Никотин биосинтезіне сараптама беріп, түзілу жағдайларын талда
Анабазин биосинтезіне сараптама беріп, түзілу жағдайларын талда.
Алабұта тұқымдас өсідіктерінің ішінде қызығушылық тудыратын өсімдік түрінің бірі – Anabasis. Оны 1758 жылы Линей ашқан. Анабазис түрінің көбін өзбекше кырк бугум (қырық буын) деп атайды. Кейбіреулерінде, көбінесе жартылай бұталыларда, көпжылдық тармақтарының негіздері анық дамыған; басқаларында – осы негіздер каудикс атты, аласа бойлы, көпжылдық түзілулерге айналған. 1929 жылы академик А.П. Орехов анабазис өсімдігінен алғашқы алкалоид – анабазинді алды. Анабазин – улы алкалоид. Ол ежовник безлистный (Anabasis aphylla L. Орталық Азия) бөлініп алынған. Олар Меньшиковпен бірлесе отырып оның құрамын дәлелдеді (α-пиперидил β-пиридин). Бұрын анабазин инсектицид ретінде қолданылды, бірақ қазіргі уақытта жоғарғы улылығына байланысты өндісітен алынып тасталды.
Анабазис құрамында құрамында анабазин алкалоиды ашылғаннан кейін Эйнштейн оның табак құрамында да кездесетінін анықтады. Пиктэ мен Рашти анабазинді су буымен айдалға никотин қалдығынан бөлді.
Табак құрамында анабазин мөлшері өте аз. Эйнштейннің анықтауы бойынша ол никотиннің 1/200 бөлігін құрайды.
Анабазин биосинтезі:
7. Пиперидинді сақинаның лизинді жолмен биосинтезіне сараптама беріңіз.
Пиперидин, гексагидропиридин, пентаметиленимин, C5H11N — гетероциклді қосылыстар. Ұнамсыз иісті, түссіз сұйықтық; . Пиперидин — күшті негіз, оңай тұз түзіп, аминдерге тән қасиеттер көрсетеді . Лизи́н (2,6-диаминогексан қышқылы )
Лизин – ақуыздың құрамына кіретін аминоқышқыл, ұпалардың қалпына келуіне, өсуге қатысты.
Енді пиперидинді сақинаның лизинді жолмен биосинтезіне тоқталайық:
Пирролидон синтезіне сараптама беріңіз
Алкалоидтар - негіздік сипат көрсететін табиғи азоты бар органикалық қосылыс. Көп алкалоидтардың құрлысы күрделі, өзіне тән иісі бар. Көптеген алкалоидтар сақинасында азоты бар гетероциклды қосылысқа жатады, азот сақинаның бүйірінде сирек жағдайда болады. Көптеген алкалоидтар азот атомы сақинада орналасқан гетероциклдарға жатады, ал сирек жағдайларда азот бүйірде орналасады. Өсімдік әлемінде алкалоидтар біркелкі таралмаған.
Пирролидон сақинасын алу үшін орнитин аминқышқылы қажет, ол биосинтездің бірінші сатысында декарбоксилдеу реакциясына түсіп, имметриялы диамин –путресцин береді. Сосын путресциндегі бір амин топ метидеуге ұшырап, кейіннен метилпутресцин тотығып N-метиламино бутаналь пайда болады. N-метиламино бутаналь циклизацияға ұшырығанда N-метилпирролиний катионы түзіледі, осы катион пирролидин сақинасы бар алкалоидтарға негіз болады.
Пирролизинді алкалоидтардың биосинтезінің құрамын талдап, жағдайын анықтап, бағалаңыз.