V тарау.Тіршілік процесіне қатысушы гетерофункциональды қосылыстар.

1. Гидроксиқышқылдардың құрамында қандай функциональды топтар бар?

1) гидроксил және карбоксиль топтары

2. Глициннің (аминосірке қышқылы) формуласы қандай?

1) NН₂ – СН₂ – СООН

3. Ацетосірке қышқылына қандай таутомерия тән болады?

1) кето-енольді

4. Келтірілген формулалардың қайсысы глутамин қышқылының (2-аминопентанди) биполярлы ионының формасына келеді?

5 γ-амин қышқылдарын қыздырғанда қандай өнім түзіледі?

1) лактам

6. α-амин қышқылдарын қыздырғанда қандай өнім түзіледі?

1) лактид

7. Мүмкін болатын кеңістіктік изомерлердің санын қандай формула бойынша табады?

1) N=2ⁿ

8. (СН₃)₂СН–СН(Br)–CН(Br)–СООН қосылысында асимметриялық көміртек атомдары қанша?

1) 2

9. Аланиннің (α-аминопропион қышқылы)формуласы қандай?

1) СН₃ – СН(NН₂) – СООН

10. Тетрапептидте қанша пептидті байланыс бар?

1) 3

11. Амин қышқылының аталуы қандай?

1) валин (a- аминоизовалериан қышқылы)

12. Келесі амин қышқылына қандай атау сәйкес келеді?

1) изолейцин (2-амино-3-метилпентан қышқылы)

13. Тотығу кезінде қандай a- амин қышқылы дисульфидтік байланыс түзеді?

1) цистеин (a- амино-b- тиопропион қышқылы)

14. . Салицил қышқылы декарбоксилденгенде қандай өнім түзіледі?

1) фенол

15. Ацетилсалицил қышқылы гидролизденгенде қандай өнімдер түзіледі?

1) сірке қышқылы,салицил қышқылы

16.Салицил қышқылыныңсірке қышқылымен күрделі эфиріне қандай атау сәйкес келеді?

1) ацетилсалицилқышқылы

17.Глиоксал қышқылының О=СН-СООН күміс гидроксидінің аммиактағы ерітіндісімен өзара әрекеттескенде қандай өнім түзіледі?

1) қымыздық қышқылы

18. АланинніңCH₃ – CH(NH₂) – COOH азотты қышқылмен өзара әрекеттесу өнімі қалай аталады?

1) сүт қышқылы

19. Валиннің (α-аминоизовалериян қышқылы) азотты қышқылмен дезаминдеуреакциясының нәтижесінде түзілген өнімнің құрылысы қандай болады?

1) (CH₃)₂CH – CH(OH) – COOH

20. Аланиннің (α-аминопропион қышқылы) азотты қышқылмендезаминдеуреакциясының нәтижесінде түзілген өнімнің құрылысы қандай болады?

1)

21. Трипептид формуласы берілген. Осындай пептидтің қышқылдық гидролизі кезінде қандай аминқышқылдары түзіледі?

1) валин, лейцин, аланин

22. Трипептидформуласы берілген. Осындай пептидтің құрамына қандай аминқышқылдары кіреді?

1) серин, глицин, метионин

23. Трипептидформуласы берілген. Осындай пептидтің құрамына қандай аминқышқылдары кіреді?

1) аланин, серин, лейцин

24. Трипептидформуласы берілген. Берілген пептидке қандай атау сәйкес келеді?

1) асп-гли-цис

25. Трипептидформуласы берілген. Осындай пептидтің қышқылдық гидролизі кезінде қандай аминқышқылдары түзіледі?

1) аланин, глицин, фенилаланин

26. Қандай α-амин қышқылының тотықпай жүретін дезаминдеуінің нәтижесінде бутенди қышқылы HOOC – CH = CH – COOH түзіледі?

1) аспарагин қышқылы (α-аминоянтарь қышқылы)

27. Қандай α-амин қышқылының тотыға жүретін дезаминдеуінің нәтижесіндепирожүзім қышқылы (2-оксопропан қышқылы) түзіледі?

1) аланин (α-аминопропион қышқылы)

28 Келесі реакция берілген..

