Түсінік хат . Үі сынып.
6 - сыныпқа арналған «Музыка» пәнінінің тақырыптық-күнтізбелік жоспары Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы №1080 қаулысымен бекітілген мектепке дейінгі және орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірде №115 бұйрығыменбекітілген «Музыка» пәнінен оқу бағдарламасы, «Алматыкітап» баспасынан 2015 жылы шыққан «Музыка» оқулығы негізінде құрылып отыр.
6 сыныптың музыка оқулығында кәсіби Қазақстан композиторларының шығармаларымен кәсіби музыка өнері жайында берілген тақырыптар ашылып түрлі музыкалық сауатын меңгерту жүйелі түрде қарастырылған.
Бұл сыныпта музыкалық таным оқу жүйесін әрі қарай дамытып , аспаптық , вокалдық кәсіби музыкаға бағыттап , күрделі жанрларды да қамтиды . Сондай – ақ күрделі жанрларға барар жолда қазақ өнеріндегі және әлемдік деңгейдегі тарихи даму кезеңдеріне тоқталады .
6 сыныптың басты тақырыбы жыраулық ,жыршыдық дәстүр . Оқушылар ақын – жыраулардың шығармашылығымен танысып , олардың терме , толғауларын тыңдап мазмұның талдайды және өздері де шығармашылыққа бет бұрады . Ақын жыраулардың өсиет сөзінің ізімен өздері де өлең шығаруға машықтанады . Сонымен қатар әлемдік эпостық жырлар мен туыстас тектеса аспаптар жайлы көптеген қосымша деректер берілген. Бұл қосымша деректер мен оқушылар жұмыс жасай отырып , қайталау сабақтарында мұғаліммен бірге талқылайды . І тоқсан «Сөзбен өрілген саз» . ІІ тоқсан «Музыка және сурет». ІІІ тоқсан «Өнер тұлғалары» ІҮ тоқсан «Жаңа заманның жаңа әні»
Хормен ән орындағанда музыкалық шығармалардың стильдік ерекшеліктеріне ,шығарманың динамикалық тыныс белгілерін түсіне отырып орындау.
Ән айту барысында ер балалардың дауыс мутациясына назар аудару.
Музыкалық сауаттылық бағытында
Музыкалық бейнелердің өнер түрлерімен байланысы арқылы әдебиетте проза мен поэзияда айшықталуы әдеби музыкалық сауаттылығын айшықтай түседі
Батыс еуропа музыкасының жанрлары –нактюрн,прелюдия,сюита,вальс,лендлер,матеник,камералық музыка және қазақ дәстүрлі күй өнеріндегі жанрлар – ақжелең, тойбастар,қосбасар, толғау т.б. танысады .
Эстрадалық аспаптар – бас гитара , соло гитара , синтезатор,ұрмалы аспаптармен танысады .
Қазақстан Республикасындағы жалпы білім беретін мектептердің 6 сынып оқушыларына арналған бағдарламаның ең маңызды және міндетті бөлігі – қазақ топырағында туған классикалық кәсіби музыканың ерекшеліктерімен жете таныстыру болып табылады . Әрине бағдарламаның күрделілігі музыка пәні мұғалімінің , теориялық , тәжірибелік кәсіби білім деңгейінің аса жоғары дәрежеде болуын талап етеді . Елімізде жас ұрпаққа кең ауқымды жан – жақты білім – тәрбие беру – уақыт талабы . Елімізді әлемдік деңгейдегі білім стандартына жеткізуге ұмтылсақ , бұл барлық сала мамандарына да соғатыны айқын . Сондықьан да музыка пәні мамандары да ұрпақ тәрбиелеуде өз білгендерін немесе білмегендерін толықтыра жеткізіп ,жұмыстана білуі керек.
