Ысқаша теориялық кіріспе

Зертханалық жұмыс №2

Фурье түрлендірулері. Сигналдарды спектрлік талдау.

Жұмыс мақсаты.

Фурье түрлендіруін менгеру. Сигналдардың АЖС және ФЖС алып үйрену. Сигналдардың спектрлерін табу үшін MATLAB ортасында Фурье түрлендірулерін қолдану дағдысын қалыптастыру.

ысқаша теориялық кіріспе

Фурье қатары - [а,b] кесіндісінде ортонормаланған φ1(х), φ2(х),...,φn(х),... функциялар жүйесі бойынша f(x) функциясының Фурье қатары деп Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru қатарын айтады. Мұндағы сk Фурье коэффициенттері:

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

1, cosnx, sinnx, n=1,2,..., тригонометриялық жүйесіндегі Фурье қатары:

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

мұндағы a0, ak, bk - Фурье коэффициенттері.

Фурье түрлендіру - f(x) функциясының фурье түрлендіру деп f(x)-пен төмендегі формула арқылы байланысатын F(z) функциясын айтады: Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Осымен қатар Фурье формуласы:

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru аралығындағы барлық (мүмкін, саны ақырлы нүктелерінен басқа) х нүктелерінде орындалады деп есептеледі.

Сигналдың уақыттық көрінісі ретінде s( t ) уақыт функциясы алынады.Сигналдың жиіліктік көрінісі ретінде S( f ) жиілікті функция қолданылады. s( t ) және S( f ) функциялары Фурье турлендірулері арқылы байланысқан.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru (1)

Бірінші қатар тура Фурье турлендіруі ,ал екіншісі кері Фурье турлендіруі деп аталады . S( f )функциясы s( t )функцясының спектрлік функциясы деп аталады.

S( f )функциясы комплексті функция және ол алгебралық және көрсетілген формада қарастырылған.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

S( f ) спектрімен АЖС A( f ) және ФЖС j( f ) сигналдарын мына байланыс арқылы алуға болады.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru (2)

Фурье турлендіруінің құрылысынан мынаны атап өтуге болады. Біріншіден , егер Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru сигнал заттық функция болса, S( f ) спектрі үшін жұптылық байланыстың мына түрі орындалады.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Бұл байланыстан заттық сигнал үшін АЖС –жұп функция, ал ФЖС– тақ функция.

Екіншіден , Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru сигнал уақыттың заттық жұп функциясы

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru ,

болса, спектр үшін мына байланыс орындалады

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Бұл жерде спектрдің жалған бөлігі нөлге тең

Үшіншіден егер Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru сигнал уақыттық заттың тақ функциясы болса,

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru ,

онда спектр үшін мына байланыс орындалады

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Бұл жерде спектрдің шын бөлігі нөлге тең

Бірінші мысал ретінде t ұзақтылыққа және уақыттың бастапқы есебіне байланысты центрленген тікбұрышты импульсті қарастырамыз.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Тура Фурье түрлендіруі арқылы S( w ) спектрін есептейміз

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Циклдік жиілік w = 2 p f. АЖС және ФЖС болуына байланысты қаралып жатқан тікбұрышты импульс уақыттың шын жұп функциясы болып табылады.

Келесі суреттер оның импульсімен АЖС және ФЖС көрсетеді.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Сигнал жұп функция болғандықтан АЖС жұп, ФЖС тақ функция.

Берілген сигналдың спектрі шексіздікке қарай кетеді, біртіндеп өшеді. Сондықтан спектрдің эффектифті ені деген түсінік енгіземіз. Графиктен көрсетілгендей спектр жапырақты сипаттамаға ие және басты жапырақтың ені мынаған тең

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Ал тікбұрышты импульстің ұзақтығы мынаған тең

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Спектрлік сигналдың эффективті ені мен сигнал ұзақтығының көбейтіндісі базалық сигнал деп аталады (processing gain).

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Бұл қатынастан мынаны көруге болады: сигнал қысқа болған сайын оның спектрі ендірек болады немесе керісінше.Бұл жагдай анықталмағандық қатынас деп аталады.

Тік бұрышты импульс жағдайында:

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Екінші мысал. Бір жақты экспоненциалданған импульсті қарастырамыз.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

a >0 оң сан.

Тура Фурье түрлендіру арқылы S( w ) спектрін есептейміз Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Келесі сурет экспоненциальды импульс және АЖС және ФЖС көрсетеді

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Экспоненциальданған сигналдар үшін сигнал ұзақтығы ретіне уақыт алынады

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Спектрдің эффективті енін максимумнан 0.1 деңгейі бойынша аныұтаймыз. Графиктен көрініп тұрғандай бұл ені шамамен мынаған тең

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Осылай экспоненциалданған сигналмынаған тең

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Үшінші мысал. Периодты сигнал спектрін қарастырамыз. f1 жиілікке ие гармоникалық сигнал болсын

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Эйлер формуласын қолдана отырып осы сигналдың спектрін аламыз

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Кейін дельта-функция түріндегі интегралдауда қолданамыз.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Сондықтан сигнал спектрі дельта-функцияның суперпозициясы болады.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Қаралып отырған сигнал шын жұп функция, сондықтан спектрдің жалған бөлігі нөлге тең.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Гармоникалық сигнал ретінде тақ функцияны алайық.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Бұл жағдайда сигнал спектрі мынаған тең.

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru

Ысқаша теориялық кіріспе - student2.ru Қаралып отырған сигнал шын тақ функция, сондықтан спектрдің шын бөлігі нөлге тең. Спектрдің жалған бөлігі суретте келтірілген


Осы сигналдың программасы:

a = 2; %импульстің ұзақтығы(с)

T = 20; %графиктің уақыттық интервалы (c)

dt = 0.1; %уақыттың осі бойынша графиктің қадамы (с)

t = -T/2:dt:T/2; %уақыттың дискреттік моменті(c)

s = rectpuls(t/a); %сигналдың отсеты

figure;

plot(t, s);

axis([-T/2 T/2 0 1.5]);

xlabel('t (c)');

title('Signal s(t)');

grid on;

fb = 2; %графиктің жиіліктік интервалы (Hz)

df = 0.01; %жиіліктің осі бойынша графиктің қадамы (Hz)

f = -fb:df:fb; %жиіліктің дискреттік мағынасы (Hz)

S = i*(-1/2*δ*f+1/2*δ*f)

Ampl = abs(S); %АЖС алу

Re = real(S); %спектрдің шынайы бөлігін алу

Im = imag(S); %спектрдің минимум бөлігін алу

MaxSpectr = max(Ampl); %спектрдің графигі үшін максимумы

figure;

plot(f, Ampl);

axis([-fb fb -1.2*MaxSpectr 1.2*MaxSpectr]);

xlabel('f (Hz)');

title('Spectrum A(f)');

grid on;

figure;

plot(f, Re);

axis([-fb fb -1.2*MaxSpectr 1.2*MaxSpectr]);

xlabel('f (Hz)');

title('Spectrum Re(S(f))');

grid on;

figure;

plot(f, Im);

axis([-fb fb -1.2*MaxSpectr 1.2*MaxSpectr]);

xlabel('f (Hz)');

title('Spectrum Im(S(f))');

grid on;

Наши рекомендации