Тақырыбы: Эритроциттер биохимиясы

Мақсаты: Эритроциттердің химиялық құрамы және эритроциттердегі метаболизм ерекшеліктері тұралы білімдерді өзбетімен жүйелеуді білу

Тапсырма:

Тақырыпты келесі сұрақтар бойынша оқу:

- Химиялық құрамы, эритроциттердегі метаболизм ерекшеліктері

- оттектің және көмірқышқыл шазының тасымалдануындағы гемоглобиннің рөлі

- гемоглобиннің патологиялық және физиологиялық тұындылары, олардың жұту спектрлары, түзілу себептері

2. Презентация немесе бейне ұйымдастырушы

Орындау талаптары:

Ø Тақырып бойынша негізгі әдебиеттер көздерін таңдау және оқып білу.

Ø Библиографияны құрастыру.

Ø Ақпаратты қайта өңдеу және жүйелеу.

Ø Презентация мен визуалды құралдарды дайындау және қорғау.

Презентация безендірудің талаптары

-Слайдтардың саны 15 тен аспау керек

- Презентация немесе визуалдық құралдарды дайындағанда 8-10 әр-түрлі жаңа әдебиеттерді пайдалану (2000 жылы және одан жоғары), әдебиетте шығу жылы, авторлар, баспасы, бет саны, сайттың аты

- әдебиетке сілтеме жасау

- библиографияны дұрыс безендіру

-презентацияның немесе визуалдық құралдардың құрылысы:

1) титулді бет

2) мазмұны

3) кіріспе (мәселені ашып жазу, өзектікті (актуальділігін) анықтау, презентацияның мақсаттары және міндеттері)

4) негізгі бөлім (бұл бөлімнің әрбір бөлігі жеке мәселені немесе оның бір жағын ашып көрсетеді, олар өзара логикалық байланыста болу керек; бұл бөлімде кестелер, схемалар, сызбанұсқаулар, суреттер және т.б. болуы мүмкін); визуалдық құралдардың негізгі бөлімі толық шығармашылық еңбек болу тиісті, онда сәйкес форматта студенттің ойы орындалған болу керек.

5) қортынды жасау (презентацияның тақырыбы бойынша жалпы қорытынды, ұсыныстар беріледі), визуалдық құралдардыға жасамауға болады.

6) әдебиет тізімі

Презентацияның немесе визуалдық құралдардың титулді беті С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАФЕДРА______________________________________________________ Презентация немесе визуалдық құралдарды (құралдардың атын беру) ТАҚЫРЫП _________________________________________________ _________________________________________________ Студенттің аты-жөні__________________________________________ Факультет _____________________________________________ Курс ____________________________________________________ Топ __________________________________________________ Оқытушы ___________________________________________ Алматы, 201_- 201_ оқу жылы

Тапсыру мерзімі: циклдің 8-ші күні

СӨЖ-ге ең жоғары балл алу үшін қажет бағалау критерийлері:

- Кафедра талаптарына сәйкес тапсырманы уақытында тапсыру;

- Презентацияға берілген талаптарды орындап оны қорғау;

- СӨЖ бойынша берілген оқытушының сұрағына дұрыс жауап бере алу

- Презентацияны және визуалды құралдарды құрастыруды бағалау критерийлері

- 100% - қойылған талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға толық жауап берілгенде. Презентация басқа қосымшада немесе бағдарламалар да орындалса да, барлық талаптар есепке алынғанда. Визуалды құралдар өздігінен ұйымдастырылған, шығармашылық икемділікпен жақсы өңделген, студент барлық қойылған сұрақтарға дұрыс жауап бере алады.

- 95% - қойылған талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға қатесіз жауап берілгенде. Презентация басқа қосымшада немесе бағдарламаларда да орындалса да, бірақ материалға қосымша әдебиеттерді жеткіліксіз қолданғанда.Визуалды құралдар өздігінен ұйымдастырылған, шығармашылық икемділікпен жақсы өңделген, маңызды емес ескертулермен, студент барлық қойылған сұрақтарға дұрыс жауап бере алады.

