Тақырыбы: Бездер. Секреторлық процестің гистофизиологиясы. Секреция түрлері

2. Мақсаты:эндокриндік және экзокриндік бездер құрылысының ерекшеліктері, экзокриндік бездерді жіктеу қағидаларын оқу бойынша білімді бекіту;

безді жасушаларда секреторлық процестердің гистофизиологиясын оқу бойынша білім алу және бекіту;

секреторлық циклдің әр түрлі фазаларындағы секреторлық жасушалардың құрылыс ерекшеліктерін, секреция түрлерін оқу бойынша білім алу және бекіту;

экзокринді бездерді диагностикалау және гистологиялық препараттарды микроскопиялау мен суретін салу дағдыларын бекіту.

3. Тапсырма:5.1. Әр түрлі экзокриндік бездердің белгілерінің айырмашылығы бойынша салыстырмалы – талқылаушы кестені құру. Бұл кестеде жіктеуге сәйкес бездердің түрлерін, шығару өзектерінің құрылыс ерекшеліктерін көрсету, сондай-ақ бездердің әрбір морфологиялық түріне мысал келтіру қажет.

Тақырыпша 5.1. Салыстырмалы-талқылаушы кесте. «Экзокринді бездердің әр түрінің айырмашылық белгілері».

Бездердің морфологиялық түрлері	Құрылыс ерекшеліктері	Бездерге мысал
соңғы бөлімінің	шығарушы өзектің
Қарапайым тармақтал- ған түтікті без
Қарапайым тармақтал - маған альвеолярлы без
Қарапайым тармақтал - ған түтікті без
Қарапайым тармақтал - ған альвеолярлы без
Күрделі тармақтал - ған альвеолярлы -түтікті без

Тапсырма 5.1. жеке орындалады.

Тапсырма 5.2. Секреторлық циклдің үш түрін сипаттайтын кестені құру.

Секреция түрлері	Секреция түрлерінің сипаттамасы	Бұл тип бойынша секреттелетін безге мысал
Мерокринді
Апокринді
Голокринді

Тапсырма 5.2. жеке орындалады.

Тапсырма 5.3. Хаттама құру – зерттелетін экзокриндік бездердің гистологиялық препараттарын жазбаша сипаттау және сурет дәптерде олардың құрылысын салу.

Препарат – Қарапайым альвеолярлы тармақталған без – Бастың шашты аймағының майлы безі.

Препарат – Қарапайым түтікті без – Жатыр эндометриясының безі.

Препарат – күрделі тармақталған альвеолярлы-түтікті без – Жақ асты безі.

Тапсырма 5.3. жеке орындалады.

4. Орындалу үлгісі:

тақырыпша 5.1. кестені толтыру;

тақырыпша 5.1. хаттама толтыру.

РМҚМ «СММА»	САПА ҮЛГІСІ
Студенттердің өздік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
G-041.07.01.13-2007	Рев.02 Ревизияға кіріскен күн 01.08.2007орнына: Рев. 01. 01.06.2005	беттен

5. Орындау белгісі(тапсырманың орындалуына оқытушының талабы): кесте көрсетілген және басқа әдебиет көздеріне негізделіп А4 форматының қағазында орындалады, шрифт Times New Roman; кегль 14, біржарымдық интервал. Сол жақтан – 30 мм, оң жақтан - 10 мм, жоғары, төмен – 20 мм. Әр тапсырманың көлемі – 1 бет. Пәннің аталуын, студенттің аты – жөнін, мамандығын, топты, әдебиетті (негізгі, қосымша) көрсету қажет.

6. Өткізу мерзімі:№1 аралық бақылаудан 2 жұма бұрын.

7. Бағалау белгісі:

Бағалау баллына әсер ететін шарттар:

- тапсырманы өткізу мерзімі;

- сараптаманы өткізу тыңғылықтылығы;

- өзінің ойларының нақты айқындығы және анық жеткізілуі;

- қорытындылар мен ұсыныстардың дәлелденуі;

- тапсырылған көлемнен бет сандарының артпауы қажет.

Максималдық 4 балл алу үшін тапсырма толығымен орындалып, бағалау белгісіне сәйкес болуы және уақытында өткізілуі қажет. Егер,

1) СӨЖ белгіленген уақыттан кеш өткізілсе, онда баға 1 баллға кемиді;

2) СӨЖ орындалу талабын есепке алмай жасалса, онда баға 1 баллға кемиді;

3) ресімделу талабы сақталмаса, онда баға 0,5 баллға кемиді.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Негізгі

1. Гистология, оқулық Афанасьев Ю.И., Кузнецов С.Л., Юрина Н.А. М.: Медицина,-2004.–764 б

2. Атлас по гистологии и эмбриологии. Учебное пособие для студентов мед вузов. /С.Л. Кузнецов, Н.Н. Мушкамбаров, В.Л. Горячкина.–М.: 2005.-400 б.

3. Лабороторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, Ю.И. Афанасьев. -М.: «Высшая лига», 2004.–328 б.

4. Гистология, оқулық. Улумбекова Э.Г., Челышев Ю.А. ГЭОТАР-М.: Мед, 2001.

5.Атлас по гистологии и эмбриологии. Алмазов В.Л., Сутулов Л.С.-550б.

6. Гистология, цитология және эмбриология атласы: медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы. / П. Қазымбет, М. Рысұлы, Ж.Б. Ахметов. – Астана, 2005. – 400б.

Осымша

1. Вопросы общей гистологии для самостоятельного изучения студентов. Токешова А.М., Узбекова С.Е., Темирбеков Д.А. – Оқу-әдістемелік құрал. - Семипалатинск, 2007.

2. Сравнительная гистология. Заварзин А.А. Санк-Петербург; 2000 г. -520 б.

3. Эндокринология. В.В.Потемкин. М.: «Медицина»; 1986. -432 б.

4. Руководство по клинической эндокринологии. В.Г.Баранов. Л.: «Медицина», 1977 - 664 б.

5. Интернет –ресурстар.

9. Бақылау:

Сұрақтар: 1. Бездер, құрылысы, олардың жіктелу қағидалары.

2. Секреторлық процестің гистофизиологиясы. Секреторлық циклдің әр түрлі фазаларына байланысты секреторлық жасушалардың құрылыс ерекшеліктері.

3. Секреция түрлері: мерокринді, апокринді, голокринді.

Бастапқы білім деңгейін бағалауға арналған бақылау сұрақтары:

1. Экзокринді бездер қандай бөлімдерден тұрады?

2. Эндокринді бездер қандай бөлімдерден тұрады.

3. Экзокринді бездердің морфологиялық жіктелу негізіне қандай белгі қойылған:

а) күрделі және қарапайым?

РМҚМ «СММА»	САПА ҮЛГІСІ
Студенттердің өздік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
G-041.07.01.13-2007	Рев.02 Ревизияға кіріскен күн 01.08.2007орнына: Рев. 01. 01.06.2005	беттен