Нәтижелер арқылы есептеулер жүргізеді
| Пробиркалардың № | Ерітінділердің рН | Желатиннің деңгейі | Ісінген желатиннің деңгейі, Dh, мм | |
| бастапқы, h0, мм | Ісінгеннен кейінгі, h, мм | |||
| 4,1 | ||||
| 4,7 | ||||
| 5,3 | ||||
| 12,0 |
Тәжірибе нәтижесінен ісінген желатин деңгейінің (Dh) ортаның рНна тәуелділік графигін салады. Графиктен желатиннің изоэлектрлік нүктесін (ИЭН) табады.
Қорытынды: Желатиннің ісінуінің ерітінділердің рНна тәуелділігін сипаттау және ИЭНін көрсету.
№ 3тәжірибе. БИУРЕТ РЕАКЦИЯСЫ.
Реактивтер:белок (3), 10% натрий гидроксидінің ерітіндісі , 2% мыс сульфатының ерітіндісі.
Пробиркаға 5тамшы белок ерітіндісін,3тамшы натрий гидроксидін,1тамшы мыс сульфатын тамызады. Пробирканы араластырғанда ерітінді күлгін түс береді.
Белоктағы пептидтік байланыстар сілтілік ортада мыс сульфатымен әрекеттесіп, түсті мыстың тұз тәрізді комплексті қосылысын түзеді. Бұл комплекстің түсі пептидтік байланыстың санына тәуелді болады. Белоктың аралық өнімі пептидттер(саны белокқа қарағанда аз) ерітіндіде күлгін-қызғылт түсті немесе қызғылт түсті береді. Бұл реакция жалпы белоктарға тән пептидтік байланыстардың барлығын дәлелдейді. Биурет реакциясын кейбір белок емес заттар да көрсетеді, олардың құрамында 2ден жоғары пептидтік байланыстар болады.
№ 4тәжірибе. НИНГИДРИН РЕАКЦИЯСЫ.
Реактивтер:белок, 0,1% нингидрин ерітіндісі.
Пробиркаға 5 тамшы белок ерітіндісін 3тамшы нингидрин ерітіндісін тамызады да қыздырады. 2-3 минуттан кейін ерітінді көк түске боялады. Реакция белок молекуласында a-амин қышқылының қалдықтары бар екендігін көрсетеді. Қыздырғандаамин қышқылындағы бос a-амин тобы мен нингидрин әрекеттеседі. Реакция нәтижесінде аммиак, көмірқышқыл газы, сәйкес альдегид және тотықсызданған нингидрин түзіледі. Амин тобы аммиакпен және нингидриннің екінші молекуласымен әрекеттесіп көк түсті конденсация өнімін түзеді.
Бақылау:
Бұл сабақтың компотенциясының бағалау әдісіне кіреді:
«Білім» компетенциясын бағалау: ауызша жауап беру, кіші топтармен жұмыс істеу (тәжірибелік жұмыстарды түсіндіре білу), жазбаша сұрау(билеттер немесе тесттер арқылы), үйге берілген тапсырмаларды орындау(жаттығулар мен тесттерді жасап келу) арқылы бағаланады.
БАҚЫЛАУ:
Ситуациялық есептер:
1) Бұлшық ет миозині суға қарағанда сутек ионының концентрациясы 100есе артық ерітіндіге .батырылды. Белок молекуласының зарядын анықтаңыз.
2) Гидрофосфат- және дигидрофосфат-аниондарының концентрациялары бірдей буферлік ерітіндіге батырылған β-лактоглобулин электрофорез кезінде қай электродқа қарай жылжиды, егер белок рН=5,2 де бастапқы стартта қозғалмай қалса?
3) рН=8,6 буферлік ерітіндісіндегі β-лактоглобулиннің электрофорезді жүргізгенде қай электродқа жылжитынын анықтаңыз, егероның рI= 5,2 болса. Жауабын түсіндіріңіз.
№8 Тәжірибелік сабақ
ТАҚЫРЫП: Моносахаридтер: құрлысы, стереоизомериясы, цикло-оксотаутомериясы, химиялық қасиеттері, биологиялық ролі. Фелинг, Троммер, Селиванов теакциялары. Крахмалға түсті реакция.
МАҚСАТЫ:
1. Тірі ағзадағы бұл заттардың алмасуын түсіну үшін, моносахаридтердіңреакциялық қабілеттілктерін, оптикалық изомерлері, құрлысы туралы білімдерін қалыптастыру.
2. Көмірсуларды биологиялық сұйықтықтарда демонстрациялы сапалы реакциялармен ашу және алынған нәтижелерге негізделген дағдыларды қалыптастыру
ОҚЫТУ МІНДЕТТЕРІ:
Білім алушылар қабілетті болады:
1. Биологиялық маңызды моносахаридтердің кеңістіктік құрылымының өкілдері және молекуладағы хиралды орталықтың бар екендігін анықтау.
2. Моносахаридтердің маңызды өкілдерінің формулаларын көрсету және олардың реакциялық қабіліеттіліктерін түсіндіру..
3. Моносахаридтердің рекациялық қабілеттіліктерін бағалау үшін көмірсутектердің гомо және гетерофункционалды туындыларының реакциялық қабілеттіліктерінен алған білімдерін пайдалану.
4. Моносахаридтердің қасиеттері мен құрлысы туралы білімдерін жануарлар ағзасындағы бұл заттардың алмасуын түсіну үшін пайдалану.
5. Көмірсуларға сапалы реакцилар жасаудың нәтижесіне қортынды жасай білу, оларды биологиялық сұйықтықтарда моносахаридтердің ашу үшін қолдану.
ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ:
1) Углеводы, классификация, значение.
2) Моносахаридтер.Функционал топтардың түрі бойынша (альдозалар,кетозалар) жәнекөміртегі атомдарының саны бойынша (пентозалар, гексозалар).
3) Көмірсулардың стереоизомериясы.Энантиомерлер.Диастереомерлер.Эпимерлер.a-,b-аномерлер. Рацемат.
4) Глюкоза, галактозалар,манноза, фруктоза, рибоза, дезоксирибозаның оксо түрі және сақиналы түрін түзуі. Фишер формуласы. Циклооксотаутомерия. a- және b-аномерлер. Хеуорстың перспективті формулалары. Гликозидтік гидроксил.
5) a-жәнеb-гликозидтердің түзілуі және қасиеттері.
6) Моносахаридтердің тотығуы: он, ар, урон қышқылдары.Урон қышқылдарыныңдекарбоксилденуі.
7) Тотығу реакцияларына негізделген сапалық реакциялар: күміс айна (Толленс)және мыс гидроксидімен (II) (Троммер) және Фелинг реактивімен реакциялар.
8) Моносахаридтердің тотықсыздануы: маннит, сорбит, дульцит, ксилит.
9) Гидроксил тобы бойынша реакциялар: жәй және күрделі эфирлер, органикалық және минералды (Н2SО4, Н3РО4) қышқылдармен.
10) Аминоқанттар: глюкозамин, галактозамин. О- и N-ацил туындыларының түзілуі.
ОҚЫТУ әдістері:
1. Әдіс- үйлескен түрде:
а) үйлесімді сұрау (ауызша сұрау, кіші топтармен жұмыс, жазбаша сұрау).
б)үй тапсырмасын шығару.
2. Оқытудың активті әдісі «Кіріс құжаттары салынған папка»
Оқыту құралдары: слайдтар, оқу кестелер, тақырып бойынша сызба нұсқалар, тесттік тапсырмалар, билеттер.