Структура предложений в настоящем времени
Ben gel-i-yor-um
Sen gel-i-yor-sun
O gel-i-yor
Biz gel-i-yor-uz
Siz gel-i-yor-sunuz
Onlar gel-i-yor-lar
Adam gel-i-yor
Arkadaşım gel-i-yor
Ben otur-u-yor-um
Sen otur-u-yor-sun
O otur-u-yor
Biz otur-u-yor-uz
Siz otur-u-yor-sunuz
Onlar otur-u-yor-lar
Adam otur-u-yor
Arkadaşım otur-u-yor
Ben oku-yor-um
Sen oku-yor-sun
O oku-yor
Biz oku-yor-uz
Siz oku-yor-sunuz
Omlar oku-yor-lar
Adam oku-yor
Arkadaşım oku-yor
| Ben söyle(ü)-yor-um | söylüyorum |
| Sen söyle(ü)-yor-sun | söylüyorsun |
| O söyle(ü)-yor | söylüyor |
| Biz söyle(ü)-yor-uz | söylüyoruz |
| Siz söyle(ü)-yor-sunuz | söylüyorsunuz |
| Onlar söyle(ü)-yor-lar | söylüyorlar |
| Adam söyle(ü)-yor | söylüyor |
| Arkadaşım söyle(ü)-yor | söylüyor |
Ben oturuyorum я сижу
Sen oturuyorsun ты сидишь
O oturuyor он/она сидит
Biz oturuyoruz мы сидим
Siz oturuyorsunuz они сидят
Onlar oturuyorlar они сидят
При составлении предложений дополнения, обстоятельства места и времени располагаются между подлежащим и сказуемым:
1. подлежащее + сказуемое
ben oturuyorum я сижу
sen geliyorsun ты приходишь
biz yürüyoruz мы идем
çocuklar oynuyorlar дети играют
adam bakıyor мужчина смотрит
annem dinliyor моя мама слушает
Fikret yürüyor Фикрет ходит
Köpek koşuyor собака бежит
2. подлежащее + дополнение + сказуемое
ben peynir yiyorum Я ем сыр
biz resime bakıyoruz мы смотрим на картину
o öğretmeni dinliyor она слушает учителя
arkadaşı mektubu veriyor его друг дает письмо
kedi süt içiyor кошка пьет молоко
kadın kapıyı açıyor женщина открывает дверь
çocuk ekmek yiyor ребенок ест хлеб
Mehmet gazeteyi okuyor Мехмет читает газету
3. подлежащее + обстоятельство + сказуемое
o parka gidiyor он идет в парк
ben sandalyede oturuyorum я сижу на стуле
ben şimdi yazıyorum я сейчас пишу
Два обстоятельства могут использоваться рядом друг с другом
Ben şimdi sandalyede oturuyorum я сейчас сижу на стуле
Gül Hahım bugün köye gidiyor Гюль ханым сегодня едет в деревню
Annem yarın elbiseyi veriyor моя мама завтра отдает платье
4. подлежащее + дополнение + обстоятельство + сказуемое
ben mutfakta gazete okuyorum я читаю газету на кхуне
biz evde radyo dinliyoruz мы слушаем радио дома
öğrenciler okulda öğretmeni dinliyorlar студенты слушают учителя в школе
Дополнение и обстоятельство могут меняться местами:
Ben gazete mutfakta okuyorum я читаю газету на кухне
Biz radyo evde dinliyoruz мы слушаем радио дома
Öğrenciler öğretmeni okulda dinliyoruz студенты слушают учителя в школе
Ben yiyorum я ем
Ben bir elma yiyorum я ем яблоко
Ben mutfakta bir elma yiyorum я ем яблоко на кухне
Ben gidiyorum я иду
Sen gidiyorsun ты идешь
Onlar gidiyorlar они идут
Onlar bahçeye gidiyorlar они идут в сад
Çocuklar bahçeye gidiyorlar дети идут в сад
Kızlar eve gidiyorlar девочки идут домой
Biz oraya gidiyoruz мы идем туда
Ben kitap okuyorum я читаю книгу
Onlar bahçede oturuyorlar они сидят в саду
Müdürün odasında bekliyoruz мы ждем в кабинете директора
O şimdi geliyor он сейчас идет
Sekreter mektupları okuyor секретарь читает письма
Babam eve bakıyor мой отец смотрит за домом
Siz su içiyorsunuz вы пьете воду
Adamlar buraya geliyorlar мужчины идут сюда
Biz kahve içiyoruz мы пьем кофе
O bir mektup yazıyor она пишет письмо
Kadın şimdi odayı temizliyor женщина убирает комнату
Arkadaşın çay içiyor ваш товарищ пьет чай
Ahmet taksiye koşuyor Ахмет бежит к такси
Эти предложения могут строиться и без личных местоимений. Личное окончание глагола всегда подскажет нам о каком лице идет речь.
Oturuyorum – ben oturuyorum – я сижу
Oturuyorsun – sen oturuyorsun – ты сидишь
Oturuyor – o oturuyor – он/она сидит
Oturuyoruz – biz oturuyoruz – мы сидим
Oturuyorsunuz – siz oturuyorsunuz – вы сидите
Oturuyorlar – onlar oturuyorlar – они сидят
Sınıfta oturuyoruz мы сидим в классе
Kitap okuyorlar они читают книгу
Sinemaya gidiyorum я иду в кино
Babası kitapları masanın üstünde koyuyor его отец кладет книги на стол
Kedi süt içiyor кошка пьет молоко
Çantayı dolaba koyuyorum я кладу сумку в шкаф
Kadın pencereyi temizliyor женщина чистит окно
Ayşe bir kitap okuyor Айше читает книгу
Çocuklar bahçede oturuyorlar дети сидят в саду
Kız bir mektup yazıyor девочка пишет письмо
Babam radyo dinliyor мой отец слушает радио