Хирургия тарихы асептика және антисептика
1.Алматы мемлекеттік медицина институтының жалпы хирургия кафедрасының алғашқы меңгерушісі:
а) А.Н. Сызғанов
б) Ю.Баккал
в) С.Д.Асфендияров
г) К.Ш.Шуақов
2. Ең алғашқы болып қансырауды тоқтатуға бұрауды қолданған:
а) Пеан
б) Микулич
в) Эсмарх
г) Кофер
3.) Алматы мемлекеттік медицина институының бірінші ректоры кім болды?
а) К.Ш.Шуақов
б) И.К.Қарақұлов
в) С.Д.Асфендияров
г) Е.Әбдірахманов
4. «Канон врачебной науки» еңбегінің авторы:
а) Цельс
б) Гален
в) Гиппократ
г) Абу Али Ибн Сина
5.Қазақстанда лапароскопиялық холициститэктомияны бірінші болып жасаған дәрігер:
а) Д.А.Даиыров
б) М.А.Алиев
в) Г.К.Ткаченко
г) А.Н.Сызғанов
6. «....жарамен жанасатын заттардың барлығы залалсыз болу керек»,-деген ойды кім айтты?
а) Бергман
б) Листер
в)Пирогов
г) Гиппократ
7. Жарақаттық шоктың клиникалық көрінісін алғашқы болып жазған:
а) Гиппократ
б) Пирогов
в) Вишневский
г) Авиценна
8. «Дәрігердің антын» құрастырған:
а) Авиценна
б) Гален
в) Антилусс
г) Гиппократ
9. Қан айналым жүйесін ашқан ғалым:
а) Пирогов
б) Листер
в) Гален
г) Гарвей
10.Революцияға дейінгі кезеңде Қазақстанда медицина қызметкерлерін қалай атады :
а) аймақтық емшілер:
б) бақсылар
в) шамандар
г) ауылдың білгірлері
11. Асептика бұл –
а)жараға инфекцияның түсуінің алдын алуға бағытталған шаралар
б) жарадағы микробтарды жоюға арналған шаралар
в) микроорганизмдердің таралуын болдырмауға арналған шаралар
г) адам ағзасындағы патогенді микрофлораны жоюға арналған шаралар
12. Баккал әдісімен операциялық алаңды өңдеу үшін қолданады:
а)1% бриллиант жасылы спирт ерітіндісі
б) метилен көгін
в) мүсәтір спиртін
г) с-4 (первомурды)
13. Биксті құрастырып, клиникалық тәжірибеге алғаш рет енгізген:
а) Пастер
б) Губарев
в) Шиммельбуш
г) Бергман
14. Көк – іріңді таяқшаны не жояды?
а) сутегінің асқын тотығы
б) бор қышқылы
в) йод
г) спирт
15. Операция бөлмесіндегі ауаны залалсыздандыру үшін ағылшын хирургы Листер нені қолданды?
а) сулеманы
б) карбол қышқылын
в) хлораминді
г) спиртті
16. Хирургтың қолын Спасокукоцкий – Кочергин әдісімен өңдеу үшін, қанша % мүсәтір спирті қолданылады?
а) 0,1%
б) 0,5%
в) 1%
г) 2%
17.Оптикалық құралдарды төмендегі әдістермен залалсыздандырмайды:
а) құрғақ кептіретін шкафта
б) автоклавта ағынды бумен
в) формалин буларымен
г) антисептік ерітінділермен
18.Операция кезінде операциялық бөлменің 1м3 ауасында рұқсат етілетін микроорганизмдердің саны:
а) 5000
б) 3000
в) 5000 астам
г) 1000
19.Матаға оралып залалсыздандырылған құрал – саймандар мен жапқыштарды сақтауға болады:
а) 48 сағат
б) 72сағат
в) 1 апта
г) 24 сағат
20. Жанасу арқылы жұғудың алдын –алу үшін, мынадай шаралар жүргізіледі:
а) науқасты жуындыру
б) киімін ауыстыру
в) клизма жасау
г) құрал – саймандарды залалсыздандыру
21. Залалсыздықты бақылаудың ең сенімді әдісі болып табылады:
а) бензой қышқылының балқуы
б) күкірттің балқуы
в) бактериологиялық
г) Микулич әдісі
22.Газды гангренада науқасқа операция қандай бөлмеде жасалынады?