6 сынып І жартыжылдық
| № | Өтілетін материалдар | Сағат саны | Күні | Қосымша көрнекілік құралдар | Музыка сауаты | Пән-аралық байланыс | Үй тап - сырмасы | Сабақтан тыс оқу |
| І тоқсан Сөзбен өрілген саз 9 | ||||||||
| Халқы ардапқтаған екі алып – Жамбыл ,Дина. | 03. | Өнер қайраткерлерінің портреттері, баян,домбыра. | Аккордтар мен дыбыс үндестіктері | Саз тарихы Әдебиет | Қоңырау ән жаттау | Айтыскер ақын Жамбыл,күйші Дина өмірі мен шығармашылығы. | ||
| Қайран , Нарын. | 10. | Махамбет портреті, баян | Жұмыр , Қылыш тыңдау. Қайран ,Нарын әуенін үйрену. «Мен едім» термесі жаттау. | Тарих Математика | Мен едім әні жаттау | Махамбет өмірі мен шығармашылығы , батырлығы туралы деректер. | ||
| Құрманғазы жайлы бір толғау. | 17. | Өнер қайраткері күйлері. Оркестр,жеке орындаушы | Серпер тыңдау. Ақбай әуенін үйрену. | Әдебиет | Үш бақытым әні | Құрманғазы өмірі ,шығармашылығы. | ||
| Аңыз болған – Құлагер. | 25. | Ақан сері портреті, құлагер суреті | «Құлагер» тыңдау. Балқадиша жаттау . | Музыка тарихы Тарих. | Қараторғай жаттау. | Ақын, күйші,әнші балуан, саятшы-Ақан өмірінен. | ||
| Күйге тіл бітірген – Қазанғап. | 01. | Үнтаспа, домбырашылар, суреттері | «Торы аттың кекіл қақпайы» тыңдау.Импровизация, рапсодия, скерцо | Әдебиет | «Аяулы мекенім» | Қосымша деректер | ||
| Ән құдыретін асқақтатқан Мұхит сал. | Музыкалық шығармалар, үнтаспа, композиторлар | «Үлкен айдай»тыңдау. Концерт, этюд, соната | Музыка теориясы | Тыңдау, талдау | Музыкалық шығарма тарихы | |||
| Күй құдыреті | 15. | Композиторлар портреттері, үнтаспа | Абыл күйі «Абыл» . Концерт, этюд, соната | Тарих | Концерт, этюд - салыстыру | Қазақстан композит-ы туралы деректер | ||
| Сары даланы сазбен тербеткен | 22. | Концерттік шығармалар, үнтаспа | Тәттімбет «Сарыжайлау» Фантазия, концерттік күй | Музыка тар. | Аяулы мектебім әні | Күй өнері туралы деректер, ребус | ||
| Қайталау – оқу анасы. | 29.10 | Күй шығарған композитор лар туралы бейнефильм | Күйлердің құрылымдық негіздері | Музыка тарихы | Домбырамен ән орындау | Күй өнері туралы сөзжұмбақ, ребустар | ||
| ІІ тоқсан Музыка және сурет 7 | ||||||||
| Таңбалы тастар сыр шертеді. | Көне ескерткіштер суреттері. | ІҮ-ІІІ ғасыр дағы тастағы суреттер. .Екпін | Музыка теориясы | Елім менің әнін орын. | Суреттер ,аңыз деректер | |||
| Өнердегі қазақ батырларының көркемдік бейнесі. | Оркестр шығармалары, үнтаспа | Н.Тілендиев «Жекпе- жек» Симфониялық поэма, сюита | Музыка тарихы | Ауылым әнін жаттау | Ізденіс жұмыстар. | |||
| Музыкадағы табиғат көрінісі. | Композитор-р портрет-і, үнтаспа, сурет-картина | Құрманғазы «Алатау» М.Хамзин «Жайлау» Симфониялық поэма, сюита | Әдебиет | Шығарманы талдау | Қосымша іздену | |||
| Ой толғау , Қазақ вальсі . | Баян, үнтаспа, аспаптар | Л.Хамиди «Қазақ вальсі» Ш.Қалдаяқов. Динамикалық күш белгілері | Әдебиет | Ш.Қалдаяқов «Арыс жағасында» | Өмірі, шығармашы-ғы | |||
| Музыка және сурет өнеріндегі өнерпаз бейнесі. | Музыка жанрлары, үнтаспа | Дәулеткерей «Көрұғлы» Хор, рондо, вариация | Музыка әдебиеті | Реферат жазу Сазды ребустар | Сөзжұмбақтар құрастыру | |||
