А) Тарихи әңгімелерді айтып отырушылар

Б) Жыр- терме айтушыларС) Әскери қызмет жасаушыларД) Билер мен кеңес мүшелерінЕ) Жер қойнауын зерттеушілер

2. Төменде аталғандардың қайсысы археологиялық деректерге жатады?

А) Рухани мәдениетБ) Еңбек құралдар, қару жарақтар С) Ауызша деректерД) жазбаша деректер

Е) Наным-сенімдер

3. Қазақстан аумағында алғашқа адамдар қай уақытта пайда болды?

А) 1 млн жыл бұрынБ)40 мың жыл бұрынС) 2 млн жыл бұрынД) 5 мың жыл бұрынЕ) 3 мың жыл бұрын

4. Жамбыл облысы Қаратау маңынан адамдардың тұрағын тапқан археологты ата.

А) Карл ЛиннейБ) Чарльз ДарвинС) Жан ЛамаркД) Х.АлпысбаевЕ) К.Ақышев

5. Тарихтағы ең аз зерттелген кезеңді ата

А) мезолитБ) палеолитС) неолитД) энеолитЕ) қола дәуірі

6. Имек ағаш сияқты аңға лақтыратын құрал қалай аталады?

А) чопперБ) бумерангС) боласД) бифасЕ) пышақ

7. "Тотемизм" дегеніміз

А) Шығу тегін жануарлармен байланыстыру.Б) Ата-баба аруағына табыну С) Табиғатқа табыну

Д) О дүние туралы түсінік Е) Табиғаттың тылсым күші

8. Қола дәуірінің хронологиялық шеңбері

А) б.з.б. 2-1мыңжылдықБ)б.з.б. 3 мыңжылдықС)б.з.б. 800 жылД)б.з.б. 2,6 -800 мыңжылдық

Е)б.з.б. 140-4 0 мыңжылдық

9. Қазақтың академигі Ә.Х.Марғұлан қандай қола дәуірінің ескерткішін ашты?

А) Беғазы-Дәндібай Б) Алғабас С) НұраД) АтасуЕ) Ботай

10. «Басқа пәле тілден», «Татымсыз мың достан адал бір дос артқ» деген нақыл сөздер кімнен қалған?

А) ГерадотБ) СтрабонС) ГиппократД) ПтолемейЕ) Анахарсис

11. Сақ патшасы Томирис пен Кирдің арасындағы шайқас қай жылы болды?

А) б.з.б.330-327жылыБ) б.з.б.450 жылыС) б.з.б.230 жылыД)б.з.б.530жылыЕ) б.з.б.441 жылы

12. «Алтын киімді адамның» табылған жерін ата

А) Орталық Қазақстан жеріБ) Жетісу жеріндегі Есік қорғаныС) Батыс Қазақстан маңыД) Оңтүстік ҚазақстанЕ) Аралтөбе өңірі

13. Сақ ханзадасы мүсінінің басы қай бағытқа қаратылған?

А) шығысқаБ) оңтүстіккеС) батысқаД) тікесіненЕ) солтүстікке

14. Сақтардың төрт доңғалақты арбаның үстінде орнатылған киіз үйлері қалай аталды?

А) киіз үйБ) күйме С) арбалы үйД) тас үйЕ) үңгірде

15. Б.з.б. шамамен 570-520жж өмір сүрген сақ билеушісі кім?

А) Зарина Б) ТомирисС) СпаргаписД) МөдеЕ) Шаньюй

16. «Алтын киімді адам» қашан өмір сүрген?

А) б.з.б.ІІІ-ІІғБ) б.з.б.ІVғ С) б.з.б.ІІІғД) б.з.б.І-ІІ ғЕ)б.з.б. V-IVғғ

17. Ерте темір дәуіріне жататын үшінші «алтын адам» ретінде танылған ескерткіш қалай аталады?

А) «Алтын адам»Б) Шілікті ескерткішіС) Берел қорымыД) Аралтөбе қорымыЕ) Ескік обасы

18. «Ғұн» тайпаларын қытайлықтар қалай атады?

А) хуннуБ) МөдеС) патшаД) юечжіЕ) Еділ

19. Ғұн империясындағы жақсы ұйымдастырылған әскер қалай аталады?

А) жаяу әскерБ) салт әскерС) атты әскерД) қарулы әскерЕ) жанынгер әскер

20. Рим империясына ғұндар қай жылы басып кірді?

А) 445-453 жылыБ) 376жылыС) 450жылыД) 451 жылыЕ) 55 жылы

21. «Түрік» атауы алғаш рет кездесетін дерек

А) Грек Б) Қытай С) Парсы Д) Орыс Е) Араб

22. «Ашина» атауы қандай мағынаны білдірді?

А) еркін адам Б) қасқыр С) ТәңірД) жігерлі адамЕ) көшпелі халық

23. Түрік қағанаты үлкен бөлігіне иелік еткекн сауда жолы

А) Көпестер жолы Б) Саудагерлер жолы С) Ұлы Жібек жолы Д) Түрік сауда жолы Е) Батыс сауда жолы

24. Түрік қағанаты қай ғасырда екіге бөлінді?

А) б.з.б V-VI ғғ. Б) б.з.б VІІ ғ. соңындаС) б.з.б V ғ. басында Д) б.з XII ғғ. Е) VII -X ғғ.

25. ХІ ғасырдағы аса көрнекті шығарма Сүлеймен Арслан ханға арнап сый ретінде тартылған шығарма

А) «Диуани лұғат ат-түрік»Б) «Диуани Хикмет»С) «Даналық кітабы»Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

1. Б.з.б. 145-86 ж.ж. өмір сүрген тарихшыны ата

А) ГеродотБ) АристотельС) Ахмет ЙүгнекиД) Сыма ЦяньЕ) Жүсіп Баласағұн

2. Геродот қай жылдары өмір сүрді?