а) «іріңді» операциялық бөлмеде жасау керек
б) «таза» операциялық бөлмеде
в) таңғыш бөлмесінде
г) кез келген бос операция бөлмесінде жедел жасау керек
23.Науқаста аппендэктомиядан кейін дене қызуы, жара төңірегінде қызару, ауыру сезімі белгілері бар, науқаста жұқтырудың қандай түрі болды?
а) имплантациялық
б) ауа арқылы
в) тамшылар арқылы
г) жанасу арқылы
24. Сынап оксицианиды мынадай антисептикалық топқа жатады:
а) галлоидтар
б) альдегидтер
в) тотықтырғыштар
г) ауыр метал тұздар
25. Шиммельбуш биксінде заттарды орналастыру түрі:
а) еркін
б) арнайы
в) арнайы емес
г) әмбебеп
26. Анаэробты микробтарға қарсы тиімді антисептик:
а) риванол
б) сутегінің асқын тотығы
в) этил спирті
г) бор қышқылы
27. Альдегидтер тобына жатпайтын антисептик:
а) лизол
б) күміс нитраты
в) формалин
г) формальдегит
28. Биологиялық антисептика әдісіне мынадай емдеу шарасы жатпайды:
а) трипсин
б) химотрипсин
в) жараны біріншілік хирургиялық өңдеу
г) антибиотиктер
29. Операциялық алаңды өңдеуге арналған антисептикті атаңыз:
а) күміс нитраты
б) лизоформ
в) калий перманганаты
г) йоданат
30. Тотықтырғыштар тобына жататын антисептик:
а) бор қышқылы
б) карбол қышқылы
в) риванол
г) сутегінің асқын тотығы
31. Физикалық антисептика әдістері қандай физика заңдарына негізделген?
а) гигроскопиялық
б) капиллярлық
в) осмостық
г) диффуздық
32. Антибактериалды заттарды қолдануға қарсы көрсеткіштер:
а) сезімталдыққа сынақтың оң болуы
б) асфиксия
в) гемофилия
г) анемия
33. Губарев әдісімен кетгутты залалсыздандырғаннан кейін, мына ерітіндіде сақтайды:
а) 96 % спиртте
б) люгольдің спирт ерітіндісінде
в) 70% спиртте
г) 5% йод ерітіндісінде
34. Антибиотиктерді ұзақ уақыт қабылдағанда, мынадай асқыну болуы мүмкін:
а) пневмония
б) отит
в) естудің нашарлауы
г) құсу
35. Іріңді жаралар кезінде протеолиттік ферменттерді мынадай мақсатпен қолданады:
а) фибринолиз үшін
б) иммунитетті көтеру үшін
в) аллергияға қарсы
г) ісінуге қарсы
36. Науқаста септикалық жағдай. Иммунологиялық төтеп беру қасиеті төмендеген. Қандай бейспецификалық заттармен иммунитетті көтеруге болады?
а) димедролмен
б) т-хелпермен
в) т-активинмен
г) антибиотикпен
37. Операция бөлмесін қандай тәртіппен жинастырады?
а) қорытынды
б) жалпы
в) ерекше
г) алдын ала
38. Саңырауқұлаққа қарсы қолданылатын антибиотик:
а) цифран
б) низорал
в) биомицин
г) пенициллин
39. Хирургтың қолын өңдеу әдістерді ұсынған авторды атаңыз:
а) Алиев
б) Спасокуккоцкий
в) Греков
г) Пирогов
40. Асептика - дегеніміз қандай шаралар?
