки антисептиком.
4. высушить руки салфеткой или чистым полотенцем
5. надеть маску, перчатки.
6. уложить больного на спине с приподнятым тазом и разведенными нижними конечностями.
7. собрать необходимый инструментарий для проведения катетеризации мочевого пузыря.
8. пропальпировать мочевой пузырь через переднюю брюшную стенку.
9. катетер взять в правую руку.
10. обработать головку полового члена антисептиком.
11. на кончик катетера нанести вазелин или его заменитель.
12.левой рукой фиксировать половой член, обернув его салфеткой.
13.ввести клюва катетера в мочеиспускательный канал.
14.осторожно продвинуть катетер вперед вдоль уретры.
15.половой член надвигают на катетер, держа катетер, наклонив вперед, параллельно паховой складке.
16.опускаем головку полового члена вниз.
17.свободный конец катетера опускают вниз, продвигая его в глубину.
18.вывести содержимое мочевого пузыря в судно.
19.удалить катетер из уретры.
20.снять перчатки и сложить их в контейнер для мусора.
4. Шап жарығы.Шап жарығы дегеніміз шап өзегі аймағындағы ішастардың патологиялық томпаюын айтамыз.Көбіне ер адамдарда кездеседі (27% ер адамда, 3% әйел адамда) . Шап өзегі үшбұрышты, онда әйел адамдарда жұмыр байлам орналасса , ер адамдарда семенной канатик орналасады. . Ол әйел адамнын шап өзегіне және ер адамкіне қарағанда ұзындау болуына байланысты, ол бұлшык еттерімен және сіңірлік байламдарымен жақсы бекіген.Балаларда жиі кездеседі. Жіктелуі. Туа пайда болған және жүре пайда болған түрлері бар.Туа пайда болған к өбіне ұл балаларда кездеседі.Жүре пайда болғанның тік және қиғаш шап жарық түрлері бар. Қиғаш шап жарығы – ол туа және жүре п.б болып бөлінеді. Қиғаш шап жарығы сыртқы шап шұңқырынан шығады. Көбіне бір жақты болады.Ол бастапқы кезде выпячивание байқалмайды, ол күшенгенде және жөтелгенде байқалады.Бұндай жарықта қиғаш бағытта бастапқы кезде болады, жарық қапшығы үлкейе келе шап өзегінің ішкі бетінде медиальді бағытта таралады.Ол ұманың ұлғаюына әкеледі , ол жыныс мүшесін жауып орналасады.Жарық құрсақ қуысына қарай беріліп, ішек өтімсіздігіне әкеледі. Бұндай жарықты егде кісілерде ‘кила‘ д.а. Тік шап жарығы шап шұңқырының ішкі қабырғасында орналасады, ол құрсақ қуысына медиальді шап шұңқыры арқылы шығып, көлденең фасцияда орналасады. ОЛ сыртқы шап шұңқыры арқылы шығып шап байламы бекіген ұма негізінде домалақ пішінде томпайып шығып тұрады.Тік шап жарығы көбіне екі жақты болады. Этиологиясы. Дене салмағының азаюынан шап өзегі аймағындамай тінінің атрафиялануынан, кәрі жаста бұлшық ет дегенерациялануынан дамиды. Клиника. Асқынбаған шап жарығында науқас шап өзегі аймағында ісік тәрізді томпаюға, көбіне физикалық күш түскенде ісік тәрізді томпаю болады.Клиникасында аяқ астынан басталу, невправимость, ауырсыну, икота, лоқсу, құсу, нәжістің және газдың кідіруі, науқастың ауыр жағдайы, напряжение, жарықтық томпаюда ауырсынулар болады. Диагностика. Жарықты пальпациялау арқылы анықтайды, ал жарық дамуының бастапқы кезінде томпаюлар болмайды, ол кезде оң және сол шап аймағын жөтелдіру барысында салыстырмалы пальпациялап анықтайды. Емі. Емі хирургиялық. Операцияның негізгі мақсаты шап өзкгінің пластикасы. Ол 2 этапта жүргізіледі. 1) Шап өзегіне түсу. Көлденең паралель тіліктер жүргіземіз, ол шап байламының проекциясынан 2см жоғары жүргізіледі. Тілік 5-8 cм аралығында. Сыртқы қиғаш бұлшық ет талшығының апоневрозын ажыратып аламыз. 2)Жарық қапшығын және қоршаған тінді алып тастаймыз. 3) шап өзегінің артқы сақинасын орташа көлемде тігіп, артқы қабырғасын шап өзегіне бекіту. 4)Шап өзегінің пластикасы. Бұдан басқа көптеген тәсілдер Боброва Жарар тәсілі, Спасокукотский тәсілі, Кимбаровский тігісі, Бассин тәсілі, Кукуджанова тәсілі, Лихтейнштейн тәсілін қолданамыз.