| Тоғысқан екі өнер. | үнтаспа, композитор портреті | Сүгір «Бозінгеннің бүлкілі» Прелюдия, кантата | Музыка тарихы | Тәуелсіз Қазақстан әні | И.С.Бах, Г.Ф.Гендель өмірлері тур. оқу | |||
| Қорытынды. І ж.ж бойынша барлығы | Аспаптар, үнтаспа Сұрақтар суреттер , күй әуендері. | Барлық тыңдалған күйлер. Әндер | Салыстыр-малы жұмыстар | Өнер түрлері туралы деректер. |
6 сынып ІІ жартыжылдық
| № | Өтілетін материалдар | Сағат саны | Күні | Қосымша көрнекілік құралдар | Музыка сауаты | Пәнаралық байланыс | Үй тап - сырмасы | Сабақтан тыс оқу |
| ІІІ-тоқсан Өнер тұлғалары 10 | ||||||||
| Қазақстанның скрипка мектебі. | Аспаптар, үнтаспа | Е.Брусиловский «Бозайғыр» | Әдебиет | Әнді жаттау | Сөзжұмбақ құрау | |||
| Өнер ордасы. | Үнтаспа | Каденция, фактура | Муз.тарихы | Өмірі, шығарамаш-ы | Әнді нотаға түсіру | |||
| Қазақстанның фортепиано өнері | Картина | Меңдіғалиев «Домбыра туралы аңыз» Ноталық жазуды қысқарту белгілері | Муз.тарихы | Тыңдау, талдау | Сөзжұмбақ ребустар | |||
| Өнерін өрлеткен топ. | Үнтаспа | Кода, унисон, кантилена | Муз.тарихы | Реферат жазу | Өмірі, шығармаш-ы | |||
| Оркестрмен тілдескен дирижер | Үнтаспа | Хор айту ережелері Затакт | Муз.теориясы | Саз тыңдау, талдау | Ребус | |||
| Бақтағы бұлбұл дауысы | Суреттер | Күләш орындаған әндер.Дыбыс ұзақтығын көрсететін белгілер | Муз.теориясы | Тыңдау, әңгімелеу | Сазжұмбақ | |||
| Күйдің Қаршығасы | Портрет | Қаршығаның күйі «Нұрғиса» Ансамбль, акколада | Муз.тарихы | Шығарма-н тыңдау, талдау | Өмірі, муз. шығарма-ң шығу тарихы | |||
| Өнерін өнеге еткен Нұрғиса Тілендиев. | Тәжіктің ұлттық киімі | Ырғақтың күрделі түрлері | Өнер | Н.Тілендиев «Болмасын соғыс болмасын» | Өмірі, әндерінің шығу тарихы | |||
| Қорытынды | Үнтаспа | Музыка жанрлары | Әдебиет | Өткенге шолу | Жаңа ән тарихы | |||
| IV тоқсан Жаңа заманның жаңа әні 8 | ||||||||
| «Ақмаңдайлымды » әуелеткен Роза Бағланова. | Суреттер, бейнебаян | «Ақмаңдайлымды » Роза Бағланова Увертюра, лейтмотив | Муз. тарихы | Халық әні Ақмаңдайлым жаттау. | ||||
| Туған жерін ән еткен Ескендір Хасанғалиев. | Үнтаспа, бейнебаян | Ескендір әндерін тыңдау. Ария, симфониялық антракт | Муз. тарихы | «Атамекен» жаттау | Сөзжұмбақ ребустар | |||
| «Армандастар» әнін асқақтатқан Нұрғали Нүсіпжанов. | Сазгер портреті, үнтаспа, бейнефильмдер | Нұрғали Нүсіпжанов әндерін тыңдау. Күрделі метрлер мен өлшемдер | Муз.тарихы | Армандастар»әнін жаттау . | Арияларды салыстыру | |||
| «Жас қазақ» деп жырлаған Рамазан Елебаев. | Үнтаспа, сазгер суреті | Рамазан Елебаев. Орындаған әндер. Аралас өлшемдер | Муз.теориясы | Әнді мәнерлі орындау | Сазды ребус | |||
| «Әлияны» әлемге паш еткен Роза Рымбаева. | Үнтаспа, бейнероликтер , деректер | Роза Рымбаева орындаған әндерді тыңдау.Балет, мелодрама | Ырғақ | Әлия жаттау. | Реферат жазу | |||
| Сырлы әндермен сыр шерткен Алтынбек Қоразбаев. | Үнтаспа, бейнероликтер , деректер | Алтынбек шығарған әндер. | Өнер | «Бозторғай» жаттау. | Ребус, жұмбақтар | |||
| Тест және бақылау жұмысы | Қайталау материалдары | Музыкалық дин. белгі-р | Қазақ тілі | Қайталау | К/ф орындалатын әндер туралы деректер | |||
| ІІ ж/ж бойынша жалпы: 18 Жыл бойы: 34 |