А) Б.з.б. 484-425 жылдарыБ) Б.з.б. 500-425 жылдарыС) Б.з.б. 345-235 жылдарыД) Б.з.б. 500-425 жылдары

Е) Б.з.б. 1095-1065 жылдары

3. Төменде аталғандардың қайсысы ауызша деректерге жатады?

А) Мифтік аңыз әңгімелер Б) Патша заңдарыС) Адамның шығу тегіД) Тұрмыстық бұйымдар

Е) Қару жарақтар

4. Алғашқы адамдар осыдан 3 миллиондай жыл бұрын өмір сүрді

А) Еуропа мен Азияда Б) Африка мен Азияда С) Австралия мен Еуропада

Д) Африка мен ЕуропадаЕ) Қазақстанда

5. Үшкір қырғыш тастар Қазақстанның қай өңірлерінде кездеседі?

А) Қызылрысбек, АрыстандыБ) Ботай өңіріненС) Қаратау маңынанД) Ертіс, Сарыарқа өңірінен

Е) Тесіктас үңгірінен

6. Адамдардың дән үккішті ойлап тапқан кезеңі

А) Неолитте Б) Мезолитте С) Қола дәуірінде Д) Темір дәуірінде Е) Полеолитте

7. Мыс-тас ғасыры (энеолит) дәуірі шамамен

А) б.з.б. 800-700 мың жылдар Б) б.з.б.700-500 мың жылдарС) б.з.б. 800-140 мың жылдар

Д) б.з.б. 100 мың жылдар Е) б.з.б. 3000-2800 мың жылдар

8. Алғашқы адамдардың табиғатқа тәуелділігінен туған

А) Егін егу Б) Малды қолға үйрету С) Құдайға сыйыну Д) Аңшылық Е) Терімшілік

9. Қола дәуірінде дамыған басты шаруашылық түрі.

А) бақташылықБ) мал шаруашылығы С) балық аулауД) аң аулауЕ) жүзім шаруашылығы

10. Тасқа салынған суреттер

А) иероглиф Б)петроглиф С) пиктографияД) геральдикаЕ) нумизматика

11. Беғазы-Дәндібай мәдениетінің неше қорғаны табылған?

А)20қорған Б)3 қорған С)50 қорғанД) 60 қорғанЕ) 100 қорған

12. Сақ қоғамының әлеуметтік тобында ақ түсті киімдер киген кімдер?

А) абыздарБ) малшылар мен егіншілерС) жауынгерлерД) көсемдерЕ) қара жұмысшылар

13. Адамдардың шығу тегін жануарлармен байланыстырудың ғылыми атауы.

А) Тәңірлік Б) Аңдық С) Пиктография Д) АнимизмЕ) Тотемизм

14. Сақтарда үш әлеуметтік топ бірін-бірі қалай ажыратты?

А) тек бас киімдерінен Б) қымбат матадан тігілген киімдер С) киген киімінің түсіне қарапД) түрлеріне қарапЕ) руына қарап

15. 1969ж Есік қорғанынан «алтын киімді адамды» тапқан кім?

А) Ә. Марғұлан Б) К.Ақышев С) Қ.СатпаевД) Ә.МарғұланЕ) Страбон

16. Ғұндар мен Қытайдың Хань әулеті арасындағы соғыс қай әулеттің жеңілісімен аяқталды?

А) Хань әулетініңБ) Мөде әулетініңС) ғұндардыңД) сақтардыңЕ) Еділ әулетінің

17. 376 жылы Рим империясына басып кірген кімдер?

А) сақтарБ) остготтарС) вестготтарД) түріктерЕ) ғұндар

18. Түрік мемлекетінің алғашқы ел билеушісі кім?

А) Тоныкөк Б) БумынС) БілгеД) МұқанЕ) Күлтегін

19. Ұлы Жібек жолы қалыптасты

А) б.з.б V-VI ғғ. Б) б.з.б II ғ. соңындаС) б.з.б V ғ. басында Д) б.з XII ғғ. Е) VII-X ғғ.

20. VII ғасырда Батыс және Шығыс болып екіге бөлінген қағанатты ата

А) СақтарБ) ҒұндарС) ТиграхаудаларД) ТүріктерЕ) Парадарайа

21. Әл Фарабидің әкесі әскер басшысы болған ұлыс

А) Арғын Б) ҚыпшақС) Қаракесек Д) Байбақты Е) Шеркеш

22. Жүсіп Баласағұн қай қалады дүниеге келді
А) БаласағұнБ) ИспиджабС) ТаразД) ЙасыЕ) Отырар

23. Махмуд Қашқаридың еңбеге қалайа талады

А) «Диуани лұғат ат-түрік»Б) «Диуани Хикмет»С) «Даналық кітабы»Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

24. Қожа Ахмет Йасауи кесенесі салынған қала

А) ОтырарБ) СығанақС) ТүркістанД) БаласағұнЕ) Сауран

25. Көне түркі жазуы қай ғасырға дейін қолданылып келді?

А) V-VI ғғ. Б) X-X ғғ. С) VII-X ғғ. Д) X-XV ғғ. Е) ХІ-ХІІ ғ.ғ

1. Мұхаммед Хайдар Дулатидің (1499-1561) еңбектерін ата.

А) «Тарих» еңбегіБ)«Тарих-и Рашиди» «Жаһаннаме»С) «Шежірелер жинағы» шығармасы

Д) «Диуани лұғат ат-түрік»Е) «Құдатғу білік»

2. Шығыс әлемінде «тарихтың атасы» деп кімді атаған?

А) ГеродотБ) Сыма ЦяньС) Ахмет ЙасауиД)Мұхаммед Хайдар ДулатиЕ) Рашид да-Дин

3. 130 тараудан тұратын «Тарихи жазбалар» еңбегінің авторы кім?

А) Мұхаммед Хайдар ДулатиБ) СтрабонС)Рашид ад-ДинД) Сыма ЦяньныңЕ) Герадот

4. Төменде аталғандардың қайсысы ауызша деректерге жатады?