- 90% - қойылған талаптарды орындағанда, барлық сұрақтарға қатесіз жауап берілгенде. Презентация басқа қосымшада немесе бағдарламаларда да орындалса да, бірақ материалға тек негізгі әдебиеттерді қолданғанда.Визуалды құралдар өздігінен ұйымдастырылған, шығармашылық икемділікпен жақсы өңделген, маңызды емес ескертулермен,толық емес әдебиеттер тізімін қолданғанда.

- 85% - 15слайдтан көп,СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде,СӨЖ-ді қорғауда қойылған сұрақтарға жауап береді, бірақ нақты емес, саны 6-7 толық емес әдебиеттер тізімін қолданғанда.Визуалды құралдартаңдалған тақырыптарда толық көрініс бермейді,бірақ безендірілген барлық талаптарға сәйкес келеді және студент материалды жақсы меңгерген.

- 80% - 15слайдтан көп,СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде,СӨЖ-дің мақсаты мен міндеті толық анықталмай,қорытындысында ұсыныстар берілмегенде, текстте қателіктер кездессе, СӨЖ-ді қорғауда қойылған сұрақтарға жауап береді, бірақ нақты емес, саны 5-6 толық емес әдебиеттер тізімін қолданғанда. Визуалды құралдартаңдалған тақырыптарда толық көрініс бермейді,бірақ безендірілген барлық талаптарға сәйкес келеді жәнебірақ жеке ескертулермен студент материалды жақсы меңгерген.

- 75% - 15слайдтан көп,СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде,СӨЖ-дің мақсаты мен міндеті толық анықталмай,қорытындысында ұсыныстар берілмегенде, текстте қателіктер кездессе, СӨЖ-ді қорғауда қойылған сұрақтарға жауап береді, бірақ нақты емес, саны 5-6 толық емес әдебиеттер тізімін қолданғанда,текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ ,ескі әдебиеттер қолданғанда.Студентвизуалды құралдарды дайындауда құралды безендіруді өзі толық анықтамаған және нені көрсетуі туралы оқытушыдан кеңес алды,материалды жақсы көрсетіп, қорғады,дұрыс,әдемі безендірілген және пайдаланған әдебиеттері жеткілікті мөлшерде.

- 70% - саны 6-7слайдтар, СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде, СӨЖ-дің кіріспе мен қорытынды бөлімдері жоқ,суреттер,кестелер,схема мен графиктер өте аз, грамматикалық және биохимиялық қателер кездескенде, (2000 жылға дейінгі) ескі әдебиеттер, текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ , әдебиеттер тізімінде 3-4 толық емес әдебиеттер ескертулермен орындағанда.Визуалды құралдардыоқытушы көрсеткендей, өздігінен толық анықтай алмады,кейбір қателіктермен орындалды, безендіруі және мазмұны толық емес,сенімсіздікпен жауап береді.

- 65% - саны 6-7слайдтар, СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде, СӨЖ-дің кіріспе мен қорытынды бөлімдері жоқ, суреттер,кестелер,схема мен графиктер өте аз,грамматикалық және биохимиялық қателер кездескенде, (2000 жылға дейінгі) ескі әдебиеттер, текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ , әдебиеттер тізімінде 1-2 толық емес әдебиеттер ескертулермен орындағанда. Визуалды құралдардыоқытушы көрсеткендей, өздігінен толық анықтай алмады,кейбір қателіктермен орындалды, безендіруі және мазмұны толық емес,сенімсіздікпен жауап береді, қорғау кезінде 1 қате жіберді.

- 60% - саны 6-7слайдтар, СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде, СӨЖ-дің кіріспе мен қорытынды бөлімдері жоқ, суреттер мен кестелер жоқ,өте аз схема мен графиктердеграмматикалық және биохимиялық қателер кездескенде, студент барлық сұрақтарға толық емес,кейбір сұрақтарға дұрыс емес жауап бергенде, (2000 жылға дейінгі) ескі әдебиеттер, текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ , әдебиеттер тізімінде 1-2 толық емес әдебиеттер ескертулермен орындағанда. Визуалды құралдардыоқытушы көрсеткендей, өздігінен толық анықтай алмады,кейбір қателіктермен орындалды, безендіруі және мазмұны толық емес,сенімсіздікпен жауап береді, қорғау кезінде 1 қатеден көптеу қате жіберді.

