ІІІ. Білімді бекіту.Есеп шығару
№ 97. Үшбұрыштың орта сызықтарынан салынған үшбұрыштың периметрі 15 дм. Берілген үшбұрыштың периметрін есептеңдер.
Берілгені: үшбұрышы
орта сызықтар
Табу керек:
Шешуі:
Жауабы: 30 дм
Қосымша есептер.
1. Үшбұрыштың орта сызығы 5 см. Оған параллель қабырғасы 6 см бола ала ма? (Жоқ)
2. Тең бүйірлі үшбұрыштың орта сызығы 3 дм. Егер оның периметрі 16 дм болса, онда бүйір қабырғасы неге тең? (5 дм)
3. Теңбүйірлі үшбұрыштың периметрі 13 см, ал бүйір қабырғасы табанынан 2 см қысқа. Теңбүйірлі үшбұрыштың орта сызығы неге тең?
х + х + х + 2 = 13; 3х = 11; х = 11/3
х + 2 = 17/3; 17/3 : 2 = 17/6
жауабы: 17/6
4. АВС үшбұрышы – теңқабырғалы. Егер кесіндісі үшбұрышының орта сызығы және ге тең болса, онда берілген үшбұрыштың периметрін табыңдар.
ЕD = а/2; АВ = ВС = АС = 2ЕD; АВ = а; Р = 3а
5. Теңбүйірлі үшбұрыштың орта сызығы табанына параллель және 4 см. Үшбұрыштың периметрі 30 см болса, бүйір қабырғалары неге тең?
АС = 8 см; 30 – 8 = 22; АВ = ВС = 11 см
№98. Үшбұрыштың қабырғаларының қатынасы 4:3:5 қатынасындай. Қабырғаларының орталарын қосқанда пайда болған үшбұрыштың периметрі 3,6 дм. Берілген үшбұрыштың қабырғаларын табыңдар.
Берілгені: ΔАВС Шешуі: РΔАВС = АВ + ВС + АС
АВ: ВС:АС РΔЕҒD = АВ + ВС + АС
4:3:5 2
РΔЕҒD = 3,6 дм АВ + ВС + АС = 2*РΔЕҒD
т/к: АВ,ВС,АС - ? АВ + ВС + АС = 7,2
7,2 : (4+ 3+ 5) = 0,6
АВ = 4*0,6 = 2,4 (дм)
ВС = 3*0,6 = 1,8 (дм)
АС = 5*0,6 = 3 (дм)
Жауабы: 2,4 дм; 1,8 дм; 3 дм
ІV. Сабақты қорытындылау.
Оқушылардың өткен материалды еске түсіру нәтижелерін сұрақ-жауап арқылы анықтау.
1. Үшбұрыштың орта сызығы дегеніміз не ?
2. Үшбұрыштың орта сызығы қалай анықталады?
3. Берілген үшбұрыш пен оның орта сызықтарынан пайда болған үшбұрыштың периметрлерінің қатынасы қандай болады?
V. Үйге тапсырма. §6. № 98 есеп, қосымша есеп № 3
VI. Бағалау. Оқушылардың білім-біліктілігін анықтап баға қою.
8-сынып.Геометрия.
Сабақ-16.мерзімі-24.10.12
Сабақтың тақырыбы: Трапецияның орта сызығы
Сабақтың мақсаты:Трапецияның орта сызығы ұғымын меңгерту
а)Білімділік: Трапецияның орта сызығының анықтамасын біле отырып, қасиетін ұғындырып, пайдалана білуге үйрету
ә) Дамытушылық: Трапецияның орта сызығының қасиеттерін қолдану арқылы есептер шығартуға дағдыландыру
б) Тәрбиелік: Оқушыларды жылдам ойлауға, жауапкершілікті сезінуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі:Түсіндірмелі – көрнекілік, ақпараттық технология
Сабақтың типі:Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың көрнекілігі: Үшбұрыш сызбасы, сызғыш, әр түрлі үшбұрыштар
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа қатысуын,дайындығын тексеру.Оқушылармен амандасу.
ІІ.Өткенді пысықтау. Ой қозғау
Трапеция тақырыбы бойынша қайталау сұрақтары:
а) Трапецияның анықтамасы
ә) Трапеция түрлері
б) Теңбүйірлі трапецияның қасиеттері
Үй тапсырмасын тексеру №98
№98. Үшбұрыштың қабырғаларының қатынасы 4:3:5 қатынасындай. Қабырғаларының орталарын қосқанда пайда болған үшбұрыштың периметрі 3,6 дм. Берілген үшбұрыштың қабырғаларын табыңдар.
Берілгені: ΔАВС Шешуі: РΔАВС = АВ + ВС + АС
АВ: ВС:АС РΔЕҒD = АВ + ВС + АС
4:3:5 2
РΔЕҒD = 3,6 дм АВ + ВС + АС = 2*РΔЕҒD
т/к: АВ,ВС,АС - ? АВ + ВС + АС = 7,2
7,2 : (4+ 3+ 5) = 0,6
АВ = 4*0,6 = 2,4 (дм)
ВС = 3*0,6 = 1,8 (дм)
АС = 5*0,6 = 3 (дм)
Жауабы: 2,4 дм; 1,8 дм; 3 дм
ІІІ. Жаңа сабақ.
Анықтама. Трапецияның бүйір қабырғаларының отасын қосатын кесіндіні трапецияның орта сызығы деп атайды.
трапеция
орта сызығы
Теорема. Трапецияның орта сызығы табандарына параллель және табандарының қосындысының жартысына тең.
Берілгені: трапеция
орта сызығы
Дәлелдеу керек:
1.
2.
Дәлелдеу: нүктесі арқылы мен табандарына параллель түзулер жүргізсек, ал бүйір қырын нүктесінде қиып өтеді. болғандықтан Фалес теоремасы бойынша . Олай болса трапецияның орта сызығы, салуымыз бойынша . Демек, теореманың бірінші бөлігі дәлелденді.
Теореманың диагоналін жүргізсек, Фалес теоремасы бойынша О нүктесі де кесіндісінің ортасы болады. Ендеше -ның, -ның орта сызығы болады.
. Оларды қоссақ , теорема дәлелденді.
1-2 мысалдарды қарастыру. Шешу үлгілері оқулықта көрсетілген.