5. Анатомиялық түзілістердің көрсетілген ретіне сәйкес жазыңыз.
Передние и боковые мышцы живота
1 — m. pectoralis major; 2— m. obliquus abdominis externus; 3 — m. rectus abdominis; 4 — m. pyramidalis; 5 — linea alba; 6 — vagina m. recti abdominis; 7 — linea semicircularis; 8 — m. transversus abdominis; 9 — linea semilunaris.
6. Жіті аппендицит. Жедел аппендицит. 3жасқа дейінгі балалардағы ерекшелігі. Ұйқыда зерттеу.Жедел аппендицит бұл соқыр ішектің құрт тәрізді өсіндісінің қабынуы.1жасқа дейінгі балаларда аппендициттің сирек кездесуі сұйық тағам қабылдау және фолликулярлы апп.дамуымен байланысты. Арнайы қоздырғыш жоқ, аппендикстің өзінің микрофлорасының қоздырғыштары. Инфекция қабыну ошақтарында, яғни ОРВИ, фолликулярлы ангина, отит сияқты аурудан соң гематогенді ж\е лимфогенді жолмен таралуы. Аппендициттің морфологиялық түрлері:1.Қарапайым(катаральды).2.Деструктивті:-флегманозды(перфорациялы,перфорациясыз); ангренозды(перфорациялы,перфорациясыз);3.құртәрізді өсінді эмпиемасы. Жас балаларда құрт тәрізді өсіндінің қабынуы оның дұрыс орналаспауы мен гистологиялық құрылымдарының өзгерістері мен клиникалық симптомдарының сәйкес келмеу түрлері жиі кездеседі. Клин.көріністері: өсіндінің орналасуына байланысты іштің тұрақты түрде шаншып ауырсынуы,алғашқы сағаттарда бүкіл іш н\е эпигастри аймағында,кейін оң жақ мықын аймағында,қозғалыста ауырсыну күшейе түседі,ауырсыну көбінесе анорексиямен қатарласады,температураның жоғарылауы,щеткин-блюмберг симптомы оң,іш бұлшықеттерінің тырысуы,құсу,нәжістің бөлінбеуі ж\е лейкоцитоз болады.Бала көбіне шалқасынан н\е оң жағына жатады.Басты 3перитенеальды симптомға мән беріледі:-пальпацияда ауырсыну,-іш бұлш пассивті құрысуы,-шеткин-блюмберг симптомы оң. Диагностика: Қарау ж\е пальпация: 3жасқа дейінгі балаларға пальпация ұйықтап жатқан кезде жасалады,яғни баланы медикаментозды препараттар қолдану арқылы ұйықтатуға болады. Ол үшін балаға тазалау клизмасын жасағанан кейін тік ішекке 3% хлоралгидрат ерітіндісін енгізеді,ерітіндіні бала жасына қарай дозасы тағайындалады: 1жасқа дейн-10-15мл,1-2жаста 15-20мл,2-3жаста 20-25мл енгізеді. Бала ұйықтағанан кейін іш бұлш активті құрысуы төмендейдіде,пальпация арқылы шеткин-блюмберг симптомын анықтау тез болады.Және одан басқа әр түрлі инструментальды зерттеу әдістерімен қатар лаборториялық зерттеу әдістеріде ауруды анықтауда тиімді. Зерттеу әдістеріне:-жалпы қан анализі(лейкоцитоз,лейкоформуланың солға ығысуы анықт.),-жалпы зәр анализі(лейкоцитурия,гематурия,альбуминурия анықталады),-рентгенологиялық зерттеулер,-УЗИ(өсінді өлшемінің 3ммден аса қалыңдағандығы анықт.),-іш қуысына лапароскопия. Емі:Хирургиялық ем негізгі емі болып табылады. Түрлері: -іш қуысына ашық аппендэктомия ж\е лапароскопиялық аппендэктомия түрлері қолданылады.