- 55% - сыртқы мұқаба беті жоқ, саны 4-5слайдтар, СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде, СӨЖ-дің кіріспе мен қорытынды бөлімдері жоқ, суреттер мен кестелер схема мен графиктер жоқ, грамматикалық және биохимиялық қателер кездескенде, студент барлық сұрақтарға толық емес, кейбір сұрақтарға дұрыс емес жауап бергенде, (2000 жылға дейінгі) ескі әдебиеттер, текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ, әдебиеттер тізімінде 1-2 толық емес әдебиеттер ескертулермен орындағанда, презентацияның сапасы нашар(суреттер, схемалар аз,бір слайдта көп жолдар бар.) Визуалды құралдардыбезендіруі және мазмұны аздау,қорғау кезінде қателескен.

- 50% - сыртқы мұқаба беті жоқ, 4-ке дейін слайдтар, СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер жіберілгенде, СӨЖ-дің кіріспе мен қорытынды бөлімдері жоқ, суреттер мен кестелер схема мен графиктер жоқ, грамматикалық және биохимиялық қателер кездескенде, студент сұрақтарға жауап бермегенде, (2000 жылға дейінгі) ескі әдебиеттер, текст бойынша қолданылған әдебиеттерге сілтемелер жоқ , әдебиеттер тізімінде 1-2 толық емес әдебиеттер ескертулермен орындағанда, презентацияның сапасы нашар(суреттер, схемалар аз,бір слайдта көп жолдар бар , талапқа сай орындалмаған).Визуалды құралдарды қорғамай тапсырған.

- 45 % - тапсырылғанСӨЖ-ді қорғамағанда, СӨЖ талапқа сәйкес болмағанда.

- 40% - СӨЖ-ді тапсырмағанда.

Әдебиет

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

13. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

14. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

15. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

16. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

Орыс тілінде:

Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

14. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

15. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

16. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

Бақылау (сұрақтар)

Өзіндік дайындық сұрақтары:

Химиялық құрамы, эритроциттердегі метаболизм ерекшеліктері

- оттектің және көмірқышқылгазының тасымалдауындағы гемоглобиннің рөлі

- гемоглобиннің патологиялық және физиологиялық тұындылары, олардың жұту спектрлары, түзілу себептері

СӨЖ

1. Тақырыбы: Ақ қан жасушаларының биохимиясы. Ақ қан жасушаларының биохимиялық ерекшеліктері, респираторлық жарылыс

2. Мақсаты: Ақ қан жасушаларының құрылысын, құрамын, ақ қан жасушаларының метаболитикалық ерекшеліктерін өзіндік меңгеру

3. Тапсырмалар:

1. Келесі сұрақтар бойынша материалдың қарастырылатын тақырыптарын меңгеру:

- Ақ қан жасушаларының құрамы, құрылымы, қасиеттері

- Нейтрофилдерде, базофилдерде, эозинофилдерде зат алмасу ерекшеліктері, олардың рөлі

- Тыныс алу жарылысы

2. Тақырып бойынша кроссворд құру.

Орындау түрі:

Презентация мен визуалды құралдарды дайындау және қорғау.

Презентация мен визуалды құралдардың тақырыптары:

а) темір және оның алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

б) кобальт және оның алмасуы, ролі,жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

в) селен және оның алмасуы, ролі,жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

г) марганец және оның алмасуы, ролі,жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

д) мырыш және оның алмасуы, ролі,жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

е) мыс және оның алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

ж) фтор және оның алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

з) йод және оның алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

и)натрий мен калий- алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

к)кальций, магний, фосфор- алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

л) хлор, күкірт- алмасуы, ролі, жетіспеушіліктің және артық болудың себептерін

Орындау талаптары:

Ø Тақырып бойынша негізгі әдебиеттер көздерін таңдау және оқып білу.

Ø Библиографияны құрастыру.

Ø Ақпаратты қайта өңдеу және жүйелеу.