а) жарадағы микроорганизмдерді жою
б) жараға микроорганизмдердің түсуінің алдын алу
в) жара мен ағзалардағы микроорганизмдерді жою
г) ағзаларға микроорганизмдердің түсуінің алдын алу
41. Дезинфекция жүргізудің мақсаты:
а) спора мен вирустарды жою
б) аспаптарды механикалық тазалау
в) шартты және шартты-патогенді микробтарды жою
г) вирустарды жою
42. Эндогендік инфекцияның таралу жолдары:
а) гематогенді
б) ауа-тамшылы
в) жанаспалы
г) имплантациялық
43. Жанасу арқылы жұғудың алдын алу үшін жүргізіледі:
а) жапқыштарды залалсыздандыру
б) тігіс жіптерді залалсыздандыру
в) хирургтің қолын өңдеу
г) құрал-саймандарды залалсыздандыру
44. Автоклавта давления 1,1 атм. Температура 120 0С-та залалсыздандыру ұзақтығы:
а) 1 сағ
б) 1,5 сағ
в) 45 мин
г) 2 сағ
45.Сәулелік залалсыздандырудан өткен заттардың сақталу ұзақтығы:
а) 1 ай
б) 5 жыл
в) 6 ай
г) 3 жыл
46. Газбен залалсыздандыру кезінде қолданылады:
а) 6% сутегі асқын тотығы
б) йодонат
в) 96% этил спирті
г) этилен тотығы
47.Антисептика дегеніміз қандай шарттар?
а) жараға микроорганизмдердің түсуінің алдын алу
б) жара мен тұтас организмдегі микроорганизмдерді жою
в) аспаптардағы микроорганизмдерді жою
г) залалсыздандыру жүргізу
48. Физикалық антисептика әдісі:
а) химиялық ерітінділер қолдану
б) жараны хирургиялық өңдеу
в) автоклавта залалсыздандыру
г) лазер сәулесін қолдану
49. Қан қалдықтарын анықтауға жүргізілген азопирам сынамасы оң болғанда, түсі қалай өзгереді?
а) қызғылт-көкшіл
б) көк
в) қара-қошқыл
г) сарғыш
Десмургия
1. Циркулярлы таңғышта орамдар бір – бірін қалай жабады?
а) бір – бірімен тоғысып жатады
б) алдыңғыларының ½ бөлігін
в) алдыңғыларының 
бөлігін
г) толығымен жабады
2. Сырғымалы таңғышта орамдар бір – бірін қалай жабады?
а) толығымен жабады
б) алдыңғыларының бөлігін
в) алдыңғыларының ½ бөлігін
г) алдыңғыларынан бинт еніндей қалысып отырады
3. Дәке орағышын салатын адам сақтауы керек:
а) көмекшінің әрекеттерін бақылап тұрып дәке орағышын салу керек
б) науқастын бетіне қарап дәке орағышын салу керек
в) науқастың бетіне және оралып жатқан аймаққа қарау керек
г) науқастың дем алуына бөгет болмай оның артында тұру керек
4. Бұтаралықтағы таңу затын мына таңғышпен бітеуге болады:
а) сақпанша таңғышымен
б) таралмалы тасбақалық таңғышпен
в) бидайдың басы тәріздес таңғышпен
г) т – тәріздес таңғышпен
5. Таңғыш заты мына талапқа сай келмейді:
а) ұлпаларға тітіргендіргіш әсер көрсету керек
б) залалсыздандырылған болу керек
в) залалсыздандыруға болады
г) эластикалық болу керек
6. Сақпанша таңғышы мына жерге салынбайды:
а) шүйдеге
б) иекке
в) бетке
г) мойынға
7. Операциядан кейін енді ұстап тұруға қолданылады:
а) таралмалы тасбақалы таңғыш
б) т-тәріздес таңғыш
в) тасбақалық таңғыш
г) сақпанша таңғышы
8. Көкіректегі таңу заты мына таңғышпен бекітіледі:
а) Вельпо таңғышымен
б) қайталамалы таңғышпен
в) таралмалы тасбақалы таңғышпен
г) тасбақалық таңғышпен
9. Қандай сынықта Дезо таңғышымен иммобилизациялау қажет етеді?
