Студенттердің өзіндік жұмысы үшін тапсырмалар
Тапсырма
Келесі заттардың шектеуші рұқсат етілген концентрациясын табу керек және пайдасыз лимиттеуші көрсеткіштерін табу керек.
№ 2 таблица
| Химиялық заттар | Пайдасыз көрсеткіштер | ||
| Оргонолептикалық | Жалпы санитарлық | Санитарлы токсикалы | |
| Концентрацияның табылдырығы | Концентрация табалдырығы | Табылдырық алды концентрациясы |
Тапсырма
Учаскідегі өзенде, тегіс жағажайы бар, ол жағажайда 60м3 іркінді сулар жіберіледі, бұл өзеннің ұтылысы 100м3/мин қамтиды.
Пункте осының іркінді суларының араласу көрсеткіштерін тап, 15Км қашықтықтағы орташа тереңдігі 0,9м, ал орташа ағысы 0,5м/с
Тапсырма
Үлкен және кіші Алматының өзендерінің сулары Алматы қаласының тұрғындары үшін және «Медеу» спорт комплексінің спортшыларына ауыз су ретінде қолданылады.
Бұл ауыз су қоймаларында күзгі қысқы уақытында өте үлкен мөлдірлігімен мінезделеді. Иіссіз, төмен минерализацияланған, құрғақ қалдықты 56-89мг/л, азот аммиак анықталмаған, оттектің биохимиялық көрсеткіші 0,8-1,2мг/л, коли –индекс -2380ге тең, коли фоги (вирусты ластанудың жанама көрсеткіші) жоқ болады немесе 50БОЕ/л ға дейін анықталады.
Көктемгі жазғы уақытта (Алматы қаласының су қоймаларында) оның мөлдірлігі 10-20,5см-ге дейін төмендеуі, құрғақ қалдық 73-144,5мг/лдің шамасында анықталғанын, азот аммиак 30мг/л жоғарлағынын, нитраттардың 6,6мг/л болғанын, ВПК 3,2-6,0мг болғанын, оттекті ерітіндінің 8мг/л, коли-индекс -23800ге дейін жоғарлайды, коли фоги 150БОЕ/л жоғарлағанын патогенді көрсетеді. Мұнай өнімдері 0,8 мг/л фенолдар 0,002мг/л, кадмии -0,002мг/л.
Суқоймаларында санитарлы қорғау зонасы сақталмайды. Үлкен және кіші Алматының жайықтарында адамдарға демалыс орындары орнатылған, айтарлықтай пионерлі лагерлер орнатылған, бірақ, ол жерде канализациялар қойылмаған, сол себепті іркінді суларсыз тұрмыстық қалдық заттарының авариялық жағдайымен сипатталады.
Жедел ішек инфекцияларымен және гепатит «Б» вирусының аурулары «Б» және «А» Алматының аудандарының анықталған нәтижелер № 3 таблицада көрсетілген.
Халықтың ішек инфекциясымен ауырғанын көрсететін көрсеткіш
(100мың халық арасында)
| Зерттелетін аудан | ОКИ | Гепатит А вирусы | ||
| Ересектер | 14 жасқа дейінгі балалар | Ересектер | 14 жасқа дейінгі балалар | |
| Шағын райондар А | 45,26 | 94,18 | 173,51 | 400,74 |
| Шағын район Б (бақылаудағы) | 22,3 | 34,2 | 70,1 | 112,5 |
Тапсырмаға сұрақтары:
1. беткей сулардың қозғалуымен сақталатын ережелерді сақтай отырып, Алматы аудандарында қысқы күзгі және көктемгі жазғы уақыттағы судың сапасын бағалау
2. зерттеліп жатқан аудандағы судың сапасындағы ішек инфекциясының қатынасын табу керек және оны бақылаудағы ауданмен салыстыру керек, қандай судың сапасымен оның эпиедмиялығы мен аурулығы және санитарлы гигиеналық жәрмеңкелерде анықтау керек
3. қандай эпидемияға қарсы және санитарлы эпидемиялық гигиеналық жәрмеңкелер ұйымдастыру керек
Тапсырма
Зыряновск қалысының іркінді сулары биологиялық тазалаулардан кейін және турбаларда жинақталған сумен Верезовка өзенінен түседі. Іркінді сулар биологиялық тазалаулардан кейін мынадай көрсеткіштер көрсетеді: БПК-148-322мг/л, цинк – 2,5мг/л, цианид -2,8мг/л, коргасын – 1,0мг/л, кадми -0,07мг/л, тазалаулардан кейінгі іркінді сулардың коли индексі 23,800, БОЕ фаги -2000 бір литр ішінде, патогенді микрофлорасын құрайды (салмонелла, протей)
ПДК ке қатысты Зыряновск қаласының іркінді сулардың көрсеткіштері келесі таблицада көрсетілген
№ 4 таблица
| Химиялық заттар | Концентрация |
| БПК Цинк Қорғасын Цианид Ртуть Кадмий Коли индекс Комфаги (БОЕ) | 105мг\л 1,0мг/л 0,5мг/л 1,3мг/л 0,003мг/л 0,005мг\л 1000БОЕ /л |
Кадмий -0,01мг/л, коли-индекс 2380, БОЕ фоги -500, патогенді микрофлора (сальмонелла) төмен жағы.