7. Мөлдірқабақтың өршімелі ойық жарасы.Қасаң қабықтың өршімелі жарасы. -диплококк, стрептококк, стафилококк, Моракс-Аксенфельд диплобасцилласымен шақырылатын жұқпалы іріңді қабыну. Микроорганизм сау қасаң қабыққа ене алмайды. Бірақ кішкене сызат, жаншылу, инфильтраттың ыдырауы инфекцияның ену көзіне айналады. Инфекцияның ену жернен қасаң қабықта сұр түсті инфильтрат пайда болады ж/еаузы ашылып жараға айналады. Жараның жылдымалы түрінің пайда болғанына белгілер: жараның ерекше түрі ж/е жайылуы тәсілі, иридоциклит, гипопион байқалады. Жара негізінде қасаң қабақтың ортасында ж/е екі түрлі шеті болады. Бірі үңгілген, сәл көтеріңкі, орақ тәрзді, инфильтрацияланған , инфильтрация бұлыңғырланып сау тканьге тез жайылады. Іріңдік жара 3−5 күнде қасаң қабықты толық жайлап алады. Жараның екінші шеті тазаланып эпителийленеді. Қасаң қабықтың өршімелі жарасы тереңдіккеде енеді. Жара артқы шекаралық пластинкаға жеткенде жарық пайда болады. Қасаң қабық жыртылуы мүмкін.Ол тез білінетін қасаң қабықтық синдроммен, көз көрудің нашарлауы, қасаң қабықтың бұлынғырлану көрнеді.Диагностика : қуысты лампамен қарау,бактероскопия, цитологиялық зерттеу, көз жасының ИФА .Емі: стационарлы ирридоциклитке қолданылатын ем жүргіземіз. АБТ, қабынуға қарсы ем, вирусқа қарсы, санырауқұлақ қарсы, паразитке қарсыем, витаминотерапия, жалпы күшейткш терапия. Ауыр жағдайда алдыңғы камераны парацентездеу, жараның үдемелі шетін диатермокоагуляциялау, ал қасаң қабықтың теслп кету қаупі туса, емдік кератопластика жасалынады. Ақыры: дер кезнде инфекция көзн тауып оны жойса, қайтымды. Егер жайылса қасаң қабықтың жыртылуына әкеледі. Алдын алу: қасаң қабықтың қабынулық ауруларын асқындырып алмау, гигиеналық шараларды ұстану, басқада органдағы инжекция көзн жою.
8. Монтедждің сынық-шығуы.
Монтеджи шығып – сынуы – бұл шынтақ сүйегінің ортаңғы және жоғарғы үштен бір бөлігі деңгейінде сынуы мен кәрі жілік басының шығуы. Қарағанда: шынтақ сүйегі жағында ойық, кәрі жілік жағында томпаю анықталады. Білек қысқарған. Пальпация кезінде шынтақ сүйегінің бүтіндігінің бұзылуы, сынық бөлшектерінің ығысуы және шыққан кәрі жіліктің басы анықталады. Пальпация кезінде ауырсыну күшейеді. Белсенді қозғалыстар мүмкін емес. Пассивті қозғалыс кезінде ауырсыну және серіппелі қарсылық белгісі анықталады. Диагностикасы: білезік буынын қамтумен 2 проекцияда рентгенография. Емі: репозиция. Репозиция жасалмаса, оперативті емге жүгінеді, шынтақ сүйегінің остеосинтезі. Репозиция немесе остеосинтезден кейін алақан қоспасы сүйектерінен иықтың жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін гипстік байлам салады.
9. Несеп шығарудың жіті шықпауына әкелетін ауруларын тізіп көрсетіңіздер.
Несеп шыгарудың жедел жеткіліксіздігі деп-зәрдің қуықта жиналып бірақ өздігінен шыгуының бұзылуы.
Себептері:1)динамикалық және механикалық инфравизикалды абструкция.Оларға
Қуық асты безінің қатерсіз гиперплпзиясы,бұлшық еттің гипертонусы
2)қуықтың инервациясының бұзылысы,детруздың маторлы функциясының бұзылысы
3)қуықтың шамадан тыс толуына алып келетін себептер
Баскада себептер:іш қату қуық асты безінің рагы,қуықтың ңан ұйындысымен бітеелуі,операцияның асқынуы,нжж тастардың болуы,инф қабыну аурулары,дәрілердің әсерлері.Әйелдерде кіші жыныс мүшесіндегі көлемді түзілістердің болуы,жүктілік,уретраның лейомиомалары.жас қыздарда гематокольпометрлерден болады.Несеп шығарудың тежелуі қуықтын б/е-.нің тым созылуынан болады.