а) бұғананың
б) білек сүйектерінің
в) төстің
г) иықтың
10. Иықтың шығуын орынына салғаннан кейін, мына таңғыштармен бекітеді:
а) Вельпо, Дезо
б) тасбақалық тәріздес
в) сегіз тәріздес
г) бидайдың басы тәріздес
11. Дәке орағышы қолданылмайтын таңғышты атаңыз:
а) түтікті эластикалық орағыш
б) орамал тәріздес
в) лейкопластырлық
г) масақ тәрізді
12. Дәке орағышы қолданылатын таңғышты атаңыз:
а) "Гиппократ қалпағы"
б) Крамер
в) гипс
г) лейкопластырлық
Ансыраулар
1. Ірі артериялар зақымдалғанда қолданылатын, қаңсырауды тоқтатудың уақытша әдісі:
а) электрокоагуляция
б) артерияны саусақпен басу
в) тамырды байлау
г) тамырды тігу
2.Қансырауды тоқтатудың биологиялық әдістеріне жатады:
а) жараны байлау
б) гемотрансфузия
в) жараны тігу
г) электрокоагуляция
3. Жалпы резорбтивті әсер көрсететін гемостатикалық дәрілік затты атаңыз:
а) баральгин
б) трасилол
в) трипсин
г) адреналин
4. Қансыруды уақытша тоқтату үшін қолданылатын, қысып тұратын таңғышты пайдалану көрсеткішін атаңыз:
а) іш қуысынан қан кеткенде
б) бастың жұмсақ ұлпаларынан қан кеткенде
в) бүйректен
г) тік ішектен
5. Қансыраудан кейін жедел гиповолемияны жою үшін, жүргізілетін трансфузионды емнің реттілігін атаңыз:
а) реополиглюкин
б) қан құймау
в) қан алмастыру
г) кальций хлорид
6. Қансырауды біржолата тоқтатуға қолданылатын әдіс:
а) саусақпен басу
б) бұрау салу
в) электорокоагуляция
г) қан тоқтататын қысқыш салу
7. Науқастың аяғынан әлсіз жылдамдықпен интенсивті түрде қан ағып жатыр, сіздің алғашқы көмегіңіз:
а) қан тоқтатып таңғыш салу
б) жараны залалсыз таңғышпен жауып, аяғына иммобилизация жасап, ауыру сезімін басатын дәрі енгізу
в) қысып тұратын таңғышты салып, аяғын жоғары көтеріп, хирургиялық стационарға жеткізу
г) саусақпен басып тұрып, хирургиялық стационарға жеткізу
8. Хирургиялық бөлімге тізе асты артериясы зақымдалған науқас түсті. Қандай шара көресетесіз?
а) басып тұратын таңғыш салу
б) тамырға уақытша шунт қою, қалпына келтіру операциясын жасау үшін, тамыр хирургін шақыру
в) қан тоқтататын бұрау салу
г) жараны біріншілік хирургиялық өңдеу, тізе асты артериясын байлап тастау
9. Шап жарығына операция жасалған науқаста жарадан қан аға бастады . Сізің көмегіңіз?
а) жараны тексеріп, қансырап тұрған тамырды байлау немесе гемостаз мақсатымен жараның үстіне қосымша 1-2 тігіс салу керек
б) адреналин ерітіндісіне малынған дәкені жараның бетіне салу керек
в) жаңа мұздатылған плазма немесе эритроциттік массасына құю керек
г) кең спектрлі антибиотиктерді тағайындау керек
10. Жарақаттанған науқаста сол тізе буынында рентгенограммада сүйектің зақымдалуы анықталмайды. Сіздің диагнозыңыз емдеу шараңыз қандай?