А) Мифтік аңыз әңгімелер Б) Патша заңдарыС) Адамның шығу тегі

Д) Тұрмыстық бұйымдарЕ) Қару жарақтар

5. Рулық қоғамдағы адамар тобының шығу тегін жануарларға, өсімдіктерге немесе табиғат құбылыстарына байланыстыруы қалай аталады?

А) МагияБ) ТотемС) КөкбөріД) ШаманизмЕ) Епті адам

6. Синантроп адамның қалдығы 1927 жылы табылды

А) Ява аралынан Б) ҚытайданС) Германиядан Д) Франциядан Е)Ұлыбританиядан

7. 1938ж академик А.П.Окладников Өзбекстандағы Тесіктас үңгірінен кімнің сүйегін тапты?

А) неандерталь баланыңБ) синантроптың С) питекантропД) саналы адамЕ) епті адам

8. Ғалымдардың ең ежелгі адамды атауы:

А) кроманьон.

Б) епті адам.

С) неандерталь.

Д) тік жүретін адам.

Е) синантроп.

9. Алғашқы адамдардың аулаған аңдары

А) Мамонт мен бизонБ) Елік, ешкі С) Қой, жылқы Д) Ұсақ аңдар Е) Қоян, арқар

10. Имек ағаш сияқты аңға лақтыратын қару қалай аталады?

А) ретушБ) бумерангС) қашауД) бифасЕ) қырғыш

11. Алғашқы қауымдық егіншілікке алып келген жағдай

А) Жеміс-жидектің мол өсуіБ) Мәжбүрлік С) Терімшіліктің дамуы Д) Аңдардың азайып кетуі Е) Қауымның қалыптасуы

12. Тұрмыста тұңғыш пайдаланылған металл

А) Күміс Б) Темір С) Алтын Д)Мыс Е) Қола

13. Қола дәуірі неше тарихи кезеңге бөлінеді?

А) 3Б) 5 С) 4Д) 6Е) 2

14. Қола дәірінде Қазақстанды мекендеген қандай тайпалар?

А) сақтарБ) арийлер мен турларС) савроматтарД) дайлар мен дахтарЕ) исседондар

15. Грек деректерінде сақтарды қалай айтады?

А) скифБ) тиграхаудаС) парадарайаД) көсемдерЕ) патшалар

16. Сақ тайпаларын кімдер басқарды?

А) төлеңгіттерБ) абыздарС) билерД) дін өкілдеріЕ) көсемдер

17. Жетісу жеріндегі Есік қорғаннан 1969 жылы табылған адам

А) «Алтын киімді адам»Б) Патша қорымдарыС) Көмемдер денесіД) Жауынгер адамдар

Е) малшы мен егінші адамдар

18. «Тарих атасы» Геродот сақтарды қалай атаған?

А) азиялық скифтерБ) сақтар С) турларД) арилерЕ) түріктер

19. Шошақ бөрік киетін сақтар қалай аталды?

А) хаумаваргаБ)тиграхауда С) парадарайаД) азиялық скифтерЕ) түріктер

20. Сақтар қандай антропологиялық нәсілге жатқызылады?

А) европеоидтық Б) негроидтық С) монголоидтықД) нәсілге жатқан жоқЕ) түріктер тобына

21. Сақ жауынгері қандай түсті киім киді?

А) қызыл Б) ақС) сарыД) көкЕ) жасыл

22. Б.з.б. 55 жылы оңтүстік және солтүстік болып екіге бөлінген мемлекет

А) сарматтарБ) сақтарС)ғұндарД) исседондарЕ) үйсіндер

23. Түрік қағанатының негізін салушы

А) БумынБ) Мөде С) Еділ Д) АбылайЕ) Мұқан

24. Әл-Фарабиді қалай атаймыз?

А) «бірінші ұстаз» Б) «екінші ұстаз»С) «тарих атасы»Д) «тарихтың басшысы»Е) «майталман шебер»

25. Түркі тілдес халықтардың түрмыс тіршілігі, салт-дәстүрі, жаратылыстану ғылымы және тіл білімі, әдебиет туралы мол мәлімет қалдырған Махмуд Қашқаридың еңбегі қалай аталады?

А) «Даналық кітабы»Б) «Диуани Хикмет»С) «Диуани лұғат ат-түрік» Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік

1. Жылнамашылар деп кімдерді айтамыз?

А) шежірешілердіБ) тарихшыларды

С)патшалар мен хандар сарай маңындағы оқиғаларды жазап отыратын адамдарды ұстаған, мұндай адамдарды қалай атаймыз?Д) Көне өлеңдерді жазатын адамдардыЕ) көріпкелдерді

2. 130 тараудан тұратын «тарихи жазбаларды» («Ши цзи») қалдырған кім?

А) ГеродотБ)Сыма ЦяньС) СтрабонД)Рашид ад-ДинЕ) Ахмет Йасауи

3. Адам қаңқасын зерттеу арқылы адамның дене бітімін, сипатын анықтайтын тарихтың бір саласын атап көрсет.

А) нумизматика Б)архелогияС)антропологияД)геральдикаЕ)тарихи еңбектер

4. Жер бетінде 40-35мың жыл бұрын өмір сүрген адам:

А) "Епті адам"Б) Питекантроп С) Синантроп Д) "Тік жүретін адам" Е)"Саналы адам"

5. Питекантроп пен синантроп бұдан неше мың жыл бұрын өмір сүрді?

А) 1 млн жыл бұрынБ) 3 млн жыл бұрынС) 2,5 млн жыл бұрын

Д) 700-750 млн жыл бұрын Е) 800-750 млн жыл бұрын

6. Саналы адам (кроманьондық адам) қалыптасты

А) Осыдан 1 миллион жыл бұрын Б) Осыдан 500 мың жыл бұрын

С) Осыдан 40-35 мың жыл бұрын Д) Осыдан 12 мың жыл бұрын Е) Осыдан 25 мың жыл бұрын

7. Ертедегі адамдардың маймылдар мен жануарлардан басты айырмашылығы.