10. Жіті іріңді ортаңғы отит.-дабыл қуысының шырышты қабығының жедел іріңді қабынуы, ортаңғы құлақтың барлық бөлімдерінің қабынуы Болжамды фактор:организм реактивтіл-ң төмендеуі, аллергия, ауыр инфекциялық аурулар, эндокринді жүйенің бұзылысы.Этиология: патогенді микроорганизмдер. Ортаңғы құлаққа инфекцияның түсу жолы-тубарлы, есту түтігі арқылы жөтелгенде, түшкіргенде кіреді. Қабынудың қарқынды түрде дамуы дабыл жарғағы қоректенуінің бұзылысына және жарылуына алып келеді.ауру ұзақытығы 3-4апта. Клиникасы мен диагностикасы:ауру ағымы 3 стадияға бөлінеді: 1.инфильтрация-перфорацияға дей.сатысы. Науқастар ең басты шаншып қатты ауырсынуға шағымданады.Самай, шүйде және тіске иррадиация берілед.Естуі төмендеген.Жалпы симптомдардан: дене темп көтерілуі, қалтырау, әлсіздік.Отоскопияда:балғашық және үзеңгі аймағында тамырлардың иньекциясы, дабыл жарғағының гиперимиясы, жарық конусының болмауы байқалады.2.Перфорация сатысы:дабыл жарғағының қалпы бұзылады.Субьективті симптомдар төмендейді-ауырсынуы төмен, жалпы жағдайы жақсарады. Отоскопияда:есту түтігінде іріңді қанды бөліністер анықталады.Дабыл жарғағы қалыңдаған, ісікті.Тесік тәрізді перфорация болады.3.Айығу-репаративті сатысы: Дабыл жарғ-ң перфорация нәтижесінде дабыл қуысының дренажы қалпына келгенде айығу сатысы басталады. Естуі қалпына келеді,іріңді-қабыну процессі аяқталады.Отоскопияда: перфорацияның тыртықтану процессі байқалады.Диагностика: отоскопиямен қарау.Диагнозы анамнез,шағымы және отоскопиялық көрініспен қойылады.Емі: аурудың сатысына байланысты.1 стадиясында мүрынға тамыртарылтқыш тамшылар ағызу,ауырсыну басу үшін топические осмостық белс.препараттар-бор қышқылы 3% спиртті ерітіндісі н/е левомицетиннің глицеринмен жарты жарты қосылысын береді.Құлақ тамшылары отипакс н/е анауран қолданылады,құрамы:опиоидты емес анальгетик-антипиретик феназон және лидокаин.Тамшыларды құлаққа тамызған соң сыртқы есту өтісін вазелинді тампонмен тығыздап жабады.2 стадияда мүрынға тамыртарылтқыш тамшылар ағызу жалғастырады.Көп ірің болса муколитиктер,қабынуға қарсы дәрі-эреспал тағайындайды,ол шыр.қабықша гиперсекрециясын және ісінуін төмен-і.Физиотерапия,жылу компресстері жасалады.Іріңді секретті мақта оралған зондпен тазартады,егер ірің густой болса сутегі асқын тотығын құйып,кейін тазартып сүртіп,құрғатады. После удаления гнойного секрета в ухо вливают прописанный врачом лекарственный раствор, подогретый до 37 °С. Это может быть 0, и др.Іріңді тазартқан соң құлаққа 37 градусқа дейін жылытылған дәрілік затты құяды,ол ,5-1% диоксидин ерітіндісі,20% сульфацил натрий еріт-і,«отоф» тамшылары-құрамында белсенді зат рифамицин, нормакс, ципромед болатын тамшылар құяды.Ірің ағу тоқтауы 3 стадия басталуын көрс.Дабыл жарғағында нәзік,аз байқалатын тыртық түз-і.Полицер б-ша н/е катетер арқ.есту өтісін үрлейді,және спайкалар түзілуін болдырмас үшін дабыл қуысына ферментті преп-р енг-і. Рекомендуется продолжить витаминотерапия,биостимуляторлар - апилак, актовегин енгізу жалғастырады.Болжамы жақсы,перфорация жабылып,есту қалпына келеді.Кейде тыртық түзілсе петрификат болуы мүмкін.
№ 3 нұсқа
1. Хирургия бойынша ситуациялық есептер.
68 жастағы, науқаста созылмалы калькулезді холецистпен ауыратын, диетада өзгеріс болғаннан кейін іштің жоғарғы бөлігінде кенеттен арқаға қарай жайылған ауырсыну, бірнеше рет өтпен құсу, 37,6 гипертермия, қалтырау пайда болды. НО-ШПА қабылдағаннан кейін ауырсыну басылды. Тәуліктен соң терінің сарғаюы пайда болып, ішінің ауруы сақталған.
Объективті: Жағдайы орташа. Терісі және аққабағы сарғайған. Пульсі минутына 90. ҚҚ сын.бағ.мм. 120/80. Тілі ылғалды, сары қақ жамылған. Іші кепкен, жұмсақ, эпигастрияда ауырсынады. Перитонеальды симптомдар жоқ. Өт қабы пальпацияланбайды. Жалпы қан сараптамасында: лейкоциттер 12,2 х 10/л, ЭТЖ 30 мм/ч. Биохимиялық қан сараптамасында: жалпы билирубин 60 мкмоль/л, тік билирубин 35 мкмоль/л.
УДЗ ГДЗ: өт қабының пішіні 73х20см өзгерген, қабырғалары тығыздалған, қуыста 8см дейін көптеген конкременттер. Жалпы өт жолының тесігінде 1х3 см тас бар.
Хирургия бойынша ситуациялық есептерге сұрақтар
1. Сіздің алғаш қойған диагнозыңыз.
2. Диагнозды растайтын кажетті зерттеу әдістері.