Греховка поселкасындағы Березовка өзенінің жоғарғы жағы систол құрамды ол тағы ҚРСанПин 01:067-97 «Ішуге жарамды суы» банк көрсеткіштері бойынша оның құрамы: поли индекс 100000, БОЕ фоги -50, патогенді микрофлорасы жоқ. Бұл Березовка өзенінің суы сол жердің тұрғындары үшін шомылуға арналған және ірі қарамалдарға су ортасы болып табылады.
Зақым түрі № 5 таблицада көрсетілген
Ересектердің ауруы
(1000тұрғын ішінде)
| Нозологиялық формасы | Греховка поселкесінің іркінді сулары | Лесная поселкесінің іркінді сулары | ||
| Теріасты және терілік жасушалар ауруды | 16,8 | 4,8 | 67,9 | 30,9 |
| Желден ішек аурулары | 160,4 | 170,8 | 250,4 | 320,8 |
| Дизентерия | 13,4 | 20,8 | 22,3 | 15,9 |
| Салмонеллез | 8,9 | 4,5 | 7,7 | 5,0 |
| Гепатит | 126,4 | 100,2 | 130,0 | 95,5 |
| 5,0 | 4,4 | 3,2 | 2,0 |
Тапсырмаға сұрақтар:
1. беткей сулардың қорғану ережесіне сай Березовка өзенінің жоғарғы және төменгі лақтырылған іркінді сулардың сапасын анықтау керек
2. іркінді сулардың тазалануы үшін оның эффектісіне гигиеналық баға беру керек
3. төменгі және жоғарғы қоқыс сулардың ауруға патогенділігін табу керек. Қандай судың көрсеткішінің сапасы мен аурудың патогенділігі анықталған
4. қандай санитарлы гигиеналық және эпидемияға қарсы жәрмеңкелер ұйымдастыру керек
Тапсырмаға арналған сұрақтар:
1. Жер беті суларын қорғау заңдылықтарын пайдаланып күз қыс және көктем жаз кезеңдеріндегі Алматинка районының суын бағалау
2. Зерттелетін райондарда ауыз судың сапасы мен ішек инфекцясының байланысын құру (микрорайон В) және оларды бақылау райондарымен (микрорайон А) салыстыру
3. Су сапасының қай көрсеткішімен эпидемиялық қауіппен ауруды анықтай аламыз
4. Қандай эпидемияға қарсы және санитарлы гигиеналы шаралар ұйымдастырылады?
Тапсырма № 4
Зыряновск қалысының іркінді сулары биологиялық тазалаулардан кейін және турбаларда жинақталған сумен Верезовка өзенінен түседі. Іркінді сулар биологиялық тазалаулардан кейін мынадай көрсеткіштер көрсетеді: БПК-148-322мг/л, цинк – 2,5мг/л, цианид -2,8мг/л, коргасын – 1,0мг/л, кадми -0,07мг/л, тазалаулардан кейінгі іркінді сулардың коли индексі 23,800, БОЕ фаги -2000 бір литр ішінде, патогенді микрофлорасын құрайды (салмонелла, протей)
ПДК ке қатысты Зыряновск қаласының іркінді сулардың көрсеткіштері келесі таблицада көрсетілген
№ 4 таблица
| Химиялық заттар | Концентрация |
| БПК Цинк Қорғасын Цианид Ртуть Кадмий Коли индекс Комфаги (БОЕ) | 105мг\л 1,0мг/л 0,5мг/л 1,3мг/л 0,003мг/л 0,005мг\л 1000БОЕ /л |