А) Аң аулауыБ) Еңбек құралдарын жасай білуі С) Жұптасып жүруі

Д) Топтасып өмір сүруі Е) Теріп жеуді білуі

8. Алғашқы адамдардың аулаған аңдары

А) Мамонт мен бизонБ) Елік, ешкі С) Қой, жылқы Д) Ұсақ аңдар Е) Қоян, арқар

9. Жаңа тас ғасыры қамтитын кезең

А) б.з.д.12-5 мың жыл Б) б.з.д.7-5 мың жылС) б.з.б.5-3 мың жыл Д) б.з.д.2-1 мың жыл Е) б.з.д. 3-2 мың жыл

10. Неолиттің басты жаңалығы

А) Болас Б) Жебелі садақ С) Саз балшықтан ыдыс жасау Д) Балық аулауЕ) Аңшылық

11. Малды қолға үйрете бастау қалыптасқан кезең

А) Ерте полеолитБ) Неолит С) Энеолит Д) Қола дәуірі Е) Орта полеолит

12. Таңбалы қонысы қай жерде орналасқан?

А) Батыс Сібірде Ә) Алматы қаласының солтүстігінде,Жетісу жерінде Б) Қостанайда

В) ҚаратаудаГ) Ащысайда

13. Парсы деректерінде сақтарды қалай айтады?

А) скифБ) массагеттерС) хаумаваргаД) көсемдерЕ) патшалар

14. Сақтарға б.з.б. 530 жылы жорық жасаған кім?

А) КирБ) ДарийС) КсерксД) Ескендір ЗұлқарнайынЕ) Спаргапис

15. «Алтын киімді адамды» есік қорғанынан тапқан археолог кім?

А) ГерадотӘ) СтрабонБ) К.АқышевВ) ПтолемейГ) Анахарсис

16. «Тарих атасы» Геродот сақтарды қалай атаған?

А) азиялық скифтерБ) сақтар С) турларД) арилерЕ) түріктер

17. Сақ қорымдарына қазба жұмыстары кезінде көбіне табылған қандай жануар сүйегі?

А) ірі қараБ) қойС) жылқыД) сиырЕ) түйе

18. Сақ абызы қандай түсті киім киген?

А)жасылБ) қызыл С) сары,көкД) қараЕ) ақ

19. Б.з.б. 518-519жж сақтарға соғыс бастаған кім?

А) Кир Б)ДарийС) Ескендір ЗұлқарнайынД) ТомирисЕ) Спаргапис

20. Қолбасшылық пен абыздықты қатар атқарған көсем жерленген Атырау облысындағы қорым қалай аталады?

А) ШіліктіБ) Есік қорымыС) Ботай тұрағыД) АралтөбеЕ) Қызылсу

21. «Алтын киімді адамның» бөркінде бейнеленген

А) Қанатты еліктер Б) Қыран С) Қанатты тұлпарлар Д) Шөккен түйе Е) сиыр бейнесі

22. Есік обасынан табылған бұйымдар саны

А) 1000-нан астам Б) 2000-нан астам С) 5000-нан астам Д) 4000-нан астам Е) 3000-нан астам

23. Ғұн билеушісінің атағы?

А) тәңірқұтыБ) шаньюйС) корольД) ханЕ) қаған

24. Бумын қағанның мұрагерлерінің бірі

А) Мұқан қағанБ) Иштеми қағанС) МөдеД) АттилаЕ) Күлтегін

25. Жүсіп Баласағұнның «Құдатғу білік» еңбегі кімге сыйға берілді?

А) Сүлеймен Арслан ханғаБ) патшаға арнапС) ханға арнапД) Алаша ханға арнапЕ) кедейлер мен құлдарға

1. 130 тараудан тұратын «Тарихи жазбалар» еңбегінің авторы кім?

А) Мұхаммед Хайдар ДулатиБ) СтрабонС)Рашид ад-Дин

Д) Сыма ЦяньныңЕ) Герадот

2. Адам қаңқасын зерттеу арқылы адамның дене бітімін, сипатын анықтайтын тарихтың бір саласын атап көрсет.

А) нумизматика Б)архелогияС)антропологияД)геральдикаЕ)тарихи еңбектер

3. Рулық қоғамдағы адамар тобының шығу тегін жануарларға, өсімдіктерге немесе табиғат құбылыстарына байланыстыруы қалай аталады?

А) МагияБ) ТотемС) КөкбөріД) ШаманизмЕ) Епті адам

4. Алғаш питекантроптың сүйек қалдықтары қашан және қай жерде табылды?

А) Чжоу-коу-дянь үңгіріненБ) Ява аралынанС) Неандерталь үңгірінен

Д) Кро-Маньон үңгіріненЕ) Жамбыл облысынан

5. Алғашқы адамдардың аулаған аңдары

А) Мамонт мен бизонБ) Елік, ешкіС) Қой, жылқы Д) Ұсақ аңдар Е) Қоян, арқар

6. Орта тас ғасыры қамтитын кезең

А) б.з.б.1 млн. 750 мың жыл бұрын Б) б.з.б. 5-3 мың жыл бұрынС) б.з.б. 75-12 мың жыл бұрын Д) б.з.д.7-5 мың жыл Е) б.з.б.12-5 мың жыл

7. Малды қолға үйрете бастау қалыптасқан кезең

А) Ерте полеолит Б) Неолит С) Энеолит Д) Қола дәуірі Е) Орта полеолит

8. Тас пен мыстан жасалған еңбек құралы қатар қолданылған кезең

А) ҚолаБ) Мезолит С) Темір Д) Энеолит Е) Неолит

9. Түркі тілінді халықтардың,оның ішінде қазақтардың арғы тегі болып саналатын қандай тайпалыр?