4. Сіздің тактикаңыз:
- негізгі консервативті емнің бағыттары.
- оперативтік емге көрсеткіштер, оперативтік араласудың әдістері.
5. Болжамы.
Ответ к ситуационной задаче по хирургии
1. Острый калькулезный холецистит. Механическая желтуха (холедохолитиаз).
2. Большая коагулограмма, амилаза крови, диастаза мочи, общий анализ мочи, ФГДС, УЗИ органов гепатобилиарной зоны, ЭРХПГ.
4. Купирование болевого синдрома (блокада круглой связки печени, спазмолитики, анальгетики, инфузионная терапия) при неэффективности консервативной терапии операция по срочным показаниям (холецистэктомия, холедохолитотомия, дренирование холедоха).
5. Выздоровление, ПХЭС.
2. 5% трамадол препаратына рецепт жазыңыз.
Rp.: Sol. Tramadoli 5%-2 ml
D.t.d. № 5 in amp.
S. По 2 мл в/в
3. Тік ішекті саусақпен тексеру техникасын кезеңмен суреттеңіз.
Ответ на вопрос №3
1.Получил согласие пациента после информации о предстоящей манипуляции
2.Надел нестерильные перчатки
3.Смазал указательный палец гелем
4.Предложил пациенту принять соответствующую позицию: колено-локтевое, на боку, на спине с разведенными ногами
5.Раздвинул ягодицы и провел осмотр анальной области
6.Указательный палец правой руки поднес к анусу и сообщил пациенту о введении его в прямую кишку
7.Медленно ввел палец в прямую кишку, пальпируя боковые стенки
8.Удалил палец и проверил перчатку на наличие следов крови, слизи, гноя, кала
9.Протер салфеткой анальную область и снял пеленку с ягодиц, снял перчатки
10.Дал заключение по проведенному исследованию
Варикозды ауру.
ВАрикозды кеңею немесе вариз ауруы - веналық қақпалардың бұзылуымен қан айналымының бұзылуынан п.б беткей веналардың кеңеюін айтамыз.ОЛ кобіне аяқта кездеседі. Этиология. Тұқым қуалау, гормональді өзгеріс(жүутілік, менопауза, жыныстық жетілу кезеңі, ) тамыр қабырғасы мен құрлысына әсер етіп оның әлсіреуімен зақымдануына әкеледі, семіздік, терминальді працедура, физикалық жүктеме, ұзақ мерзімде гармондық препараттарды қолдану, аяқтан жарақат алу.Диагностика. Бұрығы кезде дәрігерлер қолмен анықтайтын болған. Жалпы варикозды кеңеюлер көзге корініп тұрады. Жалпы дәрігерге қаралғанда қан анализінен бастайды, онда лейкоциттердің көбеюі қабыну процесін білдіреді. УДЗ және рентгендік тексеру арқылы анықталады. Мұнда венаның құрлысының қай жерде өзгергендігін, балтырдан жоғары немесе төмен екендігін анықтайды. Реовазография. Бұл тексерістер күмән тудырса хирургиялық тәсіл контрастты зат енгізу арқылы флебография жүргіземіз. Емі. Варикозды кеңеюдің емі зақымдану дәрежесіне байланысты ұзақ уақыт жүргізіледі.Концервативті және хирургиялық ем. Концервативті ем қауіп факторын төмендету мақсатында қолданылады,физикалық жүктемені болдырмау, эластикалық компрессия, дәрілік заттар, физиотерапия. Асқынулар болмаса аяққа жаттығулар жасауды,биік аяқ киім кимеуді,веласипед тебу, жүзуді ұсынады. Варикозды кеңеюдің барлық дәрежесінде флеботониктарды қолданады.ПрепарДетралекс,Цикло 3 форт, Гинкор форт, троксевазин, анавенол, эскузан,антистакс. Ем 6 ай және оданда көп. Оған қоса антиагреганттар(аспирин, курантил) мен қабынуға қарсы дәрі(диклофенак) дәрмектер. Жергілікті мазьдар, тромбозбен тромбофлебит болмаса гель тағайындалмайды. Хирургиялық ауру аяқтың варикозды кеңеюінен тек оперативті ем алғасын толық жазылуы мүмкін. Зақымдану дәрежесіне байланысты келесі хирургиялық ем жүргізеді:Флебэктомия-веналық варикозды кеңеюді оперативті түрде алып тастау. Операция мақсаты үлкен және кіші тері асты патологиялық веналарды алып тастап, коммуникантты веналарды таңу. Бұл операцияға қарсы көрсеткіштер: ;жүктілік, варикозды кеңеюдің кеш стадиясы, егде жас, организмде іріңді процестің болуы.Эндоскопиялық тәсілмен жасаған қауіпсіз. Операциядан кейін 6 ай бойына эластикалық бинт қолдану керек. 2) Склерозивание- кеңейген венаға склерозанттарды енгізу арқылы вена қабырғасын жабыстырады(слипание). Склеротерапия тек ұсақ веналардың кеңеюінде эффективті.3) Лазерлік коагуляция- лазердің көмегімен вена саңылауын дәнекерлейді(запаивание). Ол тек венаның 10мм артық емес кеңеюінде, жансыздандыру арқылы жүргізіледі.