а) препателлярлы флегмона; тілу және дренаж қою керек
б) тізе буының гемартрозы;буынға пункция жасау, қысып таңу, суық басу, аяқты иммобилизациялау керек
в) тізе буыны байламдарының созылуы: қысып таңу, тыныштық жағдай жасау керек
г) тізе буының соғылуы; тыныштық пен анальгетиктерді қолдану керек
11. Эзофагогастродуоденоскопияда асқазан ойық жарасынан қатты қан кету анықталды науқасқа медициналық қандай көмек көрсетіледі ?
а) жедел лапаротомия, сол жақ асқазан артериясын байлау керек
б) жедел лапаротомия асқазанның бөлігін резекция жасау керек
в) блэкмор сүңгісін енгізу және гемостатикалық ем жүргізу керек
г) эротроциттік масса мен жаңа мұздатылған плазманы қолданып, гемостатикалық ем жүргізу керек
12. Өте жылдам қансыраудың алғашқы сағаттарындағы өлімнің негізгі себебі:
а) тыныс алудың бұзылыуы
б) гемодинамиканың жедел бұзылуы
в) бауыр ишемиясы
г) гемоглобин денгейінің төмендеуі
13. Қансырауды тоқтатудың физикалық әдісі:
а) жараны тығындау
б) тамырды тігу
в) гемостатикалық губканы қолдану
г) суықты қолдану
14. Қандай қансырауда тамырдың бойымен байлау көбірек қолданылады?
а) біріншілік
б) тік ішектік
в) екіншілік кеш
г) асқазандық
15. Жедел қан жоғалтқан кезде, ненің әсерінен циркулярлық қан көлемінің табиғи компенсациясы және дененің өмір сүруі жалғасады?
а) қан ағудың тұрақтануынан
б) аутогемодилюциядан
в) иммунотерапиядан
г) антибиотиктен
16. Көрсетілген жағдайлардың қайсысында ауалы эмболия дамуы мүмкін?
а) бауыр жарақаттағанда
б) сандағы ірі артерия сағасының тайып кетуі
в) бұғана асты венасының жарақатында
г) аяқ веналарының жарақатында
17. Екіншілік кеш қансыраудың себебі:
а) тамыр қабырғасының аррозиясы
б) тамырдағы лигатураның тайып кетуі
в) тамырдың тарылуы
г) қан қысымының жоғарлауы
18. Жедел қансырауда аутогемодилюцияның шыңы:
а) 2,5 – 3 тәулік
б) 3 тәуліктен жоғары
в) 1,5 – 2 тәулік
г) 20 тәулік
19. Екіншілік ерте қансыраудың себебі:
а) қан қысымының төмендеуі
б) тромбтың тайып шығуы
в) жарақаттану
г) жараның іріңдеуі
20. Эритроциттерді жоғалту көлемінің шегі:
а) 40% –ға дейін
б) 20% – ға дейін
в) 5% – ға дейін
г) 60% –дан жоғары
21. Верльгоф ауруында төмендейді:
а) плазманың мөлшері
б) тромбоциттер саны
в) эритроциттер саны
г) лейкоциттер саны
22. Холемиялық қансыраудың себебі:
а) лейкоциттер санының азаюы
б) тромбоциттер санының азаюы
в) қан ұюының бұзылуы
г) гиперкалиемия
23. Циркулярлық қан көлемін тез қалпына келтіру үшін қолданылады:
а) полиглюкин
б) натрий хлоридінің изотониялық ерітіндісі
в) қан плазмасы
г) протеин
24. Профузды жатырлық қан кетуде бірінші кезекте не істеу керек?