А) А) сақтарБ) арийлер мен турларС) савроматтарД) дайлар мен дахтарЕ) исседондар

10. Сақ қоғамында абыздардың киімінің түсі қандай болған?

А) ақБ) сарыС) көкД) жасылЕ) көк

11. Б.з.б. 519-518 жылы Дарий патша сақтарға жорыққа шыққан кезде өз елін аман алып қалған малшы кім еді?

А) ТомирисБ) СпаргаписС) ШырақД) КсерксЕ) жауынгерлер

12. «Алтын киімді адамның» жас мөлшері

А) 30-40 жасБ) 15-17 жасС) 50-55 жасД) 65-70 жасЕ) 17-18 жас

13. Шошақ бөрік киетін сақтар қалай аталды?

А) хаумаваргаБ)тиграхауда С) парадарайаД) азиялық скифтерЕ) түріктер

14. Хаома сусынын дайындайтын сақтарды парсы деректерінде қалай атады?

А) сақ тиграхауда Б) сақ хаумаварга С) сақ парадарайаД) түріктерЕ) көсемдер

15. Егіншілер мен малшылар қандай түсті киім киген?

А) ақ Б) жасылС) қызылД) сары,көкЕ) қара

16. Шілікті аңғарынан қанша данадан тұратын алтын әшекейлер табылды?

А) 4325 данаБ) 5000 данаС) 600 данаД) 4500 данаЕ) 3325 дана

17. Сақтардың негізгі шаруашылығы

А) Егіншілік Б) Қол өнерС) Терімшілік Д)Мал шаруашылығы Е) Кен өндіру

18. Хань әулеті б.з.б. 188 жылы кімнің билігін мойындады?

А) сақтардыңБ) сарматтардыңС) Аттила патшаныңД) Еділ патшаныңЕ) Мөде шаньюйдің

19. Ғұн тайпаларының негізгі баспанасы қандай болды?

А) жертөлеБ) күркелерге тұрдыС) шарытларда тұрды

Д) жерасты мешіттерде тұрдыЕ) киіз үйлерде тұрды

20. «Мәңгілік қала» атанған Рим кімдердің шапқыншылығынан аман қалды?

А) сақтардыңБ) остготтардыңС) вестготтардыңД) түріктердіңЕ)ғұндардың

21. Түрік қағанатының негізін салушы

А) БумынБ) Мөде С) Еділ Д) АбылайЕ) Мұқан

22. Түріктер өздеріне тәуелді адамдарды қалай атаған?

А) құлдарБ) бағынушыларС) көмекші адамдарымД) «тат»Е) туыстар

23. Махмуд Қашқаридің өмір сүрген жылдары

А) 1850-1790 Б) 870-950С) 930-1010Д) 1060-1090Е) 1030-1090

24. Ахмет Йүгнекидің бізге жеткен еңбегі қалай аталады?

А) «Даналық кітабы»Б) «Диуани Хикмет»С) «Диуани лұғат ат-түрік»

Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

25. Қожа Ахмет Йасауидың ұстазыА) Ахмет ЙүгнекиБ) Арыстан бабС) Жүсіп Баласағұн

Д) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

12 нұсқа

1. Мұхаммед Хайдар Дулатидің (1499-1561) еңбектерін ата.

А) «Тарих» еңбегіБ)«Тарих-и Рашиди» «Жаһаннаме»С) «Шежірелер жинағы» шығармасы

Д) «Диуани лұғат ат-түрік»Е) «Құдатғу білік»

2. Олдувайдан табылған австралопитектерді ғалымдар қалай атады?

А) «хомо хабилис»Б) гоминидС) «хомо сапинес»Д) СинантропЕ) неандерталь

3. Энеолит дәуірінің ірі жаңалығы қандай?

А) құмыра жасауБ) егін егуС) металл өңдеу, жылқыны қолға үйрету

Д) терімшіліктің дамуыЕ) жаңалық болған жоқ

4. Қола дәуіріндегі мал шаруашылығының жаңа түрі қалай аталады?

А) отырықшы мал шаруашылығыБ)көшпелі мал шаруашылығыС)бау-бақташылықД)теселі егіншілік

Е)метал өңдеу

5. Мыс пен қалайының қоспасы қалай аталады?

А) темір Б)қола С) қорғасынД) оттегіЕ) тас

6. Сақ қоғамының әлеуметтік тобында қызыл түсті киімдер киген кімдер?

А) абыздарБ) малшылар мен егіншілерС) жауынгерлерД) көсемдерЕ) қара жұмысшылар

7. «Тарих атасы» Геродот сақтарды қалай атаған?

А) азиялық скифтерБ) сақтар С) турларД) арилерЕ) түріктер

8. Дарий патшаның әскеріне қулық көрсетіп, далаға апарып, шөлде қалдырған кім?

А) Спаргапис Б) Атилла С) ШырақД) КирЕ) Дарий

9. Сақ қоғамындағы адамдар табынды

А) Отқа, күнге, жылқыға Б) Айға, әруаққа, әйелге С) Құдайға, сиырға Д) Түйеге, қойға Е) сиырға, қойға

10. Сақтар өмірінде аз өсірілген мал түрі

А) Қой Б) Жылқы С) Түйе Д) Ешкі Е) Ірі қара

11. Б.з.б. 55 жылы екіге бөлінген мемлекет

А) сарматтарБ) сақтарС)ғұндарД) исседондарЕ) үйсіндер

12. Еділ патшаның өмір сүрген жылдары

А) б.з. 400-453 жж Б) б.з.455-400жж С) б.з.б. 400-485жжД) б.з.б. 445-453 ж.ж.Е) б.з.б. 500-450 ж.ж.