5. Анатомиялық түзілістердің көрсетілген ретіне сәйкес жазыңыз
Желудок .
1 — incisura cardiaca ventriculi; 2 — fundus ventriculi; 3 — corpus; 4 — curvatura ventriculi major; 5 — pars pylorica; 6 — antrum pyloricum; 7 — pars horizontalis inferior duodeni; 8 — pars descendens duodeni; 9 — pars superior duodeni; 10 — pylorus; 11 — incisura angularis; 12 — curvatura ventriculi minor; 13 — pars cardiaca; 14 — esophagus.
6. Жамбас зақымдануының жіктемесі.
Жамбас сүйектері әдетте қандайда бір заттың соққысынан,жамбаспен құлаудан,жамбасқа алдыңғы,артқы жағынан,көлденеңінен немесе қиғашынан,әртүрлі бағытта қысым түсуінен зақымданады.Жамбастың зақымдануы төрт топқа бөлінеді.
1)Сүйектің жамбас шеңберінің тұтастығын бұзбай сынуы.Мұндай сынықтары кезінде жамбас шеңберінің тірек функциясы сақталады.
2)Жамбас шеңберінің тұтастығын бұзған сынық (алдыңғы,артқы және араласбір жақты,диагональді.
3)Ұршықтың сынуы(шетке,сынып-буын шығу және сынып буынның созылуы»
4)Буынның шығуы және сынып буын шығу (шат сүйегі және құйымшақтың біріккен жерінде)
Жамбас сынған кезде клиникалық көріністердің айқындалуы дәрежесі сол сынықтың өзінің шегіне,сипатына және көлеміне,сонымен қатар,зақымданған адамның ауруға шыдамдылығына,жалпы жай-күйіне, басқа зақымдардың бар-жоғына,бұрын көрсетілген медициналық көмекке де байланысты.
Жамбас шеңберінің тұтастығы сақталған сынық кезінде ауыруы көбінесе сынған жердің маңайында сезіледі.Жамбас шеңберінің тұтастығын бұзған сынықтардың анағұрлым айқын белгілері болады,өйткені ол тірек функциясының бұзылуына ,спонтанды және ауру тудыратын қан кетулерге байланысты.Зардап шегушілерге өз бетімен жүру қабілетінен айрылады.Жамбастың ұршықтың сынуы зақымның формасы мен дәрежесіне қарамастан буын шеміршегін зақымдайды және мұнан кейін асқыну қаупін тудырады.Жамбастың сынып,буынынан шығуы,шат сүйегі мен сегізкөз-мықын буындасуының жамбас сүйектеріне біріккен жерлерінің бір-бірінен ажырап кетуінен пайда болады.Жамбас органдары бір мезгілде зақымданған жағдайдажамбас сынығының клиникалық –симптомдар комплексіне тиісті органның зақымдану белгісі де қосылады
7. Тік ішектің және анустың атрезия түрлері. Негізгі клиникалық симптомдарын тізіп көрсетіңіз.
Асқынулары. Операция уақыты.
Тік ішек пен анустағы даму ақаулары эмбриогенездегі бұзылыстар әсерінен болады.Ұрықтың эмбриональды дамуының 2ші айында ішектік түтіктің каудальды бөлігінде шел(тесік) қалыптаспайды. Ішектің соңғы бөлімі мен біріншілік бүйрек каналы бірігіп жалпы қуыс-клоакаға ашылады.2ші ай соныңда клоака көлденең аралықта екі бөлікке бөлінеді.Артқы бөлігінен тік ішек пен анус түзілсе,ал алдыңғы бөлігінен-зәр шығару жүйесі түзіледі.Осы процесстің бұзылысынан бірдей болатын аномалиялар дамиды.Себептері:ұрпақтан ұрпаққа берілетін атрезия формалары:vater ж\е vacterl синдромдары,анус,тік ішек,өңеш атрезияларыж\е тағы басқа факторлар әсерінен болады. Клин корінісі:толық атрезия кезінде жаңа туылған нәрестенің алғашқы сағатында одан кейінгі уақыттардағы көрінетін негізгі клин көрініске төменгі ішек өтімсіздігі болады:құсу,іштің кебуі,меконияның жоқ болуы.Анус атрезиясы кезінде жергілікті терінің жұқаруы ж\е "түрткі симптомы"анықталады.Нәресте жөтелгенде және жылап тырысқанда анус терісінің томпаюы болады.Тік ішек атрезиясының анус атрезиясынан салыстырмалы ерекшелігі онда түрткі симптомы болмайды ж\е тек қана сигматәрізді ішекте газдың жиналуы болады.Диагностиканда аралықты тексеру,тік ішекті зондтау,УЗИ,12-18сағаттан кейін Вангенстен бойынша рентгенография,несеп шығару каналдарына катетризация,уретроцистография әдістерін қолдануға болады.Емі.Бастапқы кезде диета кейінен оперативті ем тағайындайды,шұғыл түрде пластикалық операция.
