Бакалавриат, 2-курс, қ/о

Утверждено

На заседании Ученого совета факультета

Протокол №___ от «___» ____________2016 г.

Декан факультета ____________Масалимова А.Р.

Экзаменационные вопросы по дисциплине «Ғылыми таным философиясы», 2 кредита

Специальность: филология, религиоведение, социология, политология, социология.

бакалавриат, 2-курс, қ/о

Вопросы Блок
Ғылыми таным философиясының өзіндік ерекшелігін айқындап көрсетіңіз
Философиялық танымның өзіндік ерекшелігін көрсетіңіз
Антикалық философиядағы алғашқы негіз мәселелерін салыстырыңыз. (Фалес, Анаксимандр,Анаксимен,Анаксагор, Пифагор, Демокрит)
Софистер мен Сократ философиясындағы адам проблемасын сипаттаңыз.
Платон және Аристотель философиясының ғылым дамуыңдағы маңыздылығын көрсетіңіз.
Ежелгі Үнді философиясының ғылым дамуыңдағы орны жайлы қалай ойлайсыз.
Қөне Қытай философиясының өзіндік болмысын атап, философиялық мектептердің жүесін салыстырыңыз
Қазақ ағартушылық философиясындағы "ағартушылық" мәселесіне тоқталыңыз (Ш.Уәлиханов, Ы.Алтынсарин).
Конфуцийшілдік және даосизм – Ежелгі Қытай философиясының негізгі ағымдарының мағынасын толық ашыңыз.
Әл Кинди, Әл Фараби, ибн Сина, ибн Рушд перипатетизмі ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесін ашып көрсетіңіз
Әл Ғазали және арабтілді философиясының теологиялық дамуы ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесі жайлы қалай ойлайсыз.
Әл-Фараби философиясының ғылымдар жүйесіндегі орнын анықтаңыз. Ақыл-ой және танымға сипаттама беріңіз.
Қайта Өрлеу дәуріндегі ғылыми орталық кезеніне сипаттама беріңіз.
Н. Кеплер және Г. Галилеедің математикалық танымның ролі туралы қысқаша анықтама беріңіз.
Н. Коперник және Д. Бруноның Космостың шексіздігі туралы идеясын ашып көрсетіңіз.
Қайта Өрлеу Дәуірі философиясының "антропоцентризм" және "пантеизм" ұғымдарына сүйене отырып, ерекшеліктеріне анықтама беріңіз ( Л. Д. Винчи, Н. Кузанский, Г. Галилей т.б.).
Ф.Бэконның эмпиризмі және Р.Декарттың рационализмі – Жаңа Дәуір философиясының ағымдарын салыстырыңыз.
Д.Локк, Д.Беркли және Д.Юмнің гносеологиясы мен таным теориясын айқындап көрсетіңіз.
Р.Декарт, Б.Спиноза, Г.Лейбництің онтологиясы және ғылыми білімнің дамуына қосқан үлесінің маңыздылығын ашып беріңіз
XVIII ғасырдағы француз материализміндегі табиғат, қоғам және адам туралы Ағартушылық идеяларың сипаттаңыз.
Орта ғасырдағы жалған ғылымдардың қалыптасуы – магия, оккультизм, алхимия мен астрология. Мағынасын ашып, айқындап көрсетңіз.
Орта ғасырлық христиан философиясының "болмыс" ұғымына баса назар аударып, өзіндік ерекшеліктеріне тоқталып өтіңіз(Августин Аврелий, Фома Аквинский).
Жаңа дәуір философиясындағы рационалдық және эмпиристік бағыттарын атап көрсетіп, мысалдар келтіріңіз (Ф. Бэкон, Р.Декарт, Б.Спиноза және т.б.).
Философия тарихындағы сана мәселесін қалай түсінесіз? Тарихи маңызы қандай деп ойлайсыз?
Неміс философиясының "адам" және "гносеология" мәселелеріне ерекше тоқталып, сипаттама беріңіз (И.Кант, Ф.Шеллинг, И.Фихте).
Гегельдің философиялық жүйесі және диалектикалық әдісіне тоқталып, анықтама беріңіз.