Реакция нәтижесінде қандай өнім түзіледі?

1) γ-гидроксимай қышқылы

29. Келесі реакция берілген. Реакция нәтижесінде қандай өнім түзіледі?

1) СН₃СН(ОН)СООН

30. рН=12 мәнінде аланиннің келтірілген формалардың қайсысы басым түседі?

31. рН=2 мәнінде валиннің келтірілген формалардың қайсысы басым түседі?

32. Изолейцин (2-амино-3-метилпентан қышқылы) ацилдеу реакциясына түседі. Осы реакцияны қандай реактивтің көмегімен жүзеге асыруға болады?

1) 2) 3)

4) (СН₃СО)₂О 5) CH₃OH, HCl (газ тәріздес)

1) 1,4

33. Тирозин (п-гидроксифенилаланин) дезаминдеу реакциясына түседі. Осы реакцияны қандай реактивтің көмегімен жүзеге асыруға болады?

1) FeCl₃

1) 1 ←---жауыбы осы

34. Треонин (2-амино-3-гидроксибутан қышқылы) күрделі эфирдің түзілу реакциясына түседі.Осы реакцияны қандай реактивтің көмегімен жүзеге асыруға болады?

1) 2←---жауыбы осы

35. Парацетамолдың шынайылығын дәлелдейтін сынамалардың біреуіне сұйытылған күкірт қышқылымен қайнату жатады, осы кезде сірке қышқылының иісі сезіледі. Осы сынаманың негізінде жатқан реакция қалай аталады?

1) гидролиз

36.С₉Н₈О₄құрамындағы ароматты қосылыс медицинада ыстық басушы ретінде кеңінен қолданылады. NаНСО₃сулы ерітіндісімен әрекеттесіп, СО₂ бөліп шығарады, ал гидролиз кезінде сірке қышқылы мен FeCl₃ерітіндісімен күлгін түс беретін, сондай-ақ, молекула ішінаралық сутектік байланыс түзуге қабілетті қосылыс түзеді. Берілген қосылыс қалай аталады?

1) ацетилсалицил қышқылы

37. Зерттелінетін сұйықтық қыздыру кезінде нингидринмен күлгін түс береді. Сынауықта қандай зат бар?

1) ақуыз

38.Бауыр ауруын алдын-алу және емдеу үшін метионин пероральды дәрілік форма түрінде пайдаланылады. Биологиялық сұйықтық – сілекейде еріген күйінде метиониннің (изоэлектрлік нүкте - 5,8) қандай формасы басым түседі?

1) анионды

39. γ-аминомай қышқылы ағзада нерв импульстарының ингибиторының ролін атқарады. Қандайα-аминқышқылынан декарбоксилдеу жолымен γ-аминомай қышқылы түзіледі?

1) глутамин қышқылы

40. СН₃СН (ОН) СООН қосылысқа қандай атау сәйкес келеді?

1) сүт қышқылы

41. g- гидрокси қышқылдарын қыздырғанда қандай өнім түзіледі?

1) лактон

42. Төмендегі қай қосылыс қыздырғанда лактид түзеді?

1) 2-гидрокси-3-меркаптопропан қышқылы

43. Төмендегі қай қосылыс қыздырғанда лактон түзеді?

1) 4-гидроксипентан қышқылы

44. Төмендегі қай қосылыс қыздырғанда лактам түзеді:

2) 4-аминопентан қышқылы

45. Қыздырғанда қай қышқыл дипептид түзеді?

1) аминоэтан қышқылы

46. Төменгі қай тұжырым сериннің (α-амино-β-гидроксипропион қышқылы) құрылымы мен қасиеттеріне сәйкес келмейді?

1) алмастырылмайтын α-амин қышқылдарына жатады

47.Қай α-амин қышқылы фосфор қышқылымен әрекеттесіп күрделі эфир түзеді?

1) глицин

48. Төмендегі қайα-амин қышқылы негіздік α-амин қышқылына жатады?

1) лизин

49. Төмендегі қайα-амин қышқылы алмастырылмайтын α-амин қышқылына жатады?

1) триптофан