13. 552 жылы құрылған қағанатты ата

А) Батыс Түрік қағанатыБ) Шығыс Түрік қағанатыС) Жужандар қағанатыД) Ғұн мемлекетіЕ) Түрік қағанаты

14. VІ ғасырдың ортасына дейін түріктер кімдерге бағынышты болып келді?

А) жужандарғаБ) ғұндарғаС) қытай елінеД) көрші иран тайпаларынаЕ) тұнғыс-маньчжурларға

15. Ежелгі түркі жазуы табылды

А) Ертіс өзенінің бойынан Б)Орхон өзенінің бойынан С) Сырдария өзенінің бойынан Д) Нұра өзенінің бойынанЕ) Амудария өзенінің бойынан

16. 870-950 жылдары өмір сүрген ұлы ғұлама екінші ұстаз кім?

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

17. Әдеби тілдің тамаша үлгісі, түркі тілнде жазылған алғашқы шығарма қалай аталады?

А) «Диуани лұғат ат-түрік»Б) «Диуани Хикмет»С) «Даналық кітабы»Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

18. Қазақстан жерінде мұсылман дінін таратуға атсалысқан ойшыл

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет Йасауи

С) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

19. Алғаш өз бетінше мұсылманша білім алып, кейіннен Бұхара қаласында білімін жетілдірген ойшылды ата

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

20. Арыстан бабты пір тұтқан атақты ойшыл

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

21. Адалдық пен шыншылдыққа насихаттайтынАхмет Йүгнекидің еңбегін ата

А) «Даналық кітабы»Б) «Диуани Хикмет»С) «Диуани лұғат ат-түрік» Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

22. Көне түркі жазуы қай ғасырға дейін қолданылып келді?

А) V-VI ғғ. Б) X-X ғғ. С) VII-X ғғ. Д) X-XV ғғ. Е) ХІ-ХІІ ғ.ғ.

23. Түрік қағанаты құрылған жыл?

А) б.з.552жБ) б.з.553ж С) б.з.554жД) б.з. 560 жЕ) б.з. 450 ж

24. Ғұндардың Еуропаны жаулап алуы қай патша тұсында аяқталған болатын?

А) БаламерБ) МөдеС) ЕділД) БумынЕ) Томирис

25. Антропологтардың анықтауынша Есік обасындағы жерленген адамның жас шамасы

А) 10-11В) 14-15 С) 25-26 D) 40-50Е) 17-18

1. Патшалар мен хандар сарай маңындағы оқиғаларды жазап отыратын адамдарды ұстаған, мұндай адамдарды қалай атаймыз?

А) шежірешілерБ) тарихшыларС) жылнамашыларД) кеңесшілерЕ) көріпкелдер

2. Маймылдың бірте-бірте дамуы барысында адамға айналуы мүмкін деп пікір айтқан кім?

А) Аристотель Б) ГеродотС) Карл ЛиннейД)Чарльз ДарвинЕ) Жан Ламарк

3. Алғашқы питекантроптың сүйегі 1890-1892 жылғы қазба жұмыстары нәтижесінде табылды

А)Ява аралынан Б)Оңтүстік АзияданС) ГерманияданД) ФранцияданЕ) Қырғызтаннан

4. Орта тас ғасыры

А) Палеолит Б) МезолитС) Неолит Д) ЭнеолитЕ) Неолит

5. Тастан жасалған құралдар қалай аталады?

А) найзаБ) семсерС) бумерангД) тескіш, кескіш, қырғышЕ) үзеңгі

6. Жер бетінде бұдан 200-35 мың жыл бұрын өмір сүрді:

А) "Епті адамдар" Б) Неандертальдықтар С) КроманондықтарД) "Саналы адамдар"Е) Синантроптар

7. Жаңа тас ғасыры қамтитын кезең

А) б.з.д.12-5 мың жыл Б) б.з.д.7-5 мың жылС) б.з.б.5-3 мың жыл Д) б.з.д.2-1 мың жыл Е) б.з.д. 3-2 мың жыл

8. Ең бірінші қолданылған металл

А) қола Б) қалайы С) мыс Д) күміс Е) темір

9. Қола қандай маталдардың қоспасынан дайындалады?

А) қалайы мен темірБ) қалайы мен тас С) мыс пен темірД) қорғасын мен қалайыЕ) мыс пен қалайы.

10. Сақ-скиф жеріне басып кірген грек-македон әскерінің қолбасшысы кім?

А) ДарийБ) ГобриС) Ескендір ЗұлқарнайынД) ПерозЕ) Мөде

11. Атырау облысының Жылыой ауданынан табылған қорым қалай аталады?

А) АралтөбеБ) Алтын адамС) ШіліктіД) АщысайЕ) Ботай

12. Сақ парадарайа-

А) шошақ бөрік киетіндер Б) теңіздің арғы жағында тұратындарС) хаома сусынын дайындайтындар

Д) көсемдерЕ) арилер

13. Сақтар өмір сүрген дәуір

А) Мезолит Б) Ерте темір ғасырыС) Неолит Д) Орта ғасырлар Е) Палеолит

14. Сақтар туралы дерек қалдырған грек авторы

А) Дарий Б) Герадот С) Кир Д) Трог Е) Ксеркс

15. Б.з. Vғ ғұндардың батысқа жорығын кім басқарды?

А) Мөде Б) АтиллаС) ТұманД) ТомирисЕ) Тоныкөк

16. Ғұндардың б.з-дың 445-453жылдары аралығында өмір сүрген билеушісі

А) ЕділБ) Мөде С) Томирис Д) Бумын Е) Мұқан

17. Түрік қағанатының негізін салушы кім?

А) Мұқан қағанБ) Иштеми қағанС) МөдеД) Бумын қағанЕ) Күлтегін

18. Түріктер адамды бәле-жаладан, ауру-сырқаудан арылтады деп неге сиынды?

А) тауғаБ) отқаС) тәңіргеД) өзендергеЕ) үңгірлерге

19. Әл-Фарабиді қалай атаймыз?