XX ғасырдағы батыс философиясындағы сциентистік үрдістерге қысқаша мінездеме беріңіз.
ХХ ғасырдағы батыс философиясындағы позитивизмнің тарихи түрлеріне тоқталып, мысалдар келтіріңіз (О.Конт, Э. Мах, К. Поппер).
ХХ ғасырдағы батыс философиясындағы прагматизм және структурализм бағыттары жайлы түсінік беріңіз (Ч. Пирс, У. Джемс, Леви-Стросс)
Экзистенциалды философиясындағы "адамның мәні" мәселесін талдап, түсіндіріңіз (С Кьеркегор, А. Камю, К Ясперс).
Герменевтика және мәтінді түсіндіру мәселелеріне сипаттама беріңіз ( В. Дильтей Г. Гадамер).
Философия мен ғылымдағы материя, кеңістік пен уақыт ұғымдарының маңыздылығы қандай деп ойлайсыз?
Ғылыми танымның логикасы мен методологиясының негіздерін ашып беріңіз.  
Материя туралы қазіргі заманғы ғылыми бейнесіне сипаттама беріңіз.
Кеңістік пен уақыт материя болмысының формаларын ашыңыз. Кеңістік және дүниенің ғылыми бейнесіне сипаттама беріңіз.
Сана адамның өмір сүру формасы, рухани бағытын анықтау мен дүниені өзгерту құралы ретінде ашып берініз.
Ғылыми таным дамуындағы араб-мұсылмандық әлемнің тарихи бастамаларына сипаттама беріңіз.
Сананың функцияларын атаңыз. Сана және ойлауға анықтама беріңіз. Сана және тіл мағыналарын сипаттаңыз.
Марксизм философиясындағы "тарихты материалистік тұрғыдан түсіндіру"және "қоғамдық- экономикалық формация"ұғымдарына түсінік беріңіз.
Философиядағы болмыс ұғымының маңыздылығын көрсетіңіз.
Адамның жеке дамуындағы табиғилық пен қоғамдықтың өзара қатынасын көрсетіп берініз.Қазіргі замандағы маңызы қандай деп ойласыз?
Танымның көптүрлігі. Ғылыми, ғылымға дейінгі және ғылымнан тыс білімдер формалар жайлы қысқаша анықтама беріңіз.
Қоғамдық сананың формаларын атап кетіңіз.
Ғылым – танымның арнаулы формасына сипаттама беріңіз.
Мәдени кұндылықтардың жаттануы қоғам мен өркениеттің дағдарысының көрінісі ретінде сиппатама берініз
Ғылыми және көркемдік танымды қалай түсінесіз.
Интиутивтік және дискурсивтік танымды сипаттаңыз.
Ақиқат өлшемдері. Ақиқаттың нақтылығы. Ақиқат, адасу және жалған. Анықтама беріңіз.
Сезімдік және рационалдық таным формаларының өзара байланысын көрсетіңіз.
Метод және методология ұғымы. Ғылыми методтар типологиясың.сипаттаңыз.
Эмпирикалық таным методтары: бақылау, өлшеу,салыстыру, эксперимент мағынасын ашыңыз.
Теориялық танымның методтары: анализ және синтез, индукция және дедукция, иделизация және моделдеу. Жүйелі қатынас. Қысқаша анықтама беріңіз.
Абстрактіліктен нақтылыққа өту жолы диалектикалық логиканың методы ретінде сипаттама беріңіз.
Ғылыми танымның мәні және құрылымы; проблема, гипотеза, теория. К. Поппердің ғылыми танымның дамуы концепциясының мағынасын ашыңыз.
Ғылымдағы түсіну проблемасы. Түсіну типтері және деңгейлері. Түсіну және түсініктемені айқындап көрсетіңіз.  
Қазіргі қоғамдағы тұлғаның қалыптасуы,оның рухани- адамгершілік даму ерекшеліктерін атап көрсетіңіз.
Ғылым - танымның арнаулы формасын айқындап көрсетіңіз.
Ұстаз бен шәкірт таным процесіндегі негізгі құндылық компоненттерін атап көрсетіңіз.
Қазіргі қоғамдағы "ғылым" және "адамгершілік"мәселелеріне тоқталып өтіңіз.
Жаңа өркениеттегі ақпараттық қоғамның рөлін көрсетіңіз.

Наши рекомендации