а) қан құю
б) ішке жылы қою
в) операция
г) құрсақ қолқасын басу
25. Реинфузияға қарсы көрсеткіш:
а) көкбауырдың жыртылуы
б) бауырдың пышақпен зақымдалуы
в) тоқ ішектің жарақаты
г) гемоторакс
26. Асқазан – ішек жолынан қан кеткенде, көп мәлімет беретін диагностикалық әдіс:
а) асқазан рентгеноскопиясы
б) фиброгастроскопия
в) лапароскопия
г) қан талдауы
27. Ұйыған гемоторакста жасалады:
а) Бюлау бойынша дренаж қою
б) торакотомия
в) антикогулянттар тағайындау
г) плевра қуысының пункциясы
28. Альговер индексі 1,3 – 1,4 –ке тең болғанда, жоғалған қанның көлемін айтыңыз:
а ) циркулярлық қан көлемі 30%
б) циркулярлық қан көлемі 40%
в) циркулярлық қан көлемі 60%
г) 10% циркулярлық қан көлемі
29. Қанның реологиялық қасиеттерін және микроциркуляцияны қалпына келтіру үшін құяды:
а) реополиглюкин
б) плазма
в) гемодез
г) полиглюкин
30. Өңештің варикозды кеңейген веналарынан қатты қан аққанда бірінші кезекте қандай көмек көрсетіледі?
а) науқасқа операция жасау
б) суық басу
в) қан құю
г) Блэкмор сүңгісін қою
31. Қан кеткенде байлауға болмайды:
а) тізе асты артериясын
б) сыртқы мықын артериясын
в) шыбық артериясын
г) сан артериясын
32. Қан кеткенде байлауға болмайды:
а) иық артериясын
б) ішкі ұйқы артериясын
в) сан артериясын
г) сыртқы ұйқы артериясын
33. Қолқа жарақаттанғанда, қолданылатын біржолата гемостаз әдісі:
а) жараны тығындау
б) тамырдың бойымен байлау
в) қолқаны байлау
г) тамырды тігу
34. Төменгі қуыс вена жарақаттанғанда қолданылатын біржолата гемостаз әдісі:
а) қан тоқтататын қысқыш салу
б) жараны тығындау
в) тамырды тігу
г) жарадағы тамырды байлау
35. Жүрек жарқаттанғанда гемоперикардта қолданылатын біржолата гемостаз әдісі:
а) жараны тігу
б) жараны тығындау
в) тесікке диатермокогуляция жасау
г) перикард қуысына дренаж қою
36. Қан кетудің механикалық себептеріне жатпайды:
а) кесілу
б) шабылу
в) үзілу
г) іріңдеу
37. Уақытша қан тоқтату әдісіне жатады:
а) қантамырын жарада байлау
б) қантамырын тігу
в) диатермокоагуляция
г) жгут салу
38.Басып тұрушы таңғыш салу жиі қолданылатын қан кету түрі:
а) веналық
б) артериялық
в) паренхиматозды
г) жасырын
39. Жергілікті қан тоқтататын биологиялық затқа жатады:
а) балауыз
б) этамзилат
в) фибриноген
г) адреналин
40. Қан топтарына бөлу қандай реакцияға негізделген?
а) конгломерация
б) пролиферация
в) изогемагглютинация
г) гемолиз
41. Резус-фактор антигендері қайда орналасқан?
а) эритроцитте
б) плазмада
в) тромбоцитте
г) сарысуда
42. Сарысумен агглютинация жүрмеген жағдайда қан қай топқа жатады?
а) төртінші
б) екінші
в) бірінші
г) үшінші
43. Биологиялық сынама жүргізу кезінде қанды құю жылдамдығы:
а) ағынды түрде
б) 5-10 тамшы/мин
в) 10-20 тамшы/мин
г) 40-60 тамшы/мин
44.Қан құюдың жолдарын көрсет:
а) тері астына, көктамырға, сүйекке
б) көктамырға, перидуралды, энтералды
в) көктамырға, сүйекке, эндотрахеалды
г) көктамырға, артерияға, сүйекке
45. Эритроциті бар орталардың сақталу мерзімі:
а) 3 күн
б) 10-20 күн
в) 6 ай
г) 21-35 күн
46.Таза қан түріне жатады:
а) аутологиялық қан
б) модифицирленген қан
в) криопреципитат
г) плазма