Ø Презентация мен визуалды құралдарды дайындау және қорғау.

Презентация безендірудің талаптары

-Слайдтардың саны 15 тен аспау керек

- әдебиетке сілтеме жасау

- библиографияны дұрыс безендіру

-презентацияның немесе визуалдық құралдардың құрылысы:

1) титулді бет

2) мазмұны

6) әдебиет тізімі

Тапсыру мерзімі: циклдің 8-ші күні

СӨЖ-ге ең жоғары балл алу үшін қажет бағалау критерийлері:

- Кафедра талаптарына сәйкес тапсырманы уақытында тапсыру;

- Презентацияға берілген талаптарды орындап оны қорғау;

- СӨЖ бойынша берілген оқытушының сұрағына дұрыс жауап бере алу

- Презентацияны және визуалды құралдарды құрастыруды бағалау критерийлері

- 45 % - тапсырылғанСӨЖ-ді қорғамағанда, СӨЖ талапқа сәйкес болмағанда.

- 40% - СӨЖ-ді тапсырмағанда.

Әдебиет

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

17. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

18. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

19. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

20. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

Орыс тілінде:

Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

18. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

19. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

20. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

Сұрақтар:

1. Ақ қан жасушаларының құрамы

2. Нейтрофилдерде, базофилдерде, эозинофилдерде зат алмасу ерекшеліктері, олардың рөлі

3. Тыныс алу жарылысы

4. Лимфоциттерде зат алмасу ерекшеліктері, құрамы және олардың рөлі

5. Нейтрофилдердің ферменттерінің және ақыуздарының ерекшеліктерін атау

6. Миелопероксидаза жылдамдататын реакцияны жаз. Бұл фермент қай қан жасушаларының арнайы ферментіне жатады?

7. «Респираторлық жарылыс» терминін қалй түсінесіз, қай жасушаларда ол жүреді, оған қай үдерістер кіреді.

8. Ақ қан жасушаларында түзілетін оттегінің белсенді формаларын ата, түзілу реакциясын жаз.

9. Хемотаксис жайлы түсінік, нейтрофильдердің бұл процесте қатысуы.

10. Азот оксидінің түзілуі және рөлі

11. Адгезия жайлы түсінік. Бұл процеске қандай жасушалар қатысады.

Тест:

1. Гранулоциттерге жатады:

1. Нейтрофилдер

2. В-лимфоциттер

3. Базофилдер

4. Эозинофилдер

5. Моноциттер

2. Нейтрофилдерде түзілген НАДН₂ көбінесе қолданылады:

1. СЖК синтезі үшін

2. Глюкозаның синтезі үшін

3. Ақуыз синтезі үшін

4. АФК өнімі

5. Энергетикалық көзі ретінде

3. Нейтрофилдердің протеиназаларына жатады:

1. Эластаза

2. Коллагеназа

3. G катепсині

4. АСТ

5. Пепсин

4. Базофилдерде көбінесе түзіледі:

1. ФЛ

2. ГАМК

3. Гепарин

4. Гистамин

5. Тромбоксан

5.Нейтрофилдерде метаболизм ерекшеліктеріне жатады:

1. Гликолиздің жоғары дәрежесі

2. ПФЦ жоғары дәрежесі

3. АФК-нің көп мөлшерде түзілу мүмкіндігі

4. Лизосомды ферменттердің көп мөлшері

5. ОФ жоғары дәрежесі

6.Тоқтықтыратын стресс реакциясына кіреді:

1. НАДФН2 түзілуі

2. Оттегінің белсенді формаларының түзілуі

3. НОСІ түзілуі

4. ПОЛ күшеюі

5. Микросомальды тотықтыру

5.Нейтрофилдердің спецификалық ферменттеріне жатады: а) ГПО; б) каталаза; в) СОД; г) АлАт, д) миелопероксидаза

6.Хемотаксис – бұл ... процесі: а) АФК түзілуі; б) АГ бұзылуы; в) микробтардың жұтылуы; г) жедел қабыну аймағында лейкоциттердің жиналуы; д) респираторлық жарылыс