А) «бірінші ұстаз» Б) «екінші ұстаз»С) «тарих атасы»Д) «тарихтың басшысы»Е) «майталман шебер»

20. Махмуд Қашқаридың еңбеге қалайа талады

А) «Диуани лұғат ат-түрік»Б) «Диуани Хикмет»С) «Даналық кітабы»Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

21. Қожа Ахмет Йасауи кесенесі салынған қала

А) ОтырарБ) СығанақС) ТүркістанД) БаласағұнЕ) Сауран

22. Ахмет Йүгнеки дүнеге келген қаланы ата

А) ЖүйнекБ) ОтырарС) ТүркістанД) ФарабЕ)Сарайшық

23. Ғұндардың Еуропаны жаулап алуы қай патша тұсында басталған болатын?

А) БаламерБ) МөдеС) ЕділД) АттилаЕ) Томирис

24. Сақ жерінде Кирдің өлтірілгендігін жазған

А) Страбон Б) Трог С) Геродот Д) Полиэн Е) Ктесий

25. 4 мыңға жуық алтын әшекейлермен безендірілген адам қалай аталады?

А) таңбала адамӘ) алтын киімді адамБ) қола дәуірінің адамыВ) тас дәуірінің адамыГ) қарулы адам

1. Шығыс әлемінде «тарихтың атасы» деп кімді атаған?

А) ГеродотБ) Сыма ЦяньС) Ахмет ЙасауиД)Мұхаммед Хайдар ДулатиЕ) Рашид да-Дин

2. Австралопитектердің гоминидтерден айырмашылығын атап көрсет

А)өз бетінше жүре алуындаБ) ойлау қабілеті қазіргі адамдарға ұқсас

С) жанынан табылған тас құралдарындаД) олардың бел омыртқасы мен бел сүйегі тік жүруге бейімделгенЕ) тік жүруінде

3. Тастан жасалған құралдар қалай аталады?

А) найзаБ) семсерС) бумерангД) тескіш, кескіш, қырғышЕ) үзеңгі

4. Қазақстан аумағында ең ежелгі адамдардың өмір сүрген аймағы

А) Солтүстік Қазақстан Б) Батыс Қазақстан С) Шығыс Қазақстан Д) Орталық Қазақстан Е) Оңтүстік Қазақстан

5. Солтүстік Қазақстандағы энеолит кезеңінің ерекше ескерткіші

А) СексеуілБ) Ботай С) Зеленая БалкаД) Пеньки Е) Усть Нарым

6. Қола қандай маталдардың қоспасынан дайындалады?

А) қалайы мен темірБ) қалайы мен тас С) мыс пен темірД) қорғасын мен қалайыЕ) мыс пен қалайы

7.Қостанай облысы жеріндегі Тобыл өзенінің жағасындағы қандай қоныстан адамдар мекендегенін дәлелдейтін жертөлелер табылды?

А) АтасуБ) Алғабас С) НұраД) АлексеевкаЕ) Ботай

7. Б.з.б. 530 жылы шайқаста парсы билеуші Кирді жеңген сақ патшасы:

А) СпаргаписБ) ТомирисС) ТарғытайД) КолоклайЕ) Мөде

8. Сақ парадарайа-

А) шошақ бөрік киетіндер Б) теңіздің арғы жағында тұратындарС) хаома сусынын дайындайтындар

Д) көсемдерЕ) арилер

9. Сақ жауынгері қандай түсті киім киді?

А) қызыл Б) ақС) сарыД) көкЕ) жасыл

10. Сақтардың қоғамдық өміріндегі маңызды рөл атқарған

А) Ерлер жиналысы Б) Әйелдер жиналысы С) Халық жиналысы Д) МәжілісЕ) Көсемдер жиналысы

11. Сақтар туралы дерек қалдырған грек авторы

А) Дарий Б) Герадот С) Кир Д) Трог Е) Ксеркс

12. Ғұн империясы қай жылы дағдарысқа ұшырады?

А) б.з.б 150 жылы Б) б.з.б 71 жылыС) б.з.б 350 жылы Д) б.з.б 57 жылы Е)б.з.б. 55 жылы

13. Б.з. Vғ ғұндардың батысқа жорығын кім басқарды?

А) Мөде Б) АтиллаС) ТұманД) ТомирисЕ) Тоныкөк

14. 552 жылы «қаған» атағын алған түркі билеушісі кім

А) КүлтегінБ) МұқанС) МөдеД) АттилаЕ) Бумын

15. Әл Фараби өз өмірінің соңын өткізген қалалар

А) Түркістан, Тараз Б) Дамаск, Халеб С) Түркістан, Отырар Д) Алмалық, Александрия Е) Отырар

16. Поэзияның сопылық бағытының негізін қалаған тұлғаны ата

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

17. . Адалдық пен шыншылдыққа насихаттайтын «Ақиқат сыйы» еңбегінің авторы

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

18. Қола дәіріне жататын Орталық Қазақстан өңірінен табылған қорымдар мен қоныстардың санын ата

А) 150қорым, 30 қонысБ) 160 қорым, 40 қонысС) 95 қорым, 40 қонысД) 300 қорым, 15 қонысЕ) 50 қорым, 10 қоныс

19. «Алтын киімді адам» қай жылы табылды?

А) 1969 жылыБ) ІІІ ғасырдаС) 519-518 жылыД) 1900 жылыЕ) 1989 жылы

20. Жылқы сүйектері өте көп табылған неолиттік тұрақ

А) Сексеуіл Ә) Шабақты Б) Усть-Нарым В) БотайГ) Пенки

22. Ертедегі адамдардың маймылдар мен жануарлардан басты айырмашылығы.

А) Аң аулауыБ) Еңбек құралдарын жасай білуі С) Жұптасып жүруі

Д) Топтасып өмір сүруі Е) Теріп жеуді білуі

23. Маймыл тектес ең алғашқы жабайы аңдар қалай аталады?