8. Паратонзиллиттер. Этиологиясы. Негізгі клиникалық симптомдарын тізіп көрсетіңіз. Негізгі диагностика
әдістерін тізіп көрсетіңіз. Емнің негізгі принциптерін тізіп көрсетіңіз.
Паратонзилиттер- таңдай бадамша маңының қабынуы.Этиология: вирулентті инфекцияның түсуінен, Қоздырушы А тобындағы стрептакокк, патогенді және шартты патогенді штаммдар, стафилакокктар, анаэробты инфекциялар.Клиника: ангинадан бірнеше күннен кейін, созылмалы тонзиллиттің асқанған түрінен кейін дамиды. Жұтынған кезде тамағының ауырсынуы, тіске, құлаққа иррадиация беріледі.Жағдайы нашарлайды: бас ауру, дене темп фебрильді санға дейін жоғарылайды.Шайнау бұлшықеттерінің тризмы болады.лимфа түйіндері ұлғайған.Диагностика: лаб зерттеу: қанда лейкоцитоз, СоЭ жоғ-н, аспапты зерттеу: УЗИ, спиральды комп томография. Емі: Дезинфицирленген ерітіндімен тамағын шаю,бұлшықетке пенциллин иньекциясын енгізу,ісік және инфильтация сатысында қабынуды емдеу, іріңді процесті дренирлеу, инфекция ошағын жою, антибиотикотерапия,қабынуға қарсы дәрілер. Асқынған жағдайда оперативті ем-тонзилэктомия.
9. Кератиттердің жалпы симптоматикасы және оның жіктемесі
Қасаң қабақтың қабынуы- кератит салыстырмалы белгілермен жүреді.
-жарықтан қорқу, блефороспазм, қабақтың ұстамалы тырысуы, жас ағу, перикорниальді және аралас қызару, қасаң қабықтың бетінің жылтырауымен тегістігі, бөтен дене тұрғандай сезіну, тактильді сезімталдылықтың төмендеуі, инфильтраттың болуы.
Кератиттің классифакациясы:
А. Қасаң қабықтың қабыну аурулары
1. Экзогенді кератиттер
а. Инфекционды-бактериальді-қасаң қабықтың беткейінің бүтіндігінің бұзылысы, іріңді, іріңді емес, қасаң қабықтың беткейінің бүтіндігінің бұзылмауы
б. Травмалық кератит-яғни механикалық, физикалық, химиялық, сәулелік жарақаттың әсерінен
в. Конъюктиваның, қабақтың ж/е мейбомдыбездердің ауруларымен шақырылған кератит
г.Саңырауқұлақты кератит н/е кератомикозы
Б. Эндогенді кератит
1. Инфекциялық кератит
а. гематогенді, туберкулезді, сифилистік
2. Аллергиялық
3. Нейрогенді
4. Авитаминозды
5. Увеальды
В. Герпестік кератит
Г. Дистрофиялық кератит
Д. Қасаң қабықтың туа пайда болған формасының өзгеруі
Е. Қасаң қабықтың ісігі
Ж. Этиологиясы белгісіз кератит
Процесстің ағымы: жедел, жеделдеу, созылмалы, қайталамалы болуы мүмкін.
Орналасуы бойынша: орталықты, перифериялық
Зақымдалуыдың тереңдігі: беткей ж/е терең
Кератиттің ақыры: пленка, лейкома, стафилома, фистула, тыртық т.б.
10. Гематурия. Гематурия түрлері. Үш стакандық сынама.