7.Хемотаксис ненің көмегімен жүзеге асады: а) селектин; б) фибронектин; в) ТАг; г) альбумин; д) фибриноген

8.Адгезия ененің көмегімен жүзеге асады: а) селектин; б) интегрин; в) муцин; г) гепарин; д) ТАГ

9.Респираторлық жарылыс процесі нені білдіреді: а) енгізілген АГ жоятын фагоциттік жасушаларында барлық метаболикалық процестердің активтендірілуі; б) нейтрофилдерде метаболикалық процестердің активтендірілуі; в) эозинофилдерде анаболикалық процестердің активтендірілуі; г) лимфоциттерде гликолиздің активтендірілуі: д) хемотаксис және адгезия

СӨЖ

Тақырыбы:Липидтер алмасуының бұзылыстарының биохимиялық механизмдері. Атеросклероздың, өт-тас ауыруының, семіздіктің биохимиялық негіздері

Мақсаты:Липидтердің сіңірілуінің және қорытылуының бұзылыстары, атеросклероздың, өт-тас ауыруының, семіздіктің биохимиялық биохимиялық негіздері туралы білімдерді өздігінен жүйелеуге үйрену.

Тапсырма: келесі тапсырмалар бойынша мемлекеттік, орыс, ағылшын тілдерінде глоссарий жазу

1) Атеросклероздың патогенезінің теориясы

2) Өт-тас ауыруының дамуының биохимиялық механизмі

3) Семіздікдіктің биохимиялық аспектері

4) Липидтердің қорытылуының және сіңірілуінің бұзылыстары

5) Дислипидемия түрлері

Орындау түрі: глоссарийді дайындау және қорғау

Орындау критериялары:

1.Тақырып бойынша негізгі әдебиет көздерін оқып білу

2. Библиографияны құрастыру

3. Ақпаратты қайта өңдеу және жүйелеу

4. Глоссарийді дайындау және қорғау

Глоссарийді безендірудің талаптары

-Терминдердің саны 20 болу керек

- 8-10 әр-түрлі жаңа әдебиеттерді пайдалану (2000 жылы және одан жоғары), әдебиетте шығу жылы, авторлар, баспасы, бет саны, сайттың аты

- әдебиетке сілтеме жасау

- библиографияны дұрыс безендіру

-глоссарий құрылысы:

1) титулді бет

2) мазмұны

3) кіріспе (ана тілінде мәселені ашып жазу, өзектікті (актуальділігін) анықтау, глоссарийдің мақсаттары және міндеттері)

4) негізгі бөлім (үш тілде болу керек) (әрбір терминнің толық заманға сай түсінігі (анықтамасы) болу керек, бірақ 1-2 сөйлемнен көп емес, бұл бөлімде кестелер, схемалар, сызбанұсқаулар, суреттер және т.б. болуы мүмкін)

5)ана тілінде қортынды жасау (глоссарийдың тақырыбы бойынша жалпы қорытынды, ұсыныстар беріледі)

6) әдебиет тізімі

Глоссарийдың титулді беті С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАФЕДРА______________________________________________________ Глоссарий ТАҚЫРЫП _________________________________________________ _________________________________________________ Студенттің аты-жөні__________________________________________ Факультет _____________________________________________ Курс ____________________________________________________ Топ __________________________________________________ Оқытушы ___________________________________________ Алматы, 201_- 201_ оқу жылы

Тапсыру мерзімі: циклдің 8-ші күні

Бағалау критерийлері:

- Кафедра талаптарына сәйкес тапсырманы уақытында тапсыру;

- Глоссарийға берілген талаптарды орындап оны қорғау;

- СӨЖ бойынша берілген оқытушының сұрағына дұрыс жауап бере алу

Глоссарийді бағалау критерийлері:

100 %- қойылған барлық талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға қатесіз жауап беріп,терминдердің мағынасын үш тілде қатесіз, әрі жеңіл түсіндіргенде.

95 % - қойылған барлық талаптарды орындағанда, барлық сұрақтарға қатесіз жауап берілгенде.Негізінен негізгі әдебиеттер пайдаланылған, сөздерді айтуында кейбір қателіктер кездеседі.