А)питеканторпБ)гоминидС)синантропД)австралопитекЕ)саналы адам.

24. Орта тас ғасыры

А) Палеолит Б) МезолитС) Неолит Д) ЭнеолитЕ) Неолит

25. Ең бірінші қолданылған металл

А) қола Б) қалайы С) мыс Д) күміс Е) темір

1. Австралопитек сөзін латын тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді?

А)питекантроп Б)саналы адамС)оңтүстік маймыл адамыД)синантропЕ)тік жүретін адам

2. Ежелгі адамдардың ең алғашқы кәсібі

А) Терімшілік пен жеміс өсіру Б) Егіншілік С) Аң аулау мен балық аулап күнелту Д) Мал шаруашылығы

Е) Терімшілік

3. Орта тас ғасыры

А) Палеолит Б) МезолитС) Неолит Д) Энеолит Е) Неолит

4. Ертедегі адамдардың маймылдар мен жануарлардан басты айырмашылығы.

А) Аң аулауы Б) Еңбек құралдарын жасай білуі С) Жұптасып жүруі

Д) Топтасып өмір сүруі Е) Теріп жеуді білуі

5. Алғашқы егіншілік қалыптаса бастаған дәуір

А) Ерте палеолит. Ә) Мезолит Б) Энеолит. В) Қола дәуірі. Г) Орта палеолит.

5. Алғашқы адамдардың аулаған аңдары

А) Қоян, арқар Ә) Елік, ешкіБ) Қой, жылқы В) Мамонт мен бизон Г) Ұсақ аңдар

6. Ең бірінші қолданылған металл

А) қола Б) қалайы С) мыс Д) күміс Е) темір

7. Жылқы сүйектері өте көп табылған неолиттік тұрақ

А) Сексеуіл Б) Шабақты С) Усть-Нарым Д) БотайЕ) Пенки

7. Парсы патшасы Кир қай жылы сақтарға шабуыл жасады?

А) б.з.б.519жБ) б.з.б. 530ж С) б.з.б.518жД) б.з.б.420жЕ) б.з.б.470 ж

8. Сақтар өмір сүрген дәуір

А) Мезолит Б) Ерте темір ғасырыС) Неолит Д) Орта ғасырлар Е) Палеолит

9. Қазақстан аумағындағы б.з.б. VІІІ ғасырға жататын ең көне патшалық жерлеу орындары табылған аңғар қалай аталады?

А) ТәңірқазғанБ) Шілікті аңғарыС) Берел қорымыД) Аралтөбе қорымыЕ) Ескік обасы

10. Б.з.б. 55 жылы оңтүстік және солтүстік болып екіге бөлінген мемлекет

А) сарматтарБ) сақтарС)ғұндарД) исседондарЕ) үйсіндер

11. Ғұндардың Еуропаны жаулап алуы қай патша тұсында басталған болатын?

А) БаламерБ) МөдеС) ЕділД) АттилаЕ) Томирис

12. Көшпелі түріктерді Түрік қағанатына біріктірген кім?

А) Мұқан қағанБ) Иштеми қағанС) МөдеД) Бумын қағанЕ) Күлтегін

13. Ежелгі түркі жазуларын тұңғыш рет кім оқыды?

А) В.РадловБ) Ә.Марғұлан С) ЮстинианД) Әл ФарабиЕ) Қ.Ақышев

14. Әл-Фарабидің қанша еңбектері бар?

А) 100 -ден аса Б) 150-ге тарта С) 200- дейД) 300-дейЕ) 500-дей

15. «Құдатғу білік » еңбегінің авторын ата

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

16. Түркі тілдес халықтардың түрмыс тіршілігі, салт-дәстүрі, жаратылыстану ғылымы және тіл білімі, әдебиет туралы мол мәлімет қалдырған Махмуд Қашқаридың еңбегі қалай аталады?

А) «Даналық кітабы»Б) «Диуани Хикмет»С) «Диуани лұғат ат-түрік» Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік

17. Адамзатты адалдыққа, имандылыққа, рухани тазалыққа шақыратын Қожа Ахмет Йасауидың еңбегін ата

А) «Тарих»Б) «Диуани Хикмет»С) «Диуани лұғат ат-түрік» Д) «Ақиқат сыйы»Е) «Құдатғу білік »

18. Тасқа салынған суреттер

А) иероглиф Б)петроглиф С) пиктографияД) геральдикаЕ) нумизматика

19. Сақтардың қоғамдық өміріндегі маңызды рөл атқарған

А) Ерлер жиналысы Б) Әйелдер жиналысы С) Халық жиналысы Д) Мәжіліс Е) Көсемдер жиналысы

20. Мезолит заманының басты жаңалығының бірі

А) Тобырдың қалыптасуы Б) Садақ пен жебенің жасалуы С) Мал шаруашылығының қалыптасуы

Д) Теселі егіншіліктің дамуы Е) Тас құралдарын ойлап табу

21. Аристотельден кейінгі екінші ұстаз

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

22. Қазақтың академигі Ә.Х.Марғұлан қандай қола дәуірінің ескерткішін ашты?

А) Беғазы-Дәндібай Б) Алғабас С) НұраД) АтасуЕ) Ботай

23. Парсы жазбаларындағы теңіздің арғы жағындағы сақтар

А) Сақ-парадарайа Б) Дайлар С) Сақ-тиграхауда Д) Сақ-хаумаварга Е) Массагеттер

24. Қарахан дәуірінде өмір сүрген ақын

А) Ахмет ЙүгнекиБ) Қожа Ахмет ЙасауиС) Жүсіп БаласағұнД) Махмуд ҚашқариЕ) Әл-Фараби

25. Грек тарихшысы Геродоттың қалдырған еңбегі

А) ТарихБ) Тарихи жазбаларС) Шежірелер жинағаД) Жами-ат тауарихЕ) Тарих-и рашиди