Гематурия несепке қанның араласуы.Макро-және микроскопиялық гематурия блып бөлінеді.Макро гематурияда зәрдің түсі қызыл-күрең болады.Микроскопиялық гематурия инициальдық,терминальдық,тотальдық болып үшке бөлінеді.Инициальдық гематурияда қан кету ошағы –үрпі.Гематурияны уретрораггиядан ажырата білу қажет,уретрораггияда қан үрпіден несеп шығару әрекетінен тыс бөлінеді.Макро гематурияда қан ұйықтарының пішінінің диагностикалық маңызы бар.Егер де зәрде құрт, ұршық тәрізді қан ұйықтары болса, ондағы қан шығу ошағы бүйрек ісігі болуы мүмкін,ал пішінсіз қан ұйықтары болуы-қуық ісігіне тән .Макрогематурия кезінде жедел цистоскапия жүргізу қажет, өйткені ол аурудың алғашқы жалғыз ғана белгісі болуы мүмкін.Микроскапиялық гематурия көбінесе несеп тас ауруында болады. Гематуриямен қоса толғаққа ұқсас сыздау қуық немесе простатаның ауруларына тән.Несеп жүйесінің ісіктерінде гематурия сыздау синдромымен жүрмейді.Қуықтан қан кетуде үлкен қан ұйындылары болады.Ұршық не құрт тәрізді қан ұйындылары бүйрек , несеп ағар ісіктеріне тән.Қан ұйындылары мен бітелуде бүйрек шаншуы да кездеседі.Гематурия сипаты қан кету ошағын көрсетуі мүмкін. Егер қан тек несептің алғашқы үлесінде болатын болса- инициальді не бастапқы гематурия ,онда потологиялық ошақ( жарақаттану ,обыр ,полип ,қабыну) уретрада орналасады. Қан несептің соңғы үлесінде болса-терминальді гематурия ,онда детрузордың жиырылуы қуық не уретраның зақымданған бөлігінен қан шығуына соқтырады(қуық, простата , шәует төмпешігінің қабыну мен ісігінде.Егер зәрде толығымен қан араласса –тотальді гематурия болады: бұл бүйректен , несеп ағардан, қуықтың тұрақты қан кеткенде байқалады.
Үш стакандық сынама арқылы –зәр жолдарындағы патологиялық процесстің шамамен локализациясын көрсетеді.Қолдану көрсеткіштері-уретрит, простата аурулары, несепағар, бүйректің , қуықтың қабыну аурулары.Гематурия және пиурия ошағын нақтылауда жасалынады.Бұл сынама көбіне таңғы зәрден алынады. Егер зәрдәң 1-порциясында гематурия болса-зәр шығару каналынан,3-порциясында болуы –қуықтан,зәрдің барлық порциясында болса бүйрек,несепағар патологиялары екені анық.Бірінші порцияда лейкоциттің болуы-уретрит пен проостатада қабыну ауруларын көрсетеді.Үшінші порцияда – лейкоцитурияның болуы қуықтың қабыну ауруын көрсетеді.
№ 4 нұсқа
1. Хирургия бойынша ситуациялық есептер
38 жастағы науқас белдемелі эпигастрий аймағында қатты ауырып, жүрек айнып, құсуға шағымданып хирургиялық бөлімшеге түсті. Ауруды ішімдікпен байланыстырады.
Объективті: жағдайы орташа, мазалы. Терісі таза, боздау. Өкпеде сырыл жоқ. Демінің саны минутына 20. Пульс минутына 100, ырғақты, қан қысымы сын.бағ.мм. 120/80. Тілі ақ қақ жамылған, ылғалды. Іші біркелкі кепкен, дем алу актісіне қатысады. Пальпация жасағанда эпигастрия аймағанда ауырсынады, оң жақ қабырға астына жайылатын ішперде қабырғасының төзімділігі анықталады.
Перкуторлы: көлденең тоқ ішек үрленген. Құрсақ қуысында бос сұйықтық анықталмаған. Өт қабы пальпацияланбайды. Бауыр бірнешеге үлкейген. Перистальтика естіледі, әлсіз. Перитонеалдық симптомдар жоқ. Дизуриялық бұзылыстар жоқ.
Жалпы қан сараптамасында: эритроциттер- 4,5х1012/л, лейкоциттер – 13х109/л, түсті. көр.-0,9, ЭТЖ-45 мм/ч Зәр диастазасы – 1024 бірлік. Құрсақ қуысының кең көлемді рентгенограммасында бос газдар жоқ. УДЗ – өт гипертензия жоқ. Өт қабы 8,0 х 2,0 см, қабырғасы 0,3 см, конкремент жоқ. Ұйқы безінің әсіресе бас жағында және денесінде контуры көрінбейді және шарбы қалтасында 2,5 х 8 см саңылау тәрізді сұйықтық ұлғайған. Құрсақ қуысында бос сұйықтық анықталмайды. Науқасқа консервативтік емдеу оң клиникалық және зертханалық динамикамен жүргізілді, бірақ 7 күннен кейін бақылау УДЗ ұйқы безінің денесінде 3,0 х 6,0 см сұйық түзілістің сақталғаны байқалады.
Хирургия бойынша ситуациялық есептерге сұрақтар
1. Сіздің диагнозыңыз?
2. Негізгі аурудың қандай асқынулары туралы ойлауға болады?
3. Науқасқа қандай қосымша зертханалық және құралдық әдістерді қолдану керек?
4. Науқасқа қандай оперативтік ем тағайындаған?
5. Айтылған асқынудың шығысы. Болжам.