90%- қойылған барлық талаптарды орындағанда, барлық сұрақтарға қатесіз жауап берілгенде.Бірақ тек ғана, негізгі әдебиеттер пайдаланылған,басқа тілде сөйлеуінде кейбір қателер кездеседі.

85 %-кіріспе бөлімінде тақырыптың өзектілігі толық көрсетілмеген, мақсаттары мен міндеттері қайталанады немесе толық анықталмаған, негізгі бөлімді орындауда кейбір қателер кеткен,терминдердің саны 18-19, грамматикалық қателер кездеседі, кейбір терминдердің мағынасы толық емес, суреттер мен кестелердің саны мен сапасы нақты емес, барлық сұрақтарға жауап береді, бірақ шет тілдердің біреуінде сөздерді айтуда қиналады, қорытынды бөлімінде ұсыныстар берілмеген, саны 6-7 дұрыс емес, әдебиеттердіпайдаланған.

80 %-кіріспе бөлімінде тақырыптың өзектілігі толық көрсетілмеген, мақсаттары мен міндеттері қайталанады немесе толық анықталмаған, негізгі бөлімді орындауда кейбір қателер кеткен, терминдердің саны 16-17, грамматикалық қателер кездеседі, кейбір терминдердің мағынасы толық емес, суреттер мен кестелердің саны мен сапасы төмен, барлық сұрақтарға жауап береді, бірақ шет тілдердің біреуінде сөздерді айтуда және грамматика жағынан қиналады, қорытынды бөлімінде ұсыныстар берілмеген, саны 6-7 дұрыс емес, ескі әдебиеттердіпайдаланған.

75%-кіріспе бөлімінде тақырыптың өзектілігі көрсетілмеген, мақсаттары мен міндеттері қайталанады немесе толық анықталмаған, негізгі бөлімді орындауда кейбір қателер кеткен, терминдердің саны 14-15, грамматикалық қателер кездеседі, кейбір терминдердің мағынасы толық емес, суреттер мен кестелер жоқ, барлық сұрақтарға жауап береді, бірақ шет тілдердің біреуінде сөздерді айтуда және грамматика жағынан қиналады, қорытынды бөлімінде ұсыныстар берілмеген, саны 4-5 дұрыс емес, ескі әдебиеттердіпайдаланған.

70%-кіріспе бөлімі жоқ,негізгі бөлімді орындауда кейбір қателер кеткен, терминдердің саны 12-13, грамматикалық қателер кездеседі, кейбір терминдердің мағынасы толық емес, суреттер мен кестелер жоқ, барлық сұрақтарға жауап береді, бірақ шет тілдердің біреуінде сөздерді айтуда және грамматикадан, сонымен қатар биохимиялық тұрғыдан қиналады,қателер бар, жұмыстың қорытынды толық берілмеген, саны 4-ке дейінгі, дұрыс емес және ескі әдебиеттердіпайдаланған.

65% –СӨЖ-діорындауда кейбір қателер кездеседі, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, негізгі бөлімінде кестелер мен суреттер жоқ,терминдердің саны 10-11, грамматикалық және биохимиялық қателер кездеседі,студент барлық сұрақтарға емес,кейбір сұрақтарға дұрыс емес жауап береді, үш тілдің бірін білмейді,пайдаланған әдебиеттер тізімі дұрыс құрастырылмаған,саны 5-ке дейінгі аз және ескі әдебиеттерді пайдаланған.

60%- СӨЖ-діорындауда кейбір қателер кездеседі, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, негізгі бөлімінде кестелер мен суреттер жоқ,терминдердің саны 8-9,грамматикалық және биохимиялық қателер кездеседі,студент барлық сұрақтарға емес,кейбір сұрақтарға дұрыс емес жауап береді үш тілдің бірін білмейді,пайдаланған әдебиеттер тізімі жоқ.

55%- мұқаба беті жоқ, СӨЖ-діорындауда кейбір қателер кездеседі, кіріспесі мен қорытындысы жоқ, негізгі бөлімінде кестелер мен суреттер жоқ,терминдердің саны 6-7,грамматикалық және биохимиялық қателер кездеседі,студент барлық сұрақтарға емес,кейбір сұрақтарға дұрыс емес жауап береді, шет тілдерді нашар біледі,пайдаланған әдебиеттер тізімі жоқ.

50% –мұқаба беті жоқ,СӨЖ-ді орындауда кейбір қателер кездеседі,терминдердің саны 6-ға дейін,грамматикалық және биохимиялық қателер кездеседі,пайдаланған әдебиеттер тізімі жоқ.кіріспесі мен қорытындысы жоқ,студент өз мемлекеттік тілінде сұрақтарға жауап бермейді.

45 %- тапсырылғанСӨЖ-ді қорғамағанда, СӨЖ талапқа сәйкес болмағанда.

40%- СӨЖ-ді тапсырмағанда.

Әдебиет

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

21. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

22. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.

2. Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы

1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.

2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.

3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.

23. Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007

24. Сейтембетов Т.С. Биохимия сұрақтары мен жауаптары - Алматы, 2011

Орыс тілінде:

Сеитов З.С. «Биохимия», Алматы, 2012 г.

22. Плешкова С.М. и др. Учебное пособие для самостоятельного изучения биохимии

Часть 1. Белки, ферменты, энергетический обмен, витамины.

Часть 2. Обмен веществ и его регуляция.

Часть 3. Биохимия жидкостей и тканей организма. – Алматы, 2009 г.

23. Аблаев Н.Р., Бейсембаева Ш.А. Клинически значимые биохимические показатели и их интерпретация: учеб пособие, Алматы, КазНМУ, 2007

24. Клиническая биохимия учеб.пособие под ред Ткачук В.А. – М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2008

Бақылау:

Сұрақтар

1. Атеросклероздың патогенезінің теориясы

2. Өт-тас ауыруының дамуының биохимиялық механизмі

3. Семіздікдіктің биохимиялық аспектері

4. Липидтердің қорытылуының және сіңірілуінің бұзылыстары

5. Дислипидемия түрлері

СӨЖ

1. Тақырып:Жеке аминқышқылдарының алмасуы және оның бұзылуының биохимиялық негіздері.

2. Цель:Жеке аминқышқылдарының негізгі метаболизм жолдары және ең жиі кездесетін олардың метаболиттік бұзылыстары туралы білімдерді өздігінен жүйелеуге үйрену.

3. Тапсырма: Келесі сұрақтар бойынша материалды оқып білу:

1. тармақталған аминқышқылдардың метаболизмі және оның бұзылуы

2. циклді аминқышқылдардың метаболизмі және оның бұзылуы

3. полярлы аминқышқылдардың метаболизмі және оның бұзылуы

4. иминқышқылдардың метаболизмі және оның бұзылуы

4. Орындау түрі: аминқышқылдарының алмасуы бойынша алмасу картаны құрастыру және оларда патологиялық дефектерді көрсету.

Тапсыру мерзімі: циклдің 7-ші күні.

Алмасу картаны бағалау критерийлері:

- 100 % – қойылған талаптарды 100% орындағанда, барлық сұрақтарға толық қатесіз жауап бергенде

- 95 % – барлық қойылған талаптарды орындағанда, барлық сұрақтарға толық жауап берілгенде, бірақ материал қосымша әдебиеттерден жеткіліксіз алынғанда.

- 90 % – қойылған талаптарды толық орындағанда, барлық сұрақтарға толық қатесіз жауап берілгенде, бірақ сенімсіздік болғанда. Материал тек негізгі оқулық әдебиеттерден алынғанда.

- 85 % – СӨЖ-ді орындауда аздаған қате жіберіп, қорғағанда бәріне жауап беріп, болмашы қате жіберіп, қолданылғанәдебиеттер тізімінде аздаған қате жіберілген және олардың саны 6-7болғанда, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы толық көрсетілмегенде.

- 80% – СӨЖ-ді орындауда аздаған қате жіберіп, картада аздаған қателер кездеседі, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы толық көрсетілмегенде, қорғағанда бәріне жауап беріп, болмашы қате жіберіп, қолданылған әдебиеттер тізімінде аздаған қате жіберілген және олардың саны 5-6 болғанда.

- 75% – жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, СӨЖ-ді орындауда аздаған қате жіберіп,картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы толық көрсетілмегенде, түсіндіретін анықтамада және картада қателер кездеседі, кейбір қысқартулар көрсетілмеген, қорғағанда қойылған сұрақтарға батылсыз жауап береді, болмашы қате жіберіп, қолданылған әдебиеттер тізімінде аздаған қате жіберілген және олардың саны 5-6 болғанда.Кейбір әдебиеттер ескі.

- 70 % - болмашы қате жіберіп, жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы көбнесе көрсетілмегенде, мысалға кейбір аралық өнімдер мен тек екі алмасу арасындағы өзара байланыстар көрсетілген, түсіндіретін анықтамада және картада қателер кездеседі, кейбір қысқартулар көрсетілмеген, қорғағанда қойылған кейбір сұрақтарға жауап бермеді, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, қолданылған әдебиеттер тізімі қателермен жасалған және олардың саны аз 3-4 болғанда немесе олар ескі ( 2000 жылға дейін).

- 65% % –СӨЖ-ді орындауда маңызды қателер жіберіліп, жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы көбнесе көрсетілмегенде, мысалға кейбір аралық өнімдер мен тек екі алмасу арасындағы өзара байланыстар көрсетілген, түсіндіретін анықтамада және картада қателер кездеседі, кейбір қысқартулар көрсетілмеген, қорғағанда қойылған кейбір сұрақтарға жауап бермеді, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, қолданылған әдебиеттер тізімі қателермен жасалған және олардың саны аз 1-2 болғанда немесе олар ескі ( 2000 жылға дейін).

- 60 % –түсіндіретін анықтама жоқ , СӨЖді орындауда маңызды қателер жіберіліп,жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы көбнесе көрсетілмегенде, мысалға 2-3аралық өнімдер мен тек екі алмасу арасындағы өзара байланыстар көрсетілген, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, қорғағанда қойылған кейбір сұрақтарға жауап бермеді немесе кейбір сұрақтарға жауаптар дұрыс емес, қолданылған әдебиеттер тізімі қателермен жасалған және олардың саны аз 1-2 болғанда немесе олар ескі ( 2000 жылға дейін).

- 55 % –түсіндіретін анықтама жоқ,мұқаба беті жоқ,СӨЖді орындауда маңызды қателер жіберіліп,жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы көбнесе көрсетілмегенде, мысалға 2-3аралық өнімдер мен тек екі алмасу арасындағы өзара байланыстар көрсетілген, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, қорғағанда қойылған кейбір сұрақтарға жауап бермеді немесе кейбір сұрақтарға жауаптар дұрыс емес, қолданылған әдебиеттер тізімі қателермен жасалған және олардың саны аз 1-2 болғанда немесе олар ескі ( 2000 жылға дейін).

- 50 % –түсіндіретін анықтама жоқ, мұқаба беті жоқ,СӨЖді орындауда маңызды қателер жіберіліп,жаңғыз түсте А4 форматында жасалған, картада метаболизмнің және мүшелер жүйесінің барлық компоненттерінің өзара байланысы көрсетілмеген, мысалға 2-3аралық өнімдер мен тек жаңғыз алмасу ішінде өзара байланыстар көрсетілген, грамматикалық және биохимиялық қателер бар, қорғағанда қойылған сұрақтарға жауап бермеді, қолданылған әдебиеттер тізімі қателермен жасалған және олардың саны аз 1-2 болғанда немесе олар ескі ( 2000 жылға дейін).

- 45 %- тапсырылғанСӨЖ-ді қорғамағанда, СӨЖ талапқа сәйкес болмағанда.

- 40%- СӨЖ-ді тапсырмағанда.

Әдебиет

Негізгі әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1.Северин Е.С.(қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.

2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.

3. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.

Орыс тілінде:

25. Николаев А.Я. «Биологическая химия», 2007 г.

26. Северин Е,С. «Биохимия», 5-е изд., М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2009

Қосымша